Search results

1

W cieniu autokracji: Białoruś

100%

Letko P.

Przegląd Wschodnioeuropejski

|

2014

|

vol. V/1

77-90

EN

The theme of the article is the election to the House of Representatives - the lowest chamber of the Belorussian parliament - which took place in September 2012. Successively, all the issues connected with the election campaign, its course and results are presented, taking the opposition’s situation into consideration. Most attention is paid to national and foreign obse¬rvers’ opinions concerning the proper compliance with democratic rules and procedures during the election. The election to the House of Representatives seems to be of little importance when it comes to the real political authority in Belarus. However, the election campaign seemed to be an opportunity for the opposition to fill an information gap among the voters. The Belorussian opposition’s weaknesses, especially an inability to negotiate, are shown. The election results were not accepted by the UE and most of international organiza¬tions. This fact suggests that Minsk will still be isolated and dependent on Moscow’s aid.

2

System rządów w projektach i propozycjach zmiany Konstytucji RP

88%

Szymanek J.

Przegląd Sejmowy

|

2015

|

issue 5(130)

55-82

EN

The article presents the drafts (actually before parliament) and proposals (i.e. loose policy statements and ideas which have not reached the form of constitutional initiative) for amendment of the existing Constitution of 1997. The system of government, understood as a tripartite system of relations between the Government, Parliament and President was one the most frequently discussed constitutional issue for which the need had been advocated not only for review but , sometimes, even for a radical change in the existing constitutional regulation. It should, however, be noted that in the constitutional dimension the system of government has not generated serious disruption or confl icts. Even if some dysfunctions have been revealed , they were the result of political and especially personality rather than formal factors. The need to change the system of government were proclaimed by political parties. Most of the proposals promoted the idea of eclectic parliamentary system with an enhanced role of President. Already this indicates that the possible success of these proposals could generate even more serious confl icts, especially in the executive branch than the ones involving the current practice. Other proposals went even further, trying to implement a presidential system, but in inconsistent (and, therefore, dangerous) form. It seems that the fl aw of all these pro posals was their heavily eclectic and reckless nature, and that their real intent was not to change the constitution, but rather to demonstrate a different program by various political parties. The best proof of this is the fact that most of them did not become the subject of formal work to change the constitution and are recognized as entirely political and partisan documents.

3

Wpływ sposobu wyboru prezydenta na jego pozycję ustrojową – doświadczenia wybranych państw europejskich

88%

Wojnicki J.

Studia Politologiczne

|

2016

|

vol. 42

141-163

EN

Democratic institution-building in general and the establishment of parliamentary institutions in particular is the main task of a democratic transition. Its blueprint has been formulated by the new democratic constitutions. East Central Europe is, by and large, a zone of parliamentary democracies, although some countries show, transitorily, some semipresidential features. In the Balkan countries (except for Bulgaria) the presidential systems dominate with personal rule, but parliaments even there play a significant role.

4

Parliamentary-Presidential Government System

75%

Trubalski A.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2019

|

issue 6 (52)

17-27

EN

The paper aims to analyze systems of governance in modern democratic states in terms of distinguishing presidential-parliamentary system and to identify its characteristics. The considerations are to lead to a closer description of this mixed system of govern- ment and to indicate its model features. To this end, the author compared the elements that make up the government systems in Portugal and Romania, considering also the features of the parliamentary system and the system of presidential (semi-presidential) governments established in the study of constitutional law.

PL

Artykuł ma na celu analizę systemów rządów występujących we współczesnych pań - stwach demokratycznych pod kątem wyodrębnienia systemu rządów parlamentarno- -prezydenckich oraz wskazania cech charakterystycznych dla tego systemu. Rozważania mają doprowadzić do bliższego opisania tego mieszanego systemu rządów oraz wskaza- nia modelowych jego cech. W tym celu autor dokonał porównania elementów składają- cych się na systemy rządów występujące w Portugalii oraz Rumunii, mając równocześnie na uwadze ugruntowane w nauce prawa konstytucyjnego cech systemu rządów parla- mentarnych oraz systemu rządów prezydenckich (półprezydenckich).

