Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 11

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  neoawangarda
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Intermediality and performativity in the context of performance art

100%
Bieszczad L.
Art Inquiry. Recherches sur les arts
|
2017
|
vol. XIX (XXVIII)
243-255
EN
Performance art is one of the most controversial trends of neo-avant-garde and one of the most difficult to characterize. Therefore, this paper will examine two notions which could prove useful in grasping some of its aspects: intermediality and performativity. The former was first used as early as 1911 by Samuel L. Coleridge, and subsequently adopted by Dick Higgins, whereas the latter gained popularity with the proclamation of the performative turn. Intermediality is discussed on the basis of the views of such artists as Dick Higgins and Artur Tajber, while performativity, among others, in the context of the work of young artists presented during the conference titled The Aesthetics of Performative Arts in 2012 in Kraków-Przegorzały.
PL
Sztuka performansu jest jednym z bardziej kontrowersyjnych nurtów neoawangardowych, a jedocześnie najtrudniej uchwytnym. Dlatego w tekście przeanalizowane zostały dwa pojęcia, które mogą być pomocne w uchwycenia niektórych jej aspektów – intermedialność i performatywność. Pierwsze pojawia się już w 1911 w ujęciu Coldridge’a do którego nawiązuje Dick Higgins, drugie, stało się popularne wraz z proklamowanym w latach 90. zwrotem performatywnym. Intermedialność zostanie zaprezentowana na przykładzie wypowiedzi dwóch artystów: Dicka Higginsa i Artura Tajbera, zaś performatywność m.in. w kontekście działań młodych artystów występujących podczas Konferencji „Estetyka sztuk performatywnych” w 2012 roku w Krakowie-Przegorzałach.
2
Publication available in full text mode
Content available

Белорусская акустическая поэзия второй половины ХХ – начала ХХI вв.

100%
Садко Л.
Białorutenistyka Białostocka
|
2014
|
vol. 6
RU
Людмила Садко - Брест
PL
W artykule „Akustyczna poezja białoruska drugiej połowy XX – początku XXI wieku” omówiono wyniki badań eksperymentalnych z akustyczną realizacją tekstu, kiedy znak nie jest rozpatrywany jako zwykły nosiciel znaczenia. Wiersze współczesnych poetów białoruskich D. Wiszniowa, S. Minskiewicza, D. Płaksa, W. Sacharczuka są tworzone z maksymalną uwagą na wrażenia akustyczno-estetyczne (sam głos i intonacja).
EN
In the article “Belarusian acoustic poetry in the second half of the 20th century and the beginning of the 21st century” the results of experimental analysis of the acoustic realization of the text are presented. In the texts a symbol is not considered as a simple carrier of meaning. Poems of modern Belarusian poets such as D. Vishnev, S. Minskevich, D. Plax, V. Sakharchuk are written with maximum attention directed to acoustic and aesthetic experience (voice and intonation) as well as to anthropological component.
3
Publication available in full text mode
Content available

Możliwości partytury – możliwości poezji. Schäffer i Wirpsza

85%
Bogalecki P.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
|
2019
|
vol. 52
|
issue 1
99-116
EN
This paper is an attempt to compare experimental artistic activities taken independently by the composer Bogusław Schäffer, and the poet Witold Wirpsza in the 1960s. In the works of the former the role and ways of using a word in his graphic scores are pointed out. It is argued that the score of S’alto for Alto Saxophone and Chamber Orchestra of Soloists (1963) might be recognized as the first example of concrete poetry in Poland. As far as Wirpsza’s work is concerned, two texts are discussed: a poem Południe (Noon), found in the archive in Książnica Pomorska in Szczecin, and referring to the new forms of musical notation; and an essay entitled Gra znaczeń (The Game of Meanings), important for Polish literary neo-avantgarde, and its fragments dedicated to musical notation. Following the intuitions of Gillo Dorfles, both artists’ activities are discussed as attempts to respond to postwar “semiotic crisis” previously explored in various ways by the artists of the European neo-Avantgarde.
PL
Artykuł stanowi próbę porównania eksperymentalnych działań artystycznych kompozytora Bogusława Schäffera i poety Witolda Wirpszy podejmowanych niezależnie od siebie w latach 60. XX wieku. W dorobku tego pierwszego zwrócono uwagę na rolę i sposoby wykorzystania słowa w jego graficznych partyturach; postanowiono tezę, że partyturę S·alto na saksofon altowy i solistyczną orkiestrę kameralną z 1963 roku postrzegać można jako pierwszy w Polsce przykład poezji konkretnej. W dorobku Wirpszy omówiono przede wszystkim nawiązujący do nowych form notacji muzycznej poemat Południe odnaleziony w archiwum poety w Książnicy Pomorskiej w Szczecinie oraz poświęcone notacji muzycznej fragmenty ważnego dla polskiej neoawangardy literackiej eseju Gra znaczeń. Idąc za intuicjami Gillo Dorflesa, działania obu twórców omówiono jako intermedialne z ducha próby odpowiedzi na powojenny „kryzys semiotyczny”, na różne sposoby eksplorowany przez artystów europejskiej neoawangardy.
4
Publication available in full text mode
Content available

