Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 11

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  polityka makroekonomiczna
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
XX
W artykule omówiono genezę nierówności dochodowo-majątkowych i społecznych w neoliberalnej gospodarce rynkowej, opierając się na poglądach T. Piketty’ego, który twierdzi, że ich przyczyną jest niesprawiedliwy podział dochodów oraz wynikająca z niego finansyzacja gospodarki. Przejawia się on dużą różnicą między stopami zwrotu z kapitału w stosunku do stóp wzrostu gospodarczego, tj. R > G. Zwrócono uwagę na oligarchizację państwa, czyli dominację kapitału nad demokratycznie wybraną władzą, której pochodną jest oligarchizacja gospodarki i niesprawiedliwe zasady podziału wytworzonych dochodów. Autor przedstawia konsekwencje ekonomiczne i społeczne nadmiernej polaryzacji dochodowej i majątkowej, a także społecznej: recesje i kryzysy nadprodukcji, barierę popytu, przesuwanie kapitału ze sfery realnej gospodarki do wirtualnej i spekulacyjnej, zadłużanie się państw i gospodarstw domowych, wzrost ekskluzji społecznej i dobrobytu społecznego. W końcowej części ocenia nierówności dochodowo-majątkowe i społeczne w Polsce w okresie integracji ekonomicznej. Stwierdza, że realny poziom nierówności ekonomicznych i społecznych w Polsce jest znacznie wyższy od tego, który wynika ze wskaźników Giniego. Nakreśla też kierunki reform ekonomiczno-społecznych w polityce rozwoju społeczno-ekonomicznego.
PL
Problem pułapki średniego dochodu staje się jednym z częściej podnoszonych tematów zarówno w literaturze popularnej, jak i naukowej. Dotyczy on sytuacji, w której dany kraj po osiągnięciu określonego poziomu rozwoju nie jest w stanie dłużej utrzymywać wysokiego tempa wzrostu. Celem artykułu jest analiza tego czy i jeśli tak, na ile Polska jest zagrożona wpadnięciem w pułapkę średniego dochodu. Celem artykułu jest zbadanie czy – a jeśli tak, to w jakim stopniu, groźba wpadnięcia w pułapkę średniego dochodu dotyczy Polski. W celu realizacji tematu dokonano analizy literaturowej oraz analizy w oparciu o dane statystyczne dostępne w bazach danych Międzynarodowego Funduszu Walutowego (IMF) oraz Eurostatu. Na pytanie czy Polska jest narażona i czy wpadnie w pułapkę średniego dochodu należy udzielić odpowiedzi twierdzącej, gdyż stan i prognozy dotyczące sytuacji w Polsce jednoznacznie wskazują, że charakteryzuje się ona szeregiem czynników determinujących i czyniących ją podatną na wpadnięcie w tę pułapkę. Z drugiej strony należy jednak zauważyć, że w ciągu ostatniego ćwierćwiecza Polska dokonała ogromnej zmiany, restrukturyzując i całkowicie zmieniając swoją gospodarkę. Tym samym nie można wykluczyć, że być może w kolejnych latach będziemy świadkami kolejnej wielkiej zmiany, tak by nie zmarnować szans rozwojowych i ostatecznie osiągnąć nadrzędny cel, jakim jest zbudowanie dostatniego, silnego państwa z mocną gospodarką opartą na solidnych fundamentach.
EN
The problem of middle income traps has become one of the most frequently discussed subjects in both popular and scientific literature. It refers to a situation in which a given country, after reaching a certain level of development, is no longer able to sustain a high growth rate. The aim of the article is to analyze whether and if so, how much is Poland at risk of falling into the trap of average income. The aim of the article is to investigate whether – and if so to what extent – the threat to fall into the trap of average income concerns Poland. A literature analysis and analysis based on the statistical data available in the International Monetary Fund (IMF) and Eurostat databases were carried out for this purpose. The question of whether Poland is vulnerable and whether it will fall into the trap of average income should be answered positively because the state and forecasts of the situation in Poland clearly indicate that it is characterized by a number of factors determining and making it susceptible to fall into this trap. On the other hand, however, it should be noted that over the last quarter century Poland has made a huge step forward, restructuring and completely changing its economy. It cannot be ruled out that in the years to come we will see another great change so as not to waste our chances of development and ultimately achieve the ultimate goal of building a prosperous, strong state with a solid economy based on solid foundations.
