Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 6

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  owoce zatrutego drzewa
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Przedmiotem niniejszego artykułu jest sprawa Gäfgen prze-ciwko Niemcom, która dotyczy granic postępowania funkcjonariuszy poli-cji realizujących swoje obowiązki, prowadzących sprawy dotyczące terroru i stosowania przemocy, w następstwie których zagrożone jest zdrowie ludz-kie, oraz którzy muszą podejmować decyzje chroniące życie pokrzywdzo-nych. Wybór środków służących ochronie najwyższej wartości, jaką jest ży-cie drugiego człowieka, nie jest łatwy. Jednocześnie funkcjonariusze są na-rażeni na ocenę prawnokarną na płaszczyźnie ochrony podstawowych praw człowieka, z których korzysta sprawca sprowadzający niebezpieczeństwo dla życia innych. Sprawa Gäfgen przeciwko Niemcom dotyczy problematyki wyboru dóbr i odpowiedzialności karnej funkcjonariuszy policji, jaka sięz tym wiąże. Sprawa ta dotyczy także możliwości wykorzystania dowodów pozyskanych z naruszeniem prawa w procesie karnym i granic koncepcji owoców zatrutego drzewa.
PL
Artykuł krótko opisuje, czym jest doktryna „owoców drzewa zatrutego” i w jaki sposób może ona wpływać na przebieg procesu cywilnego. Ukazanie tej problematyki na gruncie orzecznictwa pozwala sformułować istotne wnioski, które powinny uwzględniać sądy, w sytuacjach gdy strony próbują wprowadzić do procesu nielegalnie uzyskany dowód. Brak regulacji w tej materii powoduje, że lukę tę musi wypełnić orzecznictwo i doktryna.
EN
Polish civil procedure lacks a solution for evidence which was acquired by the parties illegally or in a manner which may stand in collision with good customs or with principles of social coexistence. The “fruit of the poisonous tree” doctrine has roots in criminal procedure but, on the other hand, it could be applied also in civil proceedings (sadly, in Polish criminal procedure this doctrine is very limited). This article is a short presentation of the current views of Polish courts and jurisprudence on this matter, which are not consistent.
PL
Wprowadzenie art. 168a k.p.k. do polskiej procedury karnej budziło spore obawy ze strony doktryny. Przepis miał ograniczyć nielegalne pozyskiwanie dowodów. W praktyce to założenie okazało się złudne, bowiem ustawodawca nie sprecyzował reguł dopuszczalności owoców zatrutego drzewa. Nowela marcowa z 2016 r. nie tylko nie uchyliła tego przepisu, ale całkowicie zmieniła jego istotę. W zamyśle ustawodawcy artykuł miał dać praktycznie nieograniczone przyzwolenie funkcjonariuszom publicznym na naruszanie przepisów ustawy w celu pozyskania materiału dowodowego, w myśl reguły „cel uświęca środki”. Redakcja przepisu pozwala jednak na postawienie tezy, iż art. 168a k.p.k. wprawdzie wprowadza ogólną zasadę dopuszczalności dowodów nielegalnych, natomiast ten sam przepis w drugiej części statuuje istotne, z punktu widzenia ochrony praw i wolności jednostki, wyłączenia od tej zasady. Zakaz dowodowy wypływający z omawianej normy tymczasem pełni funkcję gwarancyjną. Należy podkreślić przede wszystkim, iż wbrew regułom wykładni byłoby interpretowanie omawianego przepisu jako „legalizację nielegalnych” działań funkcjonariuszy, ponieważ stanowiłoby to naruszenie standardów konstytucyjnych i konwencyjnych.