W poszukiwaniu odwróconego czasu awangardy. Próba odczytania fenomenu Debory Vogel w kontekście kryzysu nowoczesnego doświadczenia

85%
Lorenc I.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica
|
2020
|
issue 36
41-55
EN
This article considers the principles of Debora Vogel’s artistic project in the context of reflecting on the transformations of the late modern experience. Among the transformations, the one I consider key is the shift from narrative linearity to polyphonic simultaneity which is related to the displacement of temporal aspects of modern experience by spatial ones. The second context in which I consider Vogel’s work are transformations which took place in art as a consequence of the avant-garde – its signature concepts including simultaneousness, poliphony, breakdown of hierarchy, lack of a centre, event, uprootedness, blurring of boundaries between art and life. I claim that the full significance of the above-mentioned transformations becomes visible in neoavant- garde art. Following in the tracks of neo-avant-garde art, I bring out the shifts which appear to be important from the perspective of a necessity to return to Vogel as its anticipator. The method I adopt assumes a particular understanding of anticipation, according to which the beginning (avant-garde) is co-created by its continuation b(neo-avant-garde).
PL
Artykuł jest próbą rozważenia koncepcji artystycznej Debory Vogel w kontekście refleksji nad transformacjami doświadczenia późnej nowoczesności. Jedną z tych zmian, którą uważam za kluczową, jest odejście od narracyjnej linearności ku polifonicznej symultaniczności, związane z przeniesieniem akcentu z czasowych aspektów nowoczesnego doświadczenia na jego aspekty przestrzenne. Drugim kontekstem, w którym rozważam fenomen Vogel, są transformacje, które zaszły w sztuce pod wpływem awangardy – z takimi jej wiodącymi pojęciami jak symultaniczność, polifonia, zaburzenie hierarchii, brak centrum, zdarzenie, wykorzenienie, zatarcie granic między sztuką i życiem. Uważam, że pełne znaczenie wymienionych wątków staje się widoczne w sztuce neoawangardowej. Śledząc wątki sztuki neoawangardowej, wyodrębniam zmiany, które wydają się ważne z perspektywy konieczności powrotu do Vogel jako ich antycypatorki. Metoda, którą przyjmuję, zakłada szczególne rozumienie antycypacji, zgodnie z którym początek (awangarda) jest współtworzona przez jej kontynuację (neoawangardę).
5
Publication available in full text mode
Content available

Piotr Piotrowski, Awangarda w cieniu Jałty. Sztuka w Europie Środkowo-Wschodniej w latach 1945-1989, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 2005, s. 502

80%
Cześniak-Zielińska M.
Facta Simonidis
|
2009
|
vol. 2
|
issue 1
313-317
6
Publication available in full text mode
Content available

Subversive artistic strategies of the avant-garde and the crisis of modern experience