EN
The goal of this paper is to show that, although a non-standard monetary policy conducted by the major central banks is quite efficient in stabilising the post-crisis economy, there are a few important side effects of such policy. One of the most important side effects of a super-expansionary monetary policy is creating an economic environment that favours the financial sector and capital owners over the working class, leading to higher income inequalities. The low level of the central bank’s interest rate does not mean that every economic unit has access to cheap capital. The ultra-low cost of capital can be experienced by only the few selected players – financial institutions and strong corporations. The same can be said about the financing borrowing needs of the state – only a few governments are able to borrow very cheaply and others have to face the huge power of the financial market, which leads to a growing income gap between societies. The text has a mainly descriptive character but a few statistics are provided to support main paper’s thesis.
PL
Celem tekstu jest wskazanie, że polityka pieniężna wdrożona przez banki centralne w następstwie kryzysu finansowego osiągnęła swoje zasadnicze cele głównie w zakresie stabilizacji makroekonomicznej, ale coraz wyraźniej widać skutki uboczne tej polityki. Jednym z najważniejszych skutków ubocznych ekspansywnej polityki pieniężnej jest stworzenie warunków, które sprzyjają sektorowi finansowemu i właścicielom kapitału osłabiając pozycję przetargową pracowników, co w sumie pogłębia nierówności dochodowe. Ekspansja monetarna w dużej mierze ogranicza się do zwiększania płynności w sektorze finansowym, a tylko w małym stopniu w sferze realnej. Taka sytuacja oznacza zwiększenie popytu na instrumenty finansowe, co prowadzi do szybkiego wzrostu ich cen, na czym zyskują przede wszystkim właściciele kapitału. Niskie stopy procentowe banku centralnego nie oznaczają równego dostępu do taniego kapitału, na który mogą liczyć tylko najsilniejsze ekonomicznie podmioty, więc w sumie nierówności (zarówno między firmami, gospodarstwami domowymi, jak i państwami) rosną. Różnice w koszcie kapitału dla poszczególnych podmiotów się powiększyły w porównaniu do sytuacji przed kryzysem. Dotyczy to zarówno sektora prywatnego jak i publicznego, co można zmierzyć różnicami w rentowności papierów dłużnych emitowanych przez poszczególne podmioty. Tekst ma głównie charakter opisowy, ale podstawowe dane statyczne są przytaczane w celu zobrazowania opisywanych mechanizmów.
EN
The aim of the study is to compare the effects of monetary and fiscal policy in a model with all-Ricardian households and a model taking into account non-Ricardians. The analysis is based on a medium-scale neo-Keynesian model that considers households with different planning horizons. The simulations show that taking into account non-Ricardian households decreases the impact of economic policy on GDP, while significantly increasing the effects of fiscal policy. Moreover, the model with heterogeneous households better fits empirical data and correctly predicts the impact of government spending on consumption.
PL
Celem artykułu jest porównanie efektów polityki monetarnej i fiskalnej w modelu, w którym przyjmuje się występowanie tylko gospodarstw ricardiańskich, z wnioskami płynącymi z modelu uwzględniającego występowanie gospodarstw niericardiańskich. Analizę przeprowadzono na podstawie modelu nowokeynesowskiego średniej skali z heterogenicznymi gospodarstwami domowymi o różnej perspektywie planowania. Wykonane symulacje wskazują, że przy uwzględnieniu gospodarstw niericardiańskich z jednej strony oddziaływanie polityki monetarnej na PKB jest słabsze, a z drugiej strony wpływ polityki fiskalnej na gospodarkę znacznie silniejszy, niż wynikałoby to ze standardowego modelu zakładającego homogeniczność gospodarstw domowych. Uwzględnienie heterogeniczności gospodarstw powoduje ponadto lepsze dopasowanie modelu do danych empirycznych, w tym poprawne przewidywanie kierunku oddziaływania wydatków rządowych na konsumpcję.
PL
W opracowaniu wskazuje się, że polityka gospodarcza prowadzona w ciągu ostatnich co najmniej 20 lat bardzo mocno przyczyniła się do ukształtowania takiej struktury dochodów, jaka powoduje powstawanie nierównowag makroekonomicznych, których następstwem był kryzys finansowy z roku 2007. Sytuacja gospodarcza, jaka ukształtowała się w ostatnich latach nie pozwala oczekiwać, że w poli-tyce gospodarczej nastąpi zasadniczy zwrot w kierunku troski o spójność społeczną. Uzależnienie rządów od rynków finansowych powoduje dużą trudność w prowadzeniu aktywnej polityki podat-kowej, a ekspansywne zachowanie banków centralnych przekłada się na niski koszt kapitału tylko dla ograniczonej liczby podmiotów gospodarczych.
