Search results

1

Percepcja Organizacji Jedności Afrykańskiej w świetle zachowanych dokumentów Departamentu V i Departamentu II MSZ PRL z lat 1963-1989

100%

Urbański F.

Pamięć i Sprawiedliwość

|

2023

|

vol. 41

|

issue 1

113-127

PL

Celem artykułu jest analiza dokumentów dotyczących Organizacji Jedności Afrykańskiej powstałych w Departamencie V i Departamencie II MSZ PRL w latach 1963–1989. Polscy dyplomaci od utworzenia OJA monitorowali działalność tej organizacji w kontekście przemian zachodzących na kontynencie afrykańskim. Lata sześćdziesiąte i siedemdziesiąte były okresem nadziei na intensywny rozwój integracji afrykańskiej i relacji nowo powstałych państw z krajami socjalistycznymi. Polska, podobnie jak inne kraje socjalistyczne, z ZSRS na czele, postrzegała Afrykę jako obszar rywalizacji z blokiem zachodnim. Zainteresowanie polskich dyplomatów OJA i Afryką znacząco spadło w latach osiemdziesiątych w związku z kryzysem polityczno-gospodarczym w Polsce oraz problemami społeczno-gospodarczymi na Czarnym Lądzie.

2

Dilemmas of Poland’s foreign and security policies in the post-Cold War period in the context of its geopolitical location between Russia and Germany

100%

Stolarczyk M.

Studia Politicae Universitatis Silesiensis

|

2019

|

vol. 26

45-108

PL

Celem badawczym w artykule jest ukazanie wpływu (znaczenia) czynnika geopolitycznego w stosunkach Polski z Federacją Rosyjską (Rosją) i Republiką Federalną Niemiec (Niemcami) w okresie pozimnowojennym, w tym przede wszystkim na stopień zbieżnych i rozbieżnych (sprzecznych) interesów z tymi państwami oraz na dylematy z tym związane dla polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Polski. Główna teza badawcza zawiera się w stwierdzeniu, że czynnik geopolityczny, mimo zmian zachodzących w ostatnich dziesięcioleciach w systemie międzynarodowym (np. przyspieszenie procesów globalizacji), jest nadal jedną z głównych determinant stosunków Polski z Rosją i Niemcami. Jednakże w okresie pozimnowojennym rzutował on zdecydowanie bardziej negatywnie na stosunki Polski z Rosją niż na relacje Polski z Niemcami. W omawianym okresie w polityce zagranicznej Polski znacznie zmalało znaczenie problemu niemieckiego, w jego tradycyjnym rozumieniu źródeł zagrożenia, rosło natomiast znaczenie problemu rosyjskiego. Niemcy były postrzegane przez decydentów polskiej polityki zagranicznej przede wszystkim jako partner i sojusznik (w ramach NATO), natomiast Rosja, jako główne zagrożenie dla bezpieczeństwa Polski, w tym także jako zagrożenie militarne (zagrożenie bezpośrednią napaścią zbrojną). Mając na uwadze zagadnienia bardziej szczegółowe, w opracowaniu wyeksponowane zostały m.in. kwestie dotyczące istoty czynnika geopolitycznego w polityce zagranicznej państw, niektóre uwarunkowania geopolitycznego usytuowania Polski w okresie pozimnowojennym, główne etapy i ich cechy charakterystyczne w stosunkach Polski z Niemcami i Rosją w tym czasie, główne obszary rozbieżnych interesów w stosunkach Polski z Niemcami i Rosja w drugiej dekadzie XXI w., podobieństwa i różnice w polityce Polski wobec Niemiec i Rosji w okresie pozimnowojennym oraz główne dylematy polityki zagranicznej Polski pod koniec drugiej dekady XXI w. wynikające z geopolitycznego usytuowania Polski między Rosją a Niemcami. Jeden z głównych wniosków sformułowanych na podstawie przeprowadzonych rozważań zawiera się w stwierdzeniu, że geopolityczne położenie Polski między Rosją i Niemcami nie oznacza, że mając na uwadze związane z tym zaszłości historyczne, stosunki Polski z tymi państwami skazane są na konfrontacyjny charakter. Czynnik geopolityczny nie ma bowiem charakteru samodzielnej siły sprawczej, determinizmu geopolitycznego, automatycznie eliminującego możliwości wpływu kolejnych polskich rządów na zmianę geopolitycznej sytuacji Polski. Geopolityczne usytuowanie nie determinuje ani wiecznych wrogów ani wiecznych przyjaciół. Z tego samego położenia geopolitycznego Polski można bowiem wyprowadzić różne koncepcje, programy i cele polityki zagranicznej.