EN
The introduction of article 168a into the Polish criminal procedure was a source of anxiety among the representatives of the doctrine. The provision was supposed to limit illegal obtaining of evidence. In fact, this assumption turned out to be fallacious, because the legislator had not specified the rules of admissibility of the fruits of the poisonous tree. Not only did March Amendment from 2016 abrogate the provision but it also completely changed its meaning. The intent of the legislator was to give public officials almost boundless allowance to breach the rules with the aim of collecting evidence in accordance with the rule “the end justifies the means”. Fortunately, botched wording of the provision allows to think that article 168a of the Code of Criminal Procedure admittedly introduces the general rule of admissibility of illegal evidence. However, the very same provision in its second part establishes very important exclusions from this rule from the point of view of rights and liberties protection of individuals. Meanwhile, the inadmissibility of evidence, stated in this normative content, performs a guarantee function. It should be taken into account that the interpretation of the presented provision as “legalising illegal” actions of public officials would be an interpretation against the rules of statutory interpretations, since it would constitute a breach of constitutional standards and convents.
PL
W wyroku z 8 września 2016 r. w sprawie T-54/14 Goldfish i in. przeciwko Komisji Europejskiej (dalej: wyrok) Sąd zasadniczo potwierdził możliwość wykorzystywania w postępowaniu kartelowym przed Komisją Europejską (dalej: Komisja) dowodów pozyskanych podczas prawidłowo przeprowadzonej kontroli, co do których istnieje podejrzenie, że zostały pierwotnie uzyskane w sposób sprzeczny z prawem przez jedną ze stron niedozwolonego porozumienia (w analizowanym przypadku były to niejawne nagrania rozmów telefonicznych). W wyroku poruszono zatem doniosłą kwestię dopuszczalności wykorzystywania dowodów bezprawnych w postępowaniach prowadzonych przez Komisję w sprawach dotyczących naruszenia reguł konkurencji. Sąd w swoim rozstrzygnięciu – w ślad za orzeczeniami Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (dalej: ETPC) – zastosował swoisty test dopuszczalności takich materiałów dowodowych, oparty na spełnieniu wymogów rzetelnego procesu (art. 6 EKPC) oraz niewyłączności takiego dowodu dla stwierdzenia naruszenia. Sąd, podkreślając znaczenie autonomii i jednolitości prawa unijnego, odrzucił ponadto możliwość zastosowania w tym względzie przepisów państw członkowskich, gdyż dostrzegł zbyt duże rozbieżności w zakresie dopuszczalności tego rodzaju dowodów w ustawodawstwach krajów Unii Europejskiej.
EN
Polish criminal procedure includes so-called principle of free appraisal of evidence, which is regulated by article 7 of the Code of Penal Procedure. The aforementioned article states that “the agencies responsible for the proceedings shall make a decision on the basis of their own conviction, which shall be founded upon evidence taken and appraised at their own discretion, with due consideration to the principles of sound reasoning and personal experience”. Consequently, applying the aforementioned principle results in not applying the so-called principle of fruits of poisoned tree. In other words, evidence obtained in discord with law is not losing its power and may be taken into account during giving verdict in trial. Even obtained in the obviously wrong way evidence will be analyzed by the appropriate Court of law and will be appraised whether it is enough credible to be used in a trial or not. The situation is more serious when such evidences are the only one that Prosecutor got and create all accusations on the ground of it. The Code of Penal Procedure does not directly refer to the principle of fruits of poisoned tree. However, it constitutes definite evidence restrictions, which creates barriers in process of discovering the truth in trial. There is a strict regulation of those evidence restrictions, which cannot be interpreted in the large extent and with using analogy. Those evidence rules does not refer to aforementioned principle as well. The criterion of using evidence in trials, that was obtained in discord with law, will be case law of common courts and the Supreme Court. On the background of aforementioned case law it is very easy to notice the evolution, which leads to limitation of applying the principle of fruits of poisoned tree. Issues of the aforementioned principle were conscientiously analyzed by the European Court of Human Rights in Strasbourg.
