Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 12

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  niezależność sądów
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Content available remote

Rada Sędziowska oraz Komisja Nominacyjna dla Anglii i Walii

100%
Urbaniak K.
Przegląd Prawa i Administracji
|
2019
|
vol. 119
181-194
EN
The judiciary in the United Kingdom is a phenomenon in Europe. Despite the fact that the role of judges in the common law system was significantly greater than in continental law systems, the British system lacked formal, institutional safeguards of the independence of the courts and the independence of judges. This principle was seen as a constitutional convention. The Judges’ Council, being the representation of judges, had only the status of an internal judicial body and an advisory role to the Lord Chief Justice. The reforms of the justice system introduced at the beginning of the 20th century, including the establishment of the Judicial Appointments Commission, undoubtedly influenced the strengthening of the independence of the courts against the executive and increased the influence of the judicial community on the appointment system of judicial offices in England and Wales.
2
Publication available in full text mode
Content available

Pozorna rysa na obliczu Temidy

84%
Dobrowolski M.
Kwartalnik Prawa Podatkowego
|
2022
|
issue 4
259-265
EN
The article is a polemic with the text by A. Gomułowicz entitled A scratch on the face of Themis (“Kwartalnik Prawa Podatkowego” 2022, no. 2, pp. 29–38), which is a critical and at the same time a kind of gloss to the judgment of the Supreme Administrative Court of 4 November 2021 (III FSK 3626/21) concerning judicial (assessor) appointments with the participation of the current NCJ. This is a gloss written in the form of legal journalism combined additionally with a constitutional law lecture, the precision of which leaves much to be desired. As a result, the article contains a number of theses loosely inspired by the judgment of the Supreme Administrative Court (e.g., with regard to the Astradsson test) and put forward with disregard for the body of rulings of the Constitutional Tribunal and the doctrine of constitutional law (e.g., with regard to the prerogative of the President of the Republic of Poland). As a result, it should be concluded that the Author treats the issue raised in the NSA’s judgment too superficially, merely proclaims his convictions rather than trying to prove them. In this way, however, he has no chance of getting closer to the truth, which, as he declares, he values more than friendship.
PL
Artykuł stanowi polemikę z tekstem A. Gomułowicza pt. Rysa na obliczu Temidy („Kwartalnik Prawa Podatkowego” 2022, nr 2, s. 29–38), który jest krytyczną, acz swoistą glosą do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 4 listopada 2021 r. (III FSK 3626/21) odnoszącego się do powołań sędziowskich (asesorskich) z udziałem obecnej KRS. Jest to glosa napisana w formie publicystyki prawniczej, połączonej dodatkowo z wykładem prawa konstytucyjnego, którego precyzja pozostawia wiele do życzenia. W efekcie w artykule pojawia się szereg tez stawianych nader swobodnie, co czyni je bardziej zbiorem refleksji luźno zainspirowanych wyrokiem NSA niż spójnym prawniczo wywodem (np. dotyczących testu Astradsson), albo tez stawianych z pominięciem dorobku orzeczniczego Trybunału Konstytucyjnego oraz doktryny prawa konstytucyjnego (np. w odniesieniu do prerogatywy Prezydenta RP). W rezultacie uznać należy, że autor nazbyt pobieżnie traktuje podjętą w wyroku NSA problematykę – raczej ogłasza tylko swoje przekonania, niż próbuje je udowadniać. W ten sposób jednak nie ma szans zbliżenia się do prawdy, którą – jak deklaruje – ceni sobie bardziej od przyjaźni.
3
Content available remote

Rada sądownictwa w Holandii

84%
Bień-Kacała A.
Przegląd Prawa i Administracji
|
2019
|
vol. 119
71-82
EN
The paper presents the Dutch Council for the Judiciary. The Dutch Council for the Judiciary is a body with a relatively short tradition. It began operating on 1 January 2002. The Council for the Judiciary is seen as a link between the Minister of Justice and the courts. It was created to ensure separation in the relations between these bodies.The matters of judicial administration should be dealt with by the judiciary itself. The author describes the position and competences of the Council.
4
Publication available in full text mode
Content available

