Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 5

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  onyms
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Interwar period records from the Archive of the Cracow Saltworks Museum in Wieliczka as a source for linguistic studies

100%
Horyń E.
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
|
2018
|
issue 13
3-12
PL
Artykuł przedstawia nieopublikowane dotychczas dzieła rękopiśmienne zgromadzone w Archiwum Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka, powstałe w okresie dwudziestolecia międzywojennego. Teksty te stanowią cenny i interesujący materiał dla analiz językoznawczych, poszerzają bowiem zasób naszej wiedzy o nowszą warstwę słownictwa zawodowego z zakresu górnictwa solnego w Polsce, której brak we wcześniejszych opracowaniach tekstowych. Na akta międzywojenne składają się m.in. księgi rachunków solnych, księgi sprzedaży soli, księgi magazynowania soli, zestawienia tygodniowe itp., a także plan ruchu żupy solnej w Wieliczce z 1939 r., publikacja z 1932 r., która zachowała się jedynie w postaci maszynopisu, autorstwa Antoniego Müllera – byłego dyrektora kopalni wielickiej.
2
Publication available in full text mode
Content available

„Kochom swoje wioske, bom sie w ni rodzieła...”. Wilkowsko-świętokrzysko-kielecka poezja Kaśki spod Łysicy w świetle refleksji językoznawczokulturologicznych

84%
Węgorowska K.
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego
|
2015
|
vol. 1
115-130
EN
The text is devoted to the oral poetry by Kaśka spod Łysicy – Katarzyna Zaborowska from Wilków, Świętokrzyskie Region. Linguistic-culturological reflection concerns the onyms (toponyms, microtoponyms, oronyms, antroponyms), appellatives and dialect and subdialect distinctive features. An insightful interpretation of these complementary elements permitted to determine the specific features of the idiolect of the forgotten poet.
PL
Tekst dotyczy poezji niepiśmiennej, pochodzącej z Wilkowa na Ziemi Świętokrzysko-Kieleckiej, Kaśki spod Łysicy – Katarzyny Zaborowskiej. Lingwistyczno-kulturologiczną refleksją objęte zostały utrwalone w poszczególnych lirykach, charakterystyczne dla tego obszaru, onimy (toponimy, mikrotoponimy, oronimy, antroponimy), apelatywy oraz wyróżniki gwarowo-dialektalne. Wnikliwa interpretacja owych uzupełniających się elementów umożliwiła ustalenie cech specyficznych dla idiolektu zapomnianej dziś, tworzącej w „gwarze macierzy” poetki.
3
Publication available in full text mode
Content available

Funkcje nazw własnych postaci w powieści Terry'ego Pratchetta Jingo i w jej polskim przekładzie zatytułowanym Bogowie, honor, Ankh-Morpork

84%
Gibka M. K.
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
|
2019
|
vol. 37
|
issue 2
EN
The aim of the article is to perform a comparative analysis of functions served by characters’ proper names in Jingo by Terry Pratchett and in the Polish translation of the book. The study was based on the theory of two acts; it showed which functions were served by the examined proper names, how many names served individual functions and which functions were preserved, which were changed, and which were lost. The data gained from the study will be further used to advance the research on means of translating onyms in novels so as to preserve the functions served by them in the original.
PL
Celem artykułu była analiza porównawcza funkcji nazw własnych postaci w powieści Terry’ego Pratchetta zatytułowanej Jingo oraz w jej polskim przekładzie. Badanie przeprowadzono w oparciu o teorię dwóch aktów. Studium pokazało, jakie funkcje pełnią analizowane onimy, jaka jest ich częstotliwość oraz które z nich zostały zachowane w tłumaczeniu, które zostały zmienione, a które utracone. Pozyskane informacje zostaną wykorzystane w badaniach nad metodami tłumaczenia, umożliwiającymi zachowanie wszystkich funkcji literackich onimów.
4
Publication available in full text mode
Content available

Інтэрпрэтацыя гемеронімаў у лінгвістычным дыскурсе

84%
Лухверчык В.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica
|
2021
|
issue 20
61-71
EN
The article analyses the East Slavic linguistic studies devoted to the multidimensional description of hemeronyms. The purpose of the study is to outline the place of hemeronyms in linguistic literature, to consider the views of linguists regarding the presence or absence of semantics in proper names, to determine priority vectors in the study of the names of periodicals, television and radio programmes. The extent analysis of the names of periodicals, television and radio programmes in Belarusian linguistics is limited to single articles (L.A. Goduyko, V.G. Steranchuk, V.A. Zrazikova, V.A. Stepanov). In the East Slavic linguistics, individual monographic studies are available on the type of onyms (works by M.A. Dragaitseva, M.S. Dudnikova, T.I. Kravets, L.R. Mukhametzyanova, M.M. Suleiman). This article uses a descriptive method of synchronous analysis with elements of the diachrony and the comparative method. The author concludes that in the modern linguistic science authors register certain interest in the studying of hemeronyms, which is due to the increasing role of the mass-media in social life. Yet, the issue of absence or presence of semantics in the proper names has not been resolved yet, and the place of hemeronyms in the onomastic system has not been finally determined. The results of the study can be used in further research into the problems of the East Slavic onomastics.
RU
У артыкуле аналізуюцца ўсходнеславянскія лінгвістычныя даследаванні, прысвечаныя рознааспектнаму апісанню гемеронімаў. Мэта даследавання – акрэсліць месца гемеронімаў у лінгвістычнай літаратуры, разгледзець погляды лінгвістаў адносна наяўнасці / адсутнасці семантыкі ва ўласных імёнах, вызначыць прыярытэтныя вектары ў даследаванні назваў перыядычных выданняў, тэле- і радыёперадач. У працы адзначаецца, што аналіз назваў перыядычных выданняў, тэле- і радыёперадач ў беларускім мовазнаўстве абмяжоўваецца адзінкавымі артыкуламі (Л.А. Гадуйка, В.Г. Сцеранчук, В.А. Зразікава, У.А. Сцяпанаў). Ва ўсходнеславянскай лінгвістыцы фіксуюцца асобныя манаграфічныя даследаванні, аб’ектам вывучэння ў якіх з’яўляецца названы тып онімаў (працы М.А. Драгайцавай, М.С. Дуднікавай, Т.І. Кравец, Л.Р. Мухаметзянавай, М.М. Сулейман). У дадзеным артыкуле выкарыстоўваюцца апісальны метад сінхроннага аналізу з элементамі дыяхраніі, а таксама параўнальна-супастаўляльны метад. Зроблена выснова, што ў сучаснай лінгвістычнай навуцы адзначаецца пэўная цікавасць аўтараў да вывучэння гемеронімаў, што абумоўлена павышэннем ролі сродкаў масавай інфармацыі ў жыцці грамадства, аднак да гэтага часу не вырашана пытанне аб адсутнасці / наяўнасці семантыкі ва ўласных імёнах і канчаткова не вызначана месца гемеронімаў у анамастычнай сістэме. Вынікі даследавання могуць быць выкарыстаны пры далейшым даследаванні праблем усходнеславянскай анамастыкі.
5
Publication available in full text mode
Content available

