Results found: 2

Search results

Search:
in the keywords: polskie prawo administracyjne

Sort By:

Limit search:

Pomiędzy rutyną a inwencją. O urzędowych wyborach nazwisk w dwudziestoleciu międzywojennym

100%

Woźniak E., Zarębski R.

Roczniki Humanistyczne

2016

vol. 64

issue 6: Językoznawstwo

103-116

W artykule dokonano językoznawczego opisu zagadnienia o charakterze społeczno-prawnym, jakim było urzędowe nadawanie nazwisk osobom nieznanych rodziców w okresie międzywojennym. Podjęty problem badawczy mieści się na pograniczu prawa administracyjnego i językoznawstwa (zwłaszcza onomastyki i socjolingwistyki). Skupiono się na semantyce nadawanych nazwisk i wykryciu preferencji urzędników w zakresie wybieranych modeli strukturalnych. W myśl zaleceń zawartych w odpowiedniej ustawie urzędnicy starali się nie nadawać nazwisk ośmieszających, choć w zebranym materiale pojawiło się kilka antroponimów od podstaw z kręgu leksyki zwierzęcej, np. Koza, Koziołek, Pająk. Odnotowano również nieliczne nazwiska wskazujące na przykre okoliczności z życia nazwanej osoby, np. Zagiński. Dość często też nadawano nazwisko opiekunów prawnych lub innych osób, w których pieczy znalazło się dziecko, choć niekiedy miano nawiązywało tylko pośrednio do nazwiska opiekunów, np. Migulski (opiekun Miguła). Dla dzieci wyznania mojżeszowego wybierano zazwyczaj nazwiska funkcjonujące w społeczności żydowskiej. W zakresie preferowanych modeli nazewniczych dominują nazwiska zakończone na -ski. Urzędnicy starali się także dbać o geografię nazewniczą, czego dowodzą nadawane na obszarze ówczesnych województw wschodnich nazwisk na -owicz//-ewicz, -ko i -uk. Obserwacja materiału pozwoliła pokazać, że wybory międzywojennych urzędników oscylowały pomiędzy rutyną (sięganie po nazwiska opiekunów, odwoływanie się do stereotypów nazewniczych przejawiające się w preferowaniu nazwisk na -ski itd.) a inwencją (tworzenie nazwisk aluzyjnych typu Jakubowski, Starańska, Borkowski itd.).

This article is a linguistic description of an official practice – of social and legal nature – held in the inter-war Poland under which the civil servants chose surnames for citizens whose parents remained unknown. Thus, the researched problem area represents an interdisciplinary area between administrative law and language studies (particularly onomastics and sociolinguistics). The authors focus on the semantics of the surnames in question in order to determine the potential preferences on the part of the civil servants as for some particular structural patterns of surname creation. Acting pursuant to the relevant legal acts, the civil servants avoided granting ridiculing or belittling surnames, even though some surnames of their choice did refer to animal onomastics, e.g. Koza [goat], Koziołek [baby goat], Pająk [spider]. Some of the analysed surnames tried to portray the sad circumstances of the life of their bearers, e.g. Zagiński [related to the adjective zaginiony: lost, missing]. Another frequent practice was to use the surname of the legal custodians or other people who happened to take care of an unknown child, even though at times the new name only partly reflected the original surname of the custodian, e.g. Migulski (the custodian’s name was Miguła). Jewish children were granted surnames related to their cultural environment. The predominant suffix used in the surnames under analysis was -ski. The civil servants respected the surname geography, as borne out by the fact that in Eastern provinces of the inter-war Poland they often used names in -owicz//-ewicz, -ko and -uk. The analyses presented in the article helped reveal the fact that the choices made by the inter-war civil servants oscillated between the routine (as in reaching for the names of the legal custodians, referring to onomastic stereotypes as represented by the dominant formative -ski etc.) and the inventiveness (creating alluding names like Jakubowski, Starańska, Borkowski and the like).

Translation methods applied to translate Polish types and names of administrative law authority bodies into English – a case study

100%

Kizińska A.

Językoznawstwo

2023

vol. 19

issue 2

185-197

Badanie ma na celu omówienie polskich terminów, które nazywają organy prawa administracyjnego oraz ich ekwiwalentów angielskich. Terminy polskie poddane analizie występują w pierwszym Dziale Kodeksu Postępowania Administracyjnego z dnia 14 czewca 1960 (KPA), natomiast omawiane ekwiwalenty zostały zastosowane w tłumaczeniu polskiego KPA na język angielski. Celem analizy jest określenie technik przekładowych zastosowanych w przekładzie elementów źródłowych oraz potwierdzenie lub zaprzeczenie tezie, zgodnie z którą techniki zastosowane w przekładzie omawianych elementów nacechowanych kulturowo występują w klasyfikacji technik zaproponowanych przez Hejwowskiego (2007) do stosowania w przekładzie elementów nacechowanych kulturowo. Ponadto należy zweryfikować, czy zastosowane techniki pojawiają się w klasyfikacji technik tłumaczeniowych wyróżnionych przez Westona (1993), służących do przekładu terminów prawnych. W części teoretycznej przedstawiono m.in. definicję terminu prawnego, elementu nacechowanego kulturowo oraz klasyfikacje technik tłumaczeniowych Hejwowskiego i Westona. Na etapy badania składa się m. in. porównanie definicji elementu źródłowego oraz jego ekwiwalentu, jeżeli występuje on w jednojęzycznym słowniku prawa angielskiego.

The paper aims to discuss Polish terms that name authority bodies under the administrative law and their English equivalents. The Polish terms under analysis appear in the first Division of the Polish Code of Administrative Procedure of 14 June 1960 and the English equivalents of each Polish term researched have been suggested in the Polish Code of Administrative Procedure translation into English. The research problem is to determine the translation methods applied and to verify whether translation methods used in the Polish-English translation of the above terms which have been determined as culture-specific items appear among translation methods applied when translating culture-specific elements suggested by Hejwowski (2007). Furthermore, to verify whether the mentioned translation methods appear among the translation methods discussed by Weston (1993) which are recommended to be applied while translating legal terms. The theoretical part of the paper includes a presentation of the definitions of a legal term, culture-specific item and the classification of translation methods by Hejwowski and Weston. The research stages include the comparison of definitions of source elements and definitions of their equivalents, as long as they appear in monolingual English law dictionaries.

Refine search results

1 Językoznawstwo

1 Roczniki Humanistyczne

1 Kizińska A.

1 Woźniak E.

1 Zarębski R.

1 2023

1 2016

Search results

Pomiędzy rutyną a inwencją. O urzędowych wyborach nazwisk w dwudziestoleciu międzywojennym

Translation methods applied to translate Polish types and names of administrative law authority bodies into English – a case study