5

Parlament we francuskiej tradycji ustrojowej

75%

Szymanek J.

Przegląd Sejmowy

|

2013

|

issue 6(119)

93-115

EN

This article presents two different traditions of perception of parliament existing in the French doctrine of constitutional law. In the fi rst one — called the Jacobin tradition — parliament is treated quite exceptionally, as an authority expressing national sovereignty and, therefore, unchallenged. That tradition has found its fullest expression in the political system of the Third and Fourth Republic, and especially the Third Republic which developed an extremely strong position of parliament, called the monistic parliamentary system, one-sided, predominant pathological or extreme parliament. From that time on in France a specifi c meaning ascribed to the phrase “parliamentarism” which has ceased to be only the system of government with specifi c relationships between the three elements of the system, i.e. the government — parliament — the head of state, and has become synonymous with exuberant, extremely strong position of parliament. This position was, inter alia, refl ected in: the lack of formalized procedures for holding government to account, an exclusive character of acts of parliament and their unrestricted scope, or election of the president of the Republic by parliament, which led to the situation in which he became “a hostage of the parliamentary majority.” This position of parliament, so shaped or rather deformed, has driven the reform efforts, known as rationalization. All of them belong to the second section of French parliamentary tradition, associated with criticism and, consequently, the weakening of the position of parliament in the system of government. This tradition, called the Bonaparte tradition, found its fullest expression in the political system of the Fifth Republic. Therefore, Gaullism is sometimes called a contemporary version of Bonapartism. Their common denominator is the desire to restrict parliament in the name of balance of powers. They are refl ected e.g. in the limitation of statutory matter, the introduction of constitutional judiciary or wider use of referendums and the establishment of universal and direct presidential elections. The latter two instruments especially have anti-parliamentary connotation, because they juxtapose parliament with two other institutions which also express national sovereignty.

6

Una interpretación espacial de la formación de gobiernos minoritarios en España.

75%

Mª Reniu Vilamala J.

Przegląd Europejski

|

2014

|

vol. 2014(4)

110-131

EN

A meeting point for scholars working on the processes of formation of coalition governments in European parliamentary systems is the analysis of the Spanish case. Since the restoration of democracy in the late 1970s parliamentary minority has not come to form any coalition government. Instead of it there have been parliamentary negotiation processes, in which stable parliamentary agreements have been reached to ensure continuous support for the government in office. One point worth noting is that, in these negotiations, the main national parties – UCD, PSOE or PP – have chosen to negotiate only with nationalist parties or non-state-wide parties. This article attempts, in the light of spatial analysis, to provide new arguments for understanding such negotiation processes.

7

Funkcjonowanie opozycji sejmowej w okresie obowiązywania Konstytucji z lat 1921 i 1997 - wybrane zagadnienia

63%

Pastuszko G.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2021

|

issue 4 (62)

95-117

EN

This article is a jubilee text, intended to celebrate the centenary of the adoption and entry into force of the Constitution of the Republic of Poland of 1921. The author discusses the issues of the functioning of the parliamentary opposition in two historical periods of the 2nd and 3rd Republic of Poland, analyzing legal regulations and political mechanisms. Due to the limited volume framework of this study, this analysis has been limited to some issues only. Their selection was primarily determined by the similarities in the sphere of normative and political phenomena that can be noticed in both epochs. Hence, the article includes topics related to: the legal basis and the normative concept of the functioning of the parliamentary opposition, the impact of the parliamentary opposition on the appointment of positions in the internal organizational apparatus of the Sejm, relations between the parliamentary opposition and the Marshal of the Sejm, the levels of rivalry and cooperation between the parliamentary opposition and the ruling camp. The author’s argument leads to a bitter reflection that the existing parliamentary system has still not freed itself from the ballast of the past and is far from a system adhering to the developed standards of protection of the rights of the opposition that exist in modern countries.