Arealogia, stratygrafia i ojkonimiczny krajobraz: punkty przecięcia

67%
Kupchynska Z.
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
|
2019
|
vol. 37
|
issue 2
EN
The purpose of the article is to reveal the interconnection of the three close linguistic concepts: arealogy, stratigraphy and the oikonymic landscape. The tasks, due to the purpose, were as follows: 1) to describe the theoretical background of arealogy, stratigraphy, and the oikonymic landscape; 2) to analyze oikonyms (place names) of the 15th century ending in *-j- to illustrate theoretical points. The reference base for the analysis is the diachronic oikonymic material of Ukraine. In the article, the empirical and descriptive methods have been used, which means referring to the little-known oikonymic reference material - the historical-comparative method of onyms analysis. The stratigraphic method involves quantitative characteristics, space localization of geographical names, determining the chronology of oikonyms. By means of the cartographic method the areal of oikonyms of the 15th century ending in *-j- has been studied. So, arealogy, stratigraphy and the oikonymic landscape are connected by one concept – space, i.e. spreading of some phenomenon (in our research these are names of the 15th century ending in *-j-) visualized on the map-chart, which records spreading of the phenomenon (the areal of oikonyms (place names) of the 15th century ending in *-j-) in diachrony (or at some chronological stage – the 15th century (stratigraphy) on the territory of Ukraine; partial landscape, as names ending in *-j- are only a small part of the general oikonymic landscape). It is the map chart that confirms the areal of oikonyms at one of the chronological stages of stratigraphy within territorial boundaries of the oikonymic landscapes (see the map chart).   
PL
Celem artykułu jest ujawnienie powiązania trzech bliskich pojęć językowych: arealogii, stratygrafii i krajobrazu ojkonimicznego. Zadania, ze względu na ich cel, były następujące: 1) opisać teoretyczne podstawy arealogii, stratygrafii i krajobrazu ojkonimicznego; 2) dokonać analizy ojkonimów (nazw miejscowych) z XV wieku kończących się na *-j- w celu zilustrowania punktów teoretycznych. Podstawą analizy był diachroniczny materiał ojkonimiczny Ukrainy. W artykule wykorzystano metody empiryczne i opisowe, co oznaczało odwołanie się do mało znanego ojkonimicznego materiału odniesienia – zastosowano historyczną metodę porównawczą analizy rzeczowników właściwych. Metoda stratygraficzna objęła charakterystykę ilościową, lokalizację przestrzenną nazw geograficznych oraz określenie chronologii ojkonimów. Za pomocą metody kartograficznej zbadano grupę ojkonimów z XV wieku kończących się na *-j-. Tak więc arealogia, stratygrafia i pejzaż ojkonimiczny połączone są jedną koncepcją – przestrzenią, tj. rozprzestrzenianie się jakiegoś zjawiska (w naszych badaniach są to nazwy z XV w. kończące się na *-j-) jest wizualizowane na mapie topologicznej, która rejestruje rozprzestrzenianie się zjawiska (areał ojkonimów (nazw miejscowych) z XV wieku kończących się na *-j-) w diachronii (lub na pewnym etapie chronologicznym – XV wiek (stratygrafia) na terytorium Ukrainy; krajobraz częściowy, gdyż nazwy kończące się na *-j- to tylko niewielka część ogólnego krajobrazu ojkonimicznego). To właśnie mapa topologiczna potwierdza obszar ojkonimów (nazw miejscowych) na jednym z chronologicznych etapów stratygrafii w granicach terytorialnych krajobrazów ojkonimicznych (patrz mapa topologiczna). 
UK
SUMMARYOycomymic landscape is a complex linguistic-historical multicomponent system which we can analyze via stratigraphic method. It is based on the study of oyconymic phenomenon or process in chronological sequence. Geographical names are specific linguistic units which, in addition to lingual and temporal, have territorial parameters. Areas, identified as a result of mapping, become special onomastic text. Arealogy, stratigraphy and oyconymic landscape are connected by one concept – space, and chart respectively, which provides the visualization of the spreading of phenomenon (area) in diachrony (stratigraphy) on the determined territory (landscape). 
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.