Search results

1

Źródło i pragnienie. Teologia znaków czasu w służbie prymatu Boga

100%

Szymik J.

Verbum Vitae

|

2008

|

vol. 14

219-240

PL

L'autore propone una lettura dei segni del tempo post-moderno, i quali parlano di Dio come desiderio dell'uomo e pure come fonte che disseta i suoi bisogni. Si parte dalla discussione sul significato dell'espressione "segno del tempo". Dopo un periodizzamento del tempo contemporaneo vengno identificati i tre segni negativi: l'ateismo agressivo, la sociobiologia e la societa dominata dalla hybris. In seguito- vengono individuati i tre segni positivi: il papato, la morte del Giovanni Paolo II nel2005 e le nuove forme di bene generate dana trasformazione della mentalita moderna. Si conclude con alcuni postulati per la teologia dogmatica.

2

„Za nim rosnące pójdą plemiona / W światło – gdzie Bóg”. „Słowiański” pontyfikat św. Jana Pawła II

81%

Czajkowska A.

Roczniki Humanistyczne

|

2020

|

vol. 68

|

issue 1

371-385

EN

This article deals with the presence of issues of Slavdom in the thoughts and works of John Paul II as an expression of their roots in Polish Romantic literature. Its centre is the cult of St. Cyril and St. Methodius, who, in the Pope’s view, became an expression of the universalism, Greek heritage and Christianity of the Slavic peoples. A reminder of the importance of the Solon brothers had already been mentioned in the Paris lectures of Adam Mickiewicz and in a forgotten poem by Teofil Lenartowicz. This was associated with the need for Slavs to gain self-knowledge, as demanded by Norwid, Słowacki, Mickiewicz and others. The mission of the Slavic Pope fulfils the above postulates of the Romantic poets. John Paul II recalls the identity of the Slavs and their role in the papacy and a united Europe. It restores their dignity and is an indication of their future.

PL

Artykuł podejmuje obecność problematyki słowiańszczyzny w myśli i twórczości Jana Pawła II jako wyraz zakorzenienia w polskiej literaturze romantycznej. Jej centrum jest kult św. Cyryla i Metodego, który stał się w ujęciu Papieża wyrazem uniwersalizmu, dziedzictwa greckiego oraz chrześcijaństwa narodów słowiańskich. Przypomnienie znaczenia braci sołuńskich miało miejsce już w paryskich prelekcjach Adama Mickiewicza oraz w zapomnianym wierszu Teofila Lenartowicza. Wiązało się z koniecznością uzyskania przez Słowian samopoznania, którego domagali się Norwid, Słowacki, Mickiewicz i inni. Misja słowiańskiego Papieża realizuje powyższe postulaty romantycznych poetów. Jan Paweł II przypomina tożsamość Słowian i ich rolę dla papiestwa i w zjednoczonej Europie. Przywraca im godność. Stanowi wskazanie na przyszłość.

3

KOŚCIÓŁ RZYMSKI JAKO PIERWSZY „SUWERENNY BYT POLITYCZNY”?

81%

Szlachta B.

Horyzonty Polityki

|

2016

|

vol. 7

|

issue 18

11-31

EN

Research Objective: The purpose of this article is to present an important theoretical proposition which lead to establish hierarchical Roman Church as the first in the history sovereign political being. The Research Problem and Methods: Some researchers, among them the author of the present text, try to prove that as from the second half of the 19th century, the papacy which crowned the Roman Church aimed to establish a legal entity, independent from the influence of secular rulers. The Process of Argumentation: The concept of the Church as sacerdotium, and especially the concepts justifying the independence of the Pope as a legislative authority, were of special importance in this regard, since they were based on a thesis assuming the need for legal order undisturbed by the will of a secular legislator. These concepts, supported mainly by the document of Pope Gregory VII, Dictatus papae pronounced in 1075, have been worked out by the 12th and 13th century jurists of religious law not so much on the basis of Roman law (regarded as possible to be interpreted, yet unchangeable), as on the basis of religious law, open to modifications and even changes, introduced slowly, yet consciously. Research Results: The changes of canon (religious) law shaped in the way presented above were both to justify the universalistic political demands as well as to enable the elaboration of concepts supporting the legal independence of the Church and the primacy of the Pope in it; independence from the “external” influence on the “nonterritorial” community of those believing in Christ, lead by the hierarchical sacerdotium, so a group of clergymen. Conclusions, Innovations and Recommendations: In the eleventh and twelfth centuries was establish very important political proposition, which peaked in the next century in papalistic as well as hierocratic conception of the Church. This proposition was important not only for the Church, but also for another political beings in the Late Middle Ages and at the beginning of the Modern Times, above all in Renaissance.