PL

Niniejszy artykuł jest tekstem jubileuszowym, mającym na celu uczczenie stulecia rocznicy uchwalenia i wejścia w życie Konstytucji RP z 1921 r. Autor porusza w nim problematykę funkcjonowania opozycji parlamentarnej w dwóch historycznych okresach II i III RP, dokonując analizy regulacji prawnych i mechanizmów politycznych. Z uwagi na ograniczone ramy objętościowe przedmiotowego opracowania, analiza ta zawężona została wyłącznie do niektórych zagadnień. O ich doborze decydowały przede wszystkim podobieństwa w sferze normatywnych i politycznych zjawisk, jakie można dostrzec w obu epokach. Stąd w artykule znalazły się wątki dotyczące: prawnych podstaw oraz normatywnej koncepcja funkcjonowania opozycji sejmowej, wpływu opozycji parlamentarnej na obsadę stanowisk w wewnętrznym aparacie organizacyjnym Sejmu, relacji zachodzących między opozycją parlamentarną a marszałkiem Sejmu, płaszczyzn rywalizacji i współpracy opozycji sejmowej z obozem rządzącym. Wywód autora prowadzi do gorzkiej refleksji, że istniejący system parlamentarny nadal nie uwolnił się z balastu przeszłości i daleko mu do systemu hołdującego rozwiniętym standardom ochrony praw opozycji, jakie występują we współczesnych państwach.

8

INSTYTUCJA PREZYDENTA W TRZECIEJ RZECZYPOSPOLITEJ. MODEL KONSTYTUCYJNY I PRAKTYKA POLITYCZNA

63%

Słomka T., i inni i. i.

Studia Politologiczne

|

2016

|

vol. 42

1-424

PL

Instytucja Prezydenta Rzeczypospolitej od jej przywrócenia na mocy noweli kwietniowej z 1989 r. stanowi przedmiot istotnego zainteresowania zarówno komentatorów życia politycznego, jak i badaczy – przede wszystkim prawników konstytucjonalistów i politologów ustrojoznawców. W rzeczy samej wiele jest powodów takiego zainteresowania. Po pierwsze, prezydent jest głową państwa, najwyższym jego przedstawicielem, skupiającym majestat Rzeczypospolitej – zatem w oczach społeczeństwa pozostaje najlepiej rozpoznawalną instytucją (dowodzą tego rozmaite badania demoskopijne), której przypisuje się czasem nieco mistyczne cechy ojca narodu i orędownika (gwaranta) narodowej jedności. Naukowcy, rzecz jasna, postrzegają głowę państwa w nieco innej perspektywie. W licznych opracowaniach zwraca się uwagę na złożoność elementów wpisujących się w model polskiej prezydentury. Prezydent nie jest jedynie organem symbolicznym, pełniącym role notariuszowskie (jak to ma miejsce np. w Niemczech i Izraelu). Ma on rolę strażnika prawidłowego i harmonijnego działania władz państwowych, zaś dodatkowej legitymizacji do tych działań przydaje mu powszechna i bezpośrednia elekcja. Zakres uprawnień władczych głowy państwa nie jest zbyt wielki, lecz wystarczający dla efektywnego wykonywania funkcji arbitrażowej. Analizując model prezydentury, badacze (szczególnie politolodzy) starają się zazwyczaj dowartościować wpływ procesów politycznych (kontekst polityczny) i elementy behawioralne. Sama analiza instytucjonalna jest zbyt uboga, by zobrazować wszelkie aspekty funkcjonowania i roli głowy państwa. A zatem instytucję prezydenta postrzegać należy zarówno jako instytucję ustrojową, jak i piastuna urzędu – wraz z jego osobowością, charakterem, umiejętnościami, sposobem działania w określonej sytuacji politycznej.

