Search results

1

Chrześcijaństwo, przesądy i niewiara we współczesnym społeczeństwie białoruskim

100%

Yakimenka V.

Kultura i Społeczeństwo

|

2021

|

vol. 65

|

issue 2

119-140

EN

The spiritual and religious life of people living within the lands of modern Belarus in the twentieth and twenty-first centuries has been conditioned by the area’s centuries-old history of Christianity, by superstitions derived from the culture of the ancient Slavs, and by the materialistic and atheistic worldview and life of the Soviet Socialist regime. Current Belarusian legislation considers religious involvement to be a private interest of the individual, and thus there are no official statistics on the number of believers or their distribution by religion. The findings of various studies in this area differ considerably. In the context of the post-Soviet transformation of Belarusian society, some experts express the view that the role of religion has been increasing in the country; others speak of a reverse process. Still others write about demonstrations of the religiosity of Belarusians and still others believe that the spiritual dimension of Christianity in Belarus is often replaced by faithfulness to the traditions of Belarusians’ ancestors, and that a relatively large part of the population is far from true Christian piety. A general analysis of religious issues suggests that the phenomena are multifactorial, spiritual and social, and rather complex.

PL

Kształt życia duchowo-religijnego ludności zamieszkującej w XX–XXI wieku ziemie współczesnej Białorusi został uwarunkowany zarówno wielowiekowymi dziejami chrześcijaństwa, jak i wywodzącymi się z kultury starożytnych Słowian przesądami i zabobonami o charakterze mityczno-magicznym, a także materialistyczno-ateistyczną koncepcją światopoglądu i życia z czasów sowieckiego ustroju socjalistycznego. Obecne prawodawstwo białoruskie uznaje zaangażowanie religijne jako sferę interesów prywatnych człowieka, dlatego na poziomie państwowym nie prowadzi się oficjalnej statystyki wierzących i ich podziału według wyznawanej religii, a analizy wyników poszczególnych dociekań badawczych w tym zakresie są bardzo różne. W kontekście transformacji postsowieckiej społeczeństwa białoruskiego jedni eksperci wyrażają pogląd o wzroście znaczenia religii, inni - o procesie odwrotnym, jeszcze inni - o demonstracji religijności Białorusinów, a jeszcze inni są zdania, że wymiar duchowy chrześcijaństwa na Białorusi jest nierzadko zastępowany tradycją, a stosunkowo duża część społeczeństwa jest daleka od prawdziwej pobożności chrześcijańskiej. Przy ogólnej analizie kwestii religijnych przedstawia się nieraz sugestię, że jest to „dość skomplikowany, wieloczynnikowy duchowo-społeczny fenomen”.

2

Ateista, agnostyk, niewierzący…? Socjologii niereligii problemy z terminologią

100%

Tyrała R.

Studia Socjologiczne

|

2015

|

issue 1(216)

149-181

PL

Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie, czy istnieje optymalny termin na określenie postawy niereligijnej. Optymalny, czyli taki, który zajmujący się zjawiskiem niereligijności socjolog mógłby zastosować niezależnie od kontekstu geograficznego i kulturowego prowadzonych badań. Istnieje bowiem niezwykle dużo określeń postawy niereligijnej. Na początku postuluję odróżnić od siebie dwie płaszczyzny: etic i emic. W kolejnym kroku dokonuję przeglądu głównych określeń o charakterze etic, czyli tych używanych przez badaczy społecznych, dochodząc do wniosku, że optymalny w tym sensie jest termin „niereligijność”. Następnie, na podstawie wyników badań własnych, zdaję relację z tego, jakich określeń własnej niereligijności używają polscy niewierzący i jak je rozumieją (płaszczyzna emic). W badaniach własnych jako terminu wiodącego używałem terminu „niewiara”, co uważam za dobrą strategię definicyjną w warunkach polskich. Jak się jednak okazuje, można mówić o wysokim stopniu indywidualizacji i prywatyzacji użycia poszczególnych określeń, co niestety nie ułatwia odpowiedzi na pytanie o termin optymalny.

EN

The article aims to answer the question whether there is an optimal term describing the attitude of non-religiosity. Optimality means here usefulness for sociologists who deal with the issue of non-religiosity, regardless of the geographical and cultural context of their research. There exist numerous relevant descriptions of a non-religious attitude. At the outset I suggest distinguishing two dimensions of analysis: etic and emic. In the next step I offter a review of the etic descriptions, i.e. those used by social scientists who finally come to the conclusion that the optimal term in this sense is “nonreligiosity”. After that I report, based on the findings of my own research, what kind of terms are used by Polish nonbelievers and how they understand the meaning of these terms (emic dimension). During my own research I used the term “nonbeliever” which, in my opinion, was and still is a good choice in the Polish context. However, one may observe a high degree of individualization and privatization in using particular terms that, unfortunately, do not help to answer the question concerning the optimal term.

3

Wiara w życiu człowieka w ujęciu św. Hilarego z Poitiers

100%

Karczewska H.

