Results found: 1

Search results

Search:
in the keywords: obowiązywanie normy

Sort By:

Limit search:

Zwyczaje i obyczaje w filozofii prawa Herberta L.A. Harta

100%

Zabdyr-Jamróz M.

Diametros

2015

issue Diametros 45

144-164

The purpose of this paper is to provide an analytical framework – derived from the Herbert L.A. Hart’s philosophy of law – for the study of the phenomenon of habit and custom from the perspective of normativity. Its starting point is the Hart’s concept of “internal aspect of rules” (recognition of obligation) as a necessary criterion for the rule’s normative character (“external aspect” is a punishment or a reward). The internal aspect exists in two forms: the “recognition” based on specific rules (applicable to the legal systems), and “acceptance” (of already existing practice). The concept of acceptance reveals a difference between habit (merely collective practice) and custom, by capturing the normative character of the latter (as a collective practice that has been accepted as obligatory). The formation of the customs – by way of unprecedented punishment (sanction) of a rule’s violation – reveals the ambiguity of the term “sanction” as referring to not only the external aspect, but also to internal aspect of rules.

Celem artykułu jest przedstawienie zjawisk zwyczaju i obyczaju z perspektywy filozofii prawa Herberta L.A. Harta. Zarysowuję w nim też propozycję integracji systemów pojęciowych prawoznawstwa i socjologii w obszarze teorii normatywności. Moim punktem wyjścia jest wprowadzone przez Harta rozróżnienie na zewnętrzny i wewnętrzny aspekt obowiązywania normy. Ten pierwszy oznacza obserwowalne występowanie kar lub nagród. Wewnętrzny aspekt obowiązywania natomiast jest stwierdzeniem powinności i stanowi konieczne kryterium normatywnego charakteru reguły. Aspekt wewnętrzny uzyskuje reguła na dwa sposoby: uznania na podstawie określonych reguł (właściwego dla systemów prawnych); lub akceptacji pewnej zastanej praktyki. Koncepcja akceptacji ujawnia analityczną różnicę między zwyczajem a obyczajem. Pozwala uchwycić normatywny charakter tego ostatniego: obyczaj to zbiorowa praktyka, co do której stwierdzono powinność w drodze akceptacji. Ukształtowanie się obyczaju – dokonujące się w drodze swoistego precedensowego ukarania za naruszenie danej reguły zwyczajowej (sankcjonowania) – ujawnia dwuznaczność terminu „sankcja” („sankcjonowanie”), jako obejmującego nie tylko wymiar zewnętrzny obowiązywania, ale i ten wewnętrzny.

Refine search results

1 Diametros

1 Zabdyr-Jamróz M.

1 2015

Search results

Zwyczaje i obyczaje w filozofii prawa Herberta L.A. Harta