9

Turkey’s New System of Government: Some Observations and Considerations in Comparative-Legal Perspective

63%

Ertaş T.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2018

|

issue 1 (41)

11-33

EN

Summary On 12 December 2016, 316 deputies of the Grand National Assembly of Turkey submitted a constitutional amendment proposal which is mainly related to changing the parliamentary features of the system of government. The constitutional amendment bill was accepted by the Committee on Constitution of the Grand National Assembly of Turkey with minor changes. Hereafter, the bill was discussed and voted on in the Grand National Assembly. The Grand National Assembly passed the constitution al amendment bill by 339 of 550 votes which is not enough for coming into force but holding a referendum by the President of the Republic2. The constitutional amendment law was promulgated by the President of the Republic on 11 February 2017, and the referendum was held on 16 April 2017. According to the official results declared by the Supreme Electoral Council, 51.41% of the valid votes are in favour, while 48.59% voted for no. Hence, the amendments were approved and are subject to coming into force. This article aims to point out the newly-introduced Turkish system of government by comparing the legislative and executive relations of the relevant constitutional systems which in this case are presidential U.S.A., semi-presidential France and super-presidential Russia. The other purpose of the article is to remark the formation of the judiciary branch of the American, English, German and French constitutional systems for the comparison of the regarding constitutional amendment law provisions. In this respect, the article comprises of a comparative legal/constitutional research in terms of legislative-executive-judiciary relations.

PL

W dniu 12 grudnia 2016 r. 316 deputowanych Wielkiego Zgromadzenia Narodowego Turcji zgłosiło wniosek dotyczący zmiany konstytucji, który był głównie związany ze zmianą parlamentarnych cech systemu rządów. Projekt ustawy zmieniającej konstytucję został zaakceptowana przez Komisję Konstytucyjną Wielkiego Zgromadzenia Narodowego Turcji z niewielkimi zmianami. Następnie projekt ustawy został poddany dyskusji i przegłosowany w Wielkim Zgromadzeniu Narodowym. Wielkie Zgromadzenie Narodowe uchwaliło projekt ustawy o zmianie konstytucji wiekszością 339 spośród 550 głosów, co było niewystarczającą wiekszością konieczną do wejścia w życie, i wiązało się z przeprowadzeniem referendum przez Prezydenta Republiki. Ustawa o zmianie konstytucji została ogłoszona przez Prezydenta Republiki 11 lutego 2017 r., a referendum odbyło się 16 kwietnia 2017 r. Zgodnie z oficjalnymi wynikami ogłoszonymi przez Najwyższą Radę Wyborczą, 51,41% ważnych głosów było za zmianami w konstytucji, podczas gdy 48,59% głosowało przeciw. W związku z tym poprawki zostały zatwierdzone i weszły w życie. Artykuł ten ma na celu ukazanie nowo wprowadzonego tureckiego systemu rządów poprzez porównanie stosunków między legislatywą a egzekutywą w systemach konstytucyjnych: prezydenckim w Stanach Zjednoczonych Ameryki, półprezydenckim we Francji i superprezydenckim w Rosji. Innym celem artykułu jest zwrócenie uwagi na zasady powoływania członków organów władzy sądowniczej w amerykańskim, angielskim, niemieckim i francuskim systemie konstytucyjnym, w celu ich porównania z regulacjami przyjętymi w neweli konstytucyjnej. W tym zakresie artykuł zawiera porównawcze badania prawnokonstytucyjne pod kątem relacji legislatywy, egzekutywy i judykatywy.

10

Spanish TV portray of terrorism during the 2008 campaign: an example of Polarized pluralism?

51%

Luengo Ó. G., Marín J. G.

Przegląd Europejski

|

2013

|

issue 3(29)

49-65

PL

Niniejszy artykuł prezentuje relacje telewizyjne po ataku terrorystycznym, który miał miejsce podczas kampanii wyborczej w Hiszpanii w 2008 roku. Punktem wyjścia jest stwierdzenie, że w systemach medialnych określanych jako „spolaryzowany pluralizm” poszczególne tematy ujmowane są przez media w ramy konkurencji wyborczej i przedstawiane z perspektywy stanowisk poszczególnych partii politycznych. Analiza pokazuje, że nawet w przypadku kwestii wyjątkowo istotnych, takich jak terroryzm, dynamika spolaryzowanego pluralizmu wykrzywia przekaz w taki sposób, iż do odbiorców kierowane są odmienne wersje wydarzeń.