EN
The goal of the text is to show that economic policy which has been conducted in the last 20 years contributed a lot to the unsustainable structure of income in the major economies, what should be seen as a structural cause of financial crisis from year 2007. When one looks at current economic situation, it is hard to predict major shift in economic policy towards taking care of social cohesion. Huge level of public debt and addiction of the gov-ernments to the mood of financial markets does not allow to think about active tax policy which should for example include introduction of some form of Tobin’s tax. Expansionary monetary policy does not mean that capital is very cheap for everybody – luxury of the almost zero interest rate is restricted only for few governments and big corporations.
PL
Celem artykułu jest prezentacja wyników przeprowadzonej analizy i oceny realizacji jednego z zadań Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju (SOR) przyjętej w Polsce do roku 2020 (z perspektywą do roku 2030), jakim jest zwiększenie ekspansji zagranicznej Polski. W artykule podjęto próbę przedstawienia tych wyników w kontekście diagnoz, prognoz oraz rekomendacji (opracowanych przez ekspertów organizacji globalnych) dotyczących zalecanych kierunków polityki makroekonomicznej dla krajów członkowskich takich organizacji jak: Międzynarodowy Fundusz Walutowy, Grupa Banku Światowego, OECD oraz UNCTAD/ONZ w najbliższych latach.
EN
The aim of this paper is to present the results of an analysis and evaluation of the implementation of one of the tasks of the Strategy for Responsible Development (SRD) until 2020 (with a perspective up to 2030), adopted in Poland, which should increase Poland’s foreign expansion. The paper attempts to present these results in the context of diagnoses, forecasts and recommendations (developed by experts of global organizations) regarding macroeconomic policy directions for the coming years recommended for member countries of such organizations as the International Monetary Fund, the World Bank Group, the OECD and UNCTAD/UN.
Pieniądze i Więź
|
2017
|
vol. 20
|
issue 2(75)
116-125
PL
Celem artykułu jest przedstawienie wpływu globalizacji i regionalizacji na możliwości oddziaływania państwa na rynek pracy poprzez politykę makroekonomiczną. Współcześnie obserwujemy coraz ściślejszą integrację państw oraz ludzi na świecie. W efekcie następuje powiązanie rynków i produkcji w różnych krajach, które stają się coraz bardziej współzależne. Jednocześnie wzrasta znaczenie regionalnych ugrupowań integracyjnych. Wszystkie powyższe czynniki wpływają na to, iż prowadzenie skutecznej polityki makroekonomicznej w zakresie rynku pracy jest coraz trudniejsze.
EN
The aim of this paper is to present the impact of globalization and regionalization on the potential for the state to influence the labour market through macroeconomic policy. Today we are witnessing the increasing integration of states and people in the world. As a result, markets and production in different countries are becoming increasingly interdependent. At the same time, the importance of regional integration groups is also increasing. All of the above factors have such an impact that the implementation of effective macroeconomic policy in the labour market is increasingly difficult.
XX
Artykuł wpisuje się w makroekonomiczną debatę dotycząca przyszłości kapitalizmu, zliberalizowanych rynków finansowych i skutecznych wobec niesprawności tego kapitalizmu polityk makroekonomicznych. Na czoło tej debaty wysuwają się pytania o taką stabilną dynamikę gospodarczą, która umożliwiałaby tworzenie miejsc pracy, przeciwdziałanie bezrobociu, narastaniu nierówności dochodowych i majątkowych. W kontekście tej nowej debaty w artykule zwrócono uwagę na wysiłki intelektualne nad ulepszeniem ładu ekonomicznego w Polsce podejmowane przez Tadeusza Kowalika w całej jego twórczości naukowej. Bodźcem do tej refleksji stał się zbiór artykułów, fragmentów monografii czyrecenzji publikowanych w ostatnim czterdziestoleciu przez T. Kowalika, a poświęconych rozmaitym pomysłom na oczyszczenie kapitalizmu z jego niesprawności pod znamiennym tytułem „O lepszy ład społeczno-ekonomiczny”. Książka ta ukazała się nakładem PTE wlutym 2014 roku pod redakcją naukową Pawła Kozłowskiego i przy współpracy Gabrieli Ziewiec.
