Search results

1

Czy miesięcznice smoleńskie były uroczystościami religijnymi? Prawo a polska kultura religijna

100%

Pasek Z.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2021

|

vol. 24

67-85

EN

Drawing on the example of the conflicts around the monthly Smolensk commemorations in 2017, the article discusses the issue of taking into account the tradition of Polish religious culture in cases pursued under article 196 of the Penal Code. Using the rule of cultural defense as an analogy, the Author recalls the historical roots of traditional Polish religiosity whose main features crystallized in the baroque (Sarmatism) era. One of the most important features of this religiosity is the close connection between religion and politics. The lack of statehood in the period of partitions and during the communist times enhanced, in a similar way to the diasporic culture of Judaism, the interconnections between religion and secular spheres of life. The Author suggests taking into account the cultural factor when analyzing cases pertaining to offending religious feelings that arise nowadays as the dominant character of traditional religious culture is being undermined. The clash between traditional culture and the liberal and leftist heritage of the Enlightenment (which determines contemporary Polish legal culture) has led to growing divergences in the symbolic sensitivity and perception of the axiological foundations of the State. The preamble to the 1997 Constitution illustrates these divergences well.

PL

Na przykładzie konfliktów wokół Miesięcznic Smoleńskich z 2017 r. Autor omawia problem uwzględniania w sprawach toczonych z art. 196 Kodeksu karnego (dot. obrazy uczuć religijnych) tradycji polskiej kultury religijnej. Stosując jako analogię zasadę „obrony z kultury” (cultural defense) Autor przywołuje historyczne korzenie polskiej tradycyjnej religijności, której główne cechy ukształtowały się w dobie baroku (sarmatyzmu). Jedną z najważniejszych cech tej religijności jest ścisłe połączenie sfery religii i polityki. Brak państwowości w okresie zaborów i PRL wzmocnił, podobnie jak w kulturze diasporalnego judaizmu, związek między religią i pozareligijnymi dziedzinami życia. Autor sugeruje rozważenie czynnika kulturowego podczas analizowania spraw o obrazę uczuć religijnych, które współcześnie rodzą się z powodu kurczenia się dominującego charakteru tego typu kultury. Zderzenie się jej z liberalnym i lewicowym dziedzictwem oświecenia (które determinuje współczesną kulturę prawną Polski) doprowadza do licznych konfliktów, które polegają na narastaniu różnic w zakresie wrażliwości symbolicznej i postrzegania fundamentów aksjologicznych Państwa. Różnice te ilustruje Preambuła do obecnej Konstytucji.

2

Świadectwa ewangelikalne i katolickie w perspektywie korpusowej analizy dyskursu

100%

Leśniak A., Pasek Z.

Socjolingwistyka

|

2020

|

issue 34

57-75

PL

Artykuł przedstawia wyniki analizy porównawczej ewangelizacyjnych świadectw rzymskokatolickich (z portalu Deon.pl) i protestanckich – zielonoświątkowych (z pisma „Chrześcijanin” i in.). Autorzy, korzystając z narzędzi językoznawstwa korpusowego, ukazują odmienności obu korpusów. Interesujące było zrekonstruowanie „obszarów grzechu” – zła, które składający świadectwa przezwyciężyli dzięki bożej pomocy. Są to odmienne sfery: w przypadku świadectw katolickich obszar ten tworzy kompleks znaczeniowy zbudowany wokół pojęć miłość – seks – asceza. Świadectwa zielonoświątkowe skupione są na kompleksie używki – uzależnienia – patologie. Składająca się z dwu etapów analiza (frekwencja i zakorzenienie w kor pusie słów kluczowych i rozpoznanie wizualne najistotniejszych kolokacji) pozwoliła sformułować wniosek o dominujących obszarach znaczeniowych, które określają mapę mentalną życia religijnego wyznawców obu nurtów chrześcijaństwa.

EN

The article presents the results of a comparative analysis of Roman Catholic (from the portal Deon.pl) and Protestant, Pentecostal (from the magazine “Chrześcijanin” et al.) Christian testimonies. Using the tools of corpus linguistics, the authors show the differences between both collections of texts. Especially interest ing was the reconstruction of the „areas of sin”, the evils the testimony authors overcame thanks to God’s help. These are different spheres for both types of texts, in the case of Catholic testimonies it is formed by a semantic complex built around the terms of “love – sex – asceticism”, and Pentecostal testimonies are focused on the “stimulants – addictions – antisocial behaviour” complex. The analysis consisting of two stages (frequency, describing the role of keywords in the corpus, and visual recognition of the most impor tant collocations) allowed us to formulate conclusions on the dominant areas of meaning which define the mental map of the religious life of the followers of both the Christian denominations.

3

Druk ulotny na temat objawień Maryjnych w Dzierzgowie w roku 1664

80%

Kwaśniewski A.

