Search results

1

PROBLEMY Z POJĘCIEM NORMATYWNOŚCI TEKSTU AKTÓW PRAWNYCH

100%

Wróblewski B., Zajęcki M.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2012

|

vol. 74

|

issue 2

293-306

PL

Uwagi recenzyjne i polemiczne po lekturze pracy Małgorzaty Ewy Stefaniuk Preambuła aktu normatywnego w doktrynie oraz w procesie stanowienia i stosowania polskiego prawa w latach 1989-2007,Warszawa 2009

2

O regułach w nowym świetle

80%

Hohol M.

Zagadnienia Filozoficzne w Nauce

|

2013

|

issue 52

223-228

PL

Recenzja książki: Bartosz Brożek, Rule-Following. From Imitation to the Normative Mind, Copernicus Center Press, Kraków 2013, ss. 234.

3

Kto powiedział, że chłopaki nie płaczą, a dziewczynki są zawsze miłe? O normatywnym charakterze pewnych typów zdań gatunkowych

70%

Kowalewska-Buraczewska A.

Studia Wschodniosłowiańskie

|

2017

|

vol. 17

EN

The article addresses the problem of normative reading of a certain type of general statements – namely, generics. More specifically, it attempts to present the notion of norm and normativity (in philosophical and pragmatic context) and to offer a brief semantic and syntactic description of linguistic exponents of deontic meanings. At the same time, the author draws the attention to the difference between the normative and descriptive sense of utterances. The article focuses on the way this dichotomy is related to the normative force exhibited by generics where the nominal group refers to the so-called dual character concepts. Dual character seems to arise only in the case of only such social kinds (categories) that are – by widespread social agreement – expected to perform some important social role or function (e.g. a mother). It appears that the descriptive/normative duality is located in the polysemy of nouns functioning as the generic names of these kinds rather than in different logical forms. Interestingly, the fulfillment of normative criteria for an ideal (i.e. the fulfillment of social role attributed to the kind) is neither necessary nor sufficient for being a member of this kind in the descriptive sense.

4

Znaczenie, rozumowanie i normatywność w kontekście inferencjalizmu znaczeniowego Roberta B. Brandoma

61%

Kublikowski R.

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

|

2016

|

issue 2

5

Znaczenie, rozumowanie i normatywność w kontekście inferencjalizmu znaczeniowego Roberta B. Brandoma

61%

Kublikowski R.

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

|

2016

|

issue 2

6

Die Grundlagen der Normativität bei Kant und Spener

61%

Szyrwińska A.

ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal

|

2011

|

vol. 1

|

issue 2

225-237

PL

Podstawy normatywności według Kanta i Spenera. W jednym z rozdziałów Sporu Fakultetów Kant prezentuje tak zwany „problem Spenera”. Nawiązuje w nim do koncepcji siedemnastowiecznego teologa Philippa Jakoba Spenera dotyczącej możliwości dokonania się radykalnej przemiany moralnej jednostki. Spener zasłynął jako jeden z twórców i głównych przedstawicieli teologii pietystycznej, która w wieku osiemnastym stała się jednym z dominujących prądów intelektualnych na Uniwersytecie Królewieckim i co do której można podejrzewać, iż mogła wpłynąć na proces kształtowania się filozofii Kanta. Celem artykułu jest porównanie głównych założeń teologii Spenera z koncepcją motywacji moralnej Kanta, zaś głównym tematem rozważań jest możliwość opisania fenomenu normatywności w świetle obydwu teorii.

7

Współczesne zmiany rekcji czasowników jako przejaw stałej tendencji w dziejach polszczyzny (na przykładzie dopełniacza i biernika)

51%

Pastuchowa M., Siuciak M.

Forum Lingwistyczne

|

2014

|

issue 1

77-87

EN

The article takes up the subject of the contemporary variations in the case government of certain Polish verbs which result from the replacement of objects in the genitive with objects in the accusative. Contemporarily, this phenomenon is treated as a deviation from the accepted norm, despite it being observed not only in the spoken language, but also in written texts and in different kinds of mass media (press, TV, the Internet). Nevertheless, language normativists do not allow the variance (acc. // gen.) of the object. As it has been corroborated with the use of historical linguistic analysis, the discussed phenomenon is not new in the Polish language, but stems from a constant tendency to optimize the syntax, which in this case results in the unification of the direct object in the form of the accusative. This process, taking place since the 16th century, has led to the change of the case government (from genitive to accusative) of hundreds of Polish verbs. This process was being restrained in the 20th century by quite vigorous normative actions. The continuous conflict between superior directives and the natural tendencies of language causes, on the one hand, considerable problems for native speakers and, on the other, leads to an even bigger discrepancy between written norm and common usage.

