Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 11

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  odpowiedzialność polityczna
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Odpowiedzialność polityczna ministrów – konieczność czy polityczne awanturnictwo?

100%
Juchniewicz J.
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
|
2016
|
issue 5 (33)
39-52
PL
Instytucja indywidualnego wotum nieufności jest elementem przyjętego w Konstytucji z 1997 r. zracjonalizowanego systemu parlamentarno-gabinetowego. Jej znaczenie wiąże się z możliwością kontrolowania członków rządu, a nawet doprowadzenia do usunięcia z gabinetu ministra (lub innego członka Rady Ministrów), którego działalność została negatywnie oceniona. W świetle obowiązujących regulacji konstytucyjnych winna to być instytucja wykorzystywana w szczególnych okolicznościach, wkracza bowiem w uprawnienia prezesa Rady Ministrów do kształtowania osobowego składu gabinetu. Praktyka polityczna pokazuje, jednak że jest to instytucja często wykorzystywana w rozgrywkach politycznych, zmierzająca do destabilizacji prac rządu.
EN
The institution of individual vote of no confidence is a part of the rationalized cabinet-parliamentary system adopted in Constitution of 1997. Its significance is associated with the ability to control the members of the government, and even to bring about the removal of a minister (or another member of the Council of Ministers), whose activities were negatively evaluated, from the office. In light of current constitutional regulationsit ought to be an institution used in special circumstances, because it interferes with the powers of the Prime Minister to form the personal composition of the Cabinet. Political practice shows, however, that the institution is often used for political purposes, aiming to destabilize the work of the government.
2
Publication available in full text mode
Content available

Indywidualna odpowiedzialność polityczna ministra w praktyce ustrojowej na gruncie Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r.

88%
Woźnicki M.
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
|
2018
|
issue 2 (42)
97-119
PL
W świetle Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r., minister ponosi indywidualną odpowiedzialność polityczną za polityczny kierunek sprawowania urzędu przed Sejmem oraz przed Prezesem Rady Ministrów. Głównym celem niniejszego artykułu jest ukazanie, że w praktyce odpowiedzialność polityczna ministrów przed Sejmem ma charakter iluzoryczny. Większość głosów wymagana do przyjęcia uchwały o wyrażeniu wotum nieufności jest na tyle wysoka, że jej przegłosowanie jest możliwe tylko w wyjątkowej sytuacji. Od 1997 r. Sejmowi nigdy nie udało się doprowadzić do dymisji ministra poprzez uchwalenie mu wotum nieufności. Dlatego realne znaczenie ma wyłącznie odpowiedzialność polityczna ministra przed premierem. Szef rządu może doprowadzić do odwołania każdego ministra w każdym czasie. Przy podejmowaniu decyzji o złożeniu wniosku o odwołanie ministra premier musi uwzględniać jedynie, czy taka decyzja nie grozi utratą poparcia politycznego ze strony większości sejmowej.
EN
According to the Constitution of Poland from 2nd April 1997, a cabinet minister is political responsible for the political direction of his office to the Sejm and to the Prime Minister. The main goal of this paper is to show, that in practice, the political responsibility of the ministers before the Sejm is illusory. The majority of the vote required to adopt a motion of no confidence is so high that its vote is only possible in exceptional circumstances. Since 1997, no motion of no confidence have been successful, so the Sejm has never succeeded in enforcing the resignation of a minister. That is why, only the political responsibility of the minister before the Prime Minister has a real meaning. The head of government can lead to the dismissal of each minister at any time. When deciding to file an application to dismiss a minister, the Prime Minister must take into account only whether such a decision does not endanger the political support of the majority of the Sejm.
3
Publication available in full text mode
Content available

„Ci nawet sami, którzy stróżami praw są postanowieni, najpierwszymi zachowaczami onych być powinni”2. O praworządności w debacie i dziele reformatorskim Sejmu Wielkiego (1788–1792)

88%
Tarnowska A.
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
|
2021
|
issue 3 (61)
47-62
PL
Choć teoretyczne założenia koncepcji państwa prawa rozwijano w tradycji kontynen-talnej dopiero w XIX w., jej systemowe elementy mają korzenie sięgające w głąb historii. W niniejszym przyczynku autorka poddaje analizie wybrane przykłady z zakresu legisla-cji i kultury prawnej epoki Sejmu Wielkiego (1788–1792). Koncentruje się w szczególno-ści na problemach wyartykułowania i funkcjonowania nadrzędności konstytucji w po-rządku prawnym oraz innowacyjnym ukształtowaniu odpowiedzialności kluczowych organów państwa, w tym członków egzekutywy. Kwestie te bowiem szczególnie zdają się odzwierciedlać zawieszenie między rodzimym dorobkiem a nowoczesnością konsty-tucjonalizmu. Jednocześnie oba przypadki pokazują, że ratio legis tych rozwiązań mia-ło przede wszystkim praktyczny, nie koncepcyjny charakter.
EN
Although the theoretical assumptions of the concept of the rule of law have been devel-oped in the continental tradition only in the 19th century, its systemic elements have their roots deep in history. In this contribution, the author analyses selected examples from the field of legislation and legal culture of the Great Sejm era (1788–1792). She focuses in particular on the problems of articulation and functioning of the supremacy of the constitution in the legal order and the innovative shaping of the responsibilities of key state authorities. These issues notably seem to reflect the suspension between the domes-tic heritage and the modernity of constitutionalism. At the same time, both cases prove that the ratio legis of these solutions was primarily of a practical, not conceptual nature.
4
Publication available in full text mode
Content available

