Search results

1

Użycie nazwisk żeńskich z sufiksem -icha/-ycha jako przykład dialektyzacji antroponimów (na przykładzie nazwisk kobiet ze świata polityki)

100%

Kucharzyk R.

Onomastica

|

2017

|

vol. 61

|

issue 2

277-287

EN

The article presents the phenomenon in which the dialectal suffix -icha/-ycha is used to create feminine variants of surnames of women involved in politics. The subject of the analysis includes the surnames of women politicians (e.g. Kopaczycha < Kopacz), as well as the surnames of wives and daughters of famous politicians (e.g. Pawlaczycha < Pawlak). Such dialectal anthroponyms not only perform an identification function, but they are also used to fulfil various communication objectives. The material which is analysed in this article comes from the utterances of Internet users posted on various forums.

2

„Piekielny” czy „Piekielna”? Konotacja nazwisk przymiotnikowych a wybór przez kobiety ich męskiej postaci

85%

Walkowiak J. B.

Język Polski

|

2017

|

vol. 97

|

issue 3

67-75

PL

Celem artykułu było zbadanie związku między postrzeganiem nazwisk zakończonych na -y, -i, a wyborem przez kobiety ich męskiej bądź żeńskiej postaci. Wybrano 50 nazwisk jednoznacznie przymiotnikowych (tj. nieużywanych w formie zakończonej na -a przez mężczyzn), równobrzmiących ze współcześnie używanymi przymiotnikami potencjalnie odnoszącymi się do człowieka (np. Chuda, Szalona, Głucha), o frekwencji co najmniej 200. Sto respondentek poproszono o ocenę każdego z nich w skali od 1 do 5, a następnie sprawdzono, czy istnieje korelacja pomiędzy średnią oceną danego nazwiska a odsetkiem kobiet noszących w 2002 roku jego postać męską. Wykazano istnienie ujemnej korelacji: im gorzej oceniane nazwisko, tym wyższy procent kobiet wybiera jego formę męską. Dodatkowo stwierdzono, że nazwiska o najwyższej frekwencji są oceniane wyłącznie dobrze lub bardzo dobrze, co można tłumaczyć tzw. efektem czystej ekspozycji („podoba mi się to, co dobrze znam”).

EN

In the article adjectival Polish surnames ending with -y, -i are analysed. Though their ratio in the overall onomasticon is relatively low, they are characteristic as far as their feminine forms are concerned: for most of the time since 1945 women have been able to choose between their masculine or feminine form. An attempt has been made to explore how such choices, accumulated over the years, are reflected in the synchronic data from the beginning of the 21st century. The study focuses on selected surnames identical with adjectives potentially applicable to humans – their looks (e.g. Szczerbaty ‘gap-toothed’, Chudy ‘thin’), character (Odważny ‘brave’, Wesoły ‘merry’) and other features that may be used of humans (Biedny ‘poor’, Ważny ‘important’). It was assumed that negative connotations (connected with surnames such as Ciężki ‘heavy’, Postrzelony ‘nutty’) would increase the likelihood of opting for the masculine form in order to distance oneself from the appellative meaning of the same-sounding adjective. Such a correlation has indeed been found. Besides, the relationship between the evaluation of a surname and its frequency in the onomasticon was investigated. It has been found that the most popular surnames tend to be rated higher, which might be an instance of the mere exposure effect as proposed by Robert Zajonc.

3

Na co komu -owa (-ová/-ova/-eva), czyli o nazwiskach (i nie tylko) żeńskich w wybranych językach słowiańskich

57%

Nowakowska M. M.

Rozprawy Komisji Językowej ŁTN

|

2016

|

vol. LXII

71-79

PL

W językach słowiańskich nazwy żeńskie najczęściej są tworzone od nazw męskich. Podobnie rzecz ma się z nazwiskami kobiet. W językach czeskim i słowackim tworzy je przede wszystkim sufiks -ová, który jest (najczęściej) przyłączany automatycznie do nazwisk męskich. W słoweńskim ów przyrostek jest przyłączany zwyczajowo (nie formalnie), a jego użycie jest uwarunkowane konkretnymi czynnikami. W języku polskim stosowanie przyrostka -owa w odniesieniu do nazwisk ma także charakter fakultatywny. W ostatnim czasie we wszystkich wspomnianych językach widać zmiany w tym zakresie, które stara się przedstawić niniejszy artykuł.

EN

In the Slavonic languages, the female names are most often derived from the man’s names. A similar case happens with the women’s names. In the Czech and Slovak language, they are mostly formed by the suffix -ova which is automatically added to man’s names. In the Slovenian that suffix is usually (not formally) added and its use is influenced by concrete factors. In the Polish language, the use of this suffix with respect to the same names has also optional character. In all these languages there has lately been a change which is dealt with in the present article.

Refine search results

1 Język Polski

1 Onomastica

1 Rozprawy Komisji Językowej ŁTN

1 Kucharzyk R.

1 Nowakowska M. M.

1 Walkowiak J. B.

2 2017

1 2016

Użycie nazwisk żeńskich z sufiksem -icha/-ycha jako przykład dialektyzacji antroponimów (na przykładzie nazwisk kobiet ze świata polityki)

„Piekielny” czy „Piekielna”? Konotacja nazwisk przymiotnikowych a wybór przez kobiety ich męskiej postaci

Na co komu -owa (-ová/-ova/-eva), czyli o nazwiskach (i nie tylko) żeńskich w wybranych językach słowiańskich