Search results

1

Badacz jako gość

100%

Horolets A.

Przegląd Socjologii Jakościowej

|

2016

|

vol. 12

|

issue 3

54-69

PL

Do analizy i interpretacji pozycji badacza w terenie w artykule użyto pojęć „gość” i „gościnność”. Jednym z milcząco przyjmowanych założeń podejścia etnograficznego jest gościnność osób badanych wobec antropologa. Korzystając z antropologicznych i filozoficznych koncepcji gościnności, w tekście przedstawiono różne wymiary relacji gospodarz–gość (nierówność, zażyłość i zarządzanie reputacją), dążąc do problematyzacji relacji badacz–badany. Pokazano etyczne i poznawcze konsekwencje usytuowania badacza w pozycji gościa: zacieranie się granic między tym co osobiste a tym co profesjonalne, potencjalny konflikt lojalności oraz nadmierną kontrolę badanych nad badaczem. Rozpatrzona jest także sytuacja braku gościnności i braku dostępu do terenu, którą proponuje się uznać za normę, a nie anomalię w praktyce badawczej antropologa. Celem artykułu jest zaproponowanie bardziej pragmatycznej wizji badań etnograficznych i zwrócenie uwagi na strukturalne uwarunkowania relacji badacz–badany, niebędące wynikiem wyborów etycznych jednostek.

EN

The notions of “hospitality” and “a guest” are used in the article in order to analyze and interpret a researcher’s position during field-work. In an ethnographic approach the hospitality of study subjects towards anthropologists is often taken for granted. Relying on anthropological and philosophical conceptualizations of hospitality, different dimensions of host-guest relation (inequality, intimacy and reputation management) are demonstrated in order to reveal the problematic nature of the conceptualization of ethnographer-study subjects’ relation through the notion of hospitality. The ethical and epistemological consequences of a researcher acting as a guest are shown: the blurring of the boundary between what is personal and what is professional, the potential conflict of loyalties and the excessive control of research subjects over a researcher. The situation of the lack of hospitality – and lack of access to the field – is also presented and viewed as a rule and not an exception of ethnographic methodology. The aim of the article is to propose a more pragmatic vision of ethnographic studies and to draw attention to structural conditionings of ethnographer-research subjects’ relation that are situated beyond the ethical choices of individuals.

2

Epistemiczny układ odniesienia praktyki badawczej nauki laboratoryjnej

100%

Kazibut R.

Studia Philosophiae Christianae

|

2016

|

vol. 52

|

issue 4

59-82

EN

This article presents a list of the elements that constitute the “epistemic frame of reference” for research practice in laboratory science. Reflection on the philosophical and methodological assumptions of laboratory science plays a significant role in the investigations on the origin and nature of scientific knowledge. Analysis of the specific research carried out in this discipline of natural science will help to some extent to have a broader look at a number of classical problems raised in the philosophy of nature and the philosophy of natural science. “Epistemic frame of reference for laboratory science” characterized in light of the concepts proposed by Ian Hacking will also shed light on the main assumptions of the philosophy of chemistry of Paweł Zeidler and the “grammar of laboratory sciences research practice” of Hasoka Chang.

PL

W artykule przedstawiono listę elementów, które konstytuują „epistemiczny układ odniesienia” praktyki badawczej nauki laboratoryjnej. Refleksja nad filozoficzną i metodologiczną podstawą nauki laboratoryjnej odgrywa znaczącą rolę w dociekaniach nad genezą i naturą wiedzy naukowej. Uwzględnienie specyfiki badawczej tej dyscypliny przyrodoznawstwa w pewnej mierze umożliwia szersze spojrzenie na szereg klasycznych problemów podnoszonych na gruncie filozofii przyrody i filozofii przyrodoznawstwa. „Epistemiczny układ odniesienia nauki laboratoryjnej” jest charakteryzowany w świetle aparatu pojęciowego zaproponowanego przez Iana Hackinga, uwag o głównych założeniach filozofii chemii Pawła Zeidlera oraz propozycji „gramatyki praktyki badawczej nauk laboratoryjnych” Hasoka Changa.

