Results found: 2

Search results

Search:
in the keywords: pobór do wojska

Sort By:

Limit search:

Funkcjonariusze aparatu bezpieczeństwa a obowiązek służby wojskowej w latach 1944–1956

100%

Dudek J.

Przegląd Historyczno-Wojskowy

2023

vol. XXIV(LXXV)

issue 2(284)

134-162

On 15 August 1944, the Polish Committee of National Liberation issued a decree concerning the mobilization and registration of individuals for military service. Pursuant to this legal act, officers of the security apparatus were excluded from conscription. This principle was upheld by subsequent decrees, and until the introduction of a new law regarding general military duty (4 February 1950), working in the security services exempted eligible individuals from conscription. There is no doubt that this situation encouraged men to work in the security services, which led to individuals without any military experience constituting about 50–60% of all security personnel. Another advantage of working in the security services was the possibility of quick promotion to the next military rank. These factors had an antagonizing effect on relations with soldiers of the Polish Army. After 1950, the Ministry of Public Security (Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego, MBP) forbade the employment of conscripts, but this rule was not strictly observed. The Security Service cooperated with the Ministry of National Defence on MBP mobilization projects concerning the creation of personnel reserves in the event of another war breaking out.

Am 15. August 1944 erließ das Polnische Komitee für die nationale Befreiung ein Dekret über die Mobilisierung und Registrierung der Bevölkerung zum Wehrdienst. Nach diesem Gesetz waren die Beamten des Sicherheitsapparates von der Wehrpflicht befreit. Dieser Grundsatz wurde in späteren Dekreten beibehalten, was bedeutete, dass die Tätigkeit im Sicherheitsdienst für die Wehrpflichtigen bis zur Verkündung des neuen Gesetzes über die allgemeine Wehrpflicht (4. Februar 1950) von der Wehrpflicht befreite. Zweifellos war dies ein Faktor, der Männer dazu ermutigte, eine Stelle beim Sicherheitsdienst anzunehmen. Folglich überwogen zwischen 1944 und 1956 Personen ohne militärische Erfahrung – sie machten zwischen 50 und 60% der Beschäftigten aus. Außerdem bot das Amt die Möglichkeit einer schnellen Beförderung in den nächsthöheren militärischen Dienstgrad. Diese Faktoren wirkten sich negativ auf die Beziehungen zu den Soldaten der Polnischen Volksarmee aus. Nach 1950 verbot das Ministerium für öffentliche Sicherheit (Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego, MBP) die Beschäftigung von Wehrpflichtigen, doch wurde diese Regel nicht strikt eingehalten. Der Sicherheitsapparat arbeitete mit dem Verteidigungsministerium zusammen, das zu den Mobilisierungsprojekten des MBP hinsichtlich der Schaffung von Personalreserven für den Fall des Ausbruchs eines weiteren Krieges Stellung nahm.

Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego 15 sierpnia 1944 r. wydał dekret o mobilizacji i rejestracji ludności do służby wojskowej. Na mocy tego aktu prawnego funkcjonariusze aparatu bezpieczeństwa zostali wyłączeni z konieczności stawiania się do poboru. Zasadę tę podtrzymały kolejne dekrety i do czasu ogłoszenia nowej ustawy o powszechnym obowiązku wojskowym (4 lutego 1950 r.) praca w Urzędzie Bezpieczeństwa oznaczała – dla osób w wieku poborowym – zwolnienie od niej. Nie ulega wątpliwości, że był to czynnik, który zachęcał mężczyzn do podjęcia pracy w bezpiece. W konsekwencji, w latach 1944–1956, dominowały osoby bez żadnego doświadczenia wojskowego – stanowiły ok. 50–60% zatrudnionych. Urząd dawał także możliwość szybkiego awansu na kolejny stopień wojskowy. Te czynniki antagonizująco wpływały na relacje z żołnierzami ludowego Wojska Polskiego. Po 1950 r. Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego (MBP) zabroniło zatrudniania poborowych, ale ściśle tej zasady nie przestrzegano. Bezpieka współpracowała z Ministerstwem Obrony Narodowej, które opiniowało projekty mobilizacyjne MBP dotyczące tworzenia rezerw osobowych na wypadek wybuchu kolejnej wojny.

Pobór, wcielenie, „pruska dyscyplina”, dezercje. Wstęp do badań nad historią społeczną służby wojskowej w stalinowskiej Polsce (1950–1955)

80%

Jarosz D., Miernik G.

Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały

2018

issue 16

Artykuł zawiera próbę wstępnej analizy wybranych zagadnień służby wojskowej w Polsce w latach 1950–1955. Autorzy próbują to uczynić przy zastosowaniu metodologii historii społecznej. Przedmiotem ich zainteresowania są: pobór i wcielenie do wojska, szykany, represje i nieregulaminowe kary stosowane wobec żołnierzy w jednostkach wojskowych (nazywane wówczas „pruską dyscypliną”) oraz zjawisko dezercji (definicje, legislacja, skala, przyczyny). Podstawę ustaleń stanowią przede wszystkim wojskowe dokumenty archiwalne. Conscription, incorporation, “Prussian drill”, desertions: an introduction to the research into the social history of military service in Stalinist Poland (1950–1955)An analysis of military files reveals that in the Stalinist period the mandatory military service was a mass social experience which abounded with conflicts and tensions. The conscription itself, and then the enlistment were conducive to the use of various social strategies that were to preserve young men from serving in the army. These efforts were often supported by their workplaces which appealed for a deferment for their employees necessary for the realization of their production plans.One of the main problems of everyday operations of military troops in Stalinist Poland was the prevalence of socially pathological phenomena. Both the regular officers and senior privateers subjected the young soldiers to harsh and even cruel treatment. This behaviour, involving harassment and persecution unrelated to the service, was termed the “Prussian drill”, and was officially condemned, although it was applied. Military sources contain descriptions of some cases, but it is impossible to establish their actual number.Conditions of military service in the Stalinist period, including cases of Prussian drill, were one of many reasons of some “extraordinary cases”, including desertions. Desertions were among three most frequent extraordinary cases (besides accidents of mechanical vehicles and unfortunate accidents) in the Polish People’s Army in the first half of the 1950s. Usually, they were caused by soldiers most freshly conscripted, who most badly tolerated not only persecutions but also separation from their home and family. Their relatively large number resulted also from a broad definition of desertion adopted in the contemporary law regulations that included acts by which a soldier did not seek to permanently abandon and forsake his duty of military service.

Refine search results

1 Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały

1 Przegląd Historyczno-Wojskowy

1 Dudek J.

1 Jarosz D.

1 Miernik G.

1 2023

1 2018

Search results

Funkcjonariusze aparatu bezpieczeństwa a obowiązek służby wojskowej w latach 1944–1956

Pobór, wcielenie, „pruska dyscyplina”, dezercje. Wstęp do badań nad historią społeczną służby wojskowej w stalinowskiej Polsce (1950–1955)