EN

The research objective of this paper is the presentation of the influence (significance) of the geopolitical factor in Poland’s relations with the Russian Federation (Russia) and the Federal Republic of Germany (Germany) in the post-Cold War period, first and foremost the influence on the shares of convergent and divergent (contradictory) interests of Poland and the two countries, as well as relevant dilemmas concerning Poland’s foreign and security policies. The main research thesis is that the geopolitical factor remains one of the chief determinants of Poland’s relations with Russia and Germany despite the changes taking place in the international system (e.g. the acceleration of globalisation processes) in the last few decades. In the post-Cold War period, however, it affected Poland’s relations with Russia in a much more negative way than it did the Polish-German relations. The German problem in its traditional sense of a hazard source diminished considerably in the Polish foreign policy in the abovementioned period, while the significance of the Russian problem increased. The decision makers of the Polish foreign policy viewed Germany first and foremost as a partner and an ally (within NATO), while Russia was seen as the main hazard to Polish security, including a military hazard in the form of a direct invasion. Wishing to present more detailed matters, the paper brings to the fore i.a. the issues concerning the essence of the geopolitical factor in the foreign policies of countries, certain conditions of Poland’s geopolitical location in the post-Cold War period, the main stages of Poland’s relations with Germany and Russia in that period together with their characteristics, the main areas of divergent interests in Poland’s relations with Germany and Russia in the second decade of the 21st century, the similarities and differences in Poland’s policy toward Germany and Russia in the post-Cold War period as well as the main dilemmas of the Polish foreign policy toward the end of the second decade of the 21st century stemming from Poland’s geopolitical location between Russia and Germany. One main conclusion formulated on the basis on those deliberations is that Poland’s geopolitical location between Russia and Germany does not doom Polish relations with the two countries to a confrontational nature for historical reasons. The geopolitical factor is not an independent prime mover; it does not entail geopolitical determinism which automatically eliminates the possibility of influencing Poland’s geopolitical situation by subsequent Polish governments. The geopolitical location does not determine eternal enemies or eternal friends because one can derive various conceptions, programmes and objectives of the foreign policy from the same geopolitical location of Poland.

3

THE CONCEPT OF ”SECURITY” IN ANNUAL SPEECHES OF THE REPUBLIC OF POLAND MINISTERS OF FOREIGN AFFAIRS AFTER 2001

80%

Pochyły P.

Przegląd Strategiczny

|

2017

|

issue 10

223-238

PL

Wraz z zamachami na WTC w 2001 roku sytuacji międzynarodowa i stan bezpieczeństwa na świecie zmieniły się. Stany Zjednoczone wraz z sojusznikami – w tym z Polską, rozpoczęły wojnę ze światowym terroryzmem i zaangażowały się w wojny w Afganistanie i w Iraku. Kryzys ekonomiczny z końca pierwszej dekady XXI na świecie, „Arabska Wiosna”, powstanie tzw. Państwa Islamskiego, wojna na Ukrainie i kryzys uchodźczy oddziaływały na stan bezpieczeństwa w Polsce i w Europie. Od 2014 roku polscy ministrowie spraw zagranicznych zmuszeni są reagować na najtrudniejszą sytuację geostrategiczną od 1989 roku. W artykule analizie poddane zostało zagadnienie bezpieczeństwa w exposé ministrów spraw zagranicznych Polski. Problem badawczy to wpływ sytuacji międzynarodowej na treści exposé poszczególnych ministrów w tym aspekcie.

EN

After the WTC attacks in 2001, the international situation and security in the world has changed. The United States and its allies - including Poland – have started a war against global terrorism and got involved in the war in Afghanistan and Iraq. The economic crisis at the end of the first decade of the 21st century, the Arab Spring, the rise of the so-called Islamic State, the war in Ukraine and the refugee crisis have affected the state of security in Poland and in Europe. Since 2014 Poland’s foreign ministers have been forced to react to the most difficult geostrategic situation after 1989. The paper analyses the issue of security in the annual speeches of Poland’s foreign ministers. The research problem is the impact of the international situation on the contents of the ministers’ annual speeches in this regard.

4

Stanisław Swianiewicz i jego wspomnienie o Studnickim [nota redakcyjna]

80%

Zakrzewski M.