Obsadzanie składu sądu konstytucyjnego w Polsce i w innych państwach Europy Środkowej i Wschodniej w kontekście jego niezależności

84%
Jarentowski M.
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
|
2017
|
issue 5 (39)
201-223
PL
Sądy konstytucyjne, by wykonywać swą funkcję kontroli konstytucyjności prawa powinny być niezależne od podmiotów stanowiących to prawo. Niezależność można zoperacjonalizować jako mechanizm obsadzania i zmiany składu sądów określony w przepisach, a także jako stopień trudności zmiany tych przepisów. W tej perspektywie można opisać zakres niezależności polskiego sądu konstytucyjnego na tle sądów w innych państwach Europy Środkowej i Wschodniej. Można stwierdzić, że jest pole do zwiększenia niezależności polskiego sądu, np. poprzez zwiększenie różnorodności podmiotów uprawnionych do obsadzania składu sądu czy wprowadzenie regularnej rotacji na stanowiskach sędziów w określonych terminach (w miejsce kadencji indywidualnych), jednak w największym stopniu niezależności sądu zagraża zgodna lub niezgodna z konstytucją ingerencja w skład i ustrój sądu konstytucyjnego, dokonywana w interesie większości rządzącej, która dokonuje tej ingerencji.
EN
Constitutional courts, in order to perform their function of the constitutional review, should be independent of the creator of that law. Independence can be operationalized as a mechanism for filling and changing the composition of courts as defined in the legislation, and also as a difficulty in changing these rules. In this perspective one can describe the extent of independence of the Polish constitutional court against the background of courts in other countries of Central and Eastern Europe. It can be said that there is a field to increase the independence of the Polish court, eg by increasing the diversity of entities entitled to fill the court or by introducing regular rotation in the positions of the judges at specific dates (instead of individual mandates). But the greatest degree of court independence threatens, compliant with constitution or inconstitutional interference in the composition and constitutional court system, done in the interest of the ruling majority that makes this interference.
5
Publication available in full text mode
Content available

