Search results

1

Krajowa Izba Odwoławcza jako niezawisły organ sądowy

100%

Grzymisławska-Cybulska M.

Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

|

2017

|

issue 497

189-206

PL

Artykuł stanowi próbę weryfikacji tezy o statusie Krajowej Izby Odwoławczej (KIO) jako niezawisłego organu sądowego. Jakkolwiek bowiem Trybunał Sprawiedliwości przesądził, że KIO ma charakter organu sądowego, a polski ustawodawca wskazuje, że członkowie tego organu wyposażeni są w cechę niezawisłości, to status tego organu wydaje się złożony. Aby zrealizować zamierzony cel, podjęto próbę zdefiniowania istoty „organu sądowego” oraz przypisanej KIO cechy niezawisłości. Odpowiedzi wymagało również pytanie: czy dla statusu KIO ma znaczenie to, że Prawo zamówień publicznych literalnie cechę niezawisłości przypisuje członkom KIO, a nie samej Izbie. Dokonano również analizy istniejących uregulowań prawnych w kontekście urzeczywistnienia gwarancji niezawisłości, takich jak stworzenie organizacyjnych i funkcjonalnych mechanizmów niezawisłości, a także rozwiązań służących nieusuwalności ze stanowiska, materialnej niezależności, jak i stosownych gwarancji procesowych oraz możliwości nieustannego szkolenia.

2

The Organization of the Judicial System in Post-War Poland

75%

Madera A.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2020

|

issue 6 (58)

307-316

EN

Independence of the judiciary is a fundamental value. It determines the quality of organization and work, as well as the role that judicature plays in a democratic country. Justice, based on the rule of law and constituting the highest value for the society, can be implemented only in the spirit of this independence. Any changes and modifications ought to strive for one goal - a strong, independent judicature. The paper introduces the reconstruction process of the Polish judiciary after World War II, outlining the problems and challenges that it had to face in that period.

PL

Niezależność i niezawisłość wymiaru sprawiedliwości to wartości fundamentalne. To one decydują o jakości organizacji, pracy i roli, jaką w demokratycznym państwie pełni sądownictwo. Sprawiedliwość, opierająca się na rządach prawa i stanowiąca najwyższą wartość dla społeczeństwa, może być realizowana wyłącznie w duchu tych dwóch wartości. Wszelkie przemiany i przekształcenia winny zmierzać do jednego celu, którego azymutem jest właśnie silna, niezależna władza sądownicza. Niniejszy artykuł jest wprowadzeniem do zrozumienia procesu odbudowy polskiego wymiaru sprawiedliwości po II wojnie światowej, poprzez zarysowanie problemów i wyzwań, z jakimi w tym okresie musiał się zmierzyć.

3

Stosuj ustawy i rób, co chcesz? Pojęcie niezawisłości a deontologiczny model cnót sędziowskich

71%

Rocławska A.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica

|

2017

|

vol. 78

81-95

EN

This article explores judicial independence in light of a deontological model of virtues. It analyses judicial decisions and attitudes in the process of application of law, arguing that their aspirations to pursue judicial virtues are a secondary requirement against an overriding demand for abiding by law. The thesis is that judicial independence is a kind of a system presupposition that judges have some qualities which help them not only to fulfil their duties, but also to rise to ethical challenges during adjudication. The author recalls two theories of judicial reasoning in hard cases and tries to answer the question which of the theoretical models – by H. L. A. Hart or R. Dworkin – proposes a better characteristic of the judicial practice in the Polish justice system.

PL

W niniejszym artykule autorka rozważa niezawisłość sędziów w świetle modelu deontologii cnót. Analizuje ich decyzje i postawy w toku stosowania prawa, argumentując, że aspiracje, by realizować sędziowskie cnoty, mają charakter wtórny względem nadrzędnych wymogów przestrzegania prawa. Stawia tezę, że przestrzeń niezawisłości stanowi wyraz swoistego zaufania ustrojodawcy, iż sędziowie posiadają dyspozycje, które umożliwiają nie tylko wywiązywanie się z obowiązków, lecz także sprostanie wyzwaniom etycznym podczas orzekania. Przywołuje teorie orzekania w trudnych przypadkach autorstwa H. L. A. Harta i R. Dworkina oraz próbuje odpowiedzieć na pytanie, który z teoretycznych modeli – Hartowski czy Dworkinowski – lepiej charakteryzuje praktykę orzeczniczą polskiego wymiaru sprawiedliwości.