PL

Cel naukowy: Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie istotnej propozycji teoretycznej prowadzącej do ustanowienia zhierarchizowanego Kościoła rzymskiego jako pierwszego suwerennego bytu politycznego. Problem i metody badawcze: Część badaczy, w tym autor przedstawianego tekstu, próbują dowodzić, że począwszy od drugiej połowy XI w. papiestwo wieńczące Kościół rzymski zmierzało do ustanowienia bytu prawnego niezależnego od wpływu władców świeckich. Proces wywodu: Koncepcja Kościoła jako sacerdotium, a zwłaszcza koncepcje uzasadniające niezależność papieża jako organu prawodawczego miały w tym zakresie istotne znaczenie, opierały się bowiem na tezie o potrzebie istnienia ładu prawnego niezakłócanego przez wolę świeckiego prawodawcy. Koncepcje te, oparte w dużej mierze na dokumencie papieża Grzegorza VII Dictatus papae z 1075 r., wypracowali kanoniści XII i XIII w. nie tyle w oparciu o prawo rzymskie (traktowane jako poddające się interpretacjom, ale niezmienne), ile w oparciu o prawo kanoniczne, podlegające modyfikacjom, a nawet zmianom dokonywanym powoli, lecz świadomie. Wyniki analizy naukowej: Wyniki analizy wskazują na to, że przemiany kształtowanego w sposób opisany powyżej prawa kanonicznego miały zarówno dostarczać uzasadnienia dla uniwersalistycznych pretensji politycznych, jak i pozwalać na wypracowanie koncepcji umacniających niezależność prawodawczą Kościoła oraz prymat w nim papieża; niezależność od wpływu „z zewnątrz” „nieterytorialnej” wspólnoty wierzących w Chrystusa, prowadzonej przez zhierarchizowane sacerdotium, zatem grupę duchownych. Wnioski, innowacje, rekomendacje: W XII i XII wieku została przedstawiona bardzo poważna propozycja polityczna, która miała bardzo poważny wpływ na papieską i hierarchiczną koncepcję Kościoła w następnych wiekach. Propozycja ta była ważna nie tylko dla Kościoła, ale także dla świeckiej władzy politycznej w późnym średniowieczu oraz na początku czasów współczesnych, przede wszystkim w Odrodzeniu.

4

Obraz Longobardów w "Liber Pontificalis". Od inwazji na Italię do upadku królestwa (568/569–774)

81%

Dawczyk M.

Przegląd Nauk Historycznych

|

2020

|

vol. 19

|

issue 1

5-36

EN

The article concerns the image of the Lombards in Liber Pontificalis, the chronicle of papal pontificates, which represented point of view of popes and their environment. In biographies of popes from the end of 6th century the Lombards appeared quite often as invaders plundering Italy however, due to generally laconic and reporting character of those vitae, information which concerned the Lombards was short and deprived of clear rhetorical features. In biographies from 7th century the Lombards were absent. The Lombards became the object of biographers’ interest in 8th century along with resuming Lombard military pressure. Biographies from that period were literary expanded and focused on Lombard rulers. The image of the kings was quite diverse in them though all were treated as danger for the Apostolic See. In the case of king Liutprand, positive elements was noticed as well. The image of Ratchis is similar. Aiustlf was described in extreme negative way because he attempted to conquer Rome. The median of the images of Liutprand and Aisutlf is the image of king Desiderius. Right is the claim, that the negative image of the Lombards in that period was attached to the lack of earlier intensive contact between them and papacy, which escalated in Rome the feeling of unfamiliarity and memory of the danger they were in 6th century. It seems however that the crucial factor, influencing on the image of the Lombards in Liber Pontificalis, was just the necessity to present the popes in the most positive way, what was done at the cost of the Lombards.

