Search results

1

Religijność ziemiaństwa między Wisłą a Pilicą w drugiej połowie XIX i XX wieku (do 1939) - wybrane problemy

100%

Nowak M.

Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce

|

2018

|

vol. 129

265-292

PL

Artykuł prezentuje przejawy religijności ziemiaństwa w drugiej połowy XIX wieku i pierwszych dekadach kolejnego stulecia. Charakteryzuje się utrwalony kanon rytualistyki, ceremoniału i zwyczajów. Wskazuje na podłoże religijności, której źródła leżały w zagrożeniach dla dotychczasowej dominującej pozycji większej własności, wywołanych przemianami ekonomicznymi i emancypacją innych sfer społecznych. Artykuł wskazał, iż starano się podtrzymać swą pozycję w wymiarze religijnym, poprzez przewodzenie dozorowi kościelnemu, uroczystościom religijnym w czasie wizytacji biskupa czy podkreślanie bliskich relacji z miejscowym proboszczem. Ziemiaństwo swą religijność demonstrowało także wspieraniem materialnym rodzimej parafii i instytucji dobroczynnych, działających pod egidą Kościoła. W zakończeniu tekstu wskazano, iż druga wojna światowa i okupacja niemiecka skutkowała częściową destrukcją tradycyjnego ładu społecznego i moralnego; niemniej gros środowiska starała się podtrzymywać dawny model religijności.

EN

The article presents manifestations of piety of Polish nobility in the second half of XIX century and the first decades of the following century. There is a fixed canon of rites, ceremonies and customs. The sources of piety are to be found in threats to the hitherto dominant position of large-scale property posed by economic change and emancipation of different strata of society. The paper proved that noblemen sought to maintain their position in society’s religious life by fulfilling the task of ecclesiastic overseeing, presiding over religious ceremonies during a bishop’s visit as well as by underscoring close relations to a local parson. The noblemen also showed their piety by materially supporting their local parish and charity organizations operating under church’s banner. At the end of the paper it was showed that WWII and German occupation resulted in partial destruction of a traditional social and moral order. Still, a lot of nobility tried to maintain the old model of piety.

2

Hudební mecenát hraběte Jana Huberta Hartiga u pražských křižovníků s červenou hvězdou ve světle řádového listinného archivu

84%

Veverka K.

Hudební věda (Musicology)

|

2014

|

vol. 51

|

issue 1-2

161-172

XX

Studie se zabývá obsahem diárií z let 1735 - 1742, kde jsou doklady kontaktů mezi pražským konventem křižovníků a hrabětem Janem Hubertem Hartigem, významným mecenášem pražského hudebního života.

3

Krwawy sejmik w Szadku przed sejmem 1623 roku

84%

Opaliński E.

Biuletyn Szadkowski

|

2021

|

issue 21

71-91

EN

The regional council of Sieradz voivodship, which was held in Szadek, was usually a quiet gathering, but on 13 December 1622 Szadek was a scene of violent incidents. The starost of Piotrków arrived in Szadek with his suite of 300 men a day before the regional council and they occupied the inns which had customarily served other participants of the council. Fighting began, in which four men lost their lives. The author has made an attempt to reconstruct the tragic events in Szadek on the basis of documents preserved in Riksarkivet in Stockholm (correspondence and other documents), as well as other sources kept in the Chief Archive of Old Documents.

PL

Główny sejmik województwa sieradzkiego, który odbywał się w Szadku, uchodził za spokojny i wolny od zakłóceń. Niemniej 13 grudnia 1622 r. Szadek stał się miejscem krwawych wydarzeń. Podobno w przeddzień sejmu przybył do Szadku starosta piotrkowski Olbracht Starołęski w asyście ok. 300 mężczyzn, zajmując ze swoją świtą karczmy, które zwyczajowo służyły za nocleg innym uczestnikom sejmu. Następnego dnia wybuchł konflikt o wspomniane karczmy między częścią szlachty a starostą. Próby udobruchania obu stron podjęli się synowie i siostrzeńcy wojewody sieradzkiego Stanisława Bykowskiego. Strzały nieoczekiwanie oddane przez zwolenników Starołęskiego odebrały życie dwóm członkom rodziny Bykowskich. Rozeźlona szlachta szturmowała kwaterę starosty, zabijając dwóch jego ludzi. Starołęskiego uratowała interwencja posła królewskiego i marszałka sejmiku, przy czym wojewoda sieradzki zachował neutralne stanowisko. Krwawy incydent był konfliktem między zwolennikami króla, spowodowanym bardzo niefortunnym zbiegiem okoliczności. Autor artykułu podjął próbę odtworzenia przebiegu krwawego zajścia w Szadku na podstawie materiałów przechowywanych w sztokholmskim Riksarkivet (korespondencji oraz dokumentów dotyczących podpisanego w 1623 pojednania), a także innych źródeł zgromadzonych w Archiwum Głównym Akt Dawnych.

4

„Kondycje mitawskie” i próba ograniczenia samodzierżawia w Imperium Rosyjskim na początku 1730 r.

84%

Szpoper D.

Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem

|

2017

|

vol. 39

|

issue 1

163-180

EN

Tsarist autocracy is specific to Russia’s absolute power, in which the tsar’s position was superior and fully sovereign. In January of 1730 after the death of the last member of Romanov’s dynasty, Tsar Peter II of Russia, the dignitaries sitting at the Supreme Privy Council decided to vest the Russian’s throne to amember of the female line of this family — the Duchess of Courland, Anna Ivanovna. However, several political conditions were implemented, significantly reducing the scope of the imperial power. Their content was set out within so called “Mitau Conditions”, which after acceptance was to become asui generis constitutional document for the Russian Empire’s subjects. The resistance of conservative nobles gathered in Moscow caused acomplete fiasco of this initiative.

Refine search results

1 Biuletyn Szadkowski

1 Hudební věda (Musicology)

1 Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce

1 Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem

1 Nowak M.

1 Opaliński E.

1 Szpoper D.

1 Veverka K.

1 2021

1 2018

1 2017

1 2014

Religijność ziemiaństwa między Wisłą a Pilicą w drugiej połowie XIX i XX wieku (do 1939) - wybrane problemy

Hudební mecenát hraběte Jana Huberta Hartiga u pražských křižovníků s červenou hvězdou ve světle řádového listinného archivu

Krwawy sejmik w Szadku przed sejmem 1623 roku

„Kondycje mitawskie” i próba ograniczenia samodzierżawia w Imperium Rosyjskim na początku 1730 r.