Folia Historica Cracoviensia

|

2018

|

vol. 24

|

issue 2

EN

In autumn 1984 Jerzy Giedroyc published a German issue of Kultura. It contained articles by Polish authors such as Konstanty Jeleński, Adam Michnik, Zdzisław Najder, Jan Józef Lipski, Jerzy Stempowski, Czesław Miłosz, Gustaw Herling-Grudziński and Stanisław Swianiewicz. This list of renowned names emphasized the wish to familiarize the German reader with the greatest writers closely or loosely connected with the Literary Institute. The issue contained texts not only on the Polish-German relations, but was also a genuine attempt at promoting Kultura in German circles. An article by Swaniewicz was dedicated to the life of Władysław Studnicki – the most important representative of the pro-German faction during War World I and the Second Polish Republic. The article has never been published in the Polish language. Courtesy of the Literary Institute in Masoins-Laffitte, Folia Historica Cracoviensa presents the original Polish work which was later translated into German. It is a very special text. Not only does Swaniewicz perfectly outline the key tenets of Studnicki’s doctrine and detail the social backdrop of Studnicki’s opinions, but he also revisits a number of personal memories of this figure. Thanks to Swaniewicz, in addition to studying the concept of the leading Polish ‘Germanophile’, we may also sense it through the author’s insightful and, at times, surprising interpretation.

PL

Jesienią 1984 r. Jerzy Giedoryc wydał niemieckojęzyczny numer „Kultury”. Zawierał on artykuły polskich autorów takich jak m.in.: Konstanty Jeleński, Adam Michnik, Zdzisław Najder, Jan Józef Lipski, Jerzy Stempowski, Czesław Miłosz, Gustaw Herling-Grudziński oraz Stanisław Swianiewicz. Zestaw znanych nazwisk silnie podkreślał chęć przedstawienia czytelnikowi niemieckojęzycznemu najwybitniejszych autorów mniej lub bardziej związanych z Instytutem Literackim. Prezentowane teksty nie tylko traktowały o zagadnieniu relacji polsko-niemieckich, ale też były swoistą promocją tego czym jest „Kultura” w kręgu niemieckim. Jeden z tekstów autorstwa Swianiewicza był poświęcony postaci Władysława Studnickiego – najważniejszego przedstawiciela orientacji proniemieckiej w latach I wojny światowej i II Rzeczpospolitej. Tekst nigdy nie wyszedł w języku polskim. Dzięki życzliwości Instytutu Literackiego w Masoin Laffite na łamach pisma Folia Historica Cracoviensa ukazuje się polski pierwowzór opublikowanego niemieckiego tłumaczenia. A jest to tekst wyjątkowy. Swianiewicz nie tylko znakomicie przedstawia najważniejsze elementy doktryny Studnickiego, nie tylko wnikliwie przedstawia społeczne tło jego poglądów, ale przytacza szereg osobistych wspomnień odnośnie tej postaci. Dzięki Swianiewiczowi nie tylko poznajemy koncepcje czołowego polskiego „germanofila”, ale przede wszystkim odczujemy ją poprzez wnikliwą i miejscami zaskakująca interpretację autora.

5

Wspomnienia o Władysławie Studnickim (oprac. M. Zakrzewski)

80%

Swianiewicz S.

Folia Historica Cracoviensia

|

2018

|

vol. 24

|

issue 2

EN

In autumn 1984 Jerzy Giedroyc published a German issue of Kultura. It contained articles by Polish authors such as Konstanty Jeleński, Adam Michnik, Zdzisław Najder, Jan Józef Lipski, Jerzy Stempowski, Czesław Miłosz, Gustaw Herling-Grudziński and Stanisław Swianiewicz. This list of renowned names emphasized the wish to familiarize the German reader with the greatest writers closely or loosely connected with the Literary Institute. The issue contained texts not only on the Polish-German relations, but was also a genuine attempt at promoting Kultura in German circles. An article by Swaniewicz was dedicated to the life of Władysław Studnicki – the most important representative of the pro-German faction during War World I and the Second Polish Republic. The article has never been published in the Polish language. Courtesy of the Literary Institute in Masoins-Laffitte, Folia Historica Cracoviensa presents the original Polish work which was later translated into German. It is a very special text. Not only does Swaniewicz perfectly outline the key tenets of Studnicki’s doctrine and detail the social backdrop of Studnicki’s opinions, but he also revisits a number of personal memories of this figure. Thanks to Swaniewicz, in addition to studying the concept of the leading Polish ‘Germanophile’, we may also sense it through the author’s insightful and, at times, surprising interpretation.