4

Konstytucyjna i konwencyjna proweniencja prawa do sprawiedliwego rozpatrzenia spraw y (prawa do sądu)

63%

Sowiński P. K.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2021

|

issue 3 (61)

189-200

PL

Tekst poświęcony jest problematyce tzw. prawa do sądu, którą polski ustawodawca uznaje za jedno z ważniejszych praw i wolności obywatelskich. Wskazano na konsty-tucyjny i konwencyjny rodowód tego prawa. W tekście zauważa się, że może być ono realizowane wyłącznie w państwie uznającym trójpodział władzy oraz w realiach, w których sądownictwo powszechne oparte jest na czterech zasadniczych fundamen-tach, tj. właściwości do rozpoznania sprawy danego rodzaju,niezależności, bezstron-ności i niezawisłości.

EN

The text is devoted to the problem of the right to a fair trial, which the Polish legislator recognizes as the one of the most important civil rights and liberties. The constitutive and conventional lineage of this right was indicated. It is noted in the text that this right can only be excercised in a state that recognizes the tripartite division of power as well as in situation in which common judiciary is based on four fundamental foundations such as jurisdiction to hear a case of a given type, impartiality, independent in legal, or-ganisational and decision-making terms.

5

Niezawisłość, niezależność i bezstronność w sądownictwie w świetle regulacji prawnych oraz orzecznictwa

63%

Olszak K.

Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda

|

2019

|

vol. 2

|

issue 2(4)

319-344

PL

W artykule podjęto próbę analizy pojęć niezawisłości sędziów, niezależności sądów oraz bezstronności sądu. Przedstawiono uregulowania prawne oraz wykładnię sądów i trybunałów na poziomie krajowym i europejskim posiłkując się przy tym poglądami doktryny. Celem opracowania jest zaproponowanie uporządkowania narracji w przedmiocie rozumienia wskazanych terminów – na podstawie dotychczasowej judykatury. Terminy „niezawisłość”, „niezależność” i „bezstronność” są nie tylko doniosłe teoretycznie i praktycznie, ale obecnie żywo dyskutowane i nic nie wskazuje na to, aby w najbliższym czasie uległo to zmianie. Rozważenie znaczenia terminów i zaproponowanie ich rozgraniczenia niesie za sobą konsekwencje dla funkcjonowania całego systemu prawa.

EN

The article deals with an issue of understanding of the concepts indicated in the title which are subject of interpretation of courts and tribunals at a national and European level. The aim of the analysis is to find out how the above phrases are understood and to propose a way to organize them. The proper meaning of the terms: “independence”, and “impartiality” is not only theoretically and practically significant, but is also currently under discussion. The consideration of these terms is therefore of fundamental importance for the functioning of the entire legal system.

6

Rada sądownictwa w Holandii

63%

Bień-Kacała A.

Przegląd Prawa i Administracji

|

2019

|

vol. 119

71-82

EN

The paper presents the Dutch Council for the Judiciary. The Dutch Council for the Judiciary is a body with a relatively short tradition. It began operating on 1 January 2002. The Council for the Judiciary is seen as a link between the Minister of Justice and the courts. It was created to ensure separation in the relations between these bodies.The matters of judicial administration should be dealt with by the judiciary itself. The author describes the position and competences of the Council.

7

Prerequisites for Disciplinary Liability of Military Court Judges

63%

Karpiuk M.

Studia Iuridica Lublinensia

|

2017

|

vol. 26

|

issue 2

EN

In the Republic of Poland, military courts exercise judicial power and their judges are independent and subject only to the Constitution of Poland and legal acts. The judge of a military court is obliged to serve their country faithfully, uphold the law, perform entrusted duties conscientiously, decide impartially on the basis of legal regulations and be guided by the principles of dignity and integrity. Apart from technical competences, the judge should possess the appropriate traits of the character allowing for the dignified representation in the office. One of the responsibilities (being independent from the others) that is imposed on any judge of a military court is disciplinary liability. The prerequisite for such liability is committing an offense or a disciplinary misdemeanour. That is why, the disciplinary tort includes, among other things, the breach of judicial duties, the breach of dignity of the office, the violation of military discipline, and the breach of the principles of military honour and dignity. This may even result in discharging from the office along depriving the judge of their office rank.