8

O ścisłych związkach pedagogiki z etyką

51%

Leś T., Jagielloński U.

Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris

|

2017

|

vol. 36 (1)

EN

The purpose of this paper is to provide grounds for the thesis on close relations between pedagogy and ethics. These relations can be both accidental and necessary in their form, however, the latter are definitely more significant in terms of implications for the pedagogy as a discipline. This is because pedagogy can be considered as (practical) ethics. The thesis will be supported by reference to both practical and strictly philosophical arguments. The final part of the paper will show the consequences of this specific identification of the aforementioned relations for pedagogy as a discipline.

9

One or many normativities?

51%

Piekarski M.

Studia Philosophiae Christianae

|

2018

|

vol. 54

|

issue 1

5-24

EN

The aim of the present investigation is to sketch a new approach to analysing normativity. First (§1–2) I locate the problem of normativity in the landscape of contemporary philosophy and focus on the dispute between naturalism and antinaturalism. Then (§3) I discuss the so-called top-down approach to studying normativity, to which I oppose the bottom-up approach inspired by contemporary philosophy of science (§4). I see the integration of these approaches as enabling investigations of normative phenomena that do not reduce them to just one type of normativity (e.g. morality).

10

Funkcja i struktura – dwie koncepcje języka w filozofii Wilfrida Sellarsa

51%

Matuszkiewicz M., Warszawski U.

Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris

|

2016

|

vol. 35 (4)

EN

Wilfrid Sellars’ presented two parallel conceptions of language: functional role semantics and theory of picturing. The aim of my paper is to consider how these two views fit together and what roles they play in his overall philosophical project. First I show philosophical motivations for adopting these conceptions. Functional role semantics contributes to explanation of mental phenomena, it is consistent with Sellar’s critique of the given, it provides a nominalistic account of abstract terms. The picturing theory explains how language can be about the world. The question I also address in this paper is to what extent both of these conceptions are marked by what is the key problem for Sellars - the indispensability of both naturalistic and normative perspective for an adequate account of cognition, intentionality and language. I try to trace the limits of naturalistic explanation in both of his conceptions.

11

O problematyczności (niektórych) liberalnych prób ustanawiania uniwersalnie ważnych "zasad racjonalności współdziałań"

51%

Szlachta B.

Zarządzanie Publiczne / Public Governance

|

2013

|

issue 2-3(24-25)

44-52

PL

Autor zauważa problem częstego dziś upodmiotowienia liberalizmu jako swoistego nośnika racjonalności, przeciwstawianego religii jako jej wcześniejszemu nośnikowi; podmiot ten ma być przy tym racjonalny, ma racjonalność personifikować, wskazywać treść zasad racjonalnych a normatywnych, wiążących wszystkie podmioty. W związku z tym rozstrzygnięciem pozostaje nie tylko atak części autorów liberalnych na dziedzictwo Platona, w którym miała zostać podana treść racjonalności wiążącej każdą jednostkę, ale także ich własna propozycja "nowej racjonalności" czy "rozumności", znoszącej lub poważnie ograniczającej partykularne punkty widzenia. Propozycja ta pozostaje w napięciu z inną, także uznawaną za liberalną, wiodącą do obrony przy pomocy tej normującej racjonalności powszechnej odrębności rozstrzygnięć wskazywanych przez poszczególne jednostki.

EN

On the Dubiousness of (Some) Liberal Attempts to Establish Universally Significant "Principles of the Rationality of Interaction" The author observes the currently common problem of subjectivization of liberalism as a specific carrier of rationality, set against religion understood as its previous carrier; such a subject is also to be rational, it is to personify rationality, and to indicate the substance of rational as well as normative principles that bind all subjects together. Such a solution remains in agreement not only with the attack of some liberal authors on Plato's legacy, which delivers the substance of rationality binding every individual, but also their own proposition of "new rationality" or "reason" that would overrule or considerably limit particularistic points of view. This proposition clashes with another, also recognized as liberal, which by means of this normative rationality leads to the defence of the universal autonomy of solutions indicated by respective individuals.