Institution of Impeachment (Juicio Político) in selected states of Latin America

75%
Składowska J.
Przegląd Europejski
|
2018
|
vol. 2018(4)
179-196
EN
Celem artykułu jest analiza instytucji juicio político (impeachment) w latynoamerykańskim systemie prezydenckim, na przykładzie rozwiązań przyjętych w Argentynie, Brazylii, Hondurasie i Paragwaju. Hipoteza badawcza zakłada, że w Ameryce Łacińskiej impeachment przestaje pełnić funkcję jedynie kontrolną, a staje się narzędziem do rozwiązywania kryzysów politycznych w drodze „legislacyjnego” zamachu stanu. Autorka poszuka odpowiedzi na następujące pytania: 1) jaki jest charakter prawny latynoamerykańskiego impeachmentu? 2) co sprawia, że w badanym regionie sięga się po niego znacznie częściej niż w Stanach Zjednoczonych czy w państwach europejskich 3) dlaczego stał się on alternatywą dla innych metod rozwiązywania kryzysów politycznych? Autorka sięgnie po metodę instytucjonalno-prawną oraz komparatystyczną.
5

Institution of Impeachment (Juicio Político) in Selected States of Latin America

63%
Składowska J.
Przegląd Europejski
|
2018
|
issue 4(50)
179-196
EN
The purpose of the article is to analyse the legal institution of juicio politico (impeachment) in the Latin-American presidential system, regarding the regulation adopted in Argentina, Brazil, Honduras and Paraguay. The hypothesis assumes that the impeachment in Latin America turns from the instrument of pure control character into the tool dedicated to resolve the political crisis by mean of “legislative coup d'état”. The author will search for the answers for the following questions: 1) what is the legal character of Latin-American impeachment? 2) what makes the impeachment more common in Latin America that in United States or European countries? 3) why does it become an attractive alternative for other methods to resolve political crises? The legal, institutional as well as the comparative method will be adopted in the article.
PL
Celem artykułu jest analiza instytucji juicio político (impeachment) w latynoamerykańskim systemie prezydenckim, na przykładzie rozwiązań przyjętych w Argentynie, Brazylii, Hondurasie i Paragwaju. Hipoteza badawcza zakłada, że w Ameryce Łacińskiej impeachment przestaje pełnić funkcję jedynie kontrolną, a staje się narzędziem do rozwiązywania kryzysów politycznych w drodze „legislacyjnego” zamachu stanu. Autorka poszuka odpowiedzi na następujące pytania: 1) jaki jest charakter prawny latynoamerykańskiego impeachmentu? 2) co sprawia, że w badanym regionie sięga się po niego znacznie częściej niż w Stanach Zjednoczonych czy w państwach europejskich 3) dlaczego stał się on alternatywą dla innych metod rozwiązywania kryzysów politycznych? Autorka sięgnie po metodę instytucjonalno-prawną oraz komparatystyczną.
6
Publication available in full text mode
Content available

Kilka uwag na temat warunków formalnych wniosku o wyrażenie wotum nieufności ministrowi

63%
Woźnicki M.
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
|
2018
|
issue 5 (45)
161-185
PL
W świetle Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r., minister ponosi indywidualną odpowiedzialność polityczną przed Sejmem oraz przed Prezesem Rady Ministrów. Sejm posiada prawo do doprowadzenia do dymisji każdego ministra poprzez uchwalenie wotum nieufności. Głównym celem niniejszego artykułu jest przedstawienie warunków formalnych wniosku o wyrażenie indywidualnego wotum nieufności oraz odpowiedź na pytania: jakie są przyczyny składania tego typu wniosków oraz kiedy posłowie mają prawo zażądać dymisji ministra. W artykule przedstawiono wyniki analizy wniosków o wyrażenie wotum nieufności ministrom z lat 1997–2015.
EN
According to the Constitution of Poland from 2nd April 1997, a cabinet minister is political responsible to the Sejm and to the Prime Minister. The Sejm has power to lead to the dismissal of each minister by passing a motion of no confidence. The main goal of this paper is to show the formal requirements of an motion of no confidence to a single minister, and to answer questions: what are the reasons explaining to submit this kind of motion and when member of parliament have a right to demand a dismissal of a cabinet minister. In this paper it is shown the results of an analysis of motions of no confidence to a cabinet minister from 1997 to 2015.
7
Publication available in full text mode
Content available

