Search results

1

Społeczne/aspołeczne

100%

Bartula P.

ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal

|

2022

|

vol. 12

|

issue 1

239-248

EN

Social/antisocial: In choosing subject, I have subscribed the assumption that political history takes turns, not unlike the alternating rhythms of social change: from faith to the mirage of earthly salvation, and from eschatological war to the susceptibility to acquiesce; from ideological animation to the cynical contest for power and one’s own self-seeking interests. According to this premise, the ideo-political construction of the liberal micro-history is curtailed by the growth and withering-the ebb and flow-of the proclivity to freedom.

2

Osobnienie

94%

Siwczyk K.

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka

|

2019

|

issue 36

31-39

EN

The article aims to outline the presence of a metaphysical perspective in Stanisław Barańczak’s poems which is already present in the poet’s earliest works. Barańczak outlines this process in his debut collection. His translation achievements support the presence of a metaphysical perspective in his original poems, and the mutual dependence of his poetry writing and translation can already be clearly felt in his initial works. The article compares the views of poets from generations younger than Barańczak’s and their reactions to the work of the author of A Postcard from the Other World (Widokówka z tego świata).

3

Fragmenty denologii Slavoja Žižka

71%

Wójcik B.

Praktyka Teoretyczna

|

2016

|

vol. 21

|

issue 3

210-232

EN

This article reconstructs the ontology of Slavoj Žižek’s last two philosophical books – Less Than Nothing and Absolute Recoil. It begins with an analysis of the concept (fundamental for the whole project) of the den, “less than nothing”, which comes from the philosophy of Democritus and was implemented by Žižek into the discourse of contemporary ontology. First, the article describes the structure of the den and tries to formulate its definition (which Žižek never did). Next, it outlines the scheme and function of the negative subject, which is the essential issue for Žižek’s dialectical materialism. Finally, it attempts to integrate the notion of subjectivity with the ontology of den (i.e. dentology) by using concepts from the Hegelian dialectic (the logic of “recoil” and “downward-synthesis”).

PL

Celem artykułu jest rekonstrukcja modelu ontologii opracowanego przez Žižka w jego ostatnich pracach filozoficznych – Less Than Nothing i Absolute Recoil. Punkt wyjścia stanowi analiza fundamentalnego dla całego projektu pojęcia den („mniej niż niczego”), które pochodzi z filozofii Demokryta i zostaje przeniesione na obszar współczesnej ontologii. W pierwszym kroku, próbuję opisać strukturę den i sformułować jego definicję (czego Žižek nie robi). W drugim kroku zarysowuję schemat i funkcję podmiotu negatywnego, który stanowi podstawowy problem dla materializmu dialektycznego Žižka. Wreszcie w trzecim kroku podejmuję próbę integracji pojęcia podmiotowości i ontologii den (nazywanej tutaj denologią) przy pomocy narzędzi z Heglowskiej dialektyki (logiki „przeciwuderzenia” oraz „zstępującej-syntezy”). Innymi słowy, z chaotycznych i fragmentarycznych analiz Žižka próbuję wydobyć minimalnie koherentny projekt ontologiczny.

4

Zagadnienie oznaczania i znaczenia terminów nihil i malum według Anzelma z Canterbury w rozdziałach X–XI traktatu De casu diaboli

67%

Flis K. K.

Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego

|

2022

|

vol. 42

|

issue 1

95-111

EN

This article is an attempt to analyse the views of St. Anselm of Canterbury regarding the reference of the terms nihil and malum. In the first part of the article the aim of Anselm’s philosophy and the method he uses are characterised. Then the category of rectitudo, which is the supreme principle of Anselm’s doctrine, was discussed. It is the rule of action of the whole creation according to the Creator’s plan. Rectitudo also has a normative dimensionbecause it is such an action of created beings which, in fulfilling their duties, make restitution and with the Creator’s help regain the lost original state. The last part contains the characteristics of the theory of language, including the analysis of two meanings of the verb significare. In Polish these two senses are rendered by the terms: mean and signify. A statement means something when it is a carrier of content and signifies when it is properly constructed and states what is. Analysing the terms “nothing” and “evil”, Anselm emphasises that they mean but do not signify. He also gives a definition of evil as the absence of what ought to be or is beneficial to be. Although “nothing” and “evil” are not actually something,they are nevertheless spoken of as if they were something existing. Anselm rejects arguments for the thesis that evil is something. In doing so, he refers to the definition of evil aslacking something, and to the fact that the existence of a name does not imply the existence of the entity denoted by that name.