PL

Artykuł dotyczy obrazu Longobardów w Liber Pontificalis, kronice pontyfikatów papieży, reprezentującej punkt widzenia biskupów Rzymu i ich otoczenia. W biogramach papieży z końca VI w. Longobardowie pojawiają się stosunkowo często, jako najeźdźcy pustoszący Italię. Jednak ze względu na ogólnie lakoniczny i sprawozdawczy charakter tych vitae informacje dotyczące ludu są krótkie i pozbawione wyraźnych cech retorycznych. W biogramach z VII w. Longobardowie są nieobecni. Związane jest to najprawdopodobniej z faktem, że w tym czasie przestali stanowić dla Rzymu bezpośrednie zagrożenie. Longobardowie stali się ponownie przedmiotem zainteresowania autorów biogramów papieży w VIII w., wraz ze wznowieniem longobardzkiej presji militarnej. Biogramy z tego okresu są bardzo rozbudowane literacko i skupiają się głównie na poczynaniach władców longobardzkich. Obraz królów jest dość zróżnicowany, choć wszyscy traktowani są jako zagrożenie dla Stolicy Apostolskiej. W przypadku Liutpranda odnotowywane są jednak także elementy, które stawiają go w pozytywnym świetle. Podobny jest wizerunek Ratchisa. W skrajnie negatywny sposób przedstawiony został Aistulf, dążący otwarcie do zdobycia Rzymu. Wypadkową wizerunków Liutpranda i Aistulfa jest natomiast obraz ostatniego longobardzkiego króla – Dezyderiusza. Słuszne jest twierdzenie, że za negatywny obraz Longobardów w tym okresie odpowiada w pewnym stopniu brak wcześniejszych intensywnych kontaktów między nimi a papiestwem, potęgujący poczucie obcości i pamięć o zagrożeniu, jakie stwarzali pod koniec VI w. Wydaje się jednak, że kluczowym czynnikiem, wpływającym na wizerunek Longobardów w Liber Pontificalis, była po prostu konieczność przedstawienia w jak najlepszym świetle kolejnych papieży i podejmowanych przez nich działań, co odbywało się kosztem stanowiących zagrożenie Longobardów.

5

Géraud de Veyrines, Bishop of Paphos, and the Defense of the Kingdom of Armenia in the 1320s

81%

Schabel C. D.

Perspektywy Kultury

|

2020

|

vol. 30

|

issue 3

81-104

PL

Pierwsze wzmianki o działalności Gérauda de Veyrinesa, nuncjusza papieskiego, a następnie biskupa Pafos w latach dwudziestych XIV wieku, pojawiły się w 1962 roku, kiedy Jean Richard opublikował w Archiwach Watykańskich kursywa: Instrumenta miscellanea – zapis swoich transakcji finansowych jako nuncjusza na Cyprze. Dokument ten stanowi źródło informacji o wykorzystaniu znacznych funduszy w wysokości 30 000 złotych florenów na obronę Królestwa Armenii w Cylicji oraz zbieraniu dziesięcin duchownych i podatków na Cyprze na wsparcie Królestw Cypru i Armenii. Ponadto opisuje on schedę patriarchy Piotra z Jerozolimy oraz wymienia długi i majątek poprzednika Gérauda, wcześniejszego biskupa Pafos, Aimerego de Nabinaud. W niniejszym artykule udostępnione zostaną pozostałe kursywa: Instrumenta miscellanea odnoszące się do tychże ksiąg – dokument nr 1086 i niepublikowana część dokumentu 1045. Przedstawione zostaną tu także nowe fakty dotyczące zapisanej w listach papieskich historii funduszu ormiańskiego. Wiele z tych listów profesor Richard odkrył w późniejszym okresie, podczas opracowywania trzeciego tomu książki Bullarium Cyprium, który ujrzał światło dzienne pół wieku później, w 2012 roku.

EN

The activities of Géraud de Veyrines, papal nuncio and then bishop of Paphos in the 1320s, have been known since 1962, when Jean Richard published Instrumenta Miscellanea in the Vatican Archives on the accounts of his financial dealings as nuncio on Cyprus. These accounts concern his handling of a large fund of 30,000 gold florins for the defense of the Kingdom of Armenia in Cilicia, the raising of clerical tithes and taxes on Cyprus in support of the Kingdoms of Cyprus and Armenia, the legacy of Patriarch Pierre of Jerusalem, and the debts and property of Géraud’s predecessor as bishop of Paphos, Aimery de Nabinaud. This article publishes the remaining Instrumenta Miscellanea pertaining to these accounts-number 1086 and the unpublished portion of number 1045-and updates the history of the Armenian fund in papal letters, many of which Professor Richard only discovered later, while compiling the third volume of the Bullarium Cyprium, published a half-century later, in 2012.

6

Wkład Damazego w Kościelne i świeckie umocnienie władzy papiestwa

72%

Tyburowski K.

