Search results

1

Kinopoezja? Ruch i fotogenia jako kategorie estetyczne poetyckiej awangardy

100%

Orska J.

Forum Poetyki

|

2021

|

issue 23

30-49

EN

The article tells the story of the early relations between avant-garde silent film and poetry, with a particular focus on critical texts and artistic manifestos from French Impressionist cinema. The poetry or poetic features of art were often evoked metaphorically in the manifestos and other writings produced by Ricciotto Canudo, Germaine Dulac and Louis Delluc. Poetry was treated as a general notion, affiliated with film, often called the “seventh art” and regarded to be the perfect synthesis of all the other arts. Jean Epstein, whose texts and manifestos were very popular in Poland in the 1920s, explicitly linked his theory of film to avant-garde poetry. I argue that many elements of Epstein’s theory, especially in regard to camera movement and photogénie, influenced critical texts and manifestos of the poetic avant-garde in Poland.

PL

Szkic opowiada historię wczesnych związków pomiędzy awangardowym filmem niemym a poezją, przyglądając się w szczególności wypowiedziom programowym powiązanym z filmem francuskich impresjonistów. Poezja czy poetyckość była w manifestach i szkicach Ricciotta Canuda, Germaine Dulac czy Louisa Delluca często traktowana jako metaforycznie rozumiana przestrzeń odniesień wynikających z przekonania, że film jako nowa, „siódma” sztuka stanowi doskonałą syntezę właściwości pozostałych. Z poezją, awangardową poetyckością powiązał swoje koncepcje filmu bezpośrednio Jean Epstein, którego pisma miały w Polsce lat dwudziestych sporą i chłonną publiczność. Wiele z elementów jego teorii, powiązanych z ruchem filmowym i „fotogenicznością”, przeniknęło, czego próbuję tu dowieść, także do tekstów programowych polskiej awangardy poetyckiej.

2

NARODZINY AWANGARDY. LATA OSIEMDZIESIĄTE JAKO DEKADA ZWROTNA W POEZJI CHIŃSKIEJ

100%

Krenz J.

Porównania

|

2018

|

vol. 23

|

issue 2

297-316

EN

The paper sketches the history of Chinese poetry in the 1980s, taking into account transformations of implicit and explicit poetics, social-political context, and interpersonal and institutional relations between various actors on the dynamically changing poetry scene of the Middle Kingdom. It is in the 1980s that the structures of the Chinese contemporary poetry scene were substantially shaped, and the most consequential ruptures began to appear. In the following two decades, these were to result in deepening conflicts between authors which culminated in a famous national poetry conference in the Panfeng Hotel in Beijing in 1999. Their legacy has carried until today.

PL

Artykuł stanowi zarys losów poezji chińskiej w latach osiemdziesiątych XX wieku, z uwzględnieniem przemian zachodzących w języku poetyckim, zagadnień poetyki sformułowanej, kontekstu socjopolitycznego, a także stosunków interpersonalnych i instytucjonalnych między aktorami na dynamicznie ewoluującej w tym okresie scenie poetyckiej Kraju Środka. To właśnie w latach osiemdziesiątych zaczęły kształtować się jej struktury i zalążki najdotkliwszych podziałów, które w kolejnych dekadach skutkować miały pogłębiającym się rozłamem wśród autorów i konfliktami, których kulminacja nastąpiła w 1999 roku podczas legendarnej już konferencji poetyckiej w pekińskim hotelu Panfeng. Tekst ma pełnić funkcję swego rodzaju przewodnika po poetyckiej krainie rzek i jezior, jak nazywają chińscy poeci i komentatorzy życia literackiego tę szczególną część chińskiego pola produkcji kulturalnej, i przygotować grunt dla polskich badaczy, którzy chcieliby zająć się najnowszą poezją chińską.

3

Peiper w Bauhausie. Wokół dyskursu architektonicznego lat dwudziestych XX wieku i literatury nowoczesnej

100%

Swoboda B.

Pamiętnik Literacki

|

2024

|

vol. 115

|

issue 2

5-23

PL

Artykuł dotyczy związków literatury nowoczesnej z dyskursem architektonicznym pierwszej dekady Dwudziestolecia międzywojennego. Źródłem rozważań jest opublikowany w czerwcu 1927 na łamach „Zwrotnicy” artykuł Tadeusza Peipera „W Bauhausie”. Stanowi on punkt wyjścia do przedstawienia założeń architektury funkcjonalistycznej oraz jej recepcji w warunkach II Rzeczpospolitej, z uwzględnieniem przede wszystkim prac Szymona Syrkusa, jednego z czołowych reprezentantów funkcjonalizmu w rodzimej architekturze. Bliskie Peiperowi awangardowa wola przekształcania rzeczywistości oraz przekonanie o konieczności świadomego współudziału artysty w budowaniu nowej rzeczywistości i kształtowaniu nowoczesnego życia sprzyjają nawiązaniu swoistego dialogu między tekstami programowymi i twórczością poetycką Peipera a dyskursem urbanistycznym oraz architektonicznym lat dwudziestych XX wieku, szczególnie założeniami estetycznymi funkcjonalizmu architektonicznego sformułowanymi przez Waltera Gropiusa. Autor proponuje wytyczyć obszar wspólnej refleksji badawczej pomiędzy architekturą modernistyczną a literaturą awangardową.

EN

The paper refers to relations that hold between modern literature and the architectural discourse of the first decade of the Inter-War Years. Tadeusz Peiper’s 1927 article “W Bauhausie” (“In the Bauhaus”) published in “Zwrotnica” (“The Switch”) is made subject of considerations. The piece forms a starting point for presenting the assumptions of functionalistic architecture and its reception in the Second Polish Republic, referring mainly to the works of Szymon Syrkus, one of the leading representatives of functionalism in the native architecture. The avant-garde’s will to transform reality and conviction about the artist’s deliberate need to take part in building new reality besides shaping modern life, both close to Peiper, are conductive in entering into a dialogue between the program texts and Peiper’s poetic creation on the one hand and the 1920s architectural and urbanistic discourse, especially with architectural functionalism assumptions formulated by Walter Gropius on the other hand. The author of the paper suggests developing a space for common research reflection between modernist architecture and avant-garde literature.

Refine search results

1 Forum Poetyki

1 Pamiętnik Literacki

1 Porównania

1 Krenz J.

1 Orska J.

1 Swoboda B.

1 2024

1 2021

1 2018

Kinopoezja? Ruch i fotogenia jako kategorie estetyczne poetyckiej awangardy

NARODZINY AWANGARDY. LATA OSIEMDZIESIĄTE JAKO DEKADA ZWROTNA W POEZJI CHIŃSKIEJ

Peiper w Bauhausie. Wokół dyskursu architektonicznego lat dwudziestych XX wieku i literatury nowoczesnej