EN

This paper presents the television coverage of a terrorist attack during the 2008 election campaign in Spain. The starting point is that in media systems known as polarized pluralist, issues are usually framed through the lenses of electoral competition, portrayed from the point of view of political parties. Analysis shows that even in the case of important issues such as terrorism, the dynamics of polarised pluralism bias its coverage, offering different versions of events to citizens.

11

Una interpretación espacial de la formación de gobiernos minoritarios en España

51%

Mª Reniu J.

Przegląd Europejski

|

2014

|

issue 4(34)

110-131

EN

A meeting point for scholars working on the processes of formation of coalition governments in European parliamentary systems is the analysis of the Spanish case. Since the restoration of democracy in the late 1970s parliamentary minority has not come to form any coalition government. Instead of it there have been parliamentary negotiation processes, in which stable parliamentary agreements have been reached to ensure continuous support for the government in office. One point worth noting is that, in these negotiations, the main national parties – UCD, PSOE or PP – have chosen to negotiate only with nationalist parties or non-state-wide parties. This article attempts, in the light of spatial analysis, to provide new arguments for understanding such negotiation processes.

PL

Badacze zajmujący się procesami formowania koalicji rządowych w europejskich systemach parlamentarnych często analizują przypadek Hiszpanii. Od przywrócenia demokracji pod koniec lat 70. XX wieku mniejszość parlamentarna nigdy nie sformowała rządu. Wyłanianiu stabilnego rządu służyły zatem procesy negocjacji w parlamencie, w których formowały się trwałe porozumienia koalicyjne. Istotną cechą tych negocjacji było to, że główne partie ogólnokrajowe rozmawiały jedynie z partiami regionalnymi. Niniejszy artykuł stara się dostarczyć, za pomocą analizy przestrzennej, nowych argumentów służących zrozumieniu tych procesów negocjacyjnych.

12

Sens i bezsens weta ustawodawczego w Konstytucji RP z 1997 roku w świetle konstytucyjnej regulacji pozycji ustrojowej Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

45%

Pach M.

Kultura i Polityka

|

2011

|

issue 9

130-156

PL

Artykuł zawiera analizę instytucji weta ustawodawczego w formie nadanej przez aktualnie obowiązującą Konstytucję RP. Zgodnie z art. 122 ust. 5 Prezydent RP może z umotywowanym wnioskiem przekazać ustawę Sejmowi do ponownego rozpatrzenia. Dla ponownego uchwalenia ustawy niezbędne jest poparcie większości 3/5 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. Spełnienie tego warunku przez izbę niższą polskiego parlamentu częstokroć okazywało się nieosiągalne. W instytucji weta Prezydent RP otrzymał jedno z nielicznych uprawnień umożliwiających głębokie oddziaływanie na politykę państwa. Weto stanowi jego prerogatywę, więc dla swojej skuteczności prawnej nie wymaga kontrasygnaty premiera. Prezydentura to jedna z najważniejszych instytucji republiki, zaś prawo weta stanowi w znacznej mierze o sposobie jej sprawowania. Zasadniczym celem artykułu jest weryfikacja zasadności funkcjonowania w polskim ustroju konstytucyjnym instytucji weta i ocena jej koherencji z generalnymi założeniami systemu rządów w Polsce, a także wpływu na jakość sprawowanego w naszym państwie procesu rządzenia. Przedstawione zostały argumenty „za” i „przeciw” wetu ustawodawczemu, jednak w konkluzjach autor nie ucieka od wyrażenia własnego, jednoznacznego poglądu. W artykule analizie poddano aspekty historyczne, normatywne i praktyczne weta ustawodawczego ukształtowanego przez Konstytucję z 1997 r. Wykorzystano także elementy prawnoporównawcze. W skrócie przedstawiona została regulacja prezydentury wyłaniająca się z całokształtu przepisów ustawy zasadniczej. Umożliwia to charakterystykę instytucji weta przez pryzmat ogólnego stanowiska ustrojowego głowy państwa, a zwłaszcza funkcji Prezydenta określonych w art. 126. Przytoczone zostało uzasadnienie wprowadzenia do tekstu Konstytucji weta w kształcie nadanym przez art. 122 ust. 5. Ostatnia część artykułu zawiera konfrontację dotychczasowej praktyki stosowania weta z zamiarami ustrojodawcy. Przeanalizowane zostały uzasadnienia najważniejszych wniosków o ponowne rozpatrzenie ustawy, szczególnie tych nieodrzuconych. Niekiedy bowiem działanie Prezydenta wywoływało dalekosiężne skutki dla kierunków rozwoju państwa polskiego, co wydaje się wskazywać na znacznie większą niż zamierzona, praktyczną rolę omawianej instytucji.