12

(Nie)normatywność rytuałów oporu w szkole

51%

Babicka-Wirkus A.

Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja

|

2016

|

vol. 19

|

issue 1(73)

73-86

EN

The following article focuses on the normativity of the rituals of resistance at school. It examines this issue from the perspective of two cultures which clash in the school environment – the dominant culture (school culture) and subordinate culture (street culture). The rituals of resistance have diverse normativity, depending on whether they are tools for maintaining school hegemony or they are supposed to lead to a change in the current order. The article also discusses the typology of students’ rituals of resistance which was developed as a result of comparing M. Czarepaniak-Walczak’s concept of emancipational rose and P. McLaren’s groups of the rituals existing in everyday school life.

PL

W artykule skupiam się na zagadnieniu normatywności rytuałów oporu w szkole. Próbuję rozpatrzyć to zagadnienie z punktu widzenia dwóch kultur, które ścierają się w przestrzeni szkoły, a mianowicie kultury dominującej (kultury szkoły) i podporządkowanej (kultury ulicy). Rytuały oporu posiadają zróżnicowaną normatywność, w zależności od tego, czy są narzędziami podtrzymywania hegemonii szkolnej, czy prowadzić mają do zmiany obowiązującego porządku. W artykule również omawiam typologię rytuałów oporu uczniów, która powstała w wyniku zestawienie koncepcji róży emancypacyjnej zaproponowanej przez M. Czerepaniak-Walczak i wyróżnionych przez P. McLarena grup rytuałów istniejących w codzienności szkolnej.

13

Racje wewnętrzne i zewnętrzne

51%

Williams B., Żuradzki T.

Roczniki Filozoficzne

|

2019

|

vol. 67

|

issue 1

231-246

PL

Artykuł, opublikowany po raz pierwszy w 1979 r., jest jednym z najczęściej cytowanych tekstów filozoficznych z drugiej połowy XX wieku. Tekst Bernarda Williamsa zainicjował kilka ważnych debat, toczących się do dziś w etyce i filozofii działania. Zaproponowana przez niego interpretacja pojęcia racji działania jest, z jednej strony, niezwykle wpływowa, ale z drugiej bardzo niejednoznaczna i często krytykowana. Williams broni stanowiska, które z czasem zaczęto określać jako internalizm racji: pewne względy są racjami działania dla danego podmiotu tylko wtedy, gdy mają ścisły związek z „subiektywnym układem motywacyjnym” tego podmiotu, czyli z jakimiś aspektami jego psychiki, charakteru, celów, pragnień, planów, relacji z innymi itd. Stwierdzenie, że ktoś ma rację, by coś zrobić (a jeśli uznajemy, że jest to racja przeważająca — to, że powinien to coś zrobić), znaczy więc wedle tego stanowiska tyle, że ten ktoś jest w stanie być motywowany, by to coś zrobić. W przeciwieństwie do tego stanowisko określane obecnie jako eksternalizm racji głosi, że pewne względy mogą być racjami działania dla danego podmiotu także wtedy, gdy odwołują się do niezależnych od jego układu motywacyjnego własności świata. Williams wychodzi od modelu działania nawiązującego do koncepcji Hume’owskiej, następnie przedstawia jego bardziej rozbudowaną wersję, omawia rolę namysłu, naturę potrzeb, a także przedstawia argument za internalizmem racji, określany jako argument z wyjaśniania działania. Głosi on, że nawet gdyby istniały zewnętrzne racje działania, niezwiązane z subiektywnym układem motywacyjnym danego podmiotu, to odwołanie się do nich nie byłoby w stanie wyjaśnić, dlaczego dany podmiot postąpił tak, a nie inaczej, gdyż „nic nie jest w stanie wyjaśnić (zamierzonych) działań podmiotu za wyjątkiem czegoś, co motywuje go działania”. Rozważania na temat tego argumentu są dla Williamsa okazją m.in. do przedstawienia własnej interpretacji głośnej tezy Davida Hume’a, głoszącej, że rozum nie może być źródłem motywacji do działania.