Odpowiedzialność władzy sądowniczej a odpowiedzialność dyscyplinarna sędziów

84%
Machnikowska A.
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
|
2020
|
issue 4 (56)
35-74
PL
Dwie okoliczności: niesprawny system ochrony prawnej oraz kontrowersyjne przypadki zaniechania egzekwowania odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów, stały się podstawą uzasadnienia zmian w przepisach o odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów. Nowe rozwiązania charakteryzują się m.in. ograniczeniem niezależności władzy sądowniczej i poddaniem jej większej kontroli ze strony władzy ustawodawczej i wykonawczej. U podstawy tego przedsięwzięcia znajduje się teza, że sądy nie są równorzędnym, względem innych władz, reprezentantem Suwerena, a ich dotychczasowe prawa (poza sprawowaniem wymiaru sprawiedliwości) powinny być zawężone, ponieważ zostały przez sędziów nadużyte. Część sędziów i przedstawicieli jurysprudencji odrzuca tę argumentację wskazując, że zmiany nie służą deklarowanym celom poprawy funkcjonalności sądów i przestrzegania prawa przez sędziów, lecz skutkują ograniczeniem prawa obywatela do niezależnego sądu. W tych warunkach powstał spór, jak powinien zachować się sędzia, jeżeli ustawa o odpowiedzialności dyscyplinarnej zakazuje mu prawa do krytyki oraz do prawnej weryfikacji przepisów pozbawiających go gwarancji niezależności i niezawisłości. Czy ustawowe zasady odpowiedzialności dyscyplinarnej decydują także o wszystkich zasadach odpowiedzialności władzy sądowniczej? Jak przestawia się ta sytuacja w momencie różnicy zdań między przedstawicielami władzy ustawodawczej i wykonawczej, a przedstawicielami władzy sądowniczej, na temat interpretacji zasady prawa obywatela do sądu oraz samego pojęcia „niezależność sądu”. Pomocne w odpowiedzi jest przybliżenie prawnej i doktrynalnej argumentacji, na którą powołują się obie strony. Może być to też przydatne dla ustalenia czy egzekwowanie nowych zasad odpowiedzialności dyscyplinarnej zakończy obecny kryzys w stosunkach między sądami i pozostałymi władzami, czy przeciwnie - zainicjuje kolejny jego etap.
EN
Two circumstances: ineffective legal protection system and controversial cases of abandonment of enforcement of judges’ disciplinary liability have become a basis for justifying amendments to regulations on judges’ disciplinary liability. New solutions are characterised by, among other features, the limiting of the independence of the judiciary and subjecting it to increased control exercised by the legislature and the executive. The rationale behind these changes is to be sought for in a claim that courts of law are not a representative of the people which can be considered qual to the other authorities and that, therefore, having been abused by judges, the rights they have enjoyed hitherto (other than the administration of justice) should be constrained. Some judges and representatives of the jurisprudence reject this argumentation pointing out that rather than being conducive to the declared goals of improving the functioning of courts and of judges’ observance of law, the amendments result in the limiting of the citizen’s right to an independent tribunal. In these circumstances, a dispute has arisen over how a judge should act if the law on disciplinary liability prohibits their right to criticise or legally verify regulations depriving them of the guarantee of independence and impartiality. Do the statutable principles of disciplinary liability also determine all the principles of the judiciary liability? What if there is a difference of opinions between the representatives of the legislature and the executive versus those of the judiciary concerning an interpretation of the citizen’s right to a tribunal and of the notion of “independence of a tribunal”? Analysing the legal and doctrinal argumentation offered by both parties may facilitate answering these questions. This approach may also prove useful in determining whether enforcing the new principles of disciplinary liability will resolve the current crisis in the relationship between courts and the other authorities or, on the contrary, initiate its further stage.
6
Publication available in full text mode
Content available

Spór o wartości – sąd niezależny czy „zależny”, sędzia niezawisły czy „zawisły”

67%
Gomułowicz A.
Kwartalnik Prawa Podatkowego
|
2023
|
issue 1
195-211
EN
The paper concerns standards of functioning of judiciary relevant from the point of view of a democratic legal state. It deals with a problem of separateness and independence of judiciary from other powers in the context of constitutional separation of powers. It emphasizes the importance of the independence of judges and the importance of the state position of the National Judiciary Council. The author assesses the solutions adopted in the Act of 8th December 2017 amending the Act on National Judiciary Council and in the Act of 20th December 2019 amending the Act on the Organisational Structure of Common Courts and other acts. The analysis is conducted along with the judgment of the Supreme Administrative Court of November 4, 2021 (no. III FSK 3626/21). The problem presented is a problem of appointing of the judges according to a new procedure: the proposal made by a „new Council” and the President’s decision to appoint a judge (assessor). The text is also a reply to prof. M. Dobrowolski’s text published in Tax Law Journal 2022, no. 4.
PL
Problematyka artykułu dotyczy istotnych z punktu widzenia demokratycznego państwa prawnego standardów funkcjonowania władzy sądowniczej. W kontekście konstytucyjnej zasady podziału i równowagi władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej analizuje problematykę odrębności i niezależności sądów od innych władz, znaczenie sędziowskiej niezawisłości i ustrojowej pozycji Krajowej Rady Sądownictwa, ocenia rozwiązania przyjęte w ustawie z dnia 8 grudnia 2017 roku o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa (Dz.U. z 2018 r., poz. 3) oraz ustawie z dnia 20 grudnia 2019 roku o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy o Sądzie Najwyższym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r., poz. 198). Ta analiza prowadzona jest w kontekście wyroku wydanego przez Naczelny Sąd Administracyjny w dniu 4 listopada 2021 r., sygn. III FSK 3626/21. Problem dotyczy powołań sędziowskich, a także asesorskich w trybie: wniosek „nowej Rady”, tj. „neo-KRS”, a postanowienie Prezydenta RP o powołaniu na urząd sędziego (asesora).
7
Content available remote