PL

Sądy wojskowe sprawują w Rzeczypospolitej Polskiej wymiar sprawiedliwości, a sędziowie w sprawowaniu swojego urzędu są niezawiśli i podlegają tylko Konstytucji RP oraz ustawom. Sędzia sądu wojskowego został zobowiązany, aby służyć wiernie państwu, stać na straży prawa, a powierzone obowiązki wypełniać sumiennie, orzekać zgodnie z przepisami prawa, bezstronnie, zaś w postępowaniu kierować się zasadami godności i uczciwości. Obok stosownej wiedzy, niezbędnej z punktu widzenia zajmowanego urzędu, sędzia powinien posiadać również odpowiednie cechy charakteru, pozwalające na sprawowanie tego urzędu godnie. Jedną z odpowiedzialności, niezależną od innych, jaką ponosi sędzia sądu wojskowego, jest odpowiedzialność dyscyplinarna. Przesłanką takiej odpowiedzialności jest popełnienie wykroczenia bądź przewinienia dyscyplinarnego. W związku z tym za delikt dyscyplinarny należy uznać m.in. naruszenie obowiązków sędziego, uchybienie powadze zajmowanego urzędu, naruszenie dyscypliny wojskowej, naruszenie zasad honoru i godności żołnierskiej. Jego popełnienie może skutkować nawet złożeniem sędziego sądu wojskowego z urzędu wraz z pozbawieniem ukaranego stopnia oficerskiego.

8

Gwarancyjny charakter zasady kolegialności

63%

Kościelniak-Marszał M.

Opolskie Studia Administracyjno-Prawne

|

2023

|

vol. 21

|

issue 2

171-185

PL

Wymiar sprawiedliwości w Rzeczypospolitej Polskiej sprawują Sąd Najwyższy, sądy powszechne, sądy administracyjne oraz sądy wojskowe. Swoje zadania orzecznicze sprawują poprzez sędziów orzekających w składach sądzących, kolegialnych lub jednoosobowych, tworzonych na podstawie właściwych norm prawnych. Na przestrzeni dziejów można zaobserwować przemienność w dominacji idei kolegialności orzekania oraz koncepcji jednoosobowego rozstrzygania. W Polsce od połowy lat 90. ubiegłego wieku wyraźna jest wizja profesjonalizacji orzecznictwa, która wpływa również na kwestię kolegialności składów. Zmiany w tym zakresie przyspieszyły zwłaszcza w związku z pandemią COVID-19, chociaż ustawodawca nie krył się w zasadzie z tym, że zagrożenie wirusem było raczej pretekstem, a nie przyczyną do wprowadzania zmian. Faktycznie bowiem chodziło o ułatwienie możliwości kontrolowania poszczególnych sędziów, aby zniechęcić ich do podejmowania prób sądowej weryfikacji prawidłowości nominacji osób powołanych na urząd sędziego w wadliwych procedurach, których zasiadanie w składach orzekających oznacza, że nie jest to niezawisły i bezstronny sąd ustanowiony ustawą w rozumieniu Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. W tym aspekcie zasada kolegialności składu orzekającego oraz ściśle z nią powiązana bezwzględna tajemnica narady sędziowskiej, posiadają kluczowe znaczenie gwarancyjne, gdyż tylko razem są w stanie utworzyć pancerz, który będzie skutecznie chronił sędziego przed presją czynników politycznych, a w efekcie – ingerowaniem przez nie w sferę orzecznictwa.

EN

The judicial authority in the Republic of Poland is exercised by the Supreme Court, common, administrative and military courts, which adjudicate through judges in collective or single-member bodies formed on the basis of appropriate legal norms. Changes can be observed over the years in the predominance of the idea of collective and single-person adjudication. In Poland, since the mid-1990s, there has been a clear trend consisting in the professionalization of jurisprudence, which also affects the composition of the panel of judges. Changes in this area accelerated in connection with the COVID-19 pandemic, although the threat posed by the virus was a pretext rather than a reason for introducing them. The aim was to facilitate scrutinizing judges in order to discourage attempts at verification of the appointment process of judges, which might not be in accordance with the principles of independence and impartiality established by law within the meaning of the European Convention on Human Rights. In this context, the principle of collectiveness of the panel of judges and the related obligation of secrecy of judicial deliberations are key factors that can guarantee effective protection of individual judges from the pressure of political factors, and – in consequence – interference in the sphere of jurisprudence.

9

Idealny czy sprawiedliwy sędzia?

51%

Ewertowski S.