EN
The article is a part of the macroeconomic debate on the future of capitalism, liberalized financial markets and the effectiveness of macroeconomic regulation policies. At the top of this debate emerges the question about the policy that stabilizes the economic dynamism by job creation, combating unemployment and reducing income and wealth inequalities. In this context the article focuses on the intellectual efforts on improving economic governance taken in Poland by Tadeusz Kowalik throughout his entire research work. The base of this this reflection is the collection of articles, parts of the monographs and reviews published in the last forty years by T. Kowalik and devoted to various ideas on repairing capitalism under the title "For the better socio-economic order ". The book was published by Polish Academy of Science in February 2014, edited by Paweł Kozłowski with cooperation of Gabriela Ziewiec.
EN
This article examines the problem of economic imbalances in selected small economies in the euro area, specifically Greece, Portugal and Ireland. The analysis also covers Spain and is for a period before and after the introduction of the single European currency. These four countries have been hit particularly hard by the “2008+” crisis. In this article, three imbalances are subject to detailed analysis: an external imbalance in the sense of the current-account deficit, an external imbalance in monetary terms understood as the overall balance-of-payments deficit, and an internal imbalance based on excessive unemployment. These imbalances are modeled by means of an extended version of the IS-LM-BP (Mundell-Fleming) model. The model has been extended by introducing the current-account balance and the potential product line denoting the output level achieved by an economy running at its optimal employment level. The economic situation of the four studied countries is presented against those of Italy, Germany and the euro area (EA-12) as a whole based on Eurostat data and European Commission analyses. The conclusion from the model analysis is that by abandoning its own currency, a small economy in a state of economic imbalance has little room for maneuver in pursuing its own macroeconomic policy. The use of an expansionary fiscal policy aimed at reducing excessive unemployment leads to an increased current-account deficit. Another significant limitation in macroeconomic policy is the inability to use exchange rate policy to support the international competitiveness of the economy. In fact, the four eurozone countries hardest hit by the crisis were forced to use a mechanism of internal devaluation because they were unable to resort to a nominal devaluation of the common currency. The internal devaluation mechanism, however, may be only used temporarily due to its negative public perception (political restrictions). The conclusion is that a country joining the monetary union should pay particular attention to maintaining macroeconomic balances both before entering the union and after adopting the common currency.
PL
Celem artykułu jest przedstawienie problemu nierównowagi gospodarczej w wybranych małych gospodarkach strefy euro (Grecji, Portugalii i Irlandii), a także Hiszpanii w okresie przed i po wprowadzeniu euro. Powyższe kraje szczególnie dotkliwie odczuły skutki kryzysu 2008+. W artykule przeanalizowano zarówno nierównowagę zewnętrzną w aspekcie realnym, rozumianą jako deficyt obrotów bieżących bilansu płatniczego oraz monetarnym, jako nierównowagę ogólną bilansu płatniczego, jak i nierównowagę wewnętrzną, oznaczającą występowanie nadmiernego bezrobocia. Do analizy powyższych zagadnień wykorzystano rozszerzoną wersję modelu IS–LM–BP (modelu Mundella–Fleminga), modelu rozszerzonego o linie równowagi obrotów bieżących bilansu płatniczego oraz potencjalnego produktu wskazującego na poziom optymalnego zatrudnienia siły roboczej. Sytuację gospodarczą analizowanych państw przedstawiono na tle pozycji Włoch, Niemiec i strefy euro (EA-12) wykorzystując w tym zakresie dane Eurostatu oraz analizy Komisji Europejskiej. Z dokonanej w artykule analizy wynika, że mała gospodarka rezygnująca ze stosowania własnej waluty, znajdująca się w stanie nierównowagi gospodarczej ma silnie ograniczone pole manewru w polityce makroekonomicznej. Zastosowanie ekspansywnej polityki fiskalnej w celu zlikwidowania nadmiernego bezrobocia prowadzi do pogłębienia deficytu obrotów bieżących bilansu płatniczego. Istotnym ograniczeniem w polityce makroekonomicznej jest brak możliwości wykorzystania polityki kursowej w celu wsparcia konkurencyjności międzynarodowej kraju. Państwa strefy euro dotknięte skutkami kryzysu, nie mogąc dokonać dewaluacji nominalnej wspólnej waluty, zmuszone zostały do zastosowania mechanizmu dewaluacji wewnętrznej. Mechanizm ten może zostać wykorzystany tylko doraźnie (krótkookresowo) ze względów na negatywny odbiór społeczny (ograniczenia o charakterze politycznym). Z powyższego wynika ogólny wniosek, że kraj wstępujący do unii monetarnej powinien zwracać szczególną uwagę na utrzymanie równowagi makroekonomicznej zarówno przed wejściem do unii, jak i w okresie po przyjęciu wspólnej waluty.
