Search results

1

Prawo do (od)chodzenia albo jak badać „kinetografie” plastyczności w tzw. „Dzienniku" Wacława Niżyńskiego

100%

Klimczyk W.

Pamiętnik Teatralny

|

2024

|

vol. 73

|

issue 1

97-119

EN

Walking, as Frederic Gros demonstrates, is a highly ambiguous activity both on individual and sociopolitical plane. One can walk for one’s sake but also together with others: to demonstrate or achieve a common goal. Among the manners of walking the article analyzes the one that after Catherine Malabou can be called the walk of plasticity: walking that transforms the walking subject radically, altering its existential and therefore political status. In this context and in reference to the descriptions of walks taken from Nietzsche’s Ecce homo and Nijinsky’s so-called Diary, transformative texts by two famous “mad artists”, a universal right to walk (away) is discussed in the article. Walking (away), when seen from the perspective of Malabou’s ontology of the accident, can be perceived as a condition that can befall any thinking subject and which every subject has a right to go through with dignity. In Nietzsche and Nijinsky we find a particularly moving descriptions of such understood walking (away). The article attempts at showing their political potential.

PL

Chodzenie jest, jak pokazuje Frédéric Gros, niezwykle wieloznaczne, zarówno w przypadku indywidualnej egzystencji, jak i płaszczyzny społeczno-politycznej. Chodzić można dla siebie, ale chodzi się też wspólnie, by coś zamanifestować lub zrealizować konkretny cel. Artykuł dotyczy tej odmiany chodzenia, która, używając określenia Catherine Malabou, może być nazwana chodem plastyczności, a więc takim, który transformuje chodzący podmiot, zmieniając radykalnie jego egzystencjalny, a więc też polityczny status. Na podstawie analizy opisów alpejskich spacerów zaczerpniętych z Ecce homo Fryderyka Nietzschego i tzw. Dziennika Wacława Niżyńskiego, czyli progowych tekstów dwóch słynnych „artystów szaleńców”, rozpatrywane jest w tekście uniwersalne prawo do (od)chodzenia. (Od)chodzenie, jeżeli spojrzeć na nie z perspektywy ontologii przypadłości Malabou, może być postrzegane jako kondycja, która może się przytrafić każdej istocie myślącej i do której godnego przeżycia każda taka istota ma prawo. U Nietzschego i Niżyńskiego znajdujemy niezwykle przejmujące, wieloznaczne opisy takiego (od)chodzenia. Artykuł podejmuje próbę wskazania politycznych konsekwencji tego ruchu.

2

The Cads of Young Poland according to Julian Przyboś: echoes of the early modernist apocalyptic tone

80%

Misiak I., Misiak I.

Ruch Literacki

|

2020

|

issue 1

3

The foundations of a poetic dialogue: Leopold Staff and Ryszard Krynicki

80%

Misiak I., Misiak I.

Ruch Literacki

|

2019

|

issue 2

4

Ontologia przypadłości »jak gdyby« w teorii Heleny Deutsch: Narodziny teorii kobiet albo sondowanie granic psychoanalizy

80%

Więckiewicz A.

Praktyka Teoretyczna

|

2018

|

vol. 28

|

issue 2

138-160

EN

The article presents a new interpretation of works written by Helene Deutsch, Polish psychoanalyst, one of the closest colleagues of Sigmund Freud and the precursor of women’s psychoanalysis. Beginning with the social and cultural history of psychoanalysis, I try to (re)argue and (re)read the works of female analysts in Freud’s movement, especially those by Deutsch. In the article I propose the unfamiliar and new possibility of studying and writing about women’s psychoanalysis. One approach to the work of Polish analysts is to understand it not only as a clinical theory but also as a literature and philosophy. Working on a famous theory of „as if‖ identification, developed by Deutsch, in the light of the concept of plasticity proposed by French philosopher Catherine Malabou, the article is a contribution to a new method in reading and understanding theory as well as non-clinical works by Polish analysts through the categories of identity, memory and plasticity.