Prezydium Rady Sądownictwa Administracyjnego jako organ samorządu sądownictwa administracyjnego we Włoszech

67%
Haczkowska M.
Przegląd Prawa i Administracji
|
2019
|
vol. 119
227-239
EN
In the legal system of the Italian Republic, there are two judicial self-government organs, which guarantee the independence of the courts and the independence of judges. The Supreme Judicial Council safeguards the independence of the common judiciary and the Presidium of the Administrative Judiciary Council — administrative judiciary. Despite the different composition of those organs, each of them ensures proper representation of judges of common and administrative courts. The election of judges by judges is the basic principle for the selection of the new council members. In addition, the competences of the Supreme Judicial Council and the Presidium of the Administrative Judiciary Council, are fundamental for guaranteeing the independence of the judiciary from the other public organs.
8
Publication available in full text mode
Content available

Rysa na obliczu Temidy

67%
Gomułowicz A.
Kwartalnik Prawa Podatkowego
|
2022
|
issue 2
29-38
EN
The article concerns the assessment of the thesis of the judgment of the Supreme Administrative Court of November 4, 2021 (no. III FSK 3626/21) as well as its justification. It focuses on the fundamental flaws, namely: 1) on the erroneous assumption made by judges that the National Judiciary Council is a constitutional collegiate body (the content of Article 187 (1) of the Constitution contradicts this); 2) on the erroneous recognition that the dismissal of elected members of the Council, judges, before the end of their 4-year term of office, is a defect in the procedure, while it is a clear and indisputable breach of Article 187, paragraph 3 of the Constitution; 3) on the unsubstantiated assumption that the President of the Republic of Poland has legal grounds to conduct his own substantive proceedings, which will verify the candidates for judicial posts submitted by the Council; 4) on the unauthorized equation between the NCJ and the neo-NCJ; 5) on a faulty application of the Astradsson test.
PL
Artykuł dotyczy tezy wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 4 listopada 2021 r., sygn. III FSK 3626/21, a także jej uzasadnienia. Koncentruje się na fundamentalnych wadach, a mianowicie na: 1) błędnym założeniu, że Krajowa Rada Sądownictwa jest organem konstytucyjnym samorządu sędziowskiego (przeczy temu treść art. 187 ust. 1 Konstytucji RP); 2) błędnym uznaniu, że odwołanie wybieranych członków Rady, sędziów przed upływem ich czteroletniej kadencji jest wadliwością postępowania, podczas gdy jest to jaskrawe i bezdyskusyjne złamanie art. 187 ust. 3 Konstytucji RP; 3) bezpodstawnym przyjęciu, że Prezydent RP ma prawne podstawy do prowadzenia własnego merytorycznego postępowania, które weryfikuje zgłoszone przez Radę kandydatury na stanowiska sędziowskie; 4) nieuprawnionym stawianiu znaku równości pomiędzy KRS a „nową KRS”; 5) wadliwym zastosowaniu testu Astradssona.
9
Publication available in full text mode
Content available

Rozdział władzy ustawodawczej od wykonawczej gwarancją niezależności sądownictwa w Polsce

