Search results

1

The National Consciousness of Polish Peasants in the 19th Century as Seen by the 20th Century Historians

100%

Krisań M.

Historyka Studia Metodologiczne

|

2004

|

vol. 34

2

Od dożywocia do emerytury. Ewolucja systemu zabezpieczenia starości na wsi polskiej w latach 1945–1989 i jej echa w korespondencji chłopskiej

84%

Jarosz D.

Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały

|

2020

|

issue 18

EN

The article is an attempt at the analysis of the evolution of the insurance scheme to provide old-age protection for peasants in 1945–89. In addition to the literature on the subject, the research was based on archival materials mainly from the fonds of the Central Committee of the Polish United Workers’ Party kept in the Central Archives of Modern Records, the files of the Office of Letters of the Polish Radio and Television (preserved in the Documentation and Programme Collections Centre of the Polish Television SA) and, to a lesser extent, court documents found in the State Archives in Siedlce. The subject of the research was the institution of life annuity and the evolution of the social insurance system for farmers, especially the changes in legal regulations made from the 1960s to the 1980s.

PL

Artykuł jest próbą analizy ewolucji systemu zabezpieczenia starości osób zamieszkujących na wsi w latach 1945–1989. Podstawę źródłową badań stanowiły, obok literatury przedmiotu, materiały archiwalne pochodzące głównie z zespołu Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej przechowywane w Archiwum Akt Nowych, akta Biura Listów Polskiego Radia i Telewizji (znajdują się w zbiorach Ośrodka Dokumentacji Aktowej i Zbiorów Programowych TVP S.A.) oraz w mniejszym zakresie dokumenty sądowe odnalezione w Archiwum Państwowym w Siedlcach. Przedmiotem badań była instytucja dożywocia oraz ewolucja systemu ubezpieczenia społecznego rolników, a szczególnie zmiany regulacji prawnych dokonywane od lat sześćdziesiątych do osiemdziesiątych XX w.

3

Rola Centralnego Towarzystwa Rolniczego w rozwoju spółdzielczości na ziemiach polskich

67%

Kwiecień M.

Pieniądze i Więź

|

2016

|

vol. 19

|

issue 4(73)

29-34

PL

Na początku XX wieku w polskich kręgach gospodarczych i politycznych formułowano programy przebudowy i jakościowych zmian w strukturze rolnictwa i stosunków własnościowych. Powstałe w 1906 roku Centralne Towarzystwo Rolnicze (CTR) stawiało sobie te właśnie kwestie jako zasadniczy cel swojej działalności. W latach 1906 – 1907 kształtowały się różne koncepcje reform gospodarczych w sektorze rolniczym. W założeniach programowych Centralnego Towarzystwa Rolniczego było określone, iż ma ono być organizacją o charakterze ekonomicznym, ale także i społecznym. Podnoszenie poziomu rolnictwa polskiego miało iść w parze z naprawą stosunków społecznych, polegającą m.in. na zwiększeniu prestiżu i roli warstwy chłopskiej poprzez jej angażowanie w życie gospodarcze na równi z ziemiaństwem. Ludność chłopska powinna czuć się bardziej dowartościowana jako poważna siła społeczna, ekonomiczna i polityczna. CTR chciało być wspólnym przedstawicielstwem rolnictwa i całej wsi. Zadanie tak postawione nie było łatwe do realizacji. Po wielowiekowej tradycji wsi pańszczyźnianej, najtrudniejsze było przezwyciężenie wzajemnych niechęci i uprzedzeń chaty wobec dworu i dworu wobec chaty. Wpływy CTR wśród chłopów nie były zbyt silne, a niekiedy wręcz żadne. Stosunkowo największe wpływy miało natomiast wśród ziemiaństwa. Dlatego CTR dążyło na różne sposoby do zmiany tej sytuacji. Pojawiały się śmiałe projekty przemian i kierunków dalszego rozwoju. W pierwszym ćwierćwieczu XX stulecia było ono także płaszczyzną, na której starano się tworzyć i rozwijać spółdzielcze formy gospodarowania i jednocześnie organizowania społeczeństwa polskiego. Działania nakierowane na podnoszenie poziomu ekonomicznego i modernizowanie gospodarki wiązano ściśle z procesami integracji społeczeństwa, organizowania i budowania poczucia odpowiedzialności za dobro wspólne. Szansą na to miały być przede wszystkim zrzeszenia o charakterze spółdzielczym. Centralne Towarzystwo Rolnicze można zatem określić jako ważne zaplecze ruchu spółdzielczego u progu niepodległości oraz w całym okresie międzywojennym.