3

Autoetnografia – w stronę humanizacji nauki

100%

Kacperczyk A.

Przegląd Socjologii Jakościowej

|

2014

|

vol. 10

|

issue 3

6-13

PL

Przedmiotem tomu Autoetnografia – technika, metoda, nowy paradygmat? jest problematyka metodologicznych i aplikacyjnych aspektów autoetnografii. Artykuły wchodzące w skład numeru rozmieszczone są w dwóch częściach: Część I. Problemy paradygmatyczne i metodologiczne zastosowania autoetnografii oraz Część II. Aplikacyjny wymiar autoetnografii. W opracowaniu tym starano się oddać napięcie istniejące pomiędzy dwoma głównymi nurtami uprawiania autoetnografii: paradygmatem autoetnografii ewokatywnej (evocative–emotional autoethnography) oraz autoetnografii analitycznej (analytic autoethnography) poprzez odwołanie do wypowiedzi kluczowych dla tych ujęć postaci: Carolyn Ellis oraz Leona Andersona. Prezentowany jest unikalny wywiad z Carolyn Ellis oraz pierwsze polskie tłumaczenie kluczowego artykułu Leona Andersona, w którym wprowadza on do obiegu naukowego pojęcie „autoetnografii analitycznej”. Autoetnografia wnosi do procesu badawczego wrażliwość samego badacza i przyczynia się do zrozumienia roli jego refleksyjności w procesie wytwarzania wiedzy. Jak żadna inna metoda socjologiczna w wyrafinowany sposób odsłania wielowymiarowość pozycji badacza. W tym sensie można postrzegać autoetnografię zarówno jako część walidacji i uwiarygodnienia procesu badawczego jak i szerzej jako składnik procesu humanizacji nauki. Publikacja niniejsza jest odpowiedzią na rosnące zainteresowanie autoetnografią jako praktyką badawczą oraz próbą wypełnienia publikacyjnej luki na ten temat w literaturze polskojęzycznej.

EN

The subject of the issue is methodological and application aspects of autoethnography. The articles contained in Autoethnography – technique, method, or new paradigm? are put in two parts: Part I: Paradigmatic and methodological problems of autoethnography, and Part II. Application dimension of autoethnography. The intention of the editor was to elucidate the tension between evocative and analytic autoethnography – two main streams of autoethnographical practices – through referring to the statements of key personalities representing these two paradigms: Carolyn Ellis and Leon Anderson. The effect of these efforts is an unique interview with Carolyn Ellis and the first polish translation of the key article of Leon Anderson, in which he introduces the term “analytic autoethnography” to the scientific circulation. Autoethnography contributes to the research process the sensitivity of the researcher, and allows to understand the role of investigator’s reflexivity in the process of knowledge production. No other sociological methods gives possibility of revealing multidimensional positions of the researcher in the research process. This way we can see autoethnography as a part of research process validation and legitimization, alike as a major constituent of the humanization of science process. This issue is a response to growing interest in autoethnography as a research practice, as well as an attempt to fill publication gap about autoethnography in Polish literature.

4

Kultura a praktyka badawcza

80%

Zaporowski A.

Roczniki Kulturoznawcze

|

2016

|

vol. 7

|

issue 1

31-56

PL

Celem artykułu jest analiza związku między kulturą i praktyką badawczą. Pierwsza odniesiona jest do postaw propozycjonalnych, gdzie owo odniesienie ma charakter intersubiektywny. Ostatnia ujęta jest w kategoriach ludzkich interakcji. Ich odpowiedni składnik, czyli jednostkowe działanie fizykalne, jest przykładem zdarzenia fizykalnego. Autor postuluje, że kultura warunkuje praktykę badawczą. Praktyka ta jest wpleciona w inne praktyki społeczne (takie jak zdroworozsądkowa lub religijna), wobec czego relacja między tym, co społeczne, i tym, co kulturowe, ma charakter holistyczny i dynamiczny. Autor omawia kilka stanowisk, które wiązały się z poszczególnymi tematami lub problemami omawianego związku, aby wskazać wielość jego aspektów. Na koniec ta analiza służyć ma odsłonięciu wymiaru wielokulturowego, w ramach którego można podchodzić do praktyki badawczej.

