Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 5

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  niebyt
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
W tekście prezentowana jest propozycja usystematyzowania najważniejszych kontekstów, w jakich rozważa się kategorie niebytu, pustki w dwu najbardziej wpływowych szkołach filozoficznych w starożytnych Chinach, czyli w konfucjanizmie i daoizmie
EN
In a 2009 general audience, Benedict XVI offered the short deliberation concerning the thought of Eriugena, whose views were condemned four times. Eriugena’s concept was most often viewed in history as a pantheistic vision of reality, contrary to Christianity, or as Christian Neo-Platonism. The article is an attempt to portray Eriugena’s ontological vision of reality in the frame of his philosophical system. According to his division of reality into existence and non-existence and the adopted criteria of identity, the article also constitutes an attempt to analyze what this division means for such categories as God, causes of the thing, man, sensory things, and matter. Eriugena’s views penetrated into European philosophy and in a subtle, unappreciated way had an influence, and Eriugena himself was not properly understood.
PL
W 2009 roku Benedykt XVI podczas audiencji generalnej zaproponował krótkie rozważanie dotyczące myśli Jana Szkota Eriugeny, którego poglądy zostały czterokrotnie potępione. Filozofia Eriugeny bywała w historii najczęściej ujmowana jako sprzeczna z chrześcijaństwem panteistyczna wizja rzeczywistości lub patrystyka i chrześcijański neoplatonizm. Artykuł jest próbą ukazania ontologicznej wizji rzeczywistości, którą Eriugena zaproponował w ramach autorskiego systemu filozoficznego. Zgodnie z wynikami rozważań nad zaproponowanym przez filozofa podziałem rzeczywistości na byt i niebyt oraz przyjętym kryterium podziału, artykuł stanowi również próbę analizy, czym ten podział skutkuje dla takich kategorii, jak Bóg, przyczyny rzeczy, człowiek, rzeczy zmysłowe i materia. Poglądy Eriugeny przeniknęły do europejskiej filozofii i w sposób ukryty oddziaływały, choć nie zostały w pełni docenione, a sam filozof nie został właściwie zrozumiany.
Diametros
|
2014
|
issue 42
247-261
PL
W prezentowanym artykule badam związki pomiędzy Schellingiańskim pojęciem nicości i Heideggerowskim “byciem”. Pokazuję, że pojęcie bycia, w filozofii Heideggera przed „zwrotem”, ma swoje źródło w Schellingiańskiej „nicości” – pierwszej potencji z Weltalter, jest rozwinięciem rzadkiej w filozofii Zachodu ontologicznej koncepcji, możliwym między innymi dzięki uwolnieniu się Heideggera od idei Boga.
EN
In this article I examine the correlation between Schelling’s notion of nothingness and Heidegger’s concept of being. I argue that Heidegger’s concept of being, before his “turn”, has its origin in Schelling’s nothingness as it is presented in Weltalter. I identify Heidegger’s thinking as a critical continuation of Schelling’s idea limited by the Christian doctrine of God.
PL
Pojęcia „byt” i „niebyt” weszły do języka filozoficznego, dając podstawę ontologii i meontologii, jako odpowiedniki greckich wyrażeń to on i to me on (urzeczownikowionych form, pozytywnej i negatywnej, imiesłowu czasownika einai. Wyrażenia te w oryginale nie oznaczały jednak pierwotnie nic przedmiotowego, lecz pełniły funkcję nazw metajęzykowych, reprezentujących spójkę zdaniową ‚einai’ we wszystkich jej formach, a najogólniej – jej formę twierdzącą i przeczącą. Sama zaś spójka ta, w której późniejsza filozofia dopatrzyła się znaczenia egzystencjalnego „istnieć”, pełniła tylko funkcję pustego znaczeniowo łącznika predykatów. Z czasem imiesłów o]n zaczął być stosowany jako uniwersalna nazwa wszelkich predykatów. Wymienione wyrażenia stały się centralnymi w greckiej terminologii filozoficznej dzięki zainicjowanym przez Parmenidesa sporom na temat roli negacji w opisie świata. Sam Parmenides zaproponował zupełne wykluczenie zdań negatywnych jako opisujących przez eliminację, i stworzył system pozytywno monistyczny, zarzucający wielość, podzielność i zmienność. Późniejsi filozofowie wystąpili w obronie negacji, zwalczając związane z nią paradoksy, jakie wysuwali eleaci, a potem sofiści. Platon zauważył, że nie da się bez zastosowania negacji opisać wielości rzeczy, wyróżnił też negację względną, która nie każe niczego eliminować, a pozwala tylko na konfrontację jednych rzeczy z innymi. Według atomistów podzielność rzeczy fizycznych zmusza do przyjęcia ich złożoności z elementu pozytywnego w postaci nieprzenikliwego ciała oraz czynnika, któremu trzeba odmówić wszelkich cech, tj. pustki. Wreszcie Arystoteles, analizując proces zmiany, uzasadniał niesprzeczność twierdzenia, że coś powstaje z „nie będącego” i „będącego”, przy założeniu, że pierwsze rozumie się jako bycie aktualne, drugie – potencjalne. We wszystkich tych koncepcjach nie ma teorii czegoś nieistniejącego, są tylko propozycje wskazania takich aspektów rzeczywistości, w których wyjaśnianiu uzasadnione jest stosowanie negacji. Forma twierdząca i przecząca powyższych wyrażeń prowokowała także refleksję nad zagadnieniem prawdy i fałszu. Zauważono, że służą one w języku potocznym nie tylko do stwierdzania zgodności lub niezgodności z rzeczywistym stanem rzeczy, ale także jako formuły asercji i odrzucania.
EN
In this article I present a philosophical considerations of theological heresy of presbyter Arius from the perspective of Aquinas’ criticism included in his works, with special honors Summa contra Gentiles. I show the role of Aristotle’s philosophy in creating the ancient Arianism, as well as its scholastic overcome. Analyzing the arguments of Arius, I familiarize myself with the concept of birthing Word as metaphysical substantial change, the transition from potency to act or movement perfecting. We are getting to know the thinking of Aquinas, exploring arguments of Alexandrian presbyter with the help of the same philosophy of Stagirite and winning this timeless intellectual startup.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.