PL
Artykuł wpisuje się w makroekonomiczną debatę dotyczącą przyszłości kapitalizmu, zlibera-lizowanych rynków finansowych i skutecznych wobec niesprawności tego kapitalizmu polityk makroekonomicznych. Na plan pierwszy tej debaty wysuwają się pytania o taką stabilną dynamikę gospodarczą, która umożliwiałaby tworzenie miejsc pracy, przeciwdziałanie bezrobociu, narasta-niu nierówności dochodowych i majątkowych. W kontekście tej nowej debaty w artykule zwrócono uwagę na wysiłki intelektualne nad ulepszeniem ładu ekonomicznego w Polsce podejmowane przez Tadeusza Kowalika w całej jego twórczości naukowej. Bodźcem do tej refleksji stał się zbiór artykułów, fragmentów monografii czy recenzji publikowanych w ostatnim czterdziestoleciu przez T. Kowalika, a poświęconych rozmaitym pomysłom na oczyszczenie kapitalizmu z jego niesprawności pod znamiennym tytułem „O lepszy ład społeczno-ekonomiczny”. Książka ta uka-zała się nakładem PTE w lutym 2014 roku pod redakcją naukową Pawła Kozłowskiego i przy współpracy Gabrieli Ziewiec.
EN
The article is a part of the macroeconomic debate on the future of capitalism, liberalized fi-nancial markets and the effectiveness of macroeconomic regulation policies. At the top of this debate emerges the question about the policy that stabilizes the economic dynamism by job crea-tion, combating unemployment and reducing income and wealth inequalities. In this context the article focuses on the intellectual efforts on improving economic governance taken in Poland by Tadeusz Kowalik throughout his entire research work. The base of this reflection is the collection of articles, parts of the monographs and reviews published in the last forty years by T. Kowalik and devoted to various ideas on repairing capitalism under the title “For the better socio-economic order”. The book was published by Polish Academy of Science in February 2014, edited by Paweł Kozłowski with cooperation of Gabriela Ziewiec.
PL
Wyniki finansowe sektora bankowego w roku 2014 były bardzo dobre, ale perspektywy na najbliż-sze lata nie rysują się już tak pomyślnie. Wprawdzie gospodarka Polski powinna nadal rozwijać się w przyzwoitym tempie, co jest korzystne dla klientów banków, a zatem i samego sektora bankowego, ale pojawiły się nowe wyzwania. Banki będą działały w warunkach niskich stóp procentowych, niepewnej sytuacji na międzynarodowych rynkach finansowych, spowodowanej spowolnieniem wzrostu gospodarczego w głównych gospodarkach świata i Europy, w tym szczególnie w Chinach i wśród najważniejszych partnerów handlowych Polski. Istotnym elementem ryzyka dla sektora bankowego będzie niewątpliwie sytuacja polityczna w kraju i związane z nią obawy wprowadzenia podatku bankowego, niekorzystnego dla banków rozwiązania problemu kredytów w walutach obcych, a także niewypłacalności SKOK-ów. Generalna konkluzja opracowania: sektor bankowy pozostaje zdrowy i bezpieczny i mimo zagro-żeń ma szansę nadal rozwijać się w najbliższej przyszłości. Mamy w Polsce jeden z najbezpieczniejszych systemów bankowych, nie wymagający wsparcia ze strony państwa czyli podatników.
EN
The banking sector’s financial performance in 2014 was very good, but the perspectives for the years to come do not seem to be fortunate. Although the economy of Poland should further develop at a fair rate, what is favourable for banks’ clients, therefore also for the banking sector, but there have appeared new challenges. Banks will operate under the terms of low interest rates, uncertain situation in the international financial markets, caused by the slowdown of economic growth in the main economies of the world and Europe, and particularly in China and among the most important trade partners of Poland. A substantial element of the risk for the banking sector will undoubtedly be the political situation in the country and related to it anxieties of the introduction of tax imposed on banks, the unfavourable for banks resolution of the problem of foreign currency credits as well as insolvency of SKOKs (savings and credit cooperatives, or credit unions).The general conclusion of the study: the banking sector remains robust and safe and, despite threats, has opportunities to still develop in the years to come. We have in Poland one of the safest banking systems, not requiring support at the part of the state, or taxpayers.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.