Search results

1

Zasady ustalania dopuszczalnych poziomów narażenia dla czynników rakotwórczych w środowisku pracy w Polsce i w krajach Unii Europejskiej

100%

Skowroń J., Czerczak S.

Medycyna Pracy

|

2013

|

vol. 64

|

issue 4

541-563

EN

The principles of determining exposure limits for carcinogens adopted in Poland, the European Union and in other selected countries of the EC are discussed in this article. Carcinogens and/or mutagens pose a direct health risk to people exposed to them. If carcinogens cannot be eliminated from the work and living environments, their exposure should be kept at the lowest possible level. To assess health risk for carcinogens it is necessary to determine the probability of developing a disease or of death from cancer as a result of occupational exposure to carcinogenic substances. Med Pr 2013;64(4):541–563

PL

W artykule omówiono zasady ustalania wartości dopuszczalnych stężeń dla czynników rakotwórczych przyjęte w Polsce, Unii Europejskiej i wybranych państwach WE. Substancje rakotwórcze i/lub mutagenne stanowią bezpośrednie zagrożenia życia osób narażonych na ich działanie. Jeżeli nie można ich wyeliminować ze środowiska pracy i życia, narażenie na nie należy ograniczyć do minimum. Ocena ryzyka zdrowotnego ze strony substancji rakotwórczych polega na określeniu prawdopodobieństwa zachorowania na chorobę nowotworową lub zgonu z powodu choroby nowotworowej w następstwie narażenia zawodowego na daną substancję rakotwórczą. Med. Pr. 2013;64(4):541–563

2

Narażenie zawodowe na związki chromu(VI)

100%

Skowroń J., Konieczko K.

Medycyna Pracy

|

2015

|

vol. 66

|

issue 3

407-427

EN

This article discusses the effect of chromium(VI) (Cr(VI)) on human health under conditions of acute and chronic exposure in the workplace. Chromium(VI) compounds as carcinogens and/or mutagens pose a direct danger to people exposed to them. If carcinogens cannot be eliminated from the work and living environments, their exposure should be reduced to a minimum. In the European Union the proposed binding occupational exposure limit value (BOELV) for chromium(VI) of 0.025 mg/m³ is still associated with high cancer risk. Based on the Scientific Commitee of Occupational Exposure Limits (SCOEL) document chromium(VI) concentrations at 0.025 mg/m³ increases the risk of lung cancer in 2–14 cases per 1000 exposed workers. Exposure to chromium(VI) compounds expressed in Cr(VI) of 0.01 mg Cr(VI)/m³ is responsible for the increased number of lung cancer cases in 1–6 per 1000 people employed in this condition for the whole period of professional activity. Med Pr 2015;66(3):407–427

PL

W artykule omówiono wpływ związków chromu(VI) (Cr(VI)) na zdrowie człowieka w warunkach ostrego i przewlekłego narażenia w środowisku pracy. Związki chromu(VI) jako substancje rakotwórcze i mutagenne są zagrożeniem dla życia osób narażonych na ich działanie. Jeżeli nie można ich wyeliminować ze środowiska pracy i życia, narażenie na nie należy ograniczyć do minimum. Zaproponowana w Unii Europejskiej wartość wiążąca dopuszczalnego stężenia chromu(VI) w środowisku pracy (binding occupational exposure limits – BOELV), wynosząca 0,025 mg/m³, jest nadal związana z dużym ryzykiem wystąpienia choroby nowotworowej u osób narażonych. Zgodnie z rekomendacją Komitetu Naukowego ds. Dopuszczalnych Norm Zawodowego Narażenia na Oddziaływanie Czynników Chemicznych (Scientific Commitee of Occupational Exposure Limits – SCOEL) narażenie na Cr(VI) o stężeniu 0,025 mg/m³ wiąże się ze wzrostem liczby przypadków raka płuc u 2–14 pracowników na 1000 osób narażonych. Narażenie pracowników na związki chromu(VI) (w przeliczeniu na Cr(VI)) na poziomie 0,01 mg Cr(VI)/m³ jest związane ze wzrostem przypadków raka płuca u 1–6 pracowników wśród 1000 osób zatrudnionych w narażeniu na Cr(VI) o tym stężeniu przez cały okres aktywności zawodowej. Med. Pr. 2015;66(3):407–427

3

Fulereny – charakterystyka substancji, działanie biologiczne i dopuszczalne poziomy narażenia zawodowego

80%

Świdwińska-Gajewska A. M., Czerczak S.