EN

The article provides an analysis of the institution of the presidential veto shaped by the current Polish Constitution. According to its article 122 passage 5, the President can, given reasons, return an unsigned statute to the Sejm in order to have it reconsidered. The Sejm overrides the veto by a three-fifths majority in the presence of no less than a half of the statutory number of MPs. As the practice showed, fulfilment of this condition by the lower chamber of the Polish parliament was very often impossible. The veto is only one of a few instruments constitutionally given to the Polish President which enable him to have a profound influence on the state’s policy. As a presidential prerogative, the veto does not need to be countersigned by the Prime Minister. Presidency is one of the most important republican institutions and it is also strongly shaped by regulating and practising the use of veto. The main aim of the article is to verify the point of veto’s existence and to evaluate its coherence with the key features of the Polish constitutional system which is, generally, a parliamentary system with a dual executive consisting of a strong cabinet and a weaker president. The matter of what kind of an impact exerts the veto on the process of governing in Poland is also analysed. Arguments “for” and “against” veto are provided. However, in the summary the author does not shy from presenting his own, clear opinion on the issue. The analysis includes historical, normative and practical aspects of the presidential veto in the Polish Constitution of 1997 and it uses comparative elements, too. General regulation of the Polish presidency is also briefly presented. Thanks to this the article offers a description of the institution of the veto in the light of the general President’s position, especially in the light of the presidential functions mentioned in the art. 126 of the Constitution. Moreover, the reasons for introducing veto (and for shaping it as in the art. 122 pass. 5) into the Constitution of 1997 are explained. The last part of the article is devoted to the comparison of the practice of vetoing with the purposes of the Constitution’s authors. The official motivation of the most important presidential vetoes is analysed – especially of those which were not overridden. In such cases veto sometimes triggered far-reaching effects for the directions of the development of the Polish state. This, in turn, shows that the role of this institution is much more significant than anticipated by the Constitution’s authors.