EN

The paper, originally published in 1979, is one of the most cited philosophical texts written in the second half of the 20th century and initiated a series of important discussions in ethics and the philosophy of action that continue to be of relevance in the present. Bernard Williams’ interpretation of the concept of internal reasons is, on the one hand, extraordinarily influential but very ambiguous and highly criticized on the other. Williams defends the view that was later termed reasons internalism: some considerations are reasons for actions for an agent only if they are closely linked with “the subjective motivational set” of an agent, i.e. with some aspects of his psyche, character, aims, desires, projects, relations with other etc. According to this view, saying that an agent has a reason to do something (or if one thinks that this is a prevailing reason — that an agent ought to do something) means that the agent could be motivated to do it. In contrast, reasons externalism claims that some considerations may be reasons for action for an agent, even if they refer to some things independent of his motivation set. Williams starts with the simplified Humean model of motivation, then builds on it a more adequate model, he discusses the role of deliberation, the nature of needs, and then he presents an argument for reasons internalism. The argument from explanation claims that even if there existed external reasons for action unconnected with a subjective motivation set of an agent, appealing to them could not explain why an agent acts in such a way, because “nothing can explain an agent’s (intentional) actions except something that motivates him so to act.” The discussion around this argument gives Williams the opportunity to present his own interpretation of the well-known thesis by David Hume that reason cannot give rise to a motivation for action.

14

On the concept of the normative in the assessment of mental disorder

51%

Muders S.

Avant

|

2017

|

vol. 8

|

issue 3

PL

W artykule Marco Striera “Normative preconditions for the assessment of mental disorder” pojęcie normatywności zajmuje centralne miejsce (Stier, 2013). Stier stwierdza, że zaburzenia umysłowe posiadają wbudowany nieredukowalny element normatywny, możliwy do wyrażenia przez różne powiązane z nim „normatywne ramy odniesienia”. Zgodnie z jego dwiema głównymi tezami, uważa on, że ramy te kształtują to, co uznajemy za zachowanie dewiacyjne, a co za niedewiacyjne. Uznaje on to za świadectwo tego, że zaburzenia umysłowe musimy określać na poziomie umysłowym, a więc nigdy nie bę- dziemy w stanie przedstawić ich w czysto fizycznym ujęciu. Niestety Strier nigdzie jasno nie przedstawił, co uznaje za treść pojęcia normatywności, ale w różnych miejscach dawał wskazówki, jak je rozumie. W dalszej części zbadam jego trzy sugestie dotyczące istotnych powiązań, które pojęcie normatywności wnosi do innych pojęć: nienaturalności, nieobiektywności i względności. Będę uzasadniał, że wątpliwe jest, czy to rozumienie prowadzi do konkluzji, do której zmierza Stier – że określenie zaburzenia umysłowego nie może powieść się na poziomie fizycznym, a jedynie na umysłowym, z powodu wpływu na to przedsięwzięcie rozważań nad normatywnością.

EN

In Marco Stier's article “Normative preconditions for the assessment of mental disorder,” the concept of the normative occupies a central role (Stier, 2013). Stier states that mental disorders have an irreducible normative element built in, expressible through various “normative frames of reference” they are tied to. Following his two main theses, he thinks that these frameworks shape what counts as deviant as well as non-deviant behavior. He takes this as evidence that we have to specify mental disorders at the mental level, and thus will never be able to give a purely physical account of them. Unfortunately, he nowhere makes clear what he takes to be the content of the concept of the normative, although he gives some hints about his understanding at various passages. In what follows, I will explore three of his implicit suggestions on the essential linkages his concept of the normative bears to other concepts: the non-natural, the non-objective, and the relative. I shall argue that it is questionable that this understanding leads to the conclusion Stier aims at-that the specification of mental disorders cannot be succeed on the physical but only the mental level due to the impact of normative considerations in this enterprise

15

Jedna czy wiele normatywności?

51%

Piekarski M.

Studia Philosophiae Christianae

|

2018

|

vol. 54

|

issue 2

61-81

EN

The aim of the present investigation is to sketch a new approach to analysing normativity. First (§1–2) I locate the problem of normativity in the landscape of contemporary philosophy and focus on the dispute between naturalism and antinaturalism. Then (§3) I discuss the so-called top-down approach to studying normativity, to which I oppose the bottom-up approach inspired by contemporary philosophy of science (§4). I see the integration of these approaches as enabling investigations of normative phenomena that do not reduce them to just one type of normativity (e.g. morality).