80%
Lorenc I.
Art Inquiry. Recherches sur les arts
|
2017
|
vol. XIX (XXVIII)
17-31
EN
The purpose of this essay is to present several important changes in the sphere of modern experience and the strategies of the neo-avant-garde which correspond to them. Subversive practices of the avant-garde, as well as the neo-avant-garde, are inscribed in the new systems of cultural functionalization, which in many of their manifestations, on the one hand, lead to the loss of art’s critical potential. On the other hand, however, the potency and the staying power of the avant-garde in its new form – despite numerous declarations of its death – lie in its critical re-immersion in contemporary human experience and in preserving the tension between engagement and critical distance characteristic of the experience of late modernity. This, however, requires the reworking of the old formulas of anti-modernist protest and the fragile alliances with postmodernism.
PL
Zamierzeniem niniejszego szkicu jest wskazanie na kilka ważnych dla zmian zachodzących w polu nowoczesnego doświadczenia i odpowiadających im strategii neoawangardy. Awangardowe, jak również neoawangardowe praktyki subwersywne wpisują się w nowe systemy kulturowej funkcjonalizacji, które w ich wielu przejawach prowadzą – z jednej strony – do utraty potencjału krytycznego sztuki. Jednakże z drugiej strony siła oddziaływania i moc przetrwania awangardy w nowej formule, wbrew licznym konstatacjom jej śmierci, po przepracowaniu dawnych formuł jej anty-modernistycznego protestu i kruchych przymierzach z postmodernizmem, tkwi w jej ponownym, krytycznym zanurzeniu się w doświadczeniach współczesnego człowieka. W przechowywaniu przez nią napięcia między zaangażowaniem i krytycznym dystansem cechującego późnonowoczesne doświadczenie.
7
Publication available in full text mode
Content available

Przekształcanie Porządku. Osiecka Performatyzacja Sztuki Według Jana Dobkowskiego

80%
Leśniewska A. M.
Sztuka i Dokumentacja
|
2018
|
issue 18
59-72
PL
Działania performatywne, a wśród nich wystąpienia Jana Dobkowskiego, stały się instrumentem badania rzeczywistości, które były obecne na plenerach w Osiekach w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX wieku przyczyniając się do dookreślenia postawy artystów. Strategia twórcza Dobkowskiego polegała na radykalnym powrocie do zasad naturalnej egzystencji, stanowiącej źródło ludzkich odczuć i uniesień, których rola i znaczenie zostały w pełni docenione za sprawą neoawangardowego przesunięcia ze sztuki ku twórczości, gdzie autoteliczne wartości sztuki zostały zastąpione ekspozycją własnej tożsamości. Wielokrotnie powtarzany przez Dobkowskiego postulat potrzeby nawiązania organicznego związku z przyrodą, prowadził do odnalezienia drogi, mającą siłę reorientacji sensu istnienia, której towarzyszyła eutrapelia. Pojęcie to, polega na umiejętności bawienia się. Choć przedmiotem eutrapelii jest chęć zabawy i wypoczynku z zachowaniem równomierności pomiędzy nimi, to jednak eutrapelia nie jest celem samym w sobie. Przede wszystkim ma wspomagać regenerację sił witalnych, które służą usprawnieniu umiejętności zabawy. Ma być wsparciem intelektualnym pozwalającym realizować powzięte cele/zadania. Dzięki temu wydaje się możliwym uczynienia za jej sprawą jednym z tropów opisujących możliwość afektywnej transformacji, z jednej strony wpływającej na zmiany ram pojmowania żartobliwości w sztuce, a z drugiej otwartości na nowe procedury sztuki wobec zindoktrynowanej rzeczywistości.
8
Publication available in full text mode
Content available

„Za mało na ślad”. O Spisie z natury i innych wczesnych wierszach Krystyny Miłobędzkiej

