Results found: 2

Search results

Search:
in the keywords: polska muzyka skrzypcowa

Sort By:

Limit search:

Twórczość skrzypcowa Grzegorza Fitelberga

100%

Renat M.

Edukacja Muzyczna

2017

issue 12

53–82

Artykuł przedstawia nieznany i niebadany wcześniej dział twórczości wybitnego polskiego dyrygenta Grzegorza Fitelberga (1879–1953), który w latach młodzieńczych intensywnie zajmował się kompozycją, zdobywając uznanie nie tylko na konkursach kompozytorskich. Omówienie dotyczy siedmiu utworów skrzypcowych z okresu młodzieńczego, do których należą: 􏰂 — Romance sans paroles D-dur; 􏰂 — Romance sans paroles A-dur op. 11; 􏰂 — I Sonata a-moll na skrzypce i fortepian op. 2; 􏰂 — Berceuse cis-moll na skrzypce i fortepian (bez numeru opusowego); — Mazurka na skrzypce i fortepian (G-dur, bez numeru opusowego); 􏰂 II Sonata F-dur na skrzypce i fortepian op. 12; — niedokończony Koncert skrzypcowy d-moll op. 13. Piśmiennictwo muzykologiczne w języku polskim dotyczące Grzegorza Fitelberga koncentruje się przede wszystkim na prezentacji dorobku dyrygenckiego, który przyćmił twórczość kompozytorską, zakończoną w 1918 roku. Zapewne intensywna działalność Fitelberga-dyrygenta odsunęła go od komponowania, a zasługujące niewątpliwie na uwagę młodzieńcze utwory uległy zapomnieniu. Przeprowadzona analiza dzieł skrzypcowych Fitelberga wykazała, że utwory te ze względu na swoje walory artystyczne są godne przypomnienia. Obserwujemy w nich ewolucję języka muzycznego. Rozwój melodyki w kolejnych utworach polegał na stopniowym poszerzaniu ruchliwo- ści interwałowej. W partii fortepianowej w harmonice obserwujemy rozbudowę struktur akordowych, ich poszerzanie, wzbogacanie o głosy kontrapunktujące, dźwięki obce i alteracje. Równolegle z ewolucją w harmonice podąża tendencja do poszerzania rejestrów skrzypcowych. Profil stylistyczny tych utworów ewoluował od wzorców romantycznych do bardziej rozbudowanego języka neoromantycznego i pierwszych symptomów estetyki impresjonistycznej. W sonatach zaakcentowany został przede wszystkim rozwój faktury, natomiast w miniaturach lirycznych nastąpiła ewolucja melodyki i harmoniki. W Koncercie skrzypcowym d-moll język dźwiękowy jest bardziej złożony, służy dramaturgii; przeciwstawia diatonikę – chromatyce, masyw brzmieniowy zespołu – solistycznej akcji. Utwory skrzypcowe Fitelberga jawią się jako artystycznie wartościowe i jednocześnie te, w których Fitelberg wypracował podstawy swego warsztatu twórczego. Wraz z utworami skrzypcowymi innych kompozytorów epoki przełomu XIX/XX wieku (Stojowski, Melcer, Maliszewski, Andrzejowski, Zarzycki) współtworzą one ważny dział dorobku kameralnego muzyki polskiej tego okresu. Twórczość ta, pomimo fonograficznego utrwalenia w roku 2010, wciąż czeka na większe zainteresowanie wykonawców i melomanów.