PL

Celem niniejszych rozważań jest zarysowanie nowego podejścia w analizowaniu, czym jest normatywność. Po pierwsze (§1–2) wskazuję na miejsce problemu normatywności we współczesnej filozofii, koncentrując się sporze pomiędzy naturalizmem i antynaturalizmem. Następnie (§3) omawiam tzw. odgórną drogę w badaniu normatywności, którą przeciwstawiam inspirowanej przez współczesną filozofię nauki, drodze oddolnej (§4). W integracji podejścia odgórnego i oddolnego upatruję możliwość takiego badania zjawisk normatywnych, które nie będzie ich redukowało do jednego z rodzajów normatywności (np. moralności).

16

Normatywna aktualizacja

51%

Raczyński M.

Studia Philosophiae Christianae

|

2018

|

vol. 54

|

issue 2

147-159

EN

The article is a review and a short commentary on texts about normativity collected in a section called “Normativity. Update” and published in one of the issues of the “Avant” journal. The author tries to show that the often differentiated orders of thinking about normativity – moral and non-moral, at the level of human practices are closely related. The main purpose of the article is to explicitly enumerate and comment on the updating of the normativity approach proposed by scholars publishing in “Avant” journal.

PL

Artykuł jest recenzją i krótkim komentarzem do tekstów dotyczących normatywności i zebranych w dziale nazwanym „Normatywność. ‘Update’” i opublikowanych w jednym z numerów czasopisma „Avant”. Autor stara się wykazać, że często rozróżniane porządki myślenia o normatywności – moralny i pozamoralny, na poziomie ludzkich praktyk są ze sobą ściśle powiązane. Głównym celem artykułu jest wyraźne wyłuszczenie i skomentowanie aktualizacji podejścia do normatywności proponowanych przez publikujących w „Avancie” badaczy.

17

On the concept of the normative in the assessment of mental disorder

51%

Muders S.

Avant

|

2017

|

vol. 8

|

issue 3

EN

In Marco Stier's article “Normative preconditions for the assessment of mental disorder,” the concept of the normative occupies a central role (Stier, 2013). Stier states that mental disorders have an irreducible normative element built in, expressible through various “normative frames of reference” they are tied to. Following his two main theses, he thinks that these frameworks shape what counts as deviant as well as non-deviant behavior. He takes this as evidence that we have to specify mental disorders at the mental level, and thus will never be able to give a purely physical account of them. Unfortunately, he nowhere makes clear what he takes to be the content of the concept of the normative, although he gives some hints about his understanding at various passages. In what follows, I will explore three of his implicit suggestions on the essential linkages his concept of the normative bears to other concepts: the non-natural, the non-objective, and the relative. I shall argue that it is questionable that this understanding leads to the conclusion Stier aims at-that the specification of mental disorders cannot be succeed on the physical but only the mental level due to the impact of normative considerations in this enterprise

PL

W artykule Marco Striera “Normative preconditions for the assessment of mental disorder” pojęcie normatywności zajmuje centralne miejsce (Stier, 2013). Stier stwierdza, że zaburzenia umysłowe posiadają wbudowany nieredukowalny element normatywny, możliwy do wyrażenia przez różne powiązane z nim „normatywne ramy odniesienia”. Zgodnie z jego dwiema głównymi tezami, uważa on, że ramy te kształtują to, co uznajemy za zachowanie dewiacyjne, a co za niedewiacyjne. Uznaje on to za świadectwo tego, że zaburzenia umysłowe musimy określać na poziomie umysłowym, a więc nigdy nie bę- dziemy w stanie przedstawić ich w czysto fizycznym ujęciu. Niestety Strier nigdzie jasno nie przedstawił, co uznaje za treść pojęcia normatywności, ale w różnych miejscach dawał wskazówki, jak je rozumie. W dalszej części zbadam jego trzy sugestie dotyczące istotnych powiązań, które pojęcie normatywności wnosi do innych pojęć: nienaturalności, nieobiektywności i względności. Będę uzasadniał, że wątpliwe jest, czy to rozumienie prowadzi do konkluzji, do której zmierza Stier – że określenie zaburzenia umysłowego nie może powieść się na poziomie fizycznym, a jedynie na umysłowym, z powodu wpływu na to przedsięwzięcie rozważań nad normatywnością.

