Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 4

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  neosemantyzacja
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1

Neosemantyzacja przymiotnika „flagowy” we współczesnym języku polskim

100%
Kucharzyk R.
Język Polski
|
2017
|
vol. 97
|
issue 3
102-113
PL
Przedmiotem artykułu jest rozwój semantyczny przymiotnika „flagowy”. Większość słowników języka polskiego odnotowuje tylko jedno znaczenie leksemu – ‘przymiotnik od flaga’. Okazuje się jednak, że we współczesnej polszczyźnie przymiotnik ten funkcjonuje w licznych nowych znaczeniach. „Flagowy” to m.in.: ‘najbardziej reprezentatywny dla jakiegoś okresu, ruchu, środowiska; sztandarowy’, ‘mający największą wartość, największe znaczenie, najlepszy’, ‘często spotykany; typowy, powszechny’. Neosemantyzacja tego leksemu to zapewne rezultat oddziaływania języka angielskiego, ale niewykluczony jest też rozwój na gruncie rodzimym.
EN
The subject of the article is the semantic development of the adjective “flagowy”. Most Polish language lexicons present only one meaning of the lexeme: ‘the adjectival form of the word flag’. However, it turns out that in the contemporary Polish language the adjective functions in numerous new meanings. “Flagowy” means, inter alia: ‘the most characteristic of a given period, movement, environment; typical’, ‘having the highest value, the most significant, the best’, ‘frequently occurring; usual, common’. Neosemantization of that lexeme is probably the result of the influence of English, but the local development is also possible.
2
Publication available in full text mode
Content available

O neosemantyzacji zapożyczeń łacińskich we współczesnej polszczyźnie (na wybranych przykładach)

71%
Wójcik U.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
|
2020
|
vol. 54
151-163
EN
The subject of the article is an analysis of selected four lexemes (Latin loanwords) having one form and different meanings, acquired through borrowing or their development on the basis of the Polish language. Based on the assumption that neosemanisation is an increasing phenomenon which is clearly visible in the last 30 years, I decided to use in the analysis, among others words that were already the subject of the description in the first half of the 90s’ - filozofia (philosophy) and opcja (option). The next pair consists of lexemes atencja (attention) and protagonista (protagonist), whose meanings are currently being modified. Looking at the lexical and semantic phenomena of the Polish end of the XX century and the beginning of the XXI century, we can speak about the universality of the process of neosemanization and its intensification. Undoubtedly, neosemanisation is a manifestation of linguistic globalization and progressive homogenization of culture.
PL
Przedmiotem artykułu jest analiza wybranych czterech leksemów (zapożyczeń łacińskich), posiadających jedną formę i różne znaczenia nabyte w drodze zapożyczenia lub ich rozwoju na gruncie języka polskiego. Wychodząc z założenia, że neosemantyzacja jest zjawiskiem nasilającym się i dobrze widocznym w perspektywie ostatnich 30 lat, postanowiłam wykorzystać w analizie m.in. wyrazy, które były już przedmiotem opisu w 1. poł. lat 90. - filozofia i opcja. Następną parę tworzą leksemy atencja i protagonista, które obecnie modyfikują swoje znaczenia. Obserwując zjawiska leksykalno-semantyczne polszczyzny końca XX i początku XXI w., możemy mówić o powszechności procesu neosemantyzacji i jego intensyfikacji. Bez wątpienia neosemantyzacje są przejawem globalizacji językowej i postępującej homogenizacji kultury.
3

Neosemantyzacja wyrazów "premiera" i "premierowy" we współczesnej polszczyźnie

63%
Kucharzyk R.
Język Polski
|
2020
|
vol. 100
|
issue 3
87-99
PL
Przedmiotem artykułu jest rozwój semantyczny wyrazów premiera i premierowy. Większość słowników języka polskiego odnotowuje tylko jedno znaczenie leksemu premiera ‘pierwsze przedstawienie utworu dramatycznego; także: wyświetlenie po raz pierwszy nowego filmu’. Premierowy jest definiowany jako ‘przymiotnik od premiera’. Okazuje się jednak, że we współczesnej polszczyźnie te dwa wyrazy funkcjonują w nowych znaczeniach. Premiera bywa używana do nazwania jakichkolwiek czynności i rzeczy wykonywanych po raz pierwszy. Wyraz ma także znaczenie przedmiotowe: ‘obiekt po raz pierwszy pokazany publicznie lub wystawiony na sprzedaż; nowość’. Premierowy to ‘zajmujący w pewnym ciągu lub porządku miejsce, które można opisać, używając liczby 1; pierwszy’, ‘najlepszy, najważniejszy, przewyższający inne pod jakimś względem’, ‘taki, który powstał niedawno; nowy’, ‘taki, który zastępuje coś poprzednio spełniającego daną funkcję; nowy’. Neosemantyzacja tych leksemów to zapewne rezultat oddziaływania języka angielskiego, ale niewykluczony jest też rozwój semantyczny na gruncie rodzimym.
EN
The subject of the article is the semantic development of the words "premiera" and "premierowy". Most dictionaries of the Polish language note only one meaning of the lexeme "premiera": ‘the first performance of a dramatic work; also: the first screening of a new film’. "Premierowy" is defined as an ‘adjective from the premiere’. It turns out, however, that in the contemporary Polish language these two words function in new meanings. "Premiera" is sometimes used to name any activities and things performed for the first time. The word also has an objective meaning: ‘object first shown publicly or put up for sale; novelty’. "Premierowy" is, inter alia ‘occupying in a certain order or place a position that can be described using the number 1; first’, ‘the best, the most important, superior to others in some way’, ‘one that has recently been created; new’, ‘the one that replaces something previously fulfilling a given function; new’. The semantic development of these lexemes is probably the result of the influence of English, but semantic changes in Polish are also possible.
4
Publication available in full text mode
Content available

Nowa leksyka języka polskiego – jej źródła i tendencje rozwoju (wybrane zagadnienia)

51%
Dróżdż-Łuszczyk K.
Poradnik Językowy
|
2022
|
vol. 790
|
issue 1
71-88
EN
The author’s main thesis is that the processes of internationalisation and democratisation are characteristic of the contemporary Polish language. The main research subject presented in the paper concerns an intensive development of the Polish vocabulary. The author analyses the neologisms performing the nominative function. She presents words formed with Polish suffixes, productivity of foreign prefi xes, and series formed with borrowed morphemes.
PL
Główna teza postawiona przez autorkę jest równoważna ze stwierdzeniem, że procesy internacjonalizacji i demokratyzacji są charakterystyczne dla współczesnego języka polskiego. W artykule zaprezentowano intensywny rozwój leksyki, dokonujący się w języku polskim po roku 2003. Omówione zostały przede wszystkim neologizmy o funkcji nominatywnej. Przedstawiono procesy derywacji za pomocą sufiksów rodzimych oraz produktywność prefiksów zapożyczonych, a także serie neologizmów z cząstką zapożyczoną.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.