Vox Patrum

|

2004

|

vol. 46

211-222

IT

Il papa Damaso I (366-384) si presenta come uno dei piu grandi pontefici neł periodo dełła Chiesa antica. Con ła sua persona sono łegati diversi awenimeti che fecero dalia Chiesa un organismo importante e forte nel mondo antico. Da una parte grazie a lui l'insegnamento cristiano divenne piu vicino al popolo (ad es. Finflusso su Girolamo a proposito della traduzione della Bibbia in latino, l'introduzione del latino alla liturgia), dalFaltra invece la sua politica sia alFinterno della Chiesa, sia alFesterno di lei consolidarono ii potere papale sia dal punto di vista ecclesiastico sia quello civile. L'articolo presente vuole occuparsi soprattutto di quell'uitimo problema. Il rafforzamento del potere papale fu causato dalie diverse circostanze: dalie capacita personali di Damaso, dai suoi probierni personali legati sia ai tumulti delFinizio del suo pontificato, sia dalie calunnie di cui Damaso fu oggetto, dalia situazione politica e religiosa della Chiesa nelFImpero Romano. Con la sua persona sono legati i primi seri privilegi da parte dello stato concessi sia alle istituzioni ecclesiastiche sia al clero. Dal punto di vista religioso invece Damaso ha dei meriti notevoli nella lotta contro le eresie del suo tempo e soprattutto nelFargomentazione teologica delFimportanza della Sede Apostolica di Roma.

7

Obraz papieża w dialogu anglikańsko-katolickim

72%

Radkiewicz J.

Nurt SVD

|

2015

|

issue 1

157-192

PL

Reformacja angielska (XVI wiek), szukając nowej tożsamości, zachowała w dużej mierze katolickie tradycje. Zerwanie jedności z Rzymem przez króla Henryka VIII (1533) przyczyniło się do podporządkowania Kościoła ustawodawstwu państwowemu. Anglikanizm – jako forma protestantyzmu – przyjął elementy doktryny luterańskiej i kalwinistycznej, nie rezygnując z podstaw moralnych i dogmatycznych Kościoła katolickiego. Doktryna Kościoła anglikańskiego została wyrażona w 39 Artykułach religii anglikańskiej określających trzy zasady: protestancko-biblijną (Low Church), katolicko-sakramentalną (High Church) i krytyczno-racjonalną (Broad Church). Określany jako via media między katolicyzmem a protestantyzmem, współczesny anglikanizm przybiera bardziej otwartą postawę wobec papiestwa (Raport z Malty 1968) oraz władzy w Kościele (Dokument z Wenecji 1976). Istotną formą wymiany na płaszczyźnie teologicznej jest Anglikańsko-Rzymskokatolicka Komisja Międzynarodowa (ARCIC, 1969). Kontrowersje międzywyznaniowe nie dotyczą doktryny, ale sposobu jej interpretacji. Dialog na temat prymatu uwzględnia: prymat stolicy rzymskiej, kolegialny charakter władzy episkopatu i kapłańsko-profetyczną funkcję Ludu Bożego. Anglikanie de facto nie odrzucili „szczególnej” roli Piotra w Kościele, ale tylko konkretne, historyczne papiestwo.

EN

Reformation in England in the XVI century, while searching for a new identity, retained many aspects of traditional Catholic piety. Rejection of the primacy of the papacy by king Henry VIII in 1533 resulted in the subjugation of the church in England to the state. Anglicanism, as an offshoot of Protestantism, has absorbed certain dogmatic elements of Lutheranism and Calvinism, but never completely abandoned the basic moral and dogmatic statements of Catholicism. Its docrine, expressed in the Thirty-Nine Articles of Religion, defines three principles: Protestant and biblical (Low Church), Catholic and sacramental (High Church) and critical and rational (Broad Church). Today, Anglicanism is often viewed as a via media between Catholicism and Protestantism. It displays an increasingly open attitude towards the papacy (The Malta Report of 1968) and authority in the Church (The Venice Statement of 1976). The Anglican-Roman Catholic International Commission (ARCIC) established in 1969, plays a very important role in theological conversations between both churches, which actually differ more in the interpretation of the doctrine than its content. The discourse over the primacy is centred on the primacy of Rome, collegiality of bishops and the priestly and prophetic functions of the faithful. In fact, Anglicans never questioned the special role of Peter in the Church. They only rejected the concrete, historical papacy.

8

Bizancjum w renesansowej Italii zapamiętane. Cesarz Jan VIII Paleolog na soborze florenckim (1438–1439)

72%

Dąbrowska M.