18

O nieistnieniu i normatywności wartości

51%

Niemczuk A.

Kultura i Wartości

|

2019

|

issue 28

DE

Der Artikel hat zum Ziel, zwei Behauptungen zu begründen: 1) dass die Werte nicht zum Bereich des Begriffs der Existenz gehören; 2) dass sie für das Subjekt geltend sind, obwohl sie keine objektive Existenz besitzen. Der erste Teil des Artikels beinhaltet die Kritik der Werteontologie. Im nächsten Teil legt der Verfasser die Argumentation nach folgenden positiven Thesen vor: 1) Wertgegenstände sind Gegenstände der richtigen Gefühle; 2) das Kriterium der Richtigkeit der Gefühle bildet die durch Selbstwissen und Verstand festgestellte Nicht-Widersprüchlichkeit ihrer Inhalte mit dem Glück des Subjekts; 3) der durch freie Entscheidung (Vorentscheidung) bejahte Inhalt des Glücks bildet den Inhalt der ersten axiologischen Prämisse in praktischen Überlegungen; 4) die Quelle des normativen Wertes ist das menschliche Bedürfnis nach Subjektsein, das die Bejahung eigener Freiheit und Rationalität umfasst. Der im Artikel vorgeschlagene axiologische Standpunkt befindet sich zwischen zwei kritisierten Extremen: der objektivistischen Werteontologie und dem subjektivistischen Emotivismus.

EN

The main purpose of the paper is to prove that values do not belong to the concept of being and that they are obligatorily attached to the subject, even though they do not exist objectively. The author censures the ontology of value. Presented are arguments in support of positive theses that: (1) valuable objects are subjects of correct feelings; (2) lack of inconsistency between the substance of feelings and the subject’s happiness as indicated by self-knowledge and reason, evidences correctness of feelings; (3) the content of happiness, affirmed by free decision (pre-decision) represents the content of the first axiological premise in practical reasoning; (4) it is human desire of being the subject affirming one's own freedom and rationality that represents the source of normativity of values. The axiological position proposed by the author is placed between two censured extremes, that is objectivist ontology of values and subjectivistic emotivism.

PL

Celem artykułu jest uzasadnienie dwóch twierdzeń: 1) że wartości nie należą do zakresu pojęcia bytu; 2) iż są dla podmiotu obowiązujące, pomimo że nie mają obiektywnego istnienia. Pierwszy fragment artykułu zawiera krytykę ontologii wartości. We fragmentach następnych autor przedstawia argumentację za następującymi tezami pozytywnymi: 1) obiekty wartościowe to obiekty uczuć słusznych; 2) kryterium słuszności uczuć jest, stwierdzana przez samowiedzę i rozum, niesprzeczność ich treści ze szczęściem podmiotu; 3) treść szczęścia, afirmowana przez wolną decyzję (pradecyzję), jest treścią pierwszej aksjologicznej przesłanki w rozumowaniach praktycznych; 4) źródłem normatywności wartości jest ludzkie pragnienie bycia podmiotem, które obejmuje afirmację własnej wolności i racjonalności. Proponowane w artykule stanowisko aksjologiczne sytuuje się pomiędzy dwiema krytykowanymi skrajnościami: pomiędzy obiektywistyczną ontologią wartości i subiektywistycznym emotywizmem.

19

O pewnym dwugłosie w szkole lwowsko-warszawskiej. Normatywność między etologią a etyką empiryczną

51%

Kmiecikowski W.

Studia Philosophiae Christianae

|

2018

|

vol. 54

|

issue 2

83-109

EN

This article critically discusses the ethological and ethical-empirical perspectives concerning the reflection on morality within the Lvov-Warsaw School. Focusing on Maria Ossowska’s research we highlight the tendency of ethological analysis to annihilate the specificity of moral normativity (moral imperativeness), as well as the ambiguity of Ossowska’s conclusions and her predilection for emotivism. Similarly, an examination of Tadeusz Czezowski’s views reveals a propension to argue for the scientific (empirical) status of axiological and deontic standards, which can be regarded as true or false statements. In conclusion, Maria Ossowska’s and Tadeusz Czezowski’s model of normativity is compared with the moral imperativeness available at the level of experimental moral philosophy.