67%
Sitek B.
Journal of Modern Science
|
2017
|
issue 3(34)
79-90
PL
Trójpodział władz i koncepcja ich równowagi swoimi korzeniami sięgają końca epoki feudalnej. Zachodzące zmiany, obecnie inspirowane procesami globalizacyjnymi, sprawiają, że dochodzi do różnego rodzaju sporów. Przykładem tego są zmiany wprowadzane w systemie sądownictwa w Polsce. Toczące się dyskusje w sferze publicznej ujawniają podział dyskutantów na dwie grupy. Obie strony dyskusji posługują się swoistą terminologią i logiką dyskursu, nie mogąc dojść do porozumienia. W pracy zastosowana została metoda opisowa oraz analizy przepisów prawnych lub poglądów medialnych i politycznych. Konieczne wydaje się poszukiwanie trzeciej drogi rozwiązania tego konfliktu. A jest nią propozycja personalnego rozdzielenia władzy wykonawczej od ustawodawczej. Takie uzupełnienie koncepcji równowagi władz wymusi prowadzenie wewnątrzpartyjnej dyskusji o ważnych kwestiach ustrojowych. Brak takiej dyskusji negatywnie się ujawnia, w przypadku gdy partia przejmuje całą władzę w danym kraju.
EN
The tripartite system of the powers and the concept of their balance with their roots reaches the end of the feudal age. The changes that are currently being inspired by the globalization processes have caused a number of disputes. Examples of this are changes introduced in the area of organization and functioning of the judicial system in Poland. The ongoing discussion in the public sphere reveals the breakdown of discussers into two groups. Both sides of the discussion use a specific terminology and logic of the discourse and they are not able to reach agreement. This work uses a descriptive method and analysis of laws or media and political views. It seems necessary to look for a third way to resolve this conflict. This third way is a proposition of personal separation of executive power from the legislature power. Such an addition to the concept of the balance of power will force an inside-party discussion on the important issues of the political system. The lack of such discussion is undermined if one political party takes over entire power in a certain country
10
Publication available in full text mode
Content available

W sprawie zgodności z Konstytucją RP powoływania sędziów – członków Krajowej Rady Sądownictwa przez Sejm

67%
Frankiewicz-Bodynek A.
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
|
2022
|
issue 6(70)
141-153
PL
Przedmiotem niniejszego tekstu jest ustalenie, czy art. 9a ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa jest zgodny z Konstytucją RP. W celu udzielenia odpowiedzi na to pytanie przeanalizowano relacje, jakie powinny panować pomiędzy poszczególnymi władzami w systemie opartym o zasadę podziału władz. Następnie rozwiano wątpliwości co do tego, czy KRS jest organem występującym w pionie władzy sądowniczej. Ostatecznie stwierdzono, że w RP Sejm nie powinien mieć innych kompetencji kreacyjnych wobec organów władzy sądowniczej, niż tylko te, które wyraźnie przewiduje Konstytucja RP. W przeciwnym razie izba postawiona jest w pozycji nieuzasadnionej supremacji względem judykatywy, a władza sądownicza nie daje gwarancji, iż o wolnościach i prawach człowieka rozstrzygać będą niezależne i bezstronne sądy obsadzone przez niezawisłych sędziów.
EN
The subject of this text is to determine whether Article 9a of the Law on the National Council of the Judiciary is compatible with the Constitution of the Republic of Poland. In order to answer this question, the relationship that should prevail between the various authorities in a system based on the principle of separation of powers was analyzed. Then, doubts were resolved as to whether the NCJ is a body appearing in the division of powers of the judiciary. In the end, it was concluded that in the RP, the Sejm should have no other creative powers over the judiciary than those expressly provided for in the Constitution of the RP. Otherwise, the chamber is placed in a position of unjustified supremacy vis-àvis the judiciary, and the judicial power provides no guarantee that human freedoms and rights will be decided by independent and impartial courts staffed by independent judges.
11
Publication available in full text mode
Content available

Analiza możliwości zmian w statusie sędziów Sądu Najwyższego USA w związku z pracami Prezydenckiej Komisji ds. Sądu Najwyższego