The article presents an unknown and previously not studied part of the work of the outstanding Polish conductor, Grzegorz Fitelberg (1879–1953), who during his youth was intensively engaged in composing and gained recognition not only at composition competitions. The study concerns seven violin works from his youthful period comprising: 􏰂 The article presents an unknown and previously not studied part of the work of the outstanding Polish conductor, Grzegorz Fitelberg (1879–1953), who during his youth was intensively engaged in composing and gained recognition not only at composition competitions. The study concerns seven violin works from his youthful period comprising: 􏰂 The article presents an unknown and previously not studied part of the work of the outstanding Polish conductor, Grzegorz Fitelberg (1879–1953), who during his youth was intensively engaged in composing and gained recognition not only at composition competitions. The study concerns seven violin works from his youthful period comprising: 􏰂 — Romance sans paroles in D major; 􏰂 — Romance sans paroles in A major op. 11; 􏰂 — Sonata No. 1 in A minor for violin and piano op. 2, 􏰂 — Berceuse in C sharp minor for violin and piano (without opus number); 􏰂 — Mazurka for violin and piano (in G major, without opus number); 􏰂 — Sonata No. 2 in F major for violin and piano op. 12; — unfinished Violin Concerto in D minor, op. 13. The musicological literature in Polish concerning Grzegorz Fitelberg focuses primarily on the presentation of the conductor’s output, which overshadowed the composer's work that he quit in 1918. It’s Fitelberg’s intense activity as a conductor probably that made him withdraw from com- posing, and the youthful works, which undoubtedly deserve attention, were forgotten. The analysis of Fitelberg’s violin works has shown that these works are worth remembering due to their artistic value. In these compositions, we can observe the evolution of the musical language. The development of the melodics in the subsequent works was based on a gradual increase of the interval mobility. In the piano part, in the harmonics, we can observe the development of chord structures, their expansion, enrichment with counterpoint voices, ‘foreign’ sounds and alterations. In line with harmonics evolution, we can observe the tendency to expand violin registers. The stylistic profile of these works evolved from romantic patterns to more sophisticated neo-romantic language and the first signs of impressionistic aesthetics. What has been highlighted in the sonatas is mainly the development of texture, whereas the lyrical miniatures evolve on the level of melodics and harmonics. In the Violin Concerto in D minor, the sound language is more complex, it serves dramatic purposes; it contrasts diatonicism with chromaticism, and the massif sound of the ensemble with that of the soloist action. Fitelberg’s violin compositions appear as artistically valuable and, at the same time, as the ones in which Fitelberg developed the foundations of his creative technique. Along with violin works by other composers of the turn of the 19th and 20th century (Stojowski, Melcer, Maliszewski, Andrzejowski, Zarzycki), they constitute an important section of the chamber music compositions of that period. Unfortunately, these compositions, even though they were recorded in 2010, are still awaiting to gain more attention of performers and music lovers.

Rękopisy utworów skrzypcowych Marcelego Popławskiego ze zbiorów Biblioteki Narodowej w Warszawie

63%

Renat M.

Edukacja Muzyczna

2019

issue 14

265–312

The paper presents unknown compositions by a forgotten Polish composer, educator and organizer of musical life, active in the first half of the 20th century, in various centres in Poland and abroad. The main content is preceded by a biographical sketch, based on biographical notes in en- cyclopedias and lexicons. The works, most of which have not been published and which have been preserved in manuscripts, are discussed on the basis of the author’s own source research and two publisher’s commentaries. When dealing with the main subject, a descriptive method of analysis of a musical work has been applied, which focuses on the musical form, including the compositional technique and taking into account the specificity of violin playing and the expressive aspect. The presentation concerns 22 compositions by M. Popławski: Berceuse for violin and piano, 1906; Pre- lude. Etudes pour violon avec accomp. Piano, 1907; Prelude and dance “W górach” (en. “In the mountains”) for violin and piano, 1908; La fleur fanée for violin and piano, 1908, Passage for violin and piano, 1908; Sonata in F-sharp minor for violin and piano, 1908; Drei Skizzen for violin and piano, 1908: All Ongarese, Chansonete, Eroticon, Sonata in E minor for solo violin, 1911; Suite “W słońcu” (en. “In the sun”) for violin and piano, 1912; Variations „Za toboj Lizet” for violin and piano, 1913; Reverie for violin and piano, 1913; Valse for violin and harp, 1916; Menuetto for violin and harp, 1916; Mazurka for violin and harp, 1916; Rigaudon for violin and piano,1918; Polka for violin and piano, 1918; Etude for solo violin, 1918; Menuetto (ancient style) for violin and piano, 1920; Caprice for violin and piano, 1922; Air for violin and piano, without date. The analyses conducted allowed the following assertions regarding M. Popławski’s compositions: — the composer’s output comprises works of various genres (dance, lyrical, virtuoso, sonatas) and is classified as Neoromantic style; — the compositional technique is characterised by the principle of “permanent evolution” in the shaping of musical narration and makes use of intensive chromaticism; — later pieces tend to modernize the sound language; — the preserved Popławski’s works constitute the last stage of the late Romantic virtuoso style in Polish violin literature.