PL

Artykuł krytycznie eksplikuje perspektywę etologiczną i etyczno-empiryczną refleksji nad moralnością, które pojawiają się w ramach szkoły lwowsko-warszawskiej. Poprzez odwołanie się do badań Marii Ossowskiej wyeksponowana zostaje skłonność analiz etologicznych do anihilacji specyfiki normatywności moralnej (imperatywności moralnej), jak również niejednoznaczność wniosków samej Marii Ossowskiej i jej predylekcja ku emotywizmowi. Eksploracja myśli Tadeusza Czeżowskiego natomiast odsłania naukowy (empiryczny) status norm aksjologicznych i deontycznych, które mogą być uznawane za zdania prawdziwe bądź fałszywe. Finalnie model normatywności Marii Ossowskiej i Tadeusza Czeżowskiego zostaje skonfrontowany z imperatywnością moralną dostępną na poziomie doświadczalnej 'datum morale'.

20

Czym jest „epistemologia znaturalizowana”?

41%

Kim J., Garbowski M.

Roczniki Filozoficzne

|

2016

|

vol. 64

|

issue 3

115-141

PL

Jaegwon Kim w swoim artykule dokonuje krytycznej analizy „Epistemologii znaturalizowanej” W.V. Quine’a. Stwierdza, że uprawianie epistemologii przy odrzuceniu aspektu normatywnego jest niemożliwe, gdyż zostaje ona zredukowana wyłącznie do opisu procesów psychologicznych odpowiadających czynności poznania. Aby w ogóle móc mówić o uzyskiwaniu niepowątpiewalnej wiedzy, konieczne jest zastosowanie takich kategorii, jak uzasadnianie, które posiadają charakter wartościujący. Kim uważa, że koncepcja Quine’a jest trudna do zaakceptowania w świetle jakiejkolwiek teorii epistemicznej, stawiającej poznanie prawdy za swój cel.

EN

Jaegwon Kim in his article undertakes a critical analysis of W.V. Quine’s “Epistemology Naturalized.” He states that it is impossible to practice epistemology without taking into consideration the normative aspect, for without it, it becomes reduced to merely a psychological description of cognitive processes. In order to speak of the acquisition of undoubtable knowledge, it is necessary to avert to such categories as justification, which are of an axiological nature. Kim considers Quine’s concept difficult to accept in accordance with any epistemic theory which requires truth as the object of knowledge.

Refine search results

PROBLEMY Z POJĘCIEM NORMATYWNOŚCI TEKSTU AKTÓW PRAWNYCH

O regułach w nowym świetle

Kto powiedział, że chłopaki nie płaczą, a dziewczynki są zawsze miłe? O normatywnym charakterze pewnych typów zdań gatunkowych

Znaczenie, rozumowanie i normatywność w kontekście inferencjalizmu znaczeniowego Roberta B. Brandoma

Znaczenie, rozumowanie i normatywność w kontekście inferencjalizmu znaczeniowego Roberta B. Brandoma

Die Grundlagen der Normativität bei Kant und Spener

Współczesne zmiany rekcji czasowników jako przejaw stałej tendencji w dziejach polszczyzny (na przykładzie dopełniacza i biernika)

O ścisłych związkach pedagogiki z etyką

One or many normativities?

Funkcja i struktura – dwie koncepcje języka w filozofii Wilfrida Sellarsa

O problematyczności (niektórych) liberalnych prób ustanawiania uniwersalnie ważnych "zasad racjonalności współdziałań"

(Nie)normatywność rytuałów oporu w szkole

Racje wewnętrzne i zewnętrzne

On the concept of the normative in the assessment of mental disorder

Jedna czy wiele normatywności?

Normatywna aktualizacja

On the concept of the normative in the assessment of mental disorder

O nieistnieniu i normatywności wartości

O pewnym dwugłosie w szkole lwowsko-warszawskiej. Normatywność między etologią a etyką empiryczną

Czym jest „epistemologia znaturalizowana”?