EN

At the beginning of the 20th century in Polish economic and political circles programs of restructuring, as well as qualitative changes in the structure of farming and property were being formulated. Established in 1906 Central Agricultural Society put these very issues as crucial objectives of its activity. The program principles of the Central Agricultural Society determined, that it was supposed to be an organization of economic but also social character. Raising the level of Polish farming was supposed to go hand in hand with repair of social relations, consisting – among others – the increase of prestige and role of peasants by involving them in the economic life equally with the landowners. The Central Agricultural Society was very important in development of cooperatives at the beginning of independent Poland.

4

Dissonant Heritage as a By-Product of the Postwar Agrarian Reform in Poland. From Postmemory to Ethnoarchaeology

67%

Latocha S.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica

|

2019

|

issue 34

107-127

PL

Przedmiotem artykułu jest dysharmonijne dziedzictwo przedstawione na przykładzie poniemieckich wsi w Polsce centralnej. Reforma rolna (1944) zmieniła lokalny krajobraz społeczny i kulturowy, usuwając z niego niemieckich mieszkańców. W poniemieckich gospodarstwach, domach żyją współcześnie rodziny beneficjentów reformy – polskich chłopów. Artykuł ma charakter osobisty, opiera się na postpamięci autora, który bazując na archiwaliach (m.in. aktach stanu cywilnego, podaniach chłopów o poniemiecką ziemię) i informacjach od swojej babki pamiętającej swoich niemieckich sąsiadów, próbuje „wskrzesić” wielokulturową przeszłość i tych, którzy byli częścią tego krajobrazu. Autor w zarysie przedstawia koncepcję badań etnoarcheologicznych tego dysharmonijnego dziedzictwa będącego produktem ubocznym reformy rolnej (1944) w Polsce.

EN

The subject of the paper is dissonant heritage exemplified by former German villages in Central Poland. The agrarian reform (1944) transformed the local social and cultural landscape by removing its German inhabitants. Today, former German farmsteads are occupied by families of the reform beneficiaries – Polish peasants. The paper is personal as it is based on the postmemory of the author, who used archival sources (including vital records and peasants’ letters of application for the post-German land) and information from his grandmother, who remembers her German neighbours, in an attempt to ‘revive’ the multi-cultural past and those who used to be a part of this landscape. The author outlines the concept of ethnoarchaeological research into the dissonant heritage being a by-product of the agrarian reform (1944) in Poland.

Refine search results

1 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica

1 Historyka Studia Metodologiczne

1 Pieniądze i Więź

1 Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały

1 Jarosz D.

1 Krisań M.

1 Kwiecień M.

1 Latocha S.

1 2020

1 2019

1 2017

1 2004

The National Consciousness of Polish Peasants in the 19th Century as Seen by the 20th Century Historians

Od dożywocia do emerytury. Ewolucja systemu zabezpieczenia starości na wsi polskiej w latach 1945–1989 i jej echa w korespondencji chłopskiej

Rola Centralnego Towarzystwa Rolniczego w rozwoju spółdzielczości na ziemiach polskich

Dissonant Heritage as a By-Product of the Postwar Agrarian Reform in Poland. From Postmemory to Ethnoarchaeology