Studia Elbląskie

|

2020

|

vol. 21

417-439

EN

Based on literature and the author’s own research, this article analyses what is expected of judges who carry out judicial functions in the Polish judicial system. It is a topical andsocially significant issue. To show the required personal qualities of a judge, this article presents issues that make it possible to take optimal judicial decisions. Such qualities include the knowledge of the law, experience and the wisdom of a judge. There is also the love of law and order, as well as judicial autonomy and independence. These conditions guarantee freedom of choice in the pursuit of justice. The author’s main conclusion is that legal regulations and institutional conditions of work are indispensable, but there is no substitute for personal qualities of a judge, that is their conscience and commitment to a fair trial to which every person has a right.

PL

W artykule, na podstawie wybranej literatury oraz własnych badań, autor analizuje oczekiwania pod adresem sędziów pełniącym funkcje orzecznicze w systemie polskiego sądownictwa. Temat aktualny i społecznie ważny. Aby ukazać warunki podmiotowe sędziego, w strukturze artykułu, przedstawia kolejno zagadnienia umożliwiające optymalne orzecznictwo sądowe, a więc konieczną znajomość prawa, doświadczenie i mądrość sędziego. Również umiłowanie prawa i praworządności, a także, niezależność i niezawisłość, jako warunki gwarantujące wolność decyzji w dochodzeniu sędziemu do możliwej sprawiedliwości. Podstawową konkluzją, do której dochodzi autor jest wskazanie, że nieodzowne są regulacje prawne, warunki instytucjonalne jego pracy, jednakże nic nie zastąpi podmiotowych walorów sędziego, w postaci jego sumienia oraz dążenia do przeprowadzenia uczciwego procesu, do którego ma prawo każdy człowiek.

10

Stosunek sędziego do prawa. Uwagi na tle porównawczym

51%

Ehrlich L.

Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda

|

2019

|

vol. 2

|

issue 2(4)

387-399

PL

Przedrukowywany artykuł prof. Ludwika Ehrlicha (1889-1968), wybitnego znawcy prawa międzynarodowego publicznego z Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, powstał jako wykład dla sędziów i – jak należy wnioskować ze skąpych informacji – został pierwotnie wygłoszony w ramach cyklu wykładów organizowanych przez lwowski oddział Zrzeszenia Sędziów i Prokuratorów Rzeczypospolitej Polskiej. Opublikowany został w numerze trzecim (za maj-czerwiec) z 1939 r. (najprawdopodobniej ostatnim) „Czasopisma Sędziowskiego”. Wspomniane Zrzeszenie, a szczególnie jego lwowski oddział, nawiązywało tradycją do pierwszego polskiego stowarzyszenia sędziowskiego, czyli powstałego we Lwowie w 1907 r. Krajowego Związku Sędziów, którego organem prasowym było czasopismo „Reforma Sądowa”, a w latach 1909-1914 – „Czasopismo Krajowego Związku Sędziów”. W czasie I wojny światowej Krajowy Związek Sędziów przekształcił się w Małopolski Związek Sędziów – z organem prasowym w postaci „Przeglądu Sądowego” (wydawanego w Krakowie) – a ten dał początek tworzeniu struktur ogólnokrajowych, czyli ostatecznie w 1927 r. – Zrzeszenia Sędziów i Prokuratorów Rzeczypospolitej Polskiej. W tym samym roku 1927 powstało we Lwowie „Czasopismo Sędziowskie”, wydawane jako organ oddziału Zrzeszenia („Przegląd Sądowy” stał się organem oddziału krakowskiego, a utworzony w 1929 r. „Głos Sądownictwa” – oddziału warszawskiego). Przedrukowany artykuł nie jest znany literaturze przedmiotu. Nie jest też wymieniany w oficjalnych zestawieniach publikacji Ludwika Ehrlicha. Prawdopodobnie sam Ludwik Ehrlich nie wpisywał celowo owej publikacji w powojennych zestawieniach swoich opublikowanych prac. Z uwagi na interesujące spostrzeżenia Autora wsparte uwagami porównawczymi może wydać się interesujący – także w kontekście trwającego już od lat sporu o rolę sędziego i sądu w strukturze organów państwa i stosunku sędziego do prawa.

