Search results

1

Propagatorzy kultury polskiej w Wilnie i ich rola w krzewieniu polskości w niepodległej Litwie

100%

Stukus-Haník K.

UR Journal of Humanities and Social Sciences

|

2023

|

vol. 26

|

issue 1

136-152

EN

The regaining of independence by Lithuania brought the Polish national minority a significant improvement in terms of the possibility of developing their own culture. This was particularly influenced by the opening of borders, which allowed closer contacts with Poland and Poles scattered around the world. This contributed to the creation of new Polish organizations, and above all to the construction of the Polish Cultural Centre in Vilnius, which became a place of cultural meetings. These activities were favourable for maintaining and developing national awareness, preserving and passing on identity to future generations. A special role in this process was played by people who, with their hard work and actions, put a lot of effort into promoting their native language and culture. Thanks to their efforts, Polish culture in Lithuania survived and stood out from other national minorities in these areas. Everyone who met these extraordinary people on their way tried to follow them and take care of the beautiful Polish culture and, just like them, pass it on to their surroundings. It should be noted that there are factors that unite people who identify with one nation and culture. Certainly, for Poles living in the Republic of Lithuania such factors included language, religion, literature, national songs and dances. Therefore, the activity of Polish song and dance ensembles, amateur theatres, various associations and cultural institutions, which particularly cultivated Polish culture, and by passing it on to the next generations, protected them from denationalisation.

PL

Odzyskanie przez Litwę niepodległości przyniosło polskiej mniejszości narodowej znaczną poprawę w zakresie możliwości rozwoju własnej kultury. Szczególny wpływ na to miało otwarcie granic, które pozwoliło na zacieśnienie kontaktów z Polską oraz Polakami rozsianymi po całym świecie. Przyczyniło się m.in. do powstawania nowych polskich organizacji, a przede wszystkim do budowy Domu Kultury Polskiej w Wilnie, który stał się miejscem spotkań kulturalnych. Działania te sprzyjały podtrzymywaniu i rozwojowi świadomości narodowej, zachowaniu własnej tożsamości oraz przekazywaniu jej następnym pokoleniom. Szczególną rolę w tym procesie odegrali ludzie, którzy poprzez swoją ciężką pracę i podejmowane aktywności wkładali wiele trudu w krzewienie ojczystego słowa i kultury. Dzięki ich wysiłkom kultura polska na Litwie przetrwała i wyróżniła się wśród innych rozwijających się kulturalnie na tych terenach mniejszości narodowych. Każdy, kto spotkał na swej drodze tych niezwykłych ludzi, starał się za ich przykładem pielęgnować piękną polską kulturę i tak jak oni przekazywać ją swojemu otoczeniu. Warto zauważyć, że istnieją czynniki łączące ze sobą ludzi, którzy utożsamiają się z jednym narodem i kulturą. Z pewnością dla Polaków zamieszkujących Republikę Litewską takimi ogniwami były m.in. język, religia, literatura, pieśni i tańce narodowe. Należy zatem przybliżać działalność polskich zespołów pieśni i tańca, teatrów amatorskich, różnorodnych stowarzyszeń i instytucji kulturalnych, które w szczególny sposób dbały o pielęgnowanie polskiej kultury, a poprzez przekazywanie jej kolejnym pokoleniom chroniły środowiska polskie przed wynarodowieniem.

2

Poetic landscapes of Wilhelm Przeczek

85%

Martinek L.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2020

|

vol. 59

|

issue 4

147-157

PL

Autor poświęca uwagę pisarzowi polskiemu z czeskiego Śląska cieszyńskiego, rodakowi z przemysłowej Karwiny, który później zamieszkał na Podbeskidziu w Bystrzycy nad Olzą. Zajmuje się więc poetyckimi krajobrazami w twórczości jednego z najwybitniejszych poetów zaolziańskich nie tylko przemysłowych i górskich, ale również z podróży autora po Czechach i za granicą.

EN

Wilhelm Przeczek is a Polish writer who has lived in Karviná, the Czech Republic, since he was born in 1936. He is a member of a Polish minority and he has aimed his literary output at its members and at readers in Poland. Translations into the Czech language are aimed at readers in the Czech Republic. Having made a protest against the intervention of the Warsaw Pact armies into Czechoslovakia in August 1968, W. Przeczek was not allowed to publish and he was dismissed – he had worked as an editor of a Polish paper “Głos Ludu”. In 1970–1977 he worked as an actor, stage director, and dramatic advisor of a puppet show theatre Bajka in Český Těšín, the Czech Republic. In his article, the author deals with poems by W. Przeczek’s on the subject of journeys about Europe. The starting point is local, but a global result.

3

Hornická tematika v poezii Wilhelma Przeczka

80%

Martinek L.

Slavica Wratislaviensia

|

2018

|

vol. 166

109-119

EN

Mining theme in the poetry of Wilhelm Przeczek The author in his article deals with the mining theme in the poetry of Polish poet of the Czech Cieszyn Silesia Wilhelm Przeczek (1936–2006). The fact that the Przeczek was born in a mining colony in Karvina, that his ancestors and siblings in the male tribe took up this profession, left his indelible mark on poetry. This is not just about mining theme, but also a symbol of local identity, such as a pit, heap, but also house and home.

PL

Tematyka górnicza w poezji Wilhelma Przeczka Artykuł poświęcony jest tematyce górniczej w poezji Wilhelma Przeczka (1936–2006) — polskiego poety pochodzącego z czeskiego Śląska Cieszyńskiego. Fakt, że Przeczek urodził się w kolonii górniczej w Karwinie, a jego przodkowie i krewni płci męskiej pracowali jako górnicy, pozostawił w jego twórczości trwały ślad. Nie chodzi tu tylko o tematykę górniczą, lecz także o symbole tożsamości lokalnej, takie jak „hałda”, „wał”, ale też „dom” i „ojczyzna”.

Refine search results

1 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

1 Slavica Wratislaviensia

1 UR Journal of Humanities and Social Sciences

2 Martinek L.

1 Stukus-Haník K.

1 2023

1 2020

1 2018

Propagatorzy kultury polskiej w Wilnie i ich rola w krzewieniu polskości w niepodległej Litwie

Poetic landscapes of Wilhelm Przeczek

Hornická tematika v poezii Wilhelma Przeczka