Results found: 2

Search results

Search:
in the keywords: nauki prawne po II wojnie światowej

Sort By:

Limit search:

Kilka uwag o nowych zadaniach polskiej romanistyki powojennej

100%

Czech-Jezierska B. A.

Studia Prawnicze KUL

2021

issue 1

35-55

The article presents some parts of the history of Roman law studies in Poland after World War II – a time when Polish scholars were faced with a new political reality. The author’s inspiration is Maria Zabłocka’s work, Romanistyka polska po II wojnie światowej (Warszawa 2002), in which some periods during this time span were mentioned. These periods have been highlighted by Roman law scholars’ tasks pointed out in the article. The tasks resulted from urgent challenges, concerning the creation of handbooks and scripts of Roman law, and caused by political and ideological changes, which also affected science. During the Soviet science domination period, the ideology of the socialist regime played a great role in politics. Marxist historians and ideology rejected Roman law as the law of the slavery-based system, in which private property dominated. Their views on this subject also permeated the research on Roman law, which was to be studied in an appropriate way, based on the method of historical materialism. Roman law scholars also tried to apply the Marxist method in their research. The state socialist authorities in People’s Poland were against the study of Roman law and tried to eliminate it from the university curriculum, as it was deemed unsuitable for the new ideologies. Despite these difficulties and pressures, thanks to the efforts of Roman law scholars made to carry out these tasks, Roman law maintained its position as a university subject and is still taught in centres of legal education in Poland. Key words: Roman Law studies, legal history, jurisprudence in Poland after World War II

Przedmiotem artykułu jest analiza rozwoju nauki prawa rzymskiego w powojennej Polsce, gdy romaniści musieli odnaleźć się w nowej rzeczywistości politycznej i ustrojowej. Inspiracją autora stała się m.in. publikacja Marii Zabłockiej, Romanistyka polska po II wojnie światowej, Warszawa 2002, w której pojawiły się próby wskazania pewnych etapów w okresie nią objętym, warte doprecyzowania. Zostały one wyeksponowane w artykule poprzez nakreślenie nowych zadań, przed jakimi romaniści zostali postawieni bezpośrednio po wojnie. Wynikały one z pilnych potrzeb, np. w zakresie zapewnienia pomocy dydaktycznych w zakresie prawa rzymskiego, jak również ze zmian ustrojowych i ideologicznych mających wpływ również na naukę. W czasie dominacji nauki sowieckiej w tzw. państwach socjalistycznych ideologia marksistowska i marksistowscy historycy odrzucali prawo rzymskie jako normy prawne formacji niewolniczej, opartej na własności prywatnej. Poglądy na ten temat przenikały również do romanistycznych badań naukowych, prawo rzymskie należało badać w odpowiedni sposób, oparty na metodzie materializmu historycznego. Władze w Polsce Ludowej próbowały wówczas również zlikwidować prawo rzymskie w kształceniu uniwersyteckim jako nieodpowiadające nowej ideologii. Pomimo trudności, przez które kadry romanistyczne musiały przebrnąć w okresie Polski Ludowej, i dzięki staraniom włożonym w realizację postawionych przed nimi zadań prawo rzymskie utrzymało swą pozycję odrębnego przedmiotu dydaktycznego i jest nadal wykładane w uniwersyteckich ośrodkach edukacji prawniczej w Polsce.

Administracja publiczna jako zjawisko prawne

67%

Wrzosek S.

Studia Prawnicze KUL

2022

issue 1

305-316

The aim of the article is to present the position of public administration in the structure of the modern state and the science of administration among other scientific disciplines. The research subject of the article is public administration presented – in accordance with the assumptions of the science of administration – as an organization that constitutes a particular system. Administration understood in this way is deemed as a legal phenomenon. The essence of administration, regardless of the changes taking place in the state, is based on the principle of legality. This means that its structure and forms of action are strictly regulated by the law. The system of public administration is impacted by various elements of the external environment. Moreover, the internal environment of the administration is also very diverse. The article implies that public administration, despite being an object of interest of various scientific disciplines, is primarily an object of research within the law. The first basic conclusion drawn from the article is to indicate that, due to administration’s connection to the law and the requirement to use only those forms of action that are prescribed by the law, the primary discipline within which we shall analyze the rules of the functioning of administration is the law. On this basis, a second conclusion is presented that the science of administration should be regarded as a subdiscipline of the law. In addition, administration is a scientific subdiscipline that, using achievements in the field of extralegal scientific disciplines, will analyze the effectiveness and expediency of the administration's action, however based on the boundaries set by law.

Celem artykułu jest przedstawienie pozycji administracji publicznej w strukturze współczesnego państwa i nauki administracji wśród innych dyscyplin naukowych. Przedmiotem badawczym artykułu jest administracja publiczna ukazana – zgodnie z założeniami nauki administracji – jako organizacja będąca rodzajem systemu. Tak rozumiana administracja jest potraktowana jako zjawisko prawne. Istota administracji, niezależnie od przemian zachodzących w państwie, opiera się bowiem na zasadzie legalności. Oznacza to, że jej struktura i formy działania są ściśle związane przepisami prawa. Na ten system administracji publicznej oddziałują różnorodne elementy jej otoczenia zewnętrznego. Otoczenie wewnętrzne administracji jest także bardzo zróżnicowane. W artykule zostało wskazane, że administracja publiczna, pomimo iż jest obiektem zainteresowania różnorodnych dyscyplin naukowych, jest przede wszystkim obiektem zainteresowania badawczego w ramach dziedziny nauk prawnych. Pierwszym podstawowym wnioskiem wyciągniętym z rozważań zawartych w artykule jest wskazanie, że ze względu na związanie administracji prawem i możliwość stosowania tylko tych form działania, które określa prawo, podstawową dyscypliną, w ramach której należy analizować zagadnienia funkcjonowania administracji, jest dyscyplina „nauki prawne”. Na tej podstawie wysnuty jest drugi wniosek, że naukę administracji należy traktować jako subdyscyplinę nauk prawnych. Jest to subdyscyplina naukowa, która wykorzystując osiągnięcia z zakresu pozaprawnych dyscyplin naukowych, będzie analizowała skuteczność i celowość działania administracji, ale w oparciu o granice wyznaczone przez prawo.

Refine search results

2 Studia Prawnicze KUL

1 Czech-Jezierska B. A.

1 Wrzosek S.

1 2022

1 2021

Search results

Kilka uwag o nowych zadaniach polskiej romanistyki powojennej

Administracja publiczna jako zjawisko prawne