Vox Patrum

|

2014

|

vol. 61

343-357

EN

According to Hilary, faith is a recognition of the divinity of Jesus and a proper understanding of the Trinity. As understood by him, faith is important above all in the fight against heresy and in the daily life of the people. He teaches that faith is not opposed to knowledge, although they differ from each other. Rational faith and spiritual education repel the attacks of heretics and pagans. Faith is a remedy against impious doctrine and it heals the inner darkness of the believer. For faith to lead to union with God it must be tempted, because temptation leads to self-discovery. Faith can be strengthened only in danger and suffering, and acts of faith lead the believer to salvation.

4

Fonti umanistiche nel pensiero di Christian Francken

80%

Biagioni M.

Odrodzenie i Reformacja w Polsce

|

2017

|

vol. 61

PL

Radykalny reformator Christian Francken (1552–1610?) pozostawał pod ogromnym wpływem Pietra Pomponazziego, a później Sekstusa Empiryka. Znacznie mniej istotny był wpływ neoplatonizmu. Jego wczesne teologiczne i filozoficzne teksty, od Breve colloquium Iesuiticum (1579) do Praecipuarum enumeratio causarum (1584), czerpały przede wszystkim z prac Pomponazziego. Wpływ Sekstusa Empiryka stał się fundamentalny około 1587 r., kiedy Francken zaczął pracę nad dziełem Disputatio de incertitudine religionis Christianae, w którym ujawnił zdecydowanie sceptyczną postawę, graniczącą z niewiarą. The radical reformer Christian Francken (1552–1610?) was deeply influenced by Pietro Pomponazzi and, later, by Sextus Empiricus. Much less important was the influence of Neoplatonism. Pomponazzi’s works were the main sources in his early theological and philosophical writings from the Breve colloquium Iesuiticum (1579) to the Praecipuarum enumeratio causarum (1584). The influence of Sextus Empiricus became crucial from around 1587, when Francken began writing the Disputatio de incertitudine religionis Christianae, where he exhibited a sharp skeptical attitude that led him not far from unbelief.

5

Współczesny „przymus niewiary” wyzwaniem dla ekumenizmu

80%

Szmulewicz H.

Tarnowskie Studia Teologiczne

|

2016

|

vol. 35

|

issue 2

EN

The Church teaching and reflections made by theologians do not leave any room for doubts concerning the personal character of Christian faith. Faith is a conscious and free decision; decision that cannot be forced, nor forbidden in any way. This study analysis shows that the ecumenical dialogue faces the necessity to defend faith against open or hidden violation of the rule of freedom of religion. This is about common voice that has evangelical and ecumenical character. Despite differences that are still present in Christianity, all Christ’s disciples should explicitly stand for the freedom of religion and at the same give an obvious evidence that faith is a priceless treasure received from God.

PL

Nauczanie Kościoła i refleksja teologów nie pozostawia wątpliwości co do osobowego charakteru wiary chrześcijańskiej. Wiara jest decyzją rozumną i wolną; decyzją, która nie może być w jakikolwiek sposób wymuszana ani zabraniana. Analiza zawarta w niniejszym studium wskazuje, że dialog ekumeniczny stoi wobec konieczności obrony wiary przed jawnym lub ukrytym łamaniem zasady wolności religijnej. Chodzi o wspólny głos o charakterze ewangelizacyjnym i ekumenicznym. Pomimo różnic, jakie wciąż istnieją w ramach chrześcijaństwa, wszyscy uczniowie Chrystusa winni jednoznacznie opowiadać się za wolnością religijną, dając jednocześnie czytelne świadectwo o wierze jako bezcennym skarbie otrzymanym od Boga.

6

„Bestiariusz niewiary”. Ludzie oddaleni od Boga w nauczaniu św. Hilarego z Poitiers

80%

Karczewska H.

Vox Patrum

|

2013

|

vol. 59

225-239

EN

Bishop of Poitiers, referring to the allegorical interpretation of Scripture, makes the characteristics of people away from God through unbelief. Comparing them to beasts, Hilary creates an unique „bestiary of disbelief”. Bishop of Poitiers shows the catalogue of beasts and gives them a symbolic significance which reveals the nature of opponents of the Church. In the allegorical world of beasts many animals can be found: foxes mean false prophets, ravens – sinners and cattle as a symbol of heathen. In general Bishop of Poitiers indicates symbol of serpent as heretics who reject the gift of faith in Christ and contempt the doctrine of the Church. In Hilary’s works a lot of helpful directions for believers are given. Bishop focuses on gaining spiritual knowledge and proclamation of the Gospel.

Refine search results

2 Vox Patrum

1 Kultura i Społeczeństwo

1 Odrodzenie i Reformacja w Polsce

1 Studia Socjologiczne

1 Tarnowskie Studia Teologiczne

2 Karczewska H.

1 Biagioni M.

1 Szmulewicz H.

1 Tyrała R.

1 Yakimenka V.

1 2021

1 2017

1 2016

1 2015

1 2014

1 2013

Chrześcijaństwo, przesądy i niewiara we współczesnym społeczeństwie białoruskim

Ateista, agnostyk, niewierzący…? Socjologii niereligii problemy z terminologią

Wiara w życiu człowieka w ujęciu św. Hilarego z Poitiers

Fonti umanistiche nel pensiero di Christian Francken

Współczesny „przymus niewiary” wyzwaniem dla ekumenizmu

„Bestiariusz niewiary”. Ludzie oddaleni od Boga w nauczaniu św. Hilarego z Poitiers