DE

Der Artikel setzt sich mit einem der wesentlichen Befugnisse des polnischen Staatspräsidenten, bestimmt durch den Artikel 122, Absatz 5 der Verfassung vom April 1997, auseinander. Ihm zufolge darf der Staatspräsident ein Veto gegen einen vom Parlament eingebrachten Gesetzentwurf einlegen, das wieder nur mit drei Fünftel aller Stimmen - wobei mindestens die Hälfte der Abgeordneten (230) abstimmen muss -, zurückgewiesen werden kann. In der politischen Praxis scheiterte jedoch der polnische Sejm an der Erfüllung dieser Bedingung. Mit dem Veto, einem der wenigen legislativen Befugnisse, die dem Staatspräsidenten zustehen, kann er Entscheidungen des Sejm in die gewünschte Richtung lenken und den Kurs der Regierung mitbestimmen. Das Präsidenten-Veto entstammt somit organisch dem Machtbereich des Staatsoberhauptes und bedarf es für die Rechtswirksamkeit seiner Entscheidung keiner Gegenzeichnung des Regierungschefs. Im Amt des Staatspräsidenten erfährt somit das gegenwärtige politische System in Polen einen der seinen Hauptfeiler, während das Präsidenten-Veto wesentlich über die Art der Ausführung dessen Amtes bestimmt. Das Hauptanliegen des Artikels besteht darin, das Funktionieren des Präsidenten-Vetos im polnischen Rechtssystem einer kritischen Analyse zu unterziehen, die Kompatibilität des Präsidenten-Veto mit den Prämissen des polnischen Regierungssystems zu überprüfen sowie den Einfluss auf die Qualität der Regierungskunst in Polen zu bestimmen. Es wurden alle Argumente für und gegen die Beibehaltung des Veto mitberücksichtigt, wobei sich der Autor einer eindeutigen Stellungsnahme nicht entzieht. In die Analyse wurden alle historischen, normativen und praktischen Aspekte herangezogen. Auch ein Exkurs auf das Gebiet der juristischen Komparatistik wurde vorgenommen, um die verfassungsmäßige Stellung des Staatspräsidenten im gesamten Rechtssystem einzuordnen und vor diesem Hintergrund, insbesondere jedoch im Zusammenhang mit dem Artikel 126 der Verfassung das Präsidenten-Veto unter die Lupe zu nehmen. Angeführt wurde die Begründung für die Einführung des Veto in die Verfassung, gemäß des Artikels 122, Absatz 5 des Grundgesetzes. Im letzten Abschnitt des Artikels wurde die Intention, von deren sich der Gesetzgeber bei der Einführung des Veto in die Verfassung leiten ließ mit der politischen Praxis gegenüber gestellt. Wobei der Schwerpunkt liegt auf der Analyse der wichtigsten Falle, bei denen das Veto zur Anwendung kam. Denn nicht selten entfaltete der Eingriff des Staatspräsidenten große Wirkung auf die politische Entwicklung des Staates, weit über die dem Präsidenten-Veto durch den Gesetzgeber angedachte Rolle.

13

Możliwości i celowość recepcji na grunt polski współczesnych niemieckich regulacji prawnokonstytucyjnych w zakresie władzy wykonawczej.

38%

Pach M.

Kultura i Polityka

|

2010

|

issue 8

106-117

PL

Artykuł zawiera analizę możliwości i celowości wprowadzenia do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r. regulacji w zakresie władzy wykonawczej znanych Ustawie Zasadniczej Republiki Federalnej Niemiec z 1949 r. Nowelizacja polskiej Konstytucji jest niezbędna, na co wskazuje 13-letnia praktyka jej stosowania, często prowadząca do powstawania konfliktów pomiędzy prezydentem a premierem lub ministrami. W obszarze władzy wykonawczej główne problemy to: istnienie weta ustawodawczego prezydenta przy jednoczesnym umocowaniu rządu do prowadzenia polityki wewnętrznej i zewnętrznej państwa, nieprecyzyjnie określony w Konstytucji podział kompetencji między organy dwuczłonowej egzekutywy, istnienie selektywnego wotum nieufności, brak mechanizmów ustrojowych gwarantujących sprawne rządzenie przez gabinet mniejszościowy. Na tle chaotycznej konstrukcji polskiej egzekutywy jako pozytywny wzór do naśladowania jawi się system kanclerski znany z RFN, z wyraźnie dominującą pozycją szefa rządu i ograniczoną głównie do funkcji reprezentacyjnych głową państwa. Nie wszystkie instytucje prawa konstytucyjnego RFN mogą znaleźć zastosowanie na gruncie polskiego państwa, jednak w zakresie władzy wykonawczej recepcja większości regulacji niemieckich usprawniłaby proces rządzenia w Polsce.