Kwartalnik Historyczny

|

2017

|

vol. 124

|

issue 4

PL

Sobór florencki w 1439 r., zakończony unią kościelną między Rzymem a Konstantynopolem, dawał nadzieje Bizancjum na ogłoszenie przez papiestwo krucjaty przeciw Turkom osmańskim i uchronienie cesarstwa przed zagładą. Badacze zajmujący się tą problematyką skupiali się głównie na dyskusjach dotyczących różnic dogmatycznych dzielących oba Kościoły. Inną perspektywę przyjął Sebastian Kolditz, który w recenzowanej pracy udowodnił niekwestionowany autorytet cesarza Jana VIII Paleologa, mającego decydujący wpływ na obrady soborowe i ich rezultat. The Church Union between Rome and Constantinople signed during the Council of Florence in 1439 made it possible for Byzantium to hope that the papacy would launch a crusade against the Ottoman Turks and save the Empire from disaster. Scholars dealing with this subject concentrated mostly on discussions concerning the differences in dogmas dividing the two Churches. Sebastian Kolditz adopted a unique perspective and provided evidence of the unquestionable authority of John VIII Palaiologos, whose opinions during the council proceedings were decisive for the final conclusion.

9

Późnośredniowieczne próby uzasadniania niezależności prawodawczej

72%

Szlachta B.

Horyzonty Polityki

|

2016

|

vol. 7

|

issue 19

135-150

PL

CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest przedstawienie koncepcji hierokratyzmu wypracowanej przez kanonistów w XII‑XIII w. Stanowiła ona kontynuację projektu uzasadniającego nie tylko niezależność prawodawczą Kościoła rzymskiego, ale i pretensje do uniwersalnego prymatu prawodawczego papieża. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Koncepcja hierokratyzmu została zaatakowana zarówno przez zwolenników uniwersalistycznych pretensji cesarza, jak i przez obrońców niezależności partykularnych bytów politycznych. Choć część autorów przełomu XIII/XIV w. (Jan z Paryża) wciąż odwoływała się do koncepcji dualistycznej, wykluczającej podobne pretensje, większość opowiadała się już za hierokratyzmem (Idzi Rzymianin) lub za niezależnością od papiestwa i cesarstwa partykularnych „monarchii narodowych” lub „republik”. PROCES WYWODU: Poszukiwania tzw. postglosatorów (Baldus de Ubaldis), zmierzające do uzasadnienia niezależności prawodawczej republik północnowłoskich, miały przygotowywać popularny w czasach nowożytnych koncept „suwerenności zewnętrznej”. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Jakkolwiek poszukiwania postglosatorów zmierzały w innym kierunku niż analizy kanonistów, niemniej złożenie ich ustaleń zdaje się istotnym elementem procesu zmierzającego do ukształtowania typowej dopiero dla nowożytności koncepcji suwerenności. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Niezwykle ważna koncepcja prawna i polityczna wypracowana w XIV w. była doniosła nie tylko z punktu widzenia Kościoła, lecz również innych bytów politycznych w okresie późnego średniowiecza i w początkach ery nowożytnej, zwłaszcza w epoce renesansu.

10

Stosunki Gruzji z Europą Zachodnią i państwem polsko-litewskim w latach 1453–1783

72%

Prokopiuk P.

Historia Slavorum Occidentis

|

2017

|

issue 4 (15)

56-70

EN

Following the fall of the Byzantine Empire (1453) and the Empire of the Trebizond (1461) the fragmented Georgia made a desperate attempt at participating in European countries’ various efforts aimed at coalitions (political and military alike) against the Islamic Turkey posing a threat to the Christian world. In the 17th century, the captive Bagrationi dynasty managed to build up lasting trade relations with the Polish-Lithuanian Commonwealth and intense cultural and religious contacts with the Papacy. The dynamically changing geopolitical system in the Caucasus region ultimately predestined the Russian Empire to become Georgia’s natural ally in the subsequent century as no other country could offer tangible military assistance to Georgia.

11

Papiestwo w starożytności chrześcijańskiej. Bibliografia wybrana

72%

Longosz S.

Vox Patrum

|

2004

|

vol. 46

693-704

EN

bibliography

PL

bibliografia

12

John Henry Newman’s Selected Themes from the Theology of the Church

72%

Beyga P.

Teologia w Polsce

|

2020

|

vol. 14

|

issue 2

63-76

PL

John Henry Newman jest jedną z najbardziej znanych postaci Kościoła katolickiego oraz Kościoła anglikańskiego. Tworzył swoje dzieła, należąc do tych dwóch konfesji. W artykule autor ukazał wybrane aspekty teologii Kościoła Johna Henry’ego Newmana,czyli jego eklezjologię. Dla zrozumienia teologicznego stanowiska Newmana niezwykle pomocne są: jego historia w Kościele Anglii, pozycja w Kościele katolickim oraz dwa dogmaty proklamowane podczas życia tego nowego katolickiego świętego. W ostatniejczęści artykułu eklezjologia Johna Henry’ego Newmana została na nowo odczytana w świetle aktualnych problemów katolickiej i anglikańskiej teologii.