EN

This is a reprinted article by Professor Ludwik Ehrlich, an eminent expert on public international law from the Jan Kazimierz University in Lwów, which was written as a lecture for the judges and – as can be deduced from the scarce information – was originally delivered as part of a series of lectures organized by the Lwów branch of the Association of Judges and Prosecutors of the Republic of Poland. It was published in the third issue (for May-June) of 1939 (probably the last) of the „Czasopismo Sędziowskie” (“Magazine of the Judges”), an organ of the said branch of the Lwów Association. The reprinted article is not known in the literature. It is also not mentioned in official statements of Ludwik Ehrlich’s publications. Probably Ludwik Ehrlich himself deliberately did not include this publication in post-war compilations of his published works. Due to the author’s interesting observations on a comparative background, it may seem interesting – also in the context of the dispute that has been ongoing for years concerning the role of a judge and court in the structure of state organs and the judge’s attitude towards law.

11

Odpowiedzialność dyscyplinarna rzecznika dyscyplinarnego z tytułu naruszenia niezawisłości sędziowskiej

51%

Kardas P.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2020

|

issue 4 (56)

93-107

PL

Opracowanie zawiera analizę podstaw i zakresu odpowiedzialności dyscyplinarnej rzecznika dyscyplinarnego za naruszenie niezawisłości sędziowskiej. Wskazuje na ścisłe związki odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów z konstytucyjną zasadą niezawisłości. Istnienie odrębnej odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów stanowi jedną z gwarancji niezawisłości. Ochronie niezawisłości służy autonomiczność postępowania dyscyplinarnego oraz sposób określenia podstaw tej odpowiedzialności, której granice wyznacza niezawisłość. Precyzuje także kompetencje rzecznika, a tym samym zakres zgodnego z prawem działania rzecznika. Przekroczenie przez rzecznika kompetencji w tym zakresie oznacza zawsze naruszenie niezawisłości. Wprowadza rozróżnienie na wewnętrzne i zewnętrzne naruszenie niezawisłości. W świetle obowiązujących przepisów brak jest możliwości naruszenia przez rzecznika własnej niezawisłości, taka mu bowiem nie przysługuje. Rzecznik może natomiast dopuścić się zewnętrznego zamachu na cudzą, tj. przysługującą innemu sędziemu, niezawisłość. Naruszenie przez rzecznika niezawisłości sędziowskiej wynikać może z nierespektowania granic odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów. W takich wypadkach dochodzi do nadużycia przez rzecznika uprawnień skutkującego naruszeniem niezawisłości sędziego, wobec którego rzecznik prowadzi czynności. Podstawy odpowiedzialności dyscyplinarnej rzecznika za naruszenie niezawisłości określają przepisy dotyczące odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów oraz prokuratorów. Odpowiedzialność dyscyplinarna rzecznika dyscyplinarnego za naruszenie niezawisłości jest odmianą odpowiedzialność dyscyplinarnej sędziego lub prokuratora pełniącego urząd rzecznika.

EN

The following article comprises an analysis of the basis and scope of disciplinary liability of a disciplinary spokesman for breach of judicial independence. It indicates the inherent interdependence between judicial disciplinary liability and the constitutionally protected principle of independence. The author believes that a separate judicial disciplinary liability constitutes one of the guarantees of independence. The protection of independence is further enhanced by the autonomy of the disciplinary proceedings and the means of determining the basis for such liability, the limits of which are delineated by independence. Nevertheless, it serves to outline the spokesman’s competences and thus the scope of legal acts. Abuse of the aforementioned competences in this regard is equal to an abuse of independence. What is more, the commentary sets out to introduce a two-tier understanding of the notion of abuse of independence, that is internal and external breaches. Under the current law, it is impossible for a spokesman to be in breach of independence, for he does not boast one. However, a spokesman can undertake to externally abuse another party’s - i.a. a judge’s - independence. Such abuse can be caused by non-adherence to the established limits of judicial disciplinary liability. Under such circumstances, a spokesman is in breach of his competences, which is subsequently reflected in a material violation of judicial independence. The bases of disciplinary liability of a disciplinary spokesman are set forth in the provisions pertaining to the disciplinary liability of the judiciary and the prosecution. Hence, a disciplinary spokesman’s liability is a sub-type of the general disciplinary liability of the judge (or prosecutor) who serves as a spokesman.

12

Rozdział władzy ustawodawczej od wykonawczej gwarancją niezależności sądownictwa w Polsce

51%

Sitek B.