PL

Jesienią 1984 r. Jerzy Giedoryc wydał niemieckojęzyczny numer „Kultury”. Zawierał on artykuły polskich autorów takich jak m.in.: Konstanty Jeleński, Adam Michnik, Zdzisław Najder, Jan Józef Lipski, Jerzy Stempowski, Czesław Miłosz, Gustaw Herling-Grudziński oraz Stanisław Swianiewicz. Zestaw znanych nazwisk silnie podkreślał chęć przedstawienia czytelnikowi niemieckojęzycznemu najwybitniejszych autorów mniej lub bardziej związanych z Instytutem Literackim. Prezentowane teksty nie tylko traktowały o zagadnieniu relacji polsko-niemieckich, ale też były swoistą promocją tego czym jest „Kultura” w kręgu niemieckim. Jeden z tekstów autorstwa Swianiewicza był poświęcony postaci Władysława Studnickiego – najważniejszego przedstawiciela orientacji proniemieckiej w latach I wojny światowej i II Rzeczpospolitej. Tekst nigdy nie wyszedł w języku polskim. Dzięki życzliwości Instytutu Literackiego w Masoin Laffite na łamach pisma Folia Historica Cracoviensa ukazuje się polski pierwowzór opublikowanego niemieckiego tłumaczenia. A jest to tekst wyjątkowy. Swianiewicz nie tylko znakomicie przedstawia najważniejsze elementy doktryny Studnickiego, nie tylko wnikliwie przedstawia społeczne tło jego poglądów, ale przytacza szereg osobistych wspomnień odnośnie tej postaci. Dzięki Swianiewiczowi nie tylko poznajemy koncepcje czołowego polskiego „germanofila”, ale przede wszystkim odczujemy ją poprzez wnikliwą i miejscami zaskakująca interpretację autora.

6

Bezpieczeństwo międzynarodowe w traktatach o przyjaźni i współpracy zawartych przez Polskę z państwami sąsiednimi

71%

Staszewski W.

Studia Prawnicze KUL

|

2019

|

issue 2

201-230

EN

The events at the turn of 1989/1990 that influenced the transformations in Poland and other countries of the Eastern and Central Europe caused the security issues and security assurance guarantees to become the fundamental elements of the Polish national interest and the main objective of the implemented foreign policy. A process of building new treaties and connections has begun. This paper analyses the Treaties of Friendship and Cooperation made by Poland that have a special role in the states’ treaties policy. The subject of the paper is limited to the treaties with the neighbouring states since, after the changes in the closest surroundings, Poland obtained new neighbours. The purpose of this article is to answer questions if, in the Treaties of Friendship and Cooperation made by Poland after 1989, there were any security issues that reflected the common states’ interest and whether those provisions were given the proper rank, and, at the same time, if there were any guarantees for Poland’s security.

PL

Wydarzenia przełomu lat 1989-1990, które wpłynęły na przemiany w Polsce oraz w innych państwach Europy Środkowej i Wschodniej spowodowały, że kwestie bezpieczeństwa i gwarancji jego zapewnienia stały się podstawowym elementem polskiej racji stanu i głównym celem realizowanej polityki zagranicznej. Rozpoczął się proces budowy nowych powiązań traktatowych. W niniejszym artykule dokonano analizy traktatów o przyjaźni i współpracy zawartych przez Polskę, które odgrywają szczególną rolę w stosunkach traktatowych państw. Zakres podmiotowy został ograniczony do umów podpisanych z państwami sąsiednimi, biorąc pod uwagę fakt zmian, które zaszły w bezpośrednim otoczeniu Polski, która zyskała na swoich granicach nowych sąsiadów. Celem opracowania jest udzielenie odpowiedzi na pytanie badawcze, czy w traktatach o przyjaźni i współpracy zawartych przez Polskę po 1989 r. z państwami sąsiednimi znalazły się postanowienia odnoszące się do bezpieczeństwa międzynarodowego, stanowiące przejaw wspólnego zainteresowania i współpracy państw w tym zakresie oraz czy regulacjom tym nadano odpowiednią rangę, a tym samym, czy znalazły się odpowiednie gwarancje dla zapewnienia bezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej.

Refine search results

2 Folia Historica Cracoviensia

1 Pamięć i Sprawiedliwość

1 Przegląd Strategiczny

1 Studia Politicae Universitatis Silesiensis

1 Studia Prawnicze KUL

1 Pochyły P.

1 Staszewski W.

1 Stolarczyk M.

1 Swianiewicz S.

1 Urbański F.

1 Zakrzewski M.

1 2023

2 2019

2 2018

1 2017

Percepcja Organizacji Jedności Afrykańskiej w świetle zachowanych dokumentów Departamentu V i Departamentu II MSZ PRL z lat 1963-1989

Dilemmas of Poland’s foreign and security policies in the post-Cold War period in the context of its geopolitical location between Russia and Germany

THE CONCEPT OF ”SECURITY” IN ANNUAL SPEECHES OF THE REPUBLIC OF POLAND MINISTERS OF FOREIGN AFFAIRS AFTER 2001

Stanisław Swianiewicz i jego wspomnienie o Studnickim [nota redakcyjna]

Wspomnienia o Władysławie Studnickim (oprac. M. Zakrzewski)

Bezpieczeństwo międzynarodowe w traktatach o przyjaźni i współpracy zawartych przez Polskę z państwami sąsiednimi