Orientalia Christiana Cracoviensia

|

2018

|

vol. 10

EN

Jan Myszkowski received the icon of the Byzantine Mother of God during the Battle of Beresteczko (1651). The icon was made at the turn of the 16th and 17th centuries. The painting was placed in the parish church in Dzierzgów in the diocese of Cracow. In 1664, tears appeared in the painting, which was considered as a wonderful phenomenon. The Cracow Bishop Andrzej Trzebicki delegated the commission to Dzierzgów whose aim was to examine the circumstances of the event. In addition, an anonymous story about these events was printed. The story of the apparitions in Dzierzgów was published in the form of a two-card print, which is currently known only from one copy. The work devoted to this source consists of a discussion and critical edition. Wespazjan Kochowski, while working on the history of Poland, made his own interpretation of the wonderful event. In his opinion, tears appeared in the painting due to the unjust treatment of a Polish magnate Jerzy Lubomirski by the royal court. In this interpretation, Our Lady cried in Dzierzgów when King Jan Kazimierz and Queen Ludwika Maria Gonzaga unfairly accused Jerzy Lubomirski of betrayal.

PL

Jan Myszkowski w czasie bitwy pod Beresteczkiem (1651) otrzymał bizantyjską ikonę Matki Bożej. Ikona była wykonana na przełomie XVI i XVII wieku. Obraz ten trafił do kościoła parafialnego w Dzierzgowie na terenie diecezji krakowskiej. W roku 1664 na obrazie pojawiły się łzy, które uznano za zjawisko cudowne. Biskup krakowski Andrzej Trzebicki wydelegował do Dzierzgowa komisję, która badała okoliczności wydarzenia. W związku z objawieniami wydrukowano anonimowe opowiadanie o tych wydarzeniach. Opowieść o objawieniach w Dzierzgowie została wydana w postaci druku złożonego z dwóch kart. Druk obecnie znany jest tylko z jednego egzemplarza. Praca poświęcona temu źródłu złożona jest z omówienia i edycji krytycznej. Wespazjan Kochowski, opracowując dzieje Polski, dokonał własnej interpretacji cudownego wydarzenia. Jego zdaniem łzy pojawiły się na obrazie z powodu niesprawiedliwego traktowana polskiego magnata Jerzego Lubomirskiego przez dwór królewski. W tej interpretacji Matka Boża płakała w Dzierzgowie, gdy król Jan Kazimierz i królowa Ludwika Maria Gonzaga przygotowywali skierowane pod adresem Jerzego Lubomirskiego niesprawiedliwe oskarżenie o zdradę.

4

Dorobek historyczny kieleckich historyków kościelnych (XX/XXI w.)

61%

Kwaśniewski A.

|

2018

|

vol. 65

|

issue 4: Historia Kościoła

83-95

EN

The article focuses on the historiographic achievements of 20 priests from the Diocese of Kielce who have written their works in the last half century. The studied material covered about 800 historical works. The research areas which have been widely studied are related to the following subjects: the Polish religious culture, synods in the interwar period, the liturgy of the Order of the Holy Sepulchre and the Teutonic Order, press study. Local subjects under study refer to the history of the Diocese of Kielce: the clergy, religious life, the theological seminary, the history of parishes and monasteries, literature and pastoral work during World War II. The developing trends include research on historical book collections and archival fonds. In the diocesan historiography, a leading figure is Rev. Daniel Olszewski, the creator of the original trend of the Polish religious culture.

PL

Artykuł obejmuje dorobek historiograficzny grupy dwudziestu księży diecezji kieleckiej tworzących w ostatnim półwieczu. Przebadany materiał objął około 800 prac historycznych. Rozwinięte nurty badań związane są z przedmiotem: polska kultura religijna, synody w dwudziestoleciu międzywojennym, liturgia bożogrobców i krzyżaków, prasoznawstwo. Z regionalnej tematyki poziom rozwoju osiągnęły badania nad dziejami diecezji kieleckiej − duchowieństwo, życie religijne, seminarium duchowne, dzieje parafii i klasztorów, piśmiennictwo, duszpasterstwo z okresu II wojny światowej. Do nurtów rozwijających się należą badania nad księgozbiorami historycznymi i zasobami archiwalnymi. Naczelne miejsce w historiografii diecezjalnej zajmuje ks. Daniel Olszewski − twórca oryginalnego nurtu polskiej kultury religijnej.

Refine search results

1 Orientalia Christiana Cracoviensia

1 Roczniki Teologiczne

1 Socjolingwistyka

1 Studia z Prawa Wyznaniowego

2 Kwaśniewski A.

2 Pasek Z.

1 Leśniak A.

1 2021

1 2020

2 2018

Czy miesięcznice smoleńskie były uroczystościami religijnymi? Prawo a polska kultura religijna

Świadectwa ewangelikalne i katolickie w perspektywie korpusowej analizy dyskursu

Druk ulotny na temat objawień Maryjnych w Dzierzgowie w roku 1664

Dorobek historyczny kieleckich historyków kościelnych (XX/XXI w.)