Search results

1

Commemorative Names of Streets - A Deliberation on Terminology

100%

Myszka A.

Onomastica

|

2018

|

vol. 62

113-128

PL

Commemorative Names of Streets - A Deliberation on TerminologyThe author of this article carries out an analysis of the evolution of the term ‘commemorative names’ in the aspect of municipal onomastics. She primarily researches how the scope of this term has changed and which name groups have been included with that term. Moreover, she researches how the commemorative names themselves have changed. She concludes that the names of symbolic motivation that refer to cultural competencies of their users do not form a homogenous group, but they differ in genetic and motivational terms. Thus, four such groups may be identified: 1. commemorative names bearing real meaning, 2. conventional discretionary names (honorifying), 3. commemorative-discretionary names referring to local heroes, places and events, 4. names resulting from the broadly understood ‘cultural memory’, commemorating ideas, values, literary and movie characters, titles, Slavonic mythology and Polish legends, faith in its various dimensions, literary trends, artistic styles, art, etc. All four groups have their dual functions in common: deictic and cultural.

2

Kobiety w nazwach polskich ulic nadanych w latach 2018-2022: stagnacja czy zmiana?

71%

Rutkiewicz-Hanczewska M., Walkowiak J. B.

Język Polski

|

2023

|

vol. 103

|

issue 4

91-108

PL

Przedmiotem artykułu jest ocena tempa przyrostu liczby nazw ulic motywowanych nazwiskami kobiet. Oceny tej dokonano na podstawie analizy zbioru 3329 plateonimów zamieszczonych w bazie danych TERYT. Baza ta jest kompletnym zbiorem nowych nazw miejskich w Polsce, nadanych w okresie 2018–2022. Zgromadzone dane odniesiono do pilotażowego przeglądu z początku 2018 roku, obejmującego 12 miast Polski o największej liczbie ulic, co można potraktować jako reprezentacyjną próbę badawczą. Wyniki porównania jednoznacznie wskazują na wzrost dynamiki powoływania do życia nazw ulic, u podstaw których znajdują się nazwiska kobiet (z 11% do blisko 16%). Niewątpliwie czynnikiem sprzyjającym powstawaniu plateonimów o podstawach ginekonimicznych są uwarunkowania społeczno-kulturowe, tj. polityka równościowa, dbająca o parytety we współczesnej przestrzeni społeczno-politycznej, a także setna rocznica uzyskania przez kobiety praw wyborczych i ogłoszenie roku 2018 przez Sejm RP Rokiem Kobiet. Zwraca uwagę także dynamika zmian polegająca na wyraźnym wzroście odsetka nadań patronów historycznych, zwłaszcza reprezentujących przestrzeń świecką, na niekorzyść patronów z przestrzeni sakralnej, pokazująca pewien rodzaj dalszego odwrotu od tej kategorii motywacyjnej. W zasadzie nie zmienia się panteon żeńskich patronów, wśród których do czołówki należą reprezentantki literatury polskiej: Maria Konopnicka, Eliza Orzeszkowa, Zofia Nałkowska, Maria Dąbrowska oraz Wisława Szymborska (w wypadku Noblistki odnotowano wyraźny wzrost jej popularności).

EN

The article aims to assess the rate of increase in the number of street names motivated by female figures, based on the analysis of 3,329 hodonyms entered into the TERYT database in the years 2018–2022. The collected data was juxtaposed against the data from a pilot study published in 2018, covering twelve Polish cities with the largest number of streets, which can be treated as a representative research sample. Our results clearly indicate an increase in the dynamics of creating street names based on women’s names (from 11% to nearly 16%). Undoubtedly, the factors conducive to the formation of feminine hodonyms are cultural and social, i.e. gender balance policy, concern for parity in the contemporary socio-political space, as well as the 100th anniversary of granting voting rights to women, marked by the Polish parliament declaring the year 2018 as the Year of Women. Our analysis also shows an increase of historical namesakes, especially of the secular ones (at the expense of those with religious motivation, such as saints). The top ten positions of the female pantheon remain rather stable and dominated by the literary profession (Maria Konopnicka, Eliza Orzeszkowa, Zofia Nałkowska, Maria Dąbrowska); there is, however, a marked rise in the ranking of poet Wisława Szymborska, the 1996 Nobel Prize winner.

3

Społeczno-gospodarcze uwarunkowania dziewiętnastowiecznego nazewnictwa miejscowego w Polsce

70%

Wójcik U.

Onomastica

|

2015

|

vol. 59

197-207

EN

The 19th century was the age of changes in name giving in the Polish language. Most of the changes took place due to economic, political and ideological circumstances. The intensive development of the economy in the Polish Kingdom, less seen in the area of the Prussian borderlands, contributed to the naming of new hamlets. Their names are often connected to economic movements. The social and ideological changes have also contributed to the quality names. Many place names were derived from female names due to the social standing of women. All of the contextual factors mentioned above had a significant influence on the manner of creating new names in the 19th century.

Refine search results

2 Onomastica

1 Język Polski

1 Myszka A.

1 Rutkiewicz-Hanczewska M.

1 Walkowiak J. B.

1 Wójcik U.

1 2023

1 2018

1 2015

Commemorative Names of Streets - A Deliberation on Terminology

Kobiety w nazwach polskich ulic nadanych w latach 2018-2022: stagnacja czy zmiana?

Społeczno-gospodarcze uwarunkowania dziewiętnastowiecznego nazewnictwa miejscowego w Polsce