EN

John Henry Newman is one of the most famous person on the Catholic and Anglican Church. In his works he was writing on the both theological position. In the article author showed selected aspects of John Henry Newman’s theology of the Church, so-calledecclesiology. For understanding Newman’s theological position very important are his personal history in the Church of England, situation in the Catholic Church and two dogmas proclaimed during the life of this new Catholic saint. In the last part of the article theecclesiology of John Henry Newman is rereading in the light of modern problems in the Catholic and Anglican theology.

13

Diuk, król i papież. Kilka uwag na temat sporu o legalność objęcia tronu anglii przez Williama Bastarda w 1066 roku. Cz. II

72%

Tulejski T., Wierzbiński S.

Studia Prawno-Ekonomiczne

|

2014

|

vol. XCI (91)/1

217-227

EN

It is not a secret that the war between Harold II and William the Bastard, who eventually became William the Conquer, belongs to the most discussed topics. This statement applies especially to the English scholars, who treat the issue as one of the key events in the history of their nation. However, while reading the works of these excellent scientists, one can have the impression that the topic in question was utilized to strengthen the traditional, post-Wig historiosophy. It is a very popular belief that papacy (in person of pope Alexander II) supported the Norman conquest of England in 1066. According to some of the Norman sources, William even received a papal banner which he took for his expedition. In opinion of many scholars, there are grounds to treat the invasion of Norman duke as a first crusade (mainly due to character of Alexander II support). However, both nations were Christian, so the assessment of the pope`s statement in modern history is explicit. In the second part of this paper, arguments will be given, that the Apostolic See didn`t support the Normans at the time of the conquest. The paper also examines the evolution of church` approach towards war in early middle ages.

14

Misyjny program Benedykta XV i jego realizacja

72%

Walkusz J.

Roczniki Teologiczne

|

2018

|

vol. 65

|

issue 4: Historia Kościoła

73-82

EN

Pope Benedict XV (1914-1922) is often called a `missionary Pope' on the grounds of his effort to redefine and to offer a new vision of the missionary activity of the Church. The crucial principle of the renewed missionary vision was to deprive it of the political factor. Another novelty introduced by the Pontiff was to introduce the native hierarchy along with the ecclesiastical administration in the missionary countries and to foster the education and the autonomy of the local clergy. The modern, groundbreaking teaching was defined in the encyclical letter Maximum illud promulgated on 30/11/1919.

PL

Papież Benedykt XV (1914-1922), z racji konsekwentnego przeorientowania dotychczasowej praktyki i spojrzenia na dzieło misyjne Kościoła, zwany jest papieżem misyjnym. Jego bowiem program w tym względzie zasadzał się na dążeniu do odpolitycznienia dzieła misyjnego, tworzeniu podstaw trwałej i rodzimej administracji na terenach misyjnych, trosce o kształcenie rodzimego duchowieństwa i jego pełną autonomię oraz na wskroś nowoczesnym nauczaniu misyjnym (encyklika Maximum illud z 30 listopada 1919 r.).

15

Cesarstwo (zachodnie?) Karola Wielkiego (kilka kontekstów i uwag)

72%

Szlachta B.

Krakowskie Studia Międzynarodowe

|

2017

|

issue 3

37-61

PL

Artykuł omawia problemy związane z przyczynami pojawienia się i procesem kształtowania cesarstwa na Zachodzie, które pojawiło się w 800 r. po Chr., a także stosunek cesarza Karola względem papiestwa. Z uwzględnieniem kontekstów politycznego (problemy królestw i systemu feudalnego) oraz eklezjalnego (Sobór Nicejski II) omawiane są niezwykle istotne i ogólniejsze debaty historyków o koncepcjach monistycznej i dualistycznej określających relacje między papieżami i cesarzami.

EN

The article discusses the problems of determining the starting point of history of the Western Empire in 800 AC and Emperor Charlemagne position towards papacy. In the political (problems with kingship and feudal system) and ecclesiastical (Second Council of Nicaea) contexts are also present very important and more general debates of historians on monistic or dualistic conceptions which form interrelations between popes and emperors.