EN

The article aims at analysing a link between culture and a research practice. The former is referred to the propositional attitudes, where this reference is of intersubjective nature. The latter is given in terms of the human interactions. Their relevant component, that is, an individual’s physical action is an instance of a physical event. The author’s claim is that culture conditions the research practice. This practice is interwoven into other social practices (like commonsense or religious), so that the relation between the social and the cultural is of a holistic and dynamic nature. The author discusses a number of positions which have dealt with the particular topics or problems of the link in question to show how many facets this link may have. Finally, the analysis is to reveal the multicultural dimension in which the research practice may be approached.

5

Social History in Theory and Research Practice by Jerzy Topolski

80%

Kuklo C.

Historyka Studia Metodologiczne

|

2020

|

vol. 50

6

Jürgen Mittelstrass: nauki humanistyczne w świetle idei jedności nauki

80%

Czerniak S.

Filozofia i Nauka

|

2018

|

vol. 6

27-51

EN

The author recounts the main threads of Jürgen Mittelstrass’s philosophy of the humanities. In it, the German philosopher starts out with the critique of J. Ritter’s and O. Maquard’s so-called functionalistic and dualistic conception of the human sciences, stating preference for methodological monism, which sees all sciences united by the universal rules of rationality. Mittelstrass seeks this unity both in the trans-disciplinary trends in contemporary science, as well as in certain epistemological similarities and similarities in research praxis between scientific disciplines. The author also points to Mittelstrass’s Kantian inspirations, and his clever adaptation of the “power of judgement” concept for the purposes of his own argumentation. In a final resume, he passes a generally positive opinion about the discussed conception with some critical comments.

PL

Autor rekonstruuje w tekście główne wątki filozofii nauk humanistycznych Jürgena Mittelstrassa. Niemiecki filozof wychodząc od krytyki tzw. funkcjonalistycznej, dualistycznej koncepcji humanistyki autorstwa J. Rittera-O. Marquarda, staje na stanowisku metodologicznego monizmu zakładającego jedność wszystkich nauk na gruncie uniwersalnych reguł racjonalności. Szuka przy tym symptomów tej jedności zarówno w tendencjach transdyscyplinarnych współczesnej nauki, jak i w pewnych wspólnych założeniach epistemologicznych oraz podobieństwach praktyk badawczych nauk. Autor zwraca uwagę na inspiracje kantowskie Mittelstrassa, który adaptuje interesująco dla potrzeb swej argumentacji kategorię „władzy sądzenia”. W podsumowaniu rozważań pojawiają się obok pozytywnej ogólnej oceny omawianej koncepcji także pewne uwagi krytyczne autora pod jej adresem.

Refine search results

2 Przegląd Socjologii Jakościowej

1 Filozofia i Nauka

1 Historyka Studia Metodologiczne

1 Roczniki Kulturoznawcze

1 Studia Philosophiae Christianae

1 Czerniak S.

1 Horolets A.

1 Kacperczyk A.

1 Kazibut R.

1 Kuklo C.

1 Zaporowski A.

1 2020

1 2018

3 2016

1 2014

Badacz jako gość

Epistemiczny układ odniesienia praktyki badawczej nauki laboratoryjnej

Autoetnografia – w stronę humanizacji nauki

Kultura a praktyka badawcza

Social History in Theory and Research Practice by Jerzy Topolski

Jürgen Mittelstrass: nauki humanistyczne w świetle idei jedności nauki