67%
Króliczek P.
Roczniki Nauk Prawnych
|
2023
|
vol. 33
|
issue 2
23-41
EN
This study is devoted to the possibility of changing the status of a justice of the Supreme Court of the United States. The impetus for undertaking this research was the creation of the committee for its reform by the US President. The issues analyzed in the study are: court-packing, the introduction of a retirement age for Supreme Court justices, the possibility of impeachment for interpreting the constitution inconsistent with the expectations of the political branches, and the need to formally cover Supreme Court justices with the ethical principles applicable to other federal judges. The analysis of these issues focuses on the constitutionality of the legal solutions proposed in the discourse and their impact on the authority and legitimacy of the Supreme Court in the light of historical experience related to attempts by politicians to influence its activities.
PL
Niniejsze opracowanie poświęcone jest możliwości dokonania zmian w statusie sędziego Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych. Zagadnienie to było przedmiotem zainteresowania nauki polskiej w przeszłości. Wydaje się jednak, iż warto do niego powrócić. Asumptem dla podjęcia tych rozważań na nowo było powołanie przez prezydenta Joe Bidena Prezydenckiej Komisji ds. Sądu Najwyższego. Stanowiło to wyraz niezadowolenia Partii Demokratycznej z kierunku, jaki obrał w ostatnich latach zdominowany przez konserwatystów Sąd Najwyższy. Zadaniem Komisji było zaprezentowanie poglądów nauki na kilka zasadniczych kwestii związanych przede wszystkim ze statusem sędziego Sądu Najwyższego. W szczególności były to: możliwość poszerzenia składu Sądu, wprowadzenie wieku emerytalnego dla sędziów, możliwość skazania sędziego w procedurze impeachmentu za niezgodną z oczekiwaniami władzy politycznej wykładnię konstytucji oraz konieczność formalnego objęcia sędziów SN zasadami etycznymi stosowanymi wobec sędziów niższych instancji. Analiza tych zagadnień skupia się na konstytucyjności proponowanych w dyskursie rozwiązań prawnych oraz ich wpływie na autorytet i legitymację Sądu Najwyższego w świetle doświadczeń historycznych związanych z próbami wpływu polityków na jego działalność.
12
Publication available in full text mode
Content available

Niezależność sądów i niezawisłość sędziów z perspektywy prawa Unii Europejskiej

59%
Zawistowski D.
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
|
2016
|
vol. 78
|
issue 2
7-13
EN
The independence of the courts and the judiciary constitutes one of the foundations of the rule of law and is one of the basic values of the European Union. Judicial independence is also guaranteed by the principle of the separation of powers. According to this principle courts are the only competent body to execute judiciary powers and no other organs may be permitted to interfere in judicial decisions or their making. Democratic states must have the independence of the courts ensured in their constitutions. The basic function of judicial independence is ensuring citizens the right to a fair trial as provided in Article 6 of the Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms and Article 45 of the Constitution of the Republic of Poland. From the point of view of the right to a fair trial the relationship between the independence of the courts and judicial independence on the one hand and the guarantee of the impartiality of the courts and of a fair trial on the other, is important. The independence of the courts and the judiciary is closely related to the principle of the responsibility of judicial authority.
PL
Niezależność sądów i niezawisłość sędziów stanowią jedną z podstaw państwa prawnego, należącego do podstawowych wartości Unii Europejskiej. Do zasad państwa prawnego należy zasada trójpodziału władz, stanowiąca równocześnie istotną gwarancję niezależności władzy sądowniczej. Zasada podziału władz oznacza, że do wyłącznej kompetencji władzy sądowniczej należy sprawowanie wymiaru sprawiedliwości i organy innych władz nie mogą ingerować w wykonywanie funkcji orzeczniczych przez sądy. W państwach demokratycznych istnieje potrzeba gwarancji niezależności władzy sądowniczej na poziomie norm konstytucyjnych. Podstawową funkcją niezależności sądów i niezawisłości sędziów jest zapewnienie obywatelom prawa do sądu w rozumieniu art. 6 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności oraz art. 45 Konstytucji RP. Z punktu widzenia prawa do sądu ważne jest istnienie związku między niezależnością sądów i niezawisłością sędziów a gwarancją bezstronności sądu oraz gwarancją do sprawiedliwego rozpoznania sprawy przez sąd. Niezależność sądów i niezawisłość sędziów są ściśle powiązane z zasadą odpowiedzialności władzy sądowniczej.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.