PL

Publikowany tekst jest propozycją nowego spojrzenia na teorię Heleny Deutsch, polskiej psychoanalityczki, jednej z najbliższych współpracownic Zygmunta Freuda oraz prekursorki badań nad psychologią kobiet. Wyjście od społeczno-kulturowej historii psychoanalizy umożliwi mi ponowne przyjrzenie się obecności i znaczeniu psychoanalityczek w ruchu freudowskim. W artykule rezygnuję z utartych sposobów ujmowania freudyzmu jako wrogiego emancypacji kobiet, na rzecz badania psychoanalizy w kontekście jej narodzin i funkcjonowania w okresie do wybuchu drugiej wojny światowej. Bardziej niż miejsce Deutsch w długiej tradycji psychoanalizy kobiet, interesuje mnie autorskie i rewelatorskie ujęcie kobiecego podmiotu jako osobowości „jak gdyby" zaproponowane przez polską lekarkę. Dowodzę, że Deutsch wpisywała się nie tylko w tradycję kobiet analityczek, skoncentrowanych głównie na praktyce klinicznej, lecz również - podobnie jak Freud - w swych pracach łączyła refleksję medyczną z literaturą i filozofią. (Re)lektura jej prac w świetle filozofii plastyczności Catherine Malabou stanowi propozycję a zarazem przyczynek do badania teorii Deutsch przez pryzmat kategorii podmiotowości, pamięci i plastyczności.

5

Plastic Cartographies. Map and Territory in Catherine Malabou and Ecopoetics

80%

Czemiel G.

Praktyka Teoretyczna

|

2018

|

vol. 28

|

issue 2

30-50

PL

Artykuł poświęcony jest figurze mapy i terytorium w filozofii Catherine Malabou i współczesnej poezji. Problematyzując tradycyjne rozumienie napięcia między mapą a terytorium, Malabou podkreśla fakt, że żadna mapa nie może oderwać się od terytorium, co potwierdza jej analiza tego, jak mózg rozwija się w kontakcie ze środowiskiem. Malabou używa koncepcji kartograficznych opracowując pojęcia “plastyczności” oraz “kartografii świata-mózgu,” które pozwalają ująć to, jak kształtowani jesteśmy przez środowisko, wskazując tym samym sposoby, w jakie możemy wpływać na ten proces. Zastosowanie tej perspektywy do analizy wybranych utworów Elizabeth Bishop i Nigela Forde‟a pozwala ukazać zbieżność poetyk tych autorów z podejściem Malabou i programem teoretycznym ekopoetyki, dając zarazem podstawę do wysunięcia tezy, że poezja dostarcza narzędzi koniecznych do tworzenia lepszych, zrównoważonych “ekologii umysłu”. To zadanie wysuwa się na pierwszy plan w kontekście kryzysu ekologicznego i etycznych wyzwań, jakie niosą ze sobą nastanie epoki antropocenu i rozwój zderegulowanego globalnego kapitalizmu.

EN

This article analyses the theme of map and territory in Catherine Malabou‟s philosophy and in contemporary poetry. Calling into question the traditional understanding of the tension between map and territory, Malabou emphasizes that no map can entirely distance itself from territory, as in the case of the brain‟s development in contact with the environment. Malabou employs cartographic ideas to clarify her own concepts of “plasticity” and “brain-world cartographies” that account for how the environment shapes us, at the same time indicating how we may partake in this process. Viewing selected works by Elizabeth Bishop and Nigel Forde in this perspective, which is demonstrated to dovetail with ecopoetics, this article explores how poetry can offer tools necessary for developing better ecologies of the mind. This is particularly urgent given the ongoing ecological crises as well as ethical challenges entailed by the advent of the Anthropocene and the scaling up of global capitalism.

6

Dokąd zmierza materializm? Althusser/Darwin

71%

Malabou C.

Praktyka Teoretyczna

|

2018

|

vol. 28

|

issue 2

16-29

EN

The author uses Althusser's materialism of the encounter to rethink Darwinism and the relation between natural and social selection. According to popular misinterpretation, social selection, or social Darwinism, implies constant fighting and competition as a foundation of society. Malabou argues that social selection (mis)understood that way is rather a disciplinary mechanism, preventing the emanation of difference within a system. This cliché ignores the ateological and contingent character of selection as well as the "plastic condition" of organisms in Darwin's theory, which we miss in contemporary social reality.