Journal of Modern Science

|

2017

|

issue 3(34)

79-90

PL

Trójpodział władz i koncepcja ich równowagi swoimi korzeniami sięgają końca epoki feudalnej. Zachodzące zmiany, obecnie inspirowane procesami globalizacyjnymi, sprawiają, że dochodzi do różnego rodzaju sporów. Przykładem tego są zmiany wprowadzane w systemie sądownictwa w Polsce. Toczące się dyskusje w sferze publicznej ujawniają podział dyskutantów na dwie grupy. Obie strony dyskusji posługują się swoistą terminologią i logiką dyskursu, nie mogąc dojść do porozumienia. W pracy zastosowana została metoda opisowa oraz analizy przepisów prawnych lub poglądów medialnych i politycznych. Konieczne wydaje się poszukiwanie trzeciej drogi rozwiązania tego konfliktu. A jest nią propozycja personalnego rozdzielenia władzy wykonawczej od ustawodawczej. Takie uzupełnienie koncepcji równowagi władz wymusi prowadzenie wewnątrzpartyjnej dyskusji o ważnych kwestiach ustrojowych. Brak takiej dyskusji negatywnie się ujawnia, w przypadku gdy partia przejmuje całą władzę w danym kraju.

EN

The tripartite system of the powers and the concept of their balance with their roots reaches the end of the feudal age. The changes that are currently being inspired by the globalization processes have caused a number of disputes. Examples of this are changes introduced in the area of organization and functioning of the judicial system in Poland. The ongoing discussion in the public sphere reveals the breakdown of discussers into two groups. Both sides of the discussion use a specific terminology and logic of the discourse and they are not able to reach agreement. This work uses a descriptive method and analysis of laws or media and political views. It seems necessary to look for a third way to resolve this conflict. This third way is a proposition of personal separation of executive power from the legislature power. Such an addition to the concept of the balance of power will force an inside-party discussion on the important issues of the political system. The lack of such discussion is undermined if one political party takes over entire power in a certain country

13

Podporządkowanie Trybunału Konstytucyjnego organom władzy politycznej w Polsce po 2015 roku – przyczynek do rozważań

51%

Opaliński B.

Ius Novum

|

2022

|

vol. 16

|

issue 3

146-166

EN

The article discusses the issues concerning the influence of the Polish legislative poweron the functioning of the Constitutional Tribunal that started in the autumn of 2015. Theanalysis covers all legal acts passed between 2015 and 2017 that introduced changes in thestructure and functioning of the Constitutional Tribunal and modified the status of its judges.The research made use of the innovative method devised by Professor Paweł Chmielnicki,which consists in the examination of substantial sources of law, i.e. real reasons for passinga given statute. The analysis covers, inter alia, materials developed by a group of specialists,including the author, employed by the Centre for Legislative Process Research at LazarskiUniversity. The article shows that the changes in the Constitutional Tribunal do not serveto exercise citizens’ rights. They aim to strengthen the political authorities (the Parliamentand its emanation, the Government) at the judicial power expense. It matches the generaltendency visible after the 2015 parliamentary election targeted at weakening the position of the judiciary and personal influence of the legislative on this power. The activities do not follow the constitutional rule of separation of powers and are in conflict with the principle ofseparation and independence of courts and tribunals guaranteed by the Constitution. Takinginto account the fact that authorities change in the conditions of a democratic system, theonly panacea for the restoration of the shape and prestige of the Constitutional Tribunal isthe change of the authorities. There will be an opportunity for that in the autumn of 2023.

PL

W artykule poruszono problematykę wpływu polskiej władzy ustawodawczej na funkcjonowanieTrybunału Konstytucyjnego, zapoczątkowane jesienią 2015 roku. Analizie poddanowszystkie ustawy uchwalone na przestrzeni lat 2015–2017, wprowadzające zmiany w ustrojui funkcjonowaniu Trybunału Konstytucyjnego oraz modyfikujące status sędziów tego organu.Przy prowadzeniu badań posłużono się nowatorską metodą opracowaną przez prof. PawłaChmielnickiego, polegającą na badaniu materialnych źródeł prawa, tj. faktycznych przyczynuchwalenia danej ustawy. Analizie poddano między innymi materiały opracowane przyudziale specjalistów zatrudnionych w Centrum Badań Procesu Legislacyjnego w UczelniŁazarskiego, w gronie których jest również autor tekstu.W tekście wykazano, że zmiany w obrębie Trybunału Konstytucyjnego nie służą realizacjipraw obywatelskich. Ich celem jest wzmocnienie władzy politycznej (parlamentu i – stanowiącegojego emanację – rządu) kosztem władzy sądowniczej. Wpisuje się to w ogólną tendencjęwidoczną po wyborach parlamentarnych w 2015 roku, nakierowaną na osłabienie pozycjiwładzy sądowniczej oraz personalny wpływ legislatywy na tę władzę. Działania te nie mieszcząsię w konstytucyjnej regule podziału władzy oraz pozostają sprzeczne z zagwarantowanąkonstytucyjnie zasadą odrębności i niezależności sądów i trybunałów. Mając na względzie, żew warunkach ustroju demokratycznego władza ulega zmianie, jedynym panaceum na przywróceniedawnego kształtu i autorytetu Trybunału Konstytucyjnego jest zmiana władzy. Takamożliwość zaistnieje jesienią 2023 roku.