Delimitacja odpowiedzialności Prezydenta RP a jej konstytucjonalizacja – wybrane problemy

63%
Abramski O.
Roczniki Administracji i Prawa
|
2021
|
vol. 2
|
issue XXI
15-26
EN
The legal foundations of the responsibility of the head of state are significant from the point of view of determining its political position and exercising administrative social control over the institution of the state. The mechanisms of institutionalizing the President’s responsibility established in Poland generally fulfill a protective role, but do not fully achieve the control and guarantee function for a democratic state of law. The structure of the constitutional and criminal liability of the Speaker of the Sejm or Senate, performing, pro tempore, the duties of the head of state, and the scope of the President’s responsibility partially have not been regulated at the constitutional level. These are controversial solutions from the standpoint of the hierarchy of norms and social practice
PL
Podstawy prawne odpowiedzialności głowy państwa są istotne z punktu widzenia określenia jej pozycji ustrojowej i sprawowania instytucjonalnej kontroli społecznej nad organem państwa. Ukształtowane w III RP mechanizmy instytucjonalizacji odpowiedzialności Prezydenta zasadniczo spełniają rolę ochronną, ale nie w pełni realizują funkcję kontrolną i gwarancyjną dla demokratycznego państwa prawa. Konstrukcja odpowiedzialności konstytucyjnej i karnej Marszałka Sejmu albo Senatu, pro tempore wykonujących obowiązki głowy państwa oraz częściowo zakres przedmiotowy odpowiedzialności Prezydenta nie, zostały unormowane na szczeblu konstytucyjnym. Są to rozwiązania kontrowersyjne ze stanowiska hierarchii norm oraz praktyki społecznej.
8
Publication available in full text mode
Content available

The Holocaust and Hiroshima. Moral otherness and moral failure in war

63%
Zimmermann R.
Studia Philosophiae Christianae
|
2017
|
vol. 53
|
issue 3
127-148
EN
The 20th century was an age of extremes. In this article I concentrate on two disasters, the Holocaust and Hiroshima, in order to develop a philosophical reading of moral extremes under circumstances of war. My aim is to differentiate between these two events by exposing a normative framework. The significance of the Holocaust points to the phaenomenon of a rupture of species, which stands for a moral transgression never thought of. In analytical terms, this confronts us with the clashing of two normative orders: Firstly, the universal moral respect of every human being; secondly, the radical particularism of Nazism. To denounce the moral otherness of the latter is to highlight the war aims of Nazism: imperial aggression to dominate Europe, and annihilation of the Jews as a world-historical mission. In view of both aims, war against Nazism was just. The moral disaster of Hiroshima, however, stands in marked contrast to this characterization. The political leaders of the US did not intend to annihilate the Japanese people; they thought they would end war by making use of a nuclear weapon. It is, therefore, a misleading metaphor to speak of a “nuclear holocaust”, or to allude to a genocidal action in this case. This does not mean at all that dropping the bomb was justified. Quite contrary to the US official stance, it is important to consider this event in moral terms by relying on precise historical circumstances and well-founded critical analysis. There is strong evidence that it was a moral failure to opt for the bomb. This comes close to the diagnosis of a war crime within a just war framework. Nevertheless, this diagnosis must be kept distinct from the type of crime involved in the Holocaust.
9
Publication available in full text mode
Content available

Sejm cztery lata po przyjęciu Traktatu z Lizbony – rozwiązania prawne i praktyka parlamentarna