EN

The article provides an analysis of the possibilities and purposefulness of the reception of regulations pertaining to the executive, as known from the 1949 Basic Law for the Federal Republic of Germany into the Polish Constitution of 1997. A revision of the Polish Constitution is necessary, as the 13-year-long practice of its applying has led many times to conflicts between the President and the prime minister or ministers. Main problems concerning the executive are: the presidential right of suspensory veto, coexisting with the governmental competence to conduct the internal and external policy of the state; the imprecisely defined constitutional division of competences; the selective vote of non-confidence and, last but not least, the lack of instruments guaranteeing effective ruling by a minority cabinet. The German chancellor system with a clearly dominating position of the chief of government and with the role of the head of the state limited mainly to representative functions contrasts sharply with the Polish chaotic construction of the executive. Obviously, not all the institutions of the FRG constitutional law can be transferred into a foreign legal system. However, the reception of many of those concerning the executive branch could make the process of governing in Poland much more effective.

DE

Der Artikel liefert eine Analyse der Zweckmäßigkeit der Einsetzung in die polnische Verfassung aus 1997 der Regulationen im Bereich der Exekutive aus dem Grundgesetz der Bundesrepublik Deutschland aus dem Jahre 1949. Eine Novellisierung der polnischen Verfassung ist nötig, weil deren Verwendung in den letzten 13 Jahren mehrmals Konflikte zwischen dem Staatspräsidenten und dem Ministerpräsidenten oder den jeweiligen Ministern hervorgerufen hat. Die Deffizite sind im Bereich der polnischen Exekutive zu verorten und liegen speziell in der Verwendungspraxis des präsidentiellen aufschiebenden Vetos, im von der Regierung erhobenen Anspruch, eine Führungsrolle in Innen- und Außenpolitik des Staates zu übernehmen, in einer unpräzisen Verteilung der Kompetenzen zwischen den Organen der zweiköpfigen polnischen Exekutive, ferner im Gebrauch des selektiven Misstrauensvotums, und in dem Mangel von Institutionen, die ein stabiles Regieren eines Minderheitskabinetts garantieren würden. Im Vergleich zu der chaotisch konstruierten Exekutive in Polen, erscheint das deutsche Modell, das als bekannte Kanzlersystem gilt und das sich einerseits durch eine dominierende Position des Regierungschefs und andererseits lediglich repräsentative Rolle des nominellen Staatsoberhauptes auszeichnet, als empfehlenswert, um in die polnische Verfassung transferiert zu werden . Zwar nicht alle Regulationen aus dem deutschen Verfassungsrecht können von anderen Staaten übernommen werden, Doch ein Transfer des Löwenanteils der Regulationen im Bereich der Exekutive in die polnische Verfassung würde eine Verbesserung des Regierungssystems in Polen heraufbeschwören.

Refine search results

W cieniu autokracji: Białoruś

System rządów w projektach i propozycjach zmiany Konstytucji RP

Wpływ sposobu wyboru prezydenta na jego pozycję ustrojową – doświadczenia wybranych państw europejskich

Parliamentary-Presidential Government System

Parlament we francuskiej tradycji ustrojowej

Una interpretación espacial de la formación de gobiernos minoritarios en España.

Funkcjonowanie opozycji sejmowej w okresie obowiązywania Konstytucji z lat 1921 i 1997 - wybrane zagadnienia

INSTYTUCJA PREZYDENTA W TRZECIEJ RZECZYPOSPOLITEJ. MODEL KONSTYTUCYJNY I PRAKTYKA POLITYCZNA

Turkey’s New System of Government: Some Observations and Considerations in Comparative-Legal Perspective

Spanish TV portray of terrorism during the 2008 campaign: an example of Polarized pluralism?

Una interpretación espacial de la formación de gobiernos minoritarios en España

Sens i bezsens weta ustawodawczego w Konstytucji RP z 1997 roku w świetle konstytucyjnej regulacji pozycji ustrojowej Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

Możliwości i celowość recepcji na grunt polski współczesnych niemieckich regulacji prawnokonstytucyjnych w zakresie władzy wykonawczej.