Search results

1

Zagadkowa nazwa rzeki Powa dawniej Pokrzywnica

100%

Duma J.

Prace Językoznawcze

|

2016

|

issue 18/2

EN

The article presents some etymological interpretations of the name of the river Powa. It is very probable that the name comes from the contamination of two words: poić 'water' and napawać się 'be drunk with sth’. These forms are causative and iterative derivatives of the basic verb pić 'drink'.

PL

W artykule przedstawiam różne interpretacje etymologiczne nazwy rzeki Powa. Najpewniej chyba nazwa powstała z kontaminacji wyrazów poić i napawać się 'upajać się'. Są to formy późniejsze (kauzatywne i iteratywne) w stosunku do podstawowego pić.

2

Deanthroponymic Potamonyms in the Vistula River Basin (Methodological Problems and Typology of Names)

94%

Bijak U.

Onomastica

|

2019

|

vol. 63

145-156

EN

Deanthroponymic Potamonyms in the Vistula River Basin (Methodological Problems and Typology of Names) Water names, using the genetic-motivational criteria, can be divided into two superior groups: deappellative and deproprial hydronyms. Among the hydronyms derived from proper names, one can distinguish between the detoponymic and deanthroponymic. The names of flowing waters from anthroponyms are the subject of this article. Preliminary statistical data regarding deanthroponymic potamonyms in the Vistula river basin, their chronology, naming models, word formation bases and geographical distribution are presented. The results of the analysis show that the deanthroponymic potamonyms account for approximately 6.8% of the names of flowing waters of the Vistula river basin, estimated at more than 13,500. They appear sporadically in documents as early as in the 13th century, with only 12% visible until the 16th century, with most of them not being noticed until the 19th and 20th centuries. Such a statistical distribution is typical for the names of the flowing waters of that basin. Deanthroponymic names of rivers represent a variety of naming models, but most often appear as a part of compound names created with the suffix -ów, one-word formations with the same suffix and derivatives from the suf. -ka. They mainly identify objects located between the Soła River and the Dunajec River, especially in the Dunajec River basin, so in mountainous and submontainous areas, as K. Rymut claimed. The basis of such potamonyms are mainly personal names with different motivations, rarely being ethnonyms and first names.

3

Praindoeuropejski rdzeń *h2engh- ‘krzywić się, kręcić, wić się’ oraz inne rdzenie fonetycznie i semantycznie zbliżone w apelatywach i nazwach rzek na obszarze germańskim, bałtyckim i słowiańskim

51%

Biolik M., Duma J.

Prace Językoznawcze

|

2020

|

issue XXII/2

5–22

PL

Celem artykułu jest próba analizy etymologicznej wybranych nazw wodnych, przede wszystkim rzecznych, powiązanych etymologicznie z praindoeuropejskim rdzeniem *h2engh-/*h2gh- ‘krzywić, kręcić, wić się’ wraz z podobnymi fonetycznie i semantycznie innymi rdzeniami, które zostały utrwalone w apelatywach i nazwach rzek na obszarze germańskim, bałtyckim i słowiańskim. Mogły one powstawać w okresie przemieszczania się słabo jeszcze zróżnicowanych językowo praindoeuropejskich grup etnicznych. Przedstawiono najbardziej prawdopodobne etymologie nazw rzek takich jak: Angerbach, Angelbach, Unkenbach, Węgorapa, Wągra, Wiar itp. na szerszym tle apelatywnym i proprialnym. Wykazano, że w sferze apelatywnej rdzeń *h2engh- i rdzenie podobne, np. *h2enk- ‘krzywy, wygięty’, *eng- ‘unikać, omijać, uchylać się, wykręcać się’ znajdują poświadczenia także w wyrazach pospolitych na terenach, gdzie używano języków słowiańskich, bałtyckich i germańskich, a także w grece i innych językach indoeuropejskich. W artykule przyjęto metodologie wypracowane w ramach strukturalizmu, wychodząc z założeń przyjętych na gruncie niemieckim, że stare nazwy wodne nie należą do żadnego ze współczesnych języków indoeuropejskich, zostały utworzone przed rozwojem historycznych języków poświadczonych na danym obszarze w pierwszym tysiącleciu n.e.

EN

The article attempts to perform an etymological analysis of selected water names, mainly river names, etymologically related to the pre-Indo-European core *h2engh- /*h2gh- ‘curl, twist, wind’ and with other phonetically and semantically similar cores, e.g. *h2enk ‘to turn around, wind, bend’, *eng- ‘bypass’ etc. They were recorded in appellatives and river names in the Germanic, Baltic and Slavic territories. They could have been formed during the period of the movement of pre-Indo-European ethnic groups which were poorly linguistically differentiated. The article presents the most probable etymologies of the names of rivers such as: Angerbach, Angelbach, Unkenbach, Węgorapa, Wągra, Wiar etc. against a broader appellative and proprial background. It has been determined that in the appellative sphere, the core *h2engh- and similar cores, e.g. *h2enk- ‘crooked, bent’, *eng- ‘avoid, bypass, evade, twist’ are also found in common words in the areas were not only Slavic, Baltic and Germanic, but also Greek and other Indo-European languages were used. This article adopts methodologies developed within structuralism, based on the assumptions adopted in Germany that the old water names do not belong to any of the modern Indo-European languages and were created before the development of historical languages found in a given area in the first millennium AD.

Refine search results

2 Prace Językoznawcze

1 Onomastica

2 Duma J.

1 Bijak U.

1 Biolik M.

1 2020

1 2019

1 2016

Zagadkowa nazwa rzeki Powa dawniej Pokrzywnica

Deanthroponymic Potamonyms in the Vistula River Basin (Methodological Problems and Typology of Names)

Praindoeuropejski rdzeń *h2engh- ‘krzywić się, kręcić, wić się’ oraz inne rdzenie fonetycznie i semantycznie zbliżone w apelatywach i nazwach rzek na obszarze germańskim, bałtyckim i słowiańskim