14

Czy „referendarza z Lublina” może zastąpić „sędzia robot”?

51%

Jasińska K.

Studia Prawnicze: rozprawy i materiały

|

2020

|

issue 1(26)

89-101

EN

The article is intended to answer the question of whether it is possible to fully automate electronic writ proceedings, and thus whether it is possible to replace the issuing court order court referendaries with a computer program. The analysis is conducted from the point of view of providing the parties with constitutional right to a court. At the same time, as an important element of consideration, the article presents an assessment of compliance with the Polish Constitution of current solutions, namely the power of court referendaries to issue payment orders. The considerations carried out in the article were preceded by a brief discussion of possible ways of using computer programs in justice, including artificial intelligence solutions.

15

Odpowiedzialność cywilna rzecznika dyscyplinarnego z tytułu naruszenia niezawisłości sędziowskiej

45%

Gutowski M.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2020

|

issue 4 (56)

75-91

PL

Opracowanie zawiera analizę problematyki odpowiedzialności cywilnej rzecznika dyscyplinarnego z tytułu naruszenia niezawisłości sędziowskiej. Punktem wyjścia analizy jest wskazanie, że możliwe i realne jest poniesienie odpowiedzialności cywilnej przez sędziowskich rzeczników dyscyplinarnych oraz, że immunitet sędziowski dotyczy wyłącznie spraw karnych. Perspektywa tej odpowiedzialności zależy od prawidłowego pełnienia przez rzecznika powierzonej mu funkcji. Granice pomiędzy prawem realizacji imperium trzeciej władzy w ramach postępowania dyscyplinarnego, a możliwością popełnienia cywilnoprawnego deliktu przez rzecznika, oceniane być musi przez pryzmat podstaw odpowiedzialności dyscyplinarnej, które wyznaczać będą prawne granice ingerencji rzecznika w poszczególnych sprawach. Możliwa jest nie tylko klasyczna odpowiedzialność za naruszenie dóbr osobistych na podstawie art. 23 i 24 k.c., lecz również związaną z tą odpowiedzialnością odpowiedzialność odszkodowawcza na podstawie przepisów o odpowiedzialności deliktowej. Te mechanizmy, powinny być rozważone w kontekście ewentualnych zachowań rzeczników dyscyplinarnych, gdyby podjęli czynności represyjne pomimo braku odpowiednich po temu podstaw w art. 107 § 1 u.s.p. W tym zakresie w artykule omówiono dwie kluczowe i specyficzne w kontekście odpowiedzialności rzecznika dyscyplinarnego przesłanki odpowiedzialności: bezprawność i winę (niedbalstwo). Przesłanki dotyczące szkody i związku przyczynowego nie odbiegają zaś od standardów cywilistyki, stąd też w tym zakresie artykuł odsyła do ogólnych reguł.

EN

The article comprises an analysis of the civil law liability of a disciplinary spokesman for breach of judicial independence. The starting point of the analysis is general possibility of imposing civil liability on the judicial disciplinary spokesman, and that judges’ immunity protects from criminal offences only. The civil liability of the disciplinary spokesman is grounded on the requirement of due performance of the disciplinary spokesman’s function. The boarders between the power of the disciplinary spokesman and the civil liability must be assessed in light of the limbs of a disciplinary offense, which limit the disciplinary spokesman’s right to intervene in certain cases. The civil liability of the disciplinary spokesman is possible not only on the grounds of art. 23 and 24 of the Polish Civil Code, but also on the basis of tortious liability. The availability of these legal mechanisms is directly related to the nature of the disciplinary spokesman’s act, and boils down to the question whether the disciplinary spokesman is justified in a given instance to initiate disciplinary proceedings, i.e. whether the limbs of a disciplinary offence as required by art. 107 § 1 u.s.p. are present. The article discusses two crucial elements of the civil law liability of the disciplinary spokesman: unlawfulness and negligence. Further elements of the liability: loss and causation do not differ from the civil law standards. Therefore, in this respect, the article refers to the general rules.