16

Pieśń o Wiklefie Andrzeja Gałki jako próba upolitycznienia filozoficznego realizmu

58%

Wicher A.

Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej

|

2016

|

vol. 66

223-236

PL

Artykuł niniejszy stanowi z jednej strony próbę znalezienia związku między tak zwanym skrajnym realizmem filozoficznym Johna Wiklefa a jego przeważnie heterodoksyjnymi, ale czasami również dość konserwatywnymi, poglądami teologicznymi i społecznymi. Z drugiej strony zawiera także próbę umieszczenia polskiego wiersza Andrzeja Gałki Pieśń o Wiklefie w kontekście filozofii Wiklefa, przy zwróceniu uwagi zarówno na jej bardziej abstrakcyjne aspekty, jak również jej praktyczne konsekwencje dotyczące sfery polityki i stosunku do hierarchii kościelnej. W szczególności interesuje autora sposób wykorzystania filozofii Wiklefa dla uzasadnienia postulatu radykalnej reformy Kościoła katolickiego w duchu husyckim i równie radykalnej krytyki instytucji papiestwa w oparciu o analizę legendarnych korzeni tejże instytucji.

EN

Among other things, the present article attempts to find a link between John Wycliffe’s so-called philosophical ultra-realism and his mostly heterodox, but also sometimes rather conservative theological and social opinions. It also attempts to interpret a Polish poem by Andrzej Gałka entitled Pieśń o Wiklefie [The Song of Wycliffe] in the context of Wycliffe’s philosophy, focusing on its more abstract aspects as well as on its practical consequences as regards politics and our attitude to the Church hierarchy. The author is particularly interested in the manner in which Gałka uses Wycliffe’s philosophy as the basis for a demand for a radical reform of the Catholic Church in the spirit of Hussitism and also for an equally radical critique of the papacy, founded on an analysis of its legendary origins.

17

L’image de la papauté dans l’Histoire ecclésiastique de Socrate

58%

Bralewski S.

Vox Patrum

|

2006

|

vol. 49

83-88

PL

Obraz papiestwa lansowany przez Sokratesa jest dość skomplikowany. Z jednej strony kreuje on wizerunek wyjątkowego biskupstwa, którego zwierzchnik przewodzi Kościołowi powszechnemu. Z drugiej poddaje je ostrej krytyce. Historyk wskazuje na uprzywilejowaną pozycję biskupa Rzymu.

18

Jana Pawła II ekumeniczna wizja Kościoła

58%

Jaskóła P.

Studia Oecumenica

|

2016

|

vol. 16

49-61

EN

The article does not sum up the long and very reach in ecumenical initiatives pontificate of John Paul II. In presentation of his ecumenical vision of the Church the article concentrates on four points. First it lists the main ecumenical documents written by the Pope (1), next in more detailed way depicts the contents of the Apostolic Letter Orientale lumen (2) and the Encyclical Letter Ut unum sint (3). In the last point the article extracts from the described Encyclical the original elements concerning the Pope and the papacy (4). The conclusion of the article points at the enormous intellectual potential, churchly openness, courage and ecumenical hope of the ecumenical documents left by John Paul II.

PL

Artykuł nie podsumowuje długiego i bardzo bogatego w wiele ekumenicznych inicjatyw pontyfikatu Jana Pawła II. Prezentując jego ekumeniczną wizję Kościoła, ogranicza się do czterech punktów. Wylicza główne dokumenty ekumeniczne napisane przez Papieża (1), bardziej szczegółowo omawia treść listu apostolskiego Orientale lumen (2) i encykliki Ut unum sint (3). W ostatnim punkcie wyodrębnia elementy oryginalne, które w prezentowanej encyklice dotyczą Papieża i papiestwa (4). W formie wniosku stwierdzona, że z dokumentów ekumenicznych pozostawionych przez Jana Pawła II tchnie ogromny potencjał jego intelektualnej i kościelnej otwartości, odwagi oraz ekumenicznej nadziei.

19

"Appellatio Flaviani ad papam Leonem" (?). Wokół władzy papieskiej na Wschodzie

58%

Nocoń A.