80%
Bogalecki P.
Forum Poetyki
|
2021
|
issue 24
62-83
EN
The paper is an attempt at reconstructing the poetics of early texts by Krystyna Miłobędzka, mostly the book of poems Spis z natury, written in 1960s – Miłobędzka’s poetic debut, unpublished at the time. By reading together the two poetic cycles comprising it – Anaglify and Małe mity – the author stresses the need to extend the non-anthropocentric reading to Anaglify with a postsecular interpretation implied by the multilevel structure of Małe mity. The paper also discusses four poems by Miłobędzka – Małże, Widziane w ogniu, Patrzące chwytliwe and Klee – published in 1960s in “Twórczość” magazine, not included in any book of poems. This allowed to identify possible relations between Miłobędzka’s early poetry and works by Francis Ponge and Paula Klee.
PL
Artykuł stanowi próbę rekonstrukcji poetyki wczesnych tekstów Krystyny Miłobędzkiej. Głównym przedmiotem zamieszczonych w nim analiz jest tom Spis z natury, powstający w pierwszej połowie lat sześćdziesiątych XX wieku jako poetycki debiut, lecz wówczas nieopublikowany. Podejmując łączną lekturę dwóch składających się na niego cykli poetyckich – Anaglifów i Małych mitów – autor wskazuje na konieczność uzupełnienia nasuwającego się w lekturze tego pierwszego odczytania nieantropocentrycznego o implikowaną przez wielopoziomową strukturę tego drugiego interpretację postsekularną. Analizie poddano również cztery wiersze Miłobędzkiej – Małże, Widziane w ogniu, Patrzące chwytliwe oraz Klee – opublikowane w latach sześćdziesiątych w miesięczniku „Twórczość” i niewłączone w żaden jej tom. Pozwoliło to wskazać na możliwe związki wczesnej poezji autorki Wykazu treści z twórczością Francisa Ponge’a i Paula Klee.
9
Publication available in full text mode
Content available

UWAGI NA TEMAT „RYTUAŁÓW OFIAROWANIA” I SZTUKI PERFORMANCE

80%
Męderowicz J.
Zeszyty Naukowe KUL
|
2014
|
vol. 57
|
issue 4
93-107
EN
We cannot mention the role of representations or rather appropriation of forms of ritual gestures in the space of contemporary art. There appear to be important in particular, references to the category of rites of sacrifice, symbolically encoded by neoawangardę especially the 60s and 70s, on the basis of clear statements and actions of Polish performance artists. “Ritual” and “performance” are the leading categories that namaściły, not only semantically, post-modernist vision of culture. However, as shown by numerous examples of performance art, the artists use this cultural pattern usually in order to resume a discussion on man, the role of the artist and the art in the era of the so-called liquid postmodernity, and to expose its demons. Performance artists repeatedly emphasized that performance cannot be a modern ritual in any sense because by its very nature it is opposed to any ritualisation. The purpose of artists of performance art has always been a manifestation of individuality and creative freedom and undermining any cultural stereotypes and clichés.
PL
Roli odwzorowań czy raczej zapożyczeń form gestów rytualnych nie sposób pominąć w przestrzeni sztuki. Ważne okazują się tu zwłaszcza odniesienia do kategorii rytów ofiarowania, symbolicznie kodowanych szczególnie przez neoawangardę lat 60. i 70. XX wieku, czytelnych na gruncie wypowiedzi i działań polskich artystów sztuki performance. „Rytuał” oraz „performance” to wiodące kategorie, które namaściły, nie tylko semantycznie, pomodernistyczną wizję kultury. Jednakże, jak wykazują liczne przykłady sztuki performance, artyści posługują się tym wzorem kulturowym zwykle po to, by podjąć na nowo dyskusję na temat człowieka, roli artysty i sztuki w dobie tzw. płynnej ponowoczesności, oraz aby demaskować jej demony. Artyści sztuki performance wielokrotnie podkreślali, że performance nie może być współczesnym rytuałem w żadnym sensie, ponieważ ze swojej natury jest przeciwna ona wszelkiej rytualizacji. Jej celem zawsze była manifestacja indywidualności i wolności twórczej oraz podważanie stereotypów i klisz kulturowych.
10