16

Standardy postępowania funkcjonariuszy publicznych w świetle dokumentów międzynarodowych dotyczących zwalczania i zapobiegania korupcji

38%

Dąbrowski Ł.

Studia Prawnicze KUL

|

2015

|

issue 1 (61)

59-81

PL

Z uwagi na wysokie zagrożenie jakie stanowi przestępczość korupcyjna w walkę z nią są zaangażowane organizacje międzynarodowe działające na płaszczyźnie powszechnej i regionalnej. Opracowują one liczne antykorupcyjne dokumenty o różnej mocy prawnej, których celem jest zwalczanie i zapobieganie korupcji. W zakresie zapobiegania praktykom korupcyjnym istotne znaczenie mają postanowienia dotyczące funkcjonariuszy publicznych, obejmujące standardy postępowania w szeroko rozumianej administracji państwa. Opracowanie prezentuje środki przeciwdziałania zachowaniom przestępczym wśród funkcjonariuszy publicznych oraz uregulowania prawne, które kształtują pośrednio lub bezpośrednio zakres penalizacji i zasady odpowiedzialności. Ze względu na pewne odrębności uregulowań kodeksów postępowania w administracji publicznej i wymiarze sprawiedliwości przedstawiono je odrębnie. Rozważania uzupełniono o analizę dorobku prawnego organizacji międzynarodowych obejmujących dokumenty o charakterze niewiążącym, zaliczane do kategorii soft law.

EN

Due to the high risk posed by corruption’s crime, universal and regional international organizations are involved into the fight against it. They are developing a number of binding and non-binding anti-corruption documents focused on fighting and preventing corruption. In area of preventing corrupt practices provisions concerning public officers, including standards of acting in the widely understood administration, have material meaning. The above paper presents counter measures which helps prevent criminal behavior among public officials and regulations that directly and indirectly shape the scope of criminalization and liability rules. Due to the differences between civil service and the judiciary, the provisions in this sectors was discussed separately. The paper includes provisions of non-binding documents issued by international organizations, categorized as soft law.

RU

Из-за высокой опасности коррупционных преступлений в борьбе с ними учавствуют международные организации, действующие на повсеместном и региональном уровне. Они разрабатывают ряд антикоррупционных документов различной юридической силы, целью которых является борьба с коррупцией и ее предотвращение. С точки зрения предотвращения коррупции важными являются положения о государственных служащих, которые исполняют функции в широко понимаемой государственной администрации. Публикация представляет меры по борьбе с преступной деятельностью среди государственных должностных лиц, а также упорядочение закона, который прямо или косвенно формирует сферу криминализации и норм ответственности. Из-за некоторых отдельных нормативных кодексов поведения в сфере государственного управления и судебной системы, они показаны отдельно. Рассуждения дополнены анализом достижений международных организаций, охватывающих необязательные документы, классифицирующиеся как „мягкий закон”.

Refine search results

Krajowa Izba Odwoławcza jako niezawisły organ sądowy

The Organization of the Judicial System in Post-War Poland

Stosuj ustawy i rób, co chcesz? Pojęcie niezawisłości a deontologiczny model cnót sędziowskich

Konstytucyjna i konwencyjna proweniencja prawa do sprawiedliwego rozpatrzenia spraw y (prawa do sądu)

Niezawisłość, niezależność i bezstronność w sądownictwie w świetle regulacji prawnych oraz orzecznictwa

Rada sądownictwa w Holandii

Prerequisites for Disciplinary Liability of Military Court Judges

Gwarancyjny charakter zasady kolegialności

Idealny czy sprawiedliwy sędzia?

Stosunek sędziego do prawa. Uwagi na tle porównawczym

Odpowiedzialność dyscyplinarna rzecznika dyscyplinarnego z tytułu naruszenia niezawisłości sędziowskiej

Rozdział władzy ustawodawczej od wykonawczej gwarancją niezależności sądownictwa w Polsce

Podporządkowanie Trybunału Konstytucyjnego organom władzy politycznej w Polsce po 2015 roku – przyczynek do rozważań

Czy „referendarza z Lublina” może zastąpić „sędzia robot”?

Odpowiedzialność cywilna rzecznika dyscyplinarnego z tytułu naruszenia niezawisłości sędziowskiej

Standardy postępowania funkcjonariuszy publicznych w świetle dokumentów międzynarodowych dotyczących zwalczania i zapobiegania korupcji