PL
W polskim postępowaniu karnym obowiązuje tzw. zasada swobodnej oceny dowodów, która znajduje uregulowanie w przepisie art. 7 k.p.k. Cytowana zasada sprowadza się do kształtowania przez organy procesowe stanowiska w sprawie w oparciu o wszystkie przeprowadzone dowody oceniane swobodnie, z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego. Konsekwencją stosowania tego przepisu jest nieobowiązywanie tzw. zasady „owoców zatrutego drzewa”. Innymi słowy, dowód uzyskany przez organy państwowe niezgodnie z przepisami nie traci swojej mocy dowodowej oraz może być oceniany w procesie karnym przy merytorycznym rozpoznaniu sprawy. Nawet przeprowadzenie w sposób ewidentnie wadliwy czynności z udziałem oskarżonego nie zwalniało sądu właściwego do rozpoznania sprawy od oceny wiarygodności uzyskanych w taki sposób dowodów oraz ich przydatności dla czynionych ustaleń stanu faktycznego w sprawie. Kodeks postępowania karnego nie stanowi wprost o zasadzie zakazu spożywania owoców zatrutego drzewa, zawiera natomiast zakazy dowodowe, które modelują dochodzenie do prawdy materialnej w procesie karnym. Omawiane zakazy, które stanowią odstępstwo od zasady prawdy materialnej obowiązują wyłącznie w zakresie określonym przez prawo i w jego mocy. Wykluczona jest ich rozszerzająca interpretacja czy odwoływanie się do nich na zasadzie analogii. Jednakże przepisy te nie odnoszą się do powyższej zasady, nawet w pośredni sposób. Faktorem wykorzystania materiału dowodowego w procesach karnych, uzyskanego z naruszeniem ustawowych norm, jest orzecznictwo sądów powszechnych oraz Sądu Najwyższego. Na tle dorobku orzeczniczego, zwłaszcza sądów apelacyjnych oraz SN, można zaobserwować proces ewolucji, która zmierza do ograniczenia, jako niezgodnego z Konstytucją RP, „spożywania owoców zatrutego drzewa”. Problematyką zasady „fruits of poisoned tree” zajmował się również Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu.
PL
Wolność komunikowania i ochrona tajemnicy korespondencji, zaliczana do kategorii klasycznych wolności obywatelskich, odgrywa we współczesnych państwach demokratycznych doniosłą rolę. Nie jest ona jednak wolnością absolutną i doznaje pewnych ograniczeń. Niniejsze opracowanie ma na celu przedstawienie najważniejszych z nich, zawartych w polskiej ustawie karnoprocesowej. Po pierwsze, wskazuję na kontrolę rozmów telefonicznych stosowaną przez organy procesowe i warunki jej dopuszczalności. Następnie analizie poddaję podsłuch stosowany przez osoby prywatne i możliwość wykorzystania go jako dowód w postępowaniu karnym. W tym zakresie przedstawiam regulację obowiązującą do 1 lipca 2015 r. i wskazuję na jej wady i niedociągnięcia oraz poddaję ocenie wprowadzenie nowego art. 168a kpk, implementującego do polskiego porządku prawnego doktrynę owoców zatrutego drzewa. Postaram się wykazać, że takie działanie ustawodawcy zwiększa przymiot rzetelności procesu i jest zgodne z zasadą demokratycznego państwa prawa.
EN
The freedom of communication and the secrecy of correspondence is one of the basic civil freedoms and they play crucial roles in the democratical states. Of course, the already mentioned freedom and secrecy cannot be unlimitted. The article is focused on underlining the main limitations of the freedom and secrecy, which are a part of the polish penal proceeding. First of all, the article analyses the admissibility of control of telephone conversations, which is applied by national authorities. Secondly, the issue of illega phone tapping by private person and admissibility of using the obtained informations as an evidence in the penal procedure are presented and analysed. The new aspect of penal procedure, which came into force on 1st July 2015, is presented in this context and its disadvantages are underlined. Finally, the article presents the new regulation – article 168a of the Penal Proceeding Code, which implements „the fruit of the poisonous tree doctrine”. The author intends to prove the fact, that this amendment has significant impact on the rule of fair trail and is compliant with the principles of democratical state.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.