51%
Kupis M.
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
|
2014
|
issue 1 (17)
93-123
PL
Artykuł jest kompleksową analizą rozwiązań prawnych i praktyki parlamentarnej w Polsce, dokonaną po czterech latach od przyjęcia Traktatu z Lizbony. Specjalny nacisk położony został w nim na trzech zagadnieniach: regulacjach tzw. ustawy kooperacyjnej z 2010 r., postanowieniach regulaminu Sejmu dotyczących Komisji ds. Unii Europejskiej oraz praktycznych aspektach postępowania w Sejmie w sprawie projektów aktów ustawodawczych UE. Punktem wyjścia powyższej analizy jest Protokół w sprawie stosowania zasad pomocniczości i proporcjonalności, wprowadzony przez Traktat z Lizbony, który nakłada na instytucje UE nakaz bezpośredniego informowania parlamentów narodowych o treści wniosków legislacyjnych UE, dla których przewidziane jest wyrażenie opinii. W związku z tym Traktat z Lizbony powierzył polskiemu parlamentowi władzę, mającą charakter weta w stosunku do decyzji redukujących suwerenne prawa Polski jako jednego z państw członkowskich. Jednakże faktyczna rola Sejmu w funkcjonowaniu UE zależy od jego zdolności do wywierania realnego wpływu na prowadzenie polityki europejskiej przez rząd, co jest związane z możliwością zawierania porozumień politycznych na szczeblu krajowym. Autorka sugeruje, że do sprawowania skutecznego nadzoru nad przestrzeganiem przez UE zasad pomocniczości i proporcjonalności nie tylko wymagana jest większa aktywność samego Sejmu, ale także zapewnienie mu mechanizmów egzekwowania od członków Rady Ministrów politycznej odpowiedzialności za swoje działania na forum instytucji UE. W przeciwnym razie rozwiązania przyjęte w Traktacie z Lizbony nie wpłyną na dotychczasowy sposób uprawiania polityki europejskiej w Polsce, w którym prym wiedzie rząd.
EN
The article attempts to give a comprehensive analysis of the legal and parliamentary practice in Poland, made after four years from the adoption of the Treaty of Lisbon. The special focus is given to three issues: regulations of the so-called cooperation law, regulations of the Rules of Procedure of the Sejm for the Committee of the European Union and the practical aspects of proceedings of the EU legislative proposals in the Sejm. The starting point of the above analysis is protocol on the application of the principles of subsidiarity and proportionality, introduced by the Treaty of Lisbon, which impose on the EU institutions to directly inform national parliaments of the content of EU legislative proposals for which is provided to express an opinion. Therefore, the Lisbon’s Treaty confers on Polish parliament the power having the nature of a veto in relation to decision reducing sovereign rights of Poland as the one of the member states. However, the present role of the Sejm in the functioning of the EU depends on its ability to exert a real influence on the European policy conducting by the government, which is related with a possibility of concluding the political consensus on the national level. The author suggests that for supervision of the EU’s principles of subsidiarity and proportionality, not only greater activeness of Polish parliament, but also providing mechanisms for the enforcement of the members of the Council of Ministers of the political responsibility for their actions in the EU institutions, is required. Otherwise, the solutions adopted in the Treaty of Lisbon will not affect on the existing European policy way in Poland, which leads government.
10
Publication available in full text mode
Content available

Rawls’s theory of justice in the light of Iris Marion Young’s critique

51%
Jacyk D., Jacyk D.
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
|
2021
|
issue 4
11
Publication available in full text mode
Content available

Polityczna, moralna czy kryminalna? Rozważania o winie na podstawie teorii Karla Jaspersa

51%
Jezierska J.
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
|
2018
|
vol. 2(17)
90-101
PL
Artykuł dotyczy winy jako pojęcia z pogranicza prawa i filozofii. Swoje rozważania wyprowadzam z wykładów pt. Problem winy Karla Jaspersa, który wypracował rozróżnienie czterech rodzajów winy: kryminalnej, politycznej, moralnej i metafizycznej. Podział ten został przez niego przeprowadzony zaraz po II wojnie światowej, w trakcie procesów norymberskich, gdy problem winy niemieckiej był szeroko dyskutowany – zarówno przez aliantów, zwycięzców, jak i w społeczeństwie niemieckim. Na powyższe rozróżnienie nakładają się ponadto kwestie winy zbiorowej i indywidualnej. Klarowna dystynkcja ma na celu, wedle słów filozofa, pomóc w wyjaśnieniu rozpatrywanych kwestii i dojściu do prawdy. Moim zadaniem w niniejszym tekście było zreferowanie teorii winy Karla Jaspersa, próba wyjaśnienia niejednoznacznych jej fragmentów, polemika z zarzutami jej stawianymi oraz próba aplikacji tejże teorii na potrzeby prawniczej dyskusji o lustracji w Polsce.
EN
This article concerns guilt as a concept which lies at the intersection of law and philosophy. My reflections are founded on Karl Jaspers’ lectures entitled The Question of German Guilt. Jaspers distinguished four types of guilt: criminal, political, moral, and metaphysical. This distinction was made immediately after the Second World War, during the Nuremberg trials, when the problem of the German guilt was widely debated – both by the Allies, the victors, and in the German society. What is superimposed on this distinction is the issues of collective and individual guilt. A clear demarcation was intended (according to the philosopher himself) to clarify these issues and to come to the truth. My task in this text was to present Karl Jaspers’ guilt theory, to explain its ambiguous fragments, to challenge the objections against this theory, and to attempt to apply it to the Polish discussion about lustration.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.