Medycyna Pracy

|

2016

|

vol. 67

|

issue 3

397-410

EN

Fullerenes are molecules composed of an even number of carbon atoms of a spherical or an ellipsoidal, closed spatial structure. The most common fullerene is the C60 molecule with a spherical structure – a truncated icosahedron, compared to a football. Fullerenes are widely used in the diagnostics and medicine, but also in the electronics and energy industry. Occupational exposure to fullerene may occur during its production. The occupational concentrations of fullerenes reached 0.12–1.2 μ/m³ for nanoparticles fraction (< 100 nm), which may evidence low exposure levels. However, fullerene mostly agglomerates into larger particles. Absorption of fullerene by oral and respiratory routes is low, and it is not absorbed by skin. After intravenous administration, fullerene accumulates mainly in the liver but also in the spleen and the kidneys. In animal experiments there was no irritation or skin sensitization caused by fullerene, and only mild irritation to the eyes. Fullerene induced transient inflammation in the lungs in inhalation studies in rodents. Oral exposure does not lead to major adverse effects. Fullerene was not mutagenic, genotoxic or carcinogenic in experimental research. However, fullerene may cause harmful effects on the mice fetus when administered intraperitoneally or intravenously. Pristine C60 fullerene is characterized by poor absorption and low toxicity, and it does not pose a risk in the occupational environment. The authors of this study are of the opinion that there is no ground for estimating the maximum allowable concentration (NDS) of pristine fullerene C60. Fullerene derivatives, due to different characteristics, require separate analysis in terms of occupational risk assessment. Med Pr 2016;67(3):397–410

PL

Fulereny są cząsteczkami złożonymi z parzystej liczby atomów węgla o sferycznej, kulistej lub elipsoidalnej, zamkniętej strukturze przestrzennej. Najbardziej popularnym fulerenem jest cząsteczka C60 o kulistej budowie – ściętego dwudziestościanu foremnego, przypominającego piłkę nożną. Fulereny znajdują szerokie zastosowanie przede wszystkim w diagnostyce i medycynie, ale również w przemyśle elektronicznym i energetycznym. Narażenie zawodowe na fuleren może wystąpić głównie przy jego produkcji. Stężenia w środowisku pracy fulerenów, opisane w literaturze, wynosiły 0,12–1,2 μ/m³ dla frakcji nanocząstek (< 100 nm), co może świadczyć o niewielkim narażeniu. Fuleren jednak w dużej części aglomeruje do większych cząstek. Wchłanianie fulerenu drogą pokarmową i oddechową jest niewielkie oraz nie jest on absorbowany przez skórę. Po podaniu dożylnym fuleren może kumulować się w wątrobie oraz w mniejszym stopniu w śledzionie lub nerkach. Nie obserwowano działania fulerenu drażniącego ani uczulającego na skórę w badaniach na zwierzętach, jedynie słabe działanie drażniące na oczy. W badaniach inhalacyjnych na gryzoniach fuleren wywoływał przejściowe zmiany zapalne w płucach. Narażenie drogą pokarmową nie wywoływało większych negatywnych skutków. Fuleren nie wykazywał działania mutagennego ani genotoksycznego w badaniach eksperymentalnych. Nie ma opublikowanych danych dotyczących rakotwórczego działania nanocząstek fulerenu u ludzi i zwierząt. Istnieją natomiast doniesienia o możliwym szkodliwym wpływie fulerenu na płód u myszy po podaniu dootrzewnowym lub dożylnym. Fuleren w czystej postaci charakteryzuje się słabym wchłanianiem i niską toksycznością oraz nie stanowi zagrożenia w środowisku pracy. Autorzy niniejszej pracy stoją na stanowisku, że nie ma podstaw do wyznaczenia najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) fulerenu C60 w niezmodyfikowanej formie. Pochodne fulerenów, z uwagi na odmienne właściwości, wymagają osobnej analizy pod względem szacowania ryzyka zawodowego. Med. Pr. 2016;67(3):397–410

Refine search results

3 Medycyna Pracy

2 Czerczak S.

2 Skowroń J.

1 Konieczko K.

1 Świdwińska-Gajewska A. M.

1 2016

1 2015

1 2014

Zasady ustalania dopuszczalnych poziomów narażenia dla czynników rakotwórczych w środowisku pracy w Polsce i w krajach Unii Europejskiej

Narażenie zawodowe na związki chromu(VI)

Fulereny – charakterystyka substancji, działanie biologiczne i dopuszczalne poziomy narażenia zawodowego