PL

Artykuł jest próbą analizy poglądów św. Anzelma z Canterbury w zakresie referencji terminów nihil i malum. W pierwszej części artykułu został scharakteryzowany cel filozofii Anzelma i metoda, jaką się posługuje. Następnie została omówiona kategoria rectitudo, która jest naczelną zasadą doktryny Anzelma. Jest to reguła działania całegostworzenia według planu Stwórcy. Rectitudo posiada także wymiar normatywny, gdyż jest takim działaniem bytów stworzonych, które realizując swoje powinności, dokonują restytucji i przy pomocy Stwórcy odzyskują utracony pierwotny stan. Ostatnia część zawiera charakterystykęteorii języka, w tym analizę dwóch sensów czasownika significare. W języku polskim te dwa rozumienia oddaje się terminami: znaczyć i oznaczać. Jakaś wypowiedź znaczy, gdy jest nośnikiem treści, oznacza zaś, gdy jest właściwie zbudowana oraz stwierdza to, co jest. Analizując terminy „nic” i „zło”, Anzelm podkreśla, że one znaczą, ale nie oznaczają. Podaje również definicję zła, jako brak tego, co powinno być, lub jest korzystne, aby było. Mimo że „nic” i „zło” w rzeczywistości nie są czymś, jednak tak się o nich mówi, jakby były czymś istniejącym. Anzelm odrzuca argumenty za tezą, jakoby zło jest czymś. Odwołuje się przy tym do definicji zła jako braku oraz do faktu, że istnienie nazwy nie implikuje istnienia bytu przez tę nazwę oznaczanego.

5

Anselms Proslogion, “nichts” gegen Nishida und Heidegger

59%

Gawlina M.

ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal

|

2013

|

vol. 3

|

issue 2

285-300

EN

What is greater, being or nothingness? Anselm proves the existence of God with the help of nihil : God as nothing greater than any finite being can think of. Anselm’s logical — and perhaps mystic — use of nothingness demands comparison with Heidegger’s negative ontolog y and its reception in Nishida’s Kyoto School. But doesn’t Zen Buddhist emptiness stand for divine presence being unspeakable?

PL

Co jest większe, bycie czy nic? Anzelm dowodzi istnienia Boga przy pomocy nihil. Bóg jako to, od czego nic większego nie może zostać pomyślane przez skończony umysł. Właściwe dla Anzelma logiczne – i być może mistyczne – użycie słowa „nic” domaga się porównania z negatywną ontologią Heideggera i jej recepcją w ramach tzw. Szkoły z Kioto założonej przez Nishidę. Czyż jednak pustka buddyzmu zen nie odsyła nas do – niewypowiedzianej – boskiej obecności?

6

Pustka

48%

Cieliczko M.

Forum Poetyki

|

2015

|

issue 1

98-109

EN

This text constitutes an attempt to describe the category of the void, understood as a specific artistic tactic used in European and particularly Polish cultural texts of the 20th and 21st centuries. In the first part (The Void in science and art – philosophical prolegomenon) the author completes a short survey of earlier ways of understanding the void in various areas of thought and scholarship. The second part (the Void as an artistic procedure) presents the author’s proposal for a conceptualization of contemporary manifestations of the category in question, based on an analysis of various works from the realms of the literary and visual arts. The tactic is divided into: concept, intervention and element, allowing for the creation of a new definition of the void. The final part (the Void and related conceptualizations) is devoted to selected theoretical and philosophical contexts relating to the void, but not identical with it, e.g. places of indefinition, negative poetics (keeping) silence, and non-existing texts.

PL

Tekst stanowi próbę opisania kategorii pustki rozumianej jako swoisty chwyt artystyczny obecny w europejskich, ze szczególnym uwzględnieniem polskich, tekstach kultury XX i XXI wieku. W części pierwszej (Pustka w nauce i sztuce – prolegomena filozoficzne) autorka dokonuje krótkiego przeglądu wcześniejszych sposobów ujmowania pustki w różnych dziedzinach myśli i nauki. Druga część (Pustka jako zabieg artystyczny) to autorska propozycja konceptualizacji współczesnych realizacji omawianej kategorii, dokonana na podstawie analizy różnorodnych dzieł z przestrzeni sztuki wizualnej i literatury. Podział tego chwytu na: koncept, ingerencję oraz element pozwolił na stworzenie oryginalnej definicji pustki. Ostatnia część (Pustka a pokrewne konceptualizacje) poświęcona jest wybranym kontekstom teoretycznym i filozoficznym bliskim pustce, lecz nietożsamym z nią, mowa między innymi o miejscach niedookreślenia, poetyce negatywnej, (prze)milczeniu czy tekstach nieistniejących.

Refine search results

2 ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal

1 Forum Poetyki

1 Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka

1 Praktyka Teoretyczna

1 Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego

1 Bartula P.

1 Cieliczko M.

1 Flis K. K.

1 Gawlina M.

1 Siwczyk K.

1 Wójcik B.

2 2022

1 2019

1 2016

1 2015

1 2013

Społeczne/aspołeczne

Osobnienie

Fragmenty denologii Slavoja Žižka

Zagadnienie oznaczania i znaczenia terminów nihil i malum według Anzelma z Canterbury w rozdziałach X–XI traktatu De casu diaboli

Anselms Proslogion, “nichts” gegen Nishida und Heidegger

Pustka