Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 6

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  poezja śpiewana
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Świece trzykrotnie wypalone

100%
RU
Песня Владимира Высоцкого Оплавляются свечи - это лирическое стихотворение о сменяющих друг друга жизни и смерти, о человеке, убивающим мир предметов, природы и космос, о повторении всего. Стихотворение написано двухстопным анапестом, в нечетных строках гиперкаталектическим. Сопровождающий его музыкальный текст написан в напоминающим вальс ритме 3/4. Следует отметить, что лексическое ударение соответствует музыкальному. Рассматриваемая песня три раза переводилась на польский язык. Это были переводы Бойцеха Пашковича, Вацлава Калеты и Анджея Мандаляна. Два из них сохраняют версификационную схему подлинника, один (В. Пашковича) заменяет ее повторяющимися ровными семислоговыми строками, заменяя одновременно русские мужские рифмы польскими женскими, что, однако, не нарушает музыкального пласта произведения. Основным элементом лексикально-семантического плана песни является цепочка ассоциаций, повторяющих образы-символы смерти и жизни, и вместе с тем символизирующая повторение. Рассматриваемые переводные тексты в разной степени соблюдают эти образы и эту композицию В. Высоцкого. Несмотря на то, что переводчики по-разному изпользовали стратегию реконструкции, конструкции и деконструкции текста в переводе, по-разному отнеслись к музыкальному плану произведения, и несмотря на то, что в их Оплавляющихся свечах появились разного рода ошибки и неточности, отметим, что все они пытались, как нам кажется, передать основную мысль стихотворения В. Высоцкого и его форму – форму авторской песни.
Tematy i Konteksty
|
2022
|
vol. 17
|
issue 12
134-145
EN
The aim of this article is an attempt to classify the works of Mirosław Czyżykiewicz – an outstanding guitarist, composer and vocalist, one of the most valued performers of poetic song and sung poetry in Poland; and to question the validity of the division into the above-mentioned genres existing in the scientific discourse. As it turns out, the bard’s original work eludes the previously known typology, according to which both these varieties of song are treated as separate verbal and musical phenomena. Meanwhile, their far-reaching similarity, or rather the lack of clearly identifiable differences, don’t allow us to think of them as completely different genres.
PL
Celem niniejszego artykułu jest próba sklasyfikowania twórczości Mirosława Czyżykiewicza – wybitnego gitarzysty, kompozytora i wokalisty, jednego z najwyżej cenionych wykonawców piosenki poetyckiej i poezji śpiewanej w Polsce – oraz podanie w wątpliwość słuszności istniejącego w dyskursie naukowym podziału na wymienione wyżej gatunki. Jak się bowiem okazuje, autorska twórczość barda wymyka się znanej dotąd typologii, w myśl której obydwie te odmiany piosenki traktowane są jako odrębne zjawiska słowno-muzyczne. Tymczasem ich daleko idące podobieństwo, a właściwie brak dających się jednoznacznie określić różnic, nie pozwalają myśleć o nich jako o całkowicie odmiennych gatunkach.
EN
The article focuses on a niche (in the context of reception) aspect of Ewa Lipska’s work, namely the formation of the genre of the song on the basis of the literary output of the author associated mainly with high art, which includes poetry. The introduction (quotation and analysis of relevant theoretical texts) introduces the reader into the world of filiation between a poem and a song. The main part of the paper contains interpretations of selected works by Ewa Lipska which were used as song lyrics by such artists as Grzegorz Turnau or Anna Szałapak. In this article the author attempts to destabilise the notion of “sung poetry”, weakening also the stereotypes (connected with arbitrary assigning it only to intellectual poetry) growing around Ewa Lipska’s works. In the article, the author attempts to destabilise the notion of “sung poetry”, weakening also some stereotypes (connected with the arbitrary attribution only to intellectual poetry) around Ewa Lipska’s work.