PL

Autorka wykorzystuje Althusserowską koncepcję materializmu spotkania do rewizji darwinizmu oraz przemyślenia relacji między doborem w przestrzeni naturalnej i społecznej. W potocznym rozumieniu dobór społeczny zwany też społecznym darwinizmem opiera się na wyobrażeniu o rzeczywistości międzyludzkiej jako przestrzeni ciągłej walki i rywalizacji. W istocie nie ma on nic wspólnego z naturą, argumentuje Malabou, to samoutwierdzający się mechanizm władzy, który dyscyplinuje i eliminuje możliwość zaistnienia różnicy w systemie. Ta klisza pomija przygodność i ateleologiczny charakter doboru oraz „stan plastyczny” organizmów w teorii Darwina. Właśnie owych plastyczności i przygodności brakuje nam dziś w rzeczywistości społecznej.

7

Plastyczność i rewolucja. De Tocqueville, Malabou, Lukács

71%

Sosnowski M. A.

Praktyka Teoretyczna

|

2018

|

vol. 28

|

issue 2

85-104

EN

The dialectical concept of revolution emphasizes its dual character. Both in the conservative (de Tocqueville) and socialist (Lukács) versions, the revolution is a testimony to historical continuity and at the same time its violent rupture. The purpose of this essay is to capture this ambiguous phenomenon using Catharine Malabou’s concept of plasticity. Plasticity, as a contemporary, post-deconstructive formula of the Hegelian Aufhebung, is passive/active formation, destruction of form and its preservation at the same time. Its essence is the same as the essence of revolution, both in the writings of de Tocqueville and Lukács. However, such ambiguity of the revolution can be interpreted as an expression of its defeat. Its entanglement in the past condemns it to unproductive opportunism, its connection with the future - to empty messianism, and the search for mediation between these extremes seems to be endless. And if postmodernity is troubled by this fiasco, then at least one aspect of the idea of revolution triumphs - a certain way of thinking about it, speculation or dialectics as such.

PL

Dialektyczna koncepcja rewolucyjności podkreśla jej podwójny charakter. Zarówno w wersji konserwatywnej (de Tocqueville), jak i socjalistycznej (Lukács) rewolucja jest więc świadectwem ciągłości historycznej i zarazem jej gwałtownym zerwaniem. Celem niniejszego eseju jest uchwycenie tego dwuznacznego fenomenu przy wykorzystaniu pojęcia plastyczności Catharine Malabou. Plastyczność, jako współczesna, postdekonstrukcyjna formuła Heglowskiego Aufhebung, jest pasywno-aktywnym formowaniem, niszczeniem formy i jej zachowywaniem. Jej istota pokrywa się więc z istotą myślenia o rewolucji, zarówno de Tocqueville’a, jak i Lukácsa. Taka dwuznaczność rewolucji może być jednak odczytywana jako wyraz pewnej porażki idei rewolucji jako takiej. Jej uwikłanie w przeszłość skazuje ją na bezproduktywny oportunizm, jej wychylenie w przyszłość – na pusty mesjanizm, a poszukiwanie idealnego zapośredniczenia między tymi skrajnościami zdaje się nie mieć końca. Jeśli współczesność jest trapiona przez to fiasko, to triumfuje w niej przynajmniej jeden aspekt idei rewolucji – pewien sposób myślenia o niej, spekulatywność czy też dialektyka jako taka.

Refine search results

4 Praktyka Teoretyczna

2 Ruch Literacki

1 Pamiętnik Teatralny

2 Misiak I.

1 Czemiel G.

1 Klimczyk W.

1 Malabou C.

1 Sosnowski M. A.

1 Więckiewicz A.

1 2024

1 2020

1 2019

4 2018

Prawo do (od)chodzenia albo jak badać „kinetografie” plastyczności w tzw. „Dzienniku" Wacława Niżyńskiego

The Cads of Young Poland according to Julian Przyboś: echoes of the early modernist apocalyptic tone

The foundations of a poetic dialogue: Leopold Staff and Ryszard Krynicki

Ontologia przypadłości »jak gdyby« w teorii Heleny Deutsch: Narodziny teorii kobiet albo sondowanie granic psychoanalizy

Plastic Cartographies. Map and Territory in Catherine Malabou and Ecopoetics

Dokąd zmierza materializm? Althusser/Darwin

Plastyczność i rewolucja. De Tocqueville, Malabou, Lukács