Search results

1

Metoda biograficzna a emancypacyjna praktyka. Perspektywa społeczno-pedagogiczna

100%

Granosik M.

Przegląd Socjologii Jakościowej

|

2019

|

vol. 15

|

issue 2

118-130

EN

The text addresses methodological and ethical issues that arise when a biographical method based on a narrative interview is associated with an emancipatory social-pedagogical practice. As the advantages of the biographical approach have already been analyzed any times, and the concept “narration” is increasingly popular in contemporary public discourse, the title issue will be developed in a critical perspective. The last part of the text is devoted to the analysis of compatibility of the biographical approach with the basic assumptions and objectives of participatory action research. The further reconstruction includes emancipatory potentials of biographical research methods.

PL

Tekst podejmuje kwestie metodologiczne oraz etyczne pojawiające się, gdy metoda biograficzna oparta na wywiadzie narracyjnym wiązana jest z emancypacyjną praktyką społeczno-pedagogiczną. Jako że zalety podejścia biograficznego były już wielokrotnie analizowane, a samo pojęcie „narracja” cieszy się niezwykłą popularnością we współczesnym dyskursie publicznym, tytułowe zagadnienie będzie rozwijane w perspektywie krytycznej. Ostatnia część tekstu poświęcona jest zakresowi przystawalności metody biograficznej do podstawowych założeń i celów badań partycypacyjnych. W tym zakresie rozwijana w artykule rekonstrukcja obejmuje potencjały emancypacyjne oraz aktywizujące metody biograficznej.

2

Badanie dziedzictwa niematerialnego w działaniu. Perspektywa krytyczna, partycypacyjna i mediacyjno-facylitacyjna

89%

Dziadowiec-Greganić J.

Lud

|

2020

|

vol. 104

PL

Artykuł przybliża nadal stosunkowo mało popularny w Polsce – tak w antropologii, jak i w innych dyscyplinach badających w różny sposób dziedzictwo kulturowe – jego nowy paradygmat oraz ukształtowane na jego bazie interdyscyplinarne krytyczne studia nad dziedzictwem. Zakładają one m.in., że dziedzictwo jako proces jest praktyką skoncentrowaną na przeszłości, realizowaną w teraźniejszości oraz w większości z myślą o przyszłości. Z natury jest niematerialne, dlatego warto postrzegać je bardziej w kategoriach czasownika niż rzeczownika. Głównym celem artykułu jest jednak – inspirowana powyższym zwrotem krytycznym – propozycja tzw. nowej metodologii w antropologicznych badaniach dziedzictwa rozumianej nie jako alternatywa a uzupełnienie i dopełnienie innych podejść. Oparta na teorii heterodoksyjnej i analizach autoryzowanych dyskursów dziedzictwa bada je według podejścia performatywnego, prakseologicznego, mediacyjno-facylitacyjnego i partycypacyjnego (w działaniu). Na bazie zaproponowanej przeze mnie synkretycznej perspektywy badawczej – na wybranych przykładach badań własnych – staram się ukazać zmieniającą się współcześnie rolę antropologa, który z „tłumacza”, interpretatora i arbitra staje się asystującym-brokerem. W konsekwencji zmienia się jednocześnie postrzeganie depozytariuszy jako jedynie badanych, edukowanych oraz aktywizowanych a następnie monitorowanych według zaleceń i dyrektyw ogólnopolskich i międzynarodowych opartych przede wszystkim na polityce UNESCO i UE, które powinni wdrażać. Heterodoksyjne, partycypacyjne i miediacyjno-facylitacyjne badania dziedzictwa w działaniu stawiają ich w roli współbadaczy i równoprawnych, aktywnych graczy mających realny wpływ na współtworzenie i rozwijanie krajowego i światowego systemu ochrony dziedzictwa niematerialnego.

3

Antropolodzy wobec niespokojnych krajobrazów współczesnego świata w kontekście Cool Anthropology

71%

Maksymowicz-Mróz N.

Edukacja Międzykulturowa

|

2023

|

vol. 21

|

issue 2

41-54

PL

Artykuł jest refleksją nad miejscem, zadaniami i celem antropologii kulturowej we współczesnym świecie. Został zainspirowany dyskusją, która odbyła się podczas konferencji Ethnology Without Borders 2022 – Europe at Risk. Początek lat 20. XXI wieku wstrząsnął podstawami relacji antropologii z polityką i społeczeństwem: od niszczycielskiej pandemii i coraz bardziej obecnych skutków zmian klimatu, po wybuch wojny w Europie. Autorka zastanawia się, jak powinna działać antropologia w obliczu tych kryzysów, które jednocześnie zagrażają ludzkości i obnażają niepewność akademickiej przyszłości. Prezentacja różnych koncepcji badawczych ma na celu przybliżenie, w czym tkwi problem, skoro wszyscy chcą dobrze. W artykule przedstawiono dorobek części antropologów krytykujących działania oparte na tak zwanych dobrych intencjach i zwraca uwagę na dokonania Antropologii Rozwoju, co autorka ilustruje przykładami z własnych obserwacji poczynionych podczas badań terenowych w Nepalu i szkoleniach NATO. Nurt Cool Anthropology jest potencjalnie właściwym kierunkiem rozwoju współczesnej antropologii. Postawione w artykule pytania mają skłonić do refleksji nad tezą autorki, że jako antropolodzy będący częścią uprzywilejowanej warstwy społecznej powinni zadać sobie pytania: w jaki sposób zrekonceptualizować działania antropologiczne poza silosami sfery akademickiej i publicznej, aby stać się społecznie użytecznymi?

EN

The article is a reflection on the place, tasks and purpose of cultural anthropology in the contemporary world. It was inspired by a discussion that took place during Ethnology Without Borders 2022 Conference. The 21st century shook the foundations of anthropology’s relationship with politics and society: from the devastating pandemic and the increasing effects of climate change, to the outbreak of war in Europe. The author ponders how anthropology should operate in the face of these crises. The presentation of various research concepts aims to bring closer where the problem is while everyone means well. The article presents the achievements of some anthropologists who criticize actions based on good intentions and draws attention to the achievements of Anthropology of Development, which the author illustrates with some examples from her own observations made during field research in Nepal and NATO training. The Cool Anthropology trend is potentially a right direction for development of contemporary anthropology. The questions posed in the article are intended to provoke reflection on the author’s thesis that as anthropologists who are part of a privileged social layer, should ask themselves the question: how to reconceptualize anthropological activities outside the resources of the academic spheres in order to become socially useful.

Refine search results

1 Edukacja Międzykulturowa

1 Lud

1 Przegląd Socjologii Jakościowej

1 Dziadowiec-Greganić J.

1 Granosik M.

1 Maksymowicz-Mróz N.

1 2023

1 2020

1 2019

Metoda biograficzna a emancypacyjna praktyka. Perspektywa społeczno-pedagogiczna

Badanie dziedzictwa niematerialnego w działaniu. Perspektywa krytyczna, partycypacyjna i mediacyjno-facylitacyjna

Antropolodzy wobec niespokojnych krajobrazów współczesnego świata w kontekście Cool Anthropology