PL
Artykuł dotyczy niszowego (w kontekście recepcji) aspektu twórczości Ewy Lipskiej. Chodzi o kształtowanie się gatunku piosenki na bazie dorobku literackiego autorki kojarzonej głównie z nurtem wysokoartystycznym, do którego zalicza się poezja. Wstępne partie artykułu (przywołanie i analiza odnośnych tekstów teoretycznych) wprowadzają czytelnika w świat filiacji między wierszem a piosenką. W części głównej dokonywane są interpretacje poszczególnych utworów Ewy Lipskiej, które posłużyły niegdyś jako teksty do piosenek takim artystom, jak chociażby Grzegorz Turnau czy Anna Szałapak. W artykule autor próbuje zdestabilizować pojęcie „poezji śpiewanej”, osłabiając także stereotypy (związane z arbitralnym przyporządkowaniem jedynie do poezji intelektualnej) narastające wokół twórczości Ewy Lipskiej.
PL
Piosenki Marka Grechuty – mimo upływających lat nieustająco popularne – stanowią przykład twórczości niebagatelnej, mocno osadzonej w tradycjach kultury polskiej (m.in. ze względu na wykorzystywane w nich teksty), ale także mogą stać się potencjalnym materiałem dydaktycznym, z powodzeniem wykorzystywanym w edukacji muzycznej dzieci i młodzieży. Po pierwsze bowiem, piosenki Grechuty – będące umuzycznionymi wersjami przepięknych wierszy polskich poetów – niejednorodnie czynią bardziej atrakcyjnymi treści zawarte w tych wersach, warstwą muzyczną podkreślając ich wymowę i przekaz. Po drugie, niektóre ze swoich albumów Grechuta, bezpośrednio lub niekiedy w nieco bardziej zawoalowany sposób, kierował do młodszych odbiorców, głównie dzieci, ale też młodzieży. Po trzecie, piosenki Grechuty stanowią wdzięczny materiał do aranżacji wielogłosowych, które mogą być z powodzeniem wykonywane przez chóry – zarówno szkolne, jak i profesjonalne. Przede wszystkim jednak w twórczości Grechuty w udany sposób zostały złączone dwie stylistyki muzyczne: uznawana powszechnie za „poważną”, klasyczną oraz funkcjonującą pod szyldem „muzyki popularnej”. Wydaje się, że poprzez odwołanie się do spuścizny tego wielkiego artysty można dokonać w edukacji muzycznej rzeczy bardzo trudnej: pokusić się o wprowadzenie młodzieży w świat wyrafinowanej polskiej poezji oraz świat wielorakich brzmień instrumentalnych i wokalnych, jednocześnie nie tracąc nic z atrakcyjności – jakże lubianego przez młodych słuchaczy – repertuaru popularnego.
EN
Marek Grechuta’s songs – still popular despite the passing years, are fine examples of great creativity, deeply embedded in the traditions of Polish culture (among others due to their lyrics). Not only do they reveal timeless values, but they also inspire new generations of composers proposing covers and arrangements of these songs thus enriching our Polish music culture. Marek Grechuta’s songs can potentially also become teaching materials in music education for children and young people. The article presents the life and career of Grechuta, indicates problems with classifying his artistic output, and highlights the importance of his albums dedicated to children and young people. Numerous covers of Grechuta’s songs are also mentioned as well as successful attempts at their polyphonic arrangements, which – as it is argued – may be treated as an interesting proposal in pedagogical work.
EN
With two music projects to poems by Halina Poświatowska, the text shows how the song saves poetry from oblivion. Małgorzata Bańka and Janusz Radek identify with the poet's work, but their approach to her texts reflects two extreme poles. Bańka’s album is an example of a traditional approach to poetry, full of respect for a poetic word, Radek’s project – an active approach, poetic text is in this case a starting point, a material with which the artist can do practically everything.
PL
Tekst podejmuje temat seksualizmów obecnych w twórczości Jacka Kaczmarskiego. Autor zwraca uwagę na ich użycie, służące tworzeniu metafor zarówno samego stosunku seksualnego, jak i poszczególnych narządów płciowych, pokazując jednocześnie szerokie spektrum występującego u Kaczmarskiego zjawiska: od ocierania się o pornografię, przez celową wulgaryzację, aż po nietuzinkowe metaforykę i alegoryzację.
EN
The subject of the following essay centers around erotic language in Jacek Kaczmarski’s works. The main objective is to present how erotic language can be used to create both metaphors of sexual intercourse and metaphors of sex organs. Using numerous, various examples the author describes language phenomenons appearing in Kaczmarski works (from vulgar and almost-pornographic vocabulary to original metaphors and allegories) and in a vast spectrum.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.