Artykuł przedstawia nieznane kompozycje zapomnianego polskiego twórcy, pedagoga i organizatora życia muzycznego, działającego w I połowie XX wieku, w różnych ośrodkach w Polsce i za granicą. Główną treść poprzedza rys biograficzny, sporządzony na podstawie biogramów encyklopedycznych i leksykalnych. Omówienie w większości niepublikowanych utworów, które zachowały się w rękopisach, przeprowadzone zostało na podstawie źródłoznawczych badań własnych oraz w oparciu o dwa komentarze wydawnicze. W rozwiązaniu główniej problematyki zastosowano deskryptywną metodę analizy dzieła muzycznego, ukierunkowaną na formę muzyczną, w tym na technikę kompozytorską z uwzględnieniem specyfiki gry skrzypcowej oraz strony wyrazowej. Prezentacja dotyczy 22 kompozycji M. Popławskiego: Berceuse na skrzypce i fortepian, 1906; Prelude. Etudes pour violon avec accomp. piano, 1907; Preludium i Taniec „W górach” na skrzypce i fortepian, 1908; La fleur fanée na skrzypce i fortepian, 1908, Fragment na skrzypce i fortepian, 1908; Sonata fis-moll na skrzypce i fortepian, 1908; Drei Skizzen na skrzypce i fortepian: All Ongarese, Chansonete, Eroticon, 1908; Sonata e-moll na skrzypce solo, 1911; Suita „W słońcu” na skrzypce i fortepian, 1912; Wariacje „Za toboj Lizet” na skrzypce i fortepian, 1913; Reverie na skrzypce i fortepian, 1913; Valse na skrzypce i harfę, 1916; Menuetto na skrzypce i harfę, 1916; Mazourka na skrzypce i harfę, 1916; Rigaudon na skrzypce i fortepian, 1918; Polka na skrzypce i fortepian, 1918; Etude na skrzypce solo, 1918; Menuetto (styl ancien) na skrzypce i fortepian, 1920; Caprice na skrzypce i fortepian, 1922; Melodia na skrzypce i fortepian, bez datowania. Przeprowadzone analizy pozwoliły na następujące konstatacje dotyczące twórczości M. Popławskiego: — dorobek kompozytora obejmuje utwory różnych gatunków (taneczne, liryczne, wirtuozowskie, sonaty) i plasuje się w stylu neoromantycznym; — technika kompozytorska wyróżnia się zasadą „permanentnej ewolucji” w kształtowaniu narracji muzycznej, z zastosowaniem intensywnej chromatyki; — w późniejszych utworach występują tendencje do modernizacji języka dźwiękowego; — zachowana twórczość M. Popławskiego stanowi ostatni etap późnoromantycznego nurtu wirtuozowskiego w polskiej literaturze wiolinistycznej.

Refine search results

2 Edukacja Muzyczna

2 Renat M.

1 2019

1 2017

Search results

Twórczość skrzypcowa Grzegorza Fitelberga

Rękopisy utworów skrzypcowych Marcelego Popławskiego ze zbiorów Biblioteki Narodowej w Warszawie