Vox Patrum

|

2004

|

vol. 46

323-333

IT

Il quesito principale circa l'esercizio dei primato di papa Leone Magno riguarda il genere e la dimensione del suo potere in Oriente: fu soltanto un primato d'onore oppure anche di giurisdizione? Alcuni studiosi si dicono favorevoli a conoscergli un primato di giurisdizione, altri risultano invece contrari a rawisare qua!siasi forma di autoritá giurisdizionale al di fuori del patriarcato romano. Nel 1882 Guerrino Amelii, bibliotecario dellAmbrosiana, presentó l’Appellatio, da lui scoperta, che egli stesso defini come „la piu splendida testimonianza che la storia abbia registrato in favore della suprema giurisdizione della Sede Apostolica su tutta la Chiesa e la prova piu convincente della sua superiorita sopra gli stessi Generali Concili”. La storicita del documento e argomento ancora aperto, ma esso apre, ad ogni modo, uno spiraglio su quella problematica dell'esercizio del primato di papa Leone Magno, che riveste ancor oggi una grande importanza nel contesto del dialogo ecumenico. Questo documento, che comproverebbe il riconoscimento al Pontifece di una responsabilita su tutta la Chiesa quale fondamento di unita dei vescovi e dei cristiani, ispira infatti il dialogo ecumenico, presentando Roma come sede di appello nelle controversie nel rispetto delle istanze intermedie. Questa tematica e tuttora vitale in campo ecumenico come forma di riconoscimento del Primato Pontifece e si rddica nelle consuetudini dei primi tempi della vita della Chiesa.

20

Papiestwo w życiu i twórczości literackiej Stanisława Hozjusza (1504-1579)

58%

Kalinowska J. A.

Vox Patrum

|

2004

|

vol. 46

405-412

EN

Der Bischof und ermlandische Kardinal Stanislaus Hosius stutzte seine intellektuelle und geistliche Bildung, sowie die in seinem literarischen Werk enthaltene oberhirtliche Lehre stark auf die Tradition der Kirchenvater und die antiken christlichen Schriftsteller, weil er seine Zeiten ais ganz ahnlich zu den ersten christlichen Jahrhunderten ansah. Von den Kirchenvatern gefiel ihm am besten der hi. Augustinus, den er ais Vorbild betrachtete und Ftirst der Theologie nannte. Dieser Artikel grtindet sich auf Ouellenmaterial und besteht aus drei Teilen. Im ersten wird in einem allgemeinen Abriss die patrologische Erudition unseres Autors und seine Liebe zur friihen Tradition der Kirche gezeigt. Im zweiten werden die allgemeinen Grundlagen der Reformation Martin Luthers vorgestellt, mit der Hervorhebung der negativen Beziehungen zum Apostolischen Stuhl. Hier werden auch die Aussagen der Protestanten an Hosius erwahnt. Im dritten Teil wird in einem allgemeinen Abriss die Doktrin von Stanislaus Hosius tiber das Papsttum gezeigt, besonders der Primat des hi. Petrus ais notwendige Bedingung der Einheit der Kirche Christi.

Refine search results

Źródło i pragnienie. Teologia znaków czasu w służbie prymatu Boga

„Za nim rosnące pójdą plemiona / W światło – gdzie Bóg”. „Słowiański” pontyfikat św. Jana Pawła II

KOŚCIÓŁ RZYMSKI JAKO PIERWSZY „SUWERENNY BYT POLITYCZNY”?

Obraz Longobardów w "Liber Pontificalis". Od inwazji na Italię do upadku królestwa (568/569–774)

Géraud de Veyrines, Bishop of Paphos, and the Defense of the Kingdom of Armenia in the 1320s

Wkład Damazego w Kościelne i świeckie umocnienie władzy papiestwa

Obraz papieża w dialogu anglikańsko-katolickim

Bizancjum w renesansowej Italii zapamiętane. Cesarz Jan VIII Paleolog na soborze florenckim (1438–1439)

Późnośredniowieczne próby uzasadniania niezależności prawodawczej

Stosunki Gruzji z Europą Zachodnią i państwem polsko-litewskim w latach 1453–1783

Papiestwo w starożytności chrześcijańskiej. Bibliografia wybrana

John Henry Newman’s Selected Themes from the Theology of the Church

Diuk, król i papież. Kilka uwag na temat sporu o legalność objęcia tronu anglii przez Williama Bastarda w 1066 roku. Cz. II

Misyjny program Benedykta XV i jego realizacja

Cesarstwo (zachodnie?) Karola Wielkiego (kilka kontekstów i uwag)

Pieśń o Wiklefie Andrzeja Gałki jako próba upolitycznienia filozoficznego realizmu

L’image de la papauté dans l’Histoire ecclésiastique de Socrate

Jana Pawła II ekumeniczna wizja Kościoła

"Appellatio Flaviani ad papam Leonem" (?). Wokół władzy papieskiej na Wschodzie

Papiestwo w życiu i twórczości literackiej Stanisława Hozjusza (1504-1579)