Rewolucyjny patos, negacja i awangarda suspensywna

80%
Roberts J., Boruszkowska I.
Pamiętnik Literacki
|
2024
|
vol. 115
|
issue 2
25-37
PL
Artykuł dotyczy związku między awangardą a polityką oraz kwestii zaangażowania w kontekście sztuki i polityki. Autor zaznacza, że upolitycznienie awangardy wynika z wielu czynników, wśród których najszerzej rozważanym jest pogłębiający się kryzys kapitalistycznej reprodukcji, przewartościowujący kategorię zaangażowania. Istotne w sieci relacji łączących omawiane zjawiska jest także pojęcie rewolucji oraz jej transformacji w przeszłości w kontekście radzieckiej awangardy. Na płaszczyźnie teorii kulturowej i filozofii autor odwołuje się do Alaina Badiou, Slavoja Žižka i Jacques’a Rancière’a, a badając kluczowe czynniki historycznej radzieckiej awangardy, sięga po kategorie dzieła sztuki masowej, demokratyzacji i wytwórstwa jako elementów wpływających na techniki artystyczne (Walter Benjamin). Oprócz rozważań dotyczących historycznej awangardy odnajdujemy w artykule analizę współczesnych zjawisk postawangardowych, w których nowy obraz i technologie oraz ich sieć dystrybucji i powiązań tworzą nowe kreatywne oddolne wspólnoty pozostające poza głównymi nurtami świata sztuki. Za przykład tego rodzaju działań służą omówione w tekście projekty kolektywu artystów, krytyków, filozofów i pisarzy Chto Delat? (ros. Что делать?), którego praktyka artystyczna podkreśla konieczność zmiany priorytetów działalności artystycznej, zmienia akcenty i pozwala nawiązać w polu sztuki nowe relacje między „profesjonalistami” a „nieprofesjonalistami”. Tego rodzaju warunki powstawania sztuki autor określa mianem awangardy trzeciej lub suspensywnej, która czerpie z przeszłości awangardy historycznej.
EN
The paper refers to the connections between avant-garde and politics as well as to the issue of engagement in the context of art and politics. As the author remarks, avant-garde politicisation is the result of a number of factors, most vital of which being the deepening crisis of capitalist reproduction, unleashing a renewed category of reengagement between art and politics. He also sees the rise in cultural theory and philosophy of an antihistoricist relationship to the revolutionary past in Russia, in which the transformative moments of futures past in the context of Russian avant-garde as an important network of links that connects the phenomena. On the cultural level, he refers to Alain Badiou, Slavoj Žižek, and Jacques Rancière, and researching the key issues of historical Russian avant-garde, he explores the categories of mass work of art, democratization, and production as elements that influence artistic techniques (Walter Benjamin). Apart from considerations about historical avant-garde, Robert is also occupied by analyses of contemporary post-avant-garde phenomena in which the new image, technology, and a network of their distribution produce a new creative commons from below that remain outside of the main parameters of the art world. Examples to illustrate this kind of activities are discussed here collective project of artists, critics, philosophers, and writers gathered around Chto Delat? (Russian: Что делать?) whose artistic practice stressed the need to change the priorities of artistic practice and shifts emphases to allow new spaces of association as well as to exchange relationships between “professionals” and “nonprofessionals.” This produces the conditions that Roberts calls a third or suspensive avant-garde, which draw on the futures past of the historic avant-garde.
11
Publication available in full text mode
Content available

Unstructured, unprocessed, unused. Witold Wirpsza’s journals

71%
Bogalecki P.
Forum Poetyki
|
2023
|
issue 33-34
EN
The paper explores the question of autobiographism of the neo-avant-garde literary works by Witold Wirpsza, trying to determine the significance of journal as a genre to it. Wirpsza’s meta-literary comments present him as an author who rejected biographism in favor of experimenting. It is simultaneously shown that some of his poems (especially from Granica wytrzymałości and Przypomnienie Hioba) and novels (Pomarańcze na drutach, Sama niewinność) can be read as results of experimenting with life writing. The analysis of Wirpsza’s unpublished journals, especially the notebook entitled Zapiski datowane, bez porządku confirms the poet’s disdain for intimate writing and consolidating psychological states.
PL
Artykuł zadaje pytanie o autobiografizm neoawangardowej twórczości literackiej Witolda Wirpszy, próbując określić znaczenie, jakie zajmuje w niej gatunek dziennika. Wychodząc od analizy jego wypowiedzi metaliterackich, autor kreśli portret Wirpszy jako twórcy odrzucającego biografizm na rzecz eksperymentu, pokazując jednocześnie, że część jego wierszy (zwłaszcza z tomów Granica wytrzymałości i Przypomnienie Hioba) oraz powieści (Pomarańcze na drutach, Sama niewinność) czytać można jako efekt podjęcia eksperymentalnej gry z gatunkami life writing. Z kolei analiza niepublikowanych dzienników Wirpszy zachowanych w jego archiwum, zwłaszcza zeszytu zatytułowanego Zapiski datowane, bez porządku, potwierdza niechęć poety do intymistyki i utrwalania stanów psychicznych.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.