Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 2

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  polityczność poezji
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Artykuł zestawia elementy metapoetyckiej, formalnej myśli Adama Ważyka – jednego z czołowych twórców i krytyków polskiej awangardy poetyckiej, zaangażowanego przez lata w ruch socjalistyczny – z refleksją na temat formy literackiej obecną u niektórych spośród najważniejszych amerykańskich krytyków literackich szkoły marksistowskiej: Adrienne Rich, Muriel Rukeyser, Rona Sillimana, Jamesa Scully’ego. Owi twórcy i twórczynie, wychodząc – podobnie jak Ważyk – z pozycji poetyckich praktyków (wszyscy pisali zarówno prozę krytyczną, jak i wiersze), stawiali w swojej twórczości nacisk na sprawczą moc poetyckiej formy – jej rolę dla praktyki literackiego wymyślania czy wprowadzania nowych rzeczywistości. To odróżnia ich w pewnym sensie od bardziej teoretycznie czy filozoficznie nastawionych nurtów marksistowskiego literaturoznawstwa, skupionych na formie jako epifenomenie sił społecznych. Zestawiając myśl Ważyka z wymienionymi twórcami, artykuł wskazuje między innymi wspólne dla nich wszystkich rozumienie innowacji jako poszerzanie granic poetyckiego języka i radykalne zwiększanie możliwości komunikacyjnych.
EN
The article discusses Adam Ważyk – one of the foremost representatives of the Polish poetic avant-garde – and his meta-poetic reflection on the form of the poem in comparison with the paralel considerations offered, later in the 20th c., by the American poets of the LANGUAGE movement. Most importantly, I mention Adrienne Rich, Muriel Rukeyser, Ron Silliman, and James Scully. These poets saw the poetic practice as part of the active and reconstructive approach to everyday reality, which is an approach that sets them apart from more theoretically predisposed strands of the Marxist literary theory which saw poetic forms mostly as an epiphenomenon of social forces and processes. The idea that is the strongest link between Ważyk and the American poets mentioned above is treating formal poetic innovation as precisely the element that serves the causes of enhancing the potential of language and communication.
PL
Artykuł przedstawia koncepcję formy poetyckiej zaczerpniętą z twórczości Andrzeja Sosnowskiego, mając na celu rozwinąć rozumienie formy jako czegoś materialnego i dynamicznego, nie zaś statycznego i czysto tekstualnego. Sosnowski często powołuje się na materialność poezji jako użyteczną metaforę pozwalającą uchwycić jej specyficzną semi-autonomiczną kondycję - pochodną tej myśli są chętnie stosowane przez niego porównania poezji do choreografii, gestu, akcji. Ustawiając uwagi Sosnowskiego w świetle współczesnych debat nad formą i materią w literaturze - od materializmu historycznego wraz z jego zwyczajowo skomplikowaną relacją do formalizmu, przez tradycyjne podejścia filologiczne, po tak zwane „nowe materializmy” - autorka artykułu stara się wskazać możliwości przekroczenia napięć i podziałów organizujących to pole. Szczególnie pomocny kontekst znajduje w pojęciu „afordancji” tak, jak rozumie je Caroline Levine, a także w techno-poetologicznym podejściu Nathana Browna czy w poszczególnych narzędziach i koncepcjach oferowanych przez ruch nowoformalistyczny. Przywołuje również twórczość Adama Ważyka - poety, który pozostaje jedną z głównych inspiracji Sosnowskiego - by przedstawić formę poetycką jako metodę chronienia/przechowywania pewnych form życia. Ważyka koncepcja formy jako środka odpierania entropii zapewnia szczególny wgląd w bardziej praktyczne aspekty polityki form.
EN
This article elaborates on a conception of poetic form derived from the work of the contemporary Polish poet Andrzej Sosnowski, in order to further our understanding of form as something material and dynamic rather than static and purely “textual”. Sosnowski often comments on the materiality of poetry as a useful metaphor that allows us to grasp its peculiar semi-autonomous condition; hence his eagerness to employ the metaphors of poetry as choreography, bodily gesture or action. By putting Sosnowski’s comments in the context of contemporary debates on form and matter in literature-from historical materialism and its traditionally complicated relationship to formalism to a more traditional philological approach to the so-called “new materialisms”-I attempt to point out a possibility of transcending the usual tensions and divisions organising these debates. Here, I find particularly useful the notion of “affordances,” as used by Caroline Levine, as well as the techno-poetic approach of Nathan Brown, and certain conceptual tools offered by the “new formalist” movement. Finally, I reference the work of Adam Ważyk, Sosnowski’s predecessor and one of his main inspirations, in order to show the poetic form as a way of protecting/preserving certain forms of life. Ważyk’s idea of form as a means of resisting entropy provides a unique insight into the more practical aspects of the politics of poetic form.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.