Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 3

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  prasa XIX wieku
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1

Wielostylowość w tekście prasowym na przykładzie XIX-wiecznej kroniki informacyjnej

100%
Pietrzak M.
Język Polski
|
2019
|
vol. 99
|
issue 1
52-65
PL
Celem artykułu było określenie cech stylistycznych dziewiętnastowiecznej kroniki informacyjnej. Analizy przeprowadzone zostały w ramach stylistyki lingwistycznej zorientowanej genologicznie (według metody opisu gatunków prasowych w opracowaniu Marii Wojtak). Podstawę materiałową badań stanowił korpus ok. 100 kronik informacyjnych wybranych z „Gazety Polskiej” z lat 1874–1882. Kronika informacyjna była typową formą wypowiedzi obecną z prasie polskiej XIX w. Oprócz wypowiedzi informacyjnych w kronice znajdowały się teksty oceniające i komentujące, a także wypowiedzi o charakterze urzędowo-administracyjnym. Zatem wielostylowość kroniki informacyjnej XIX w. wynika z jej synkretyzmu gatunkowego.
EN
The aim of this article is to define the characteristic features of the 19th century news chronicle. I have approached this problem from the perspective of genologically-oriented linguistic stylistics (using the method of describing journalism genres put forward by Maria Wojtak). The analysis covers the corpus of ca. 100 news chronicles published in “Gazeta Polska” in years 1874–1882. The news chronicle was a very popular genre in the 19th century Polish press. Apart from providing information, it featured commentaries and evaluative texts, as well as official administrative announcements. This shows that the multistylistic features of the news chronicle result from its generic syncretism.
2
Publication available in full text mode
Content available

Rola prasy dziecięcej w kształtowaniu kompetencji literackiej najmłodszych czytelników w dobie porozbiorowej

84%
Uździcka M.
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego
|
2017
|
vol. 3
59-75
EN
The aim of the text is to analyse the shaping of the press youngest readers’ literary competence in the era of partitions, which was especially difficult for educational institutions. Periodicals for children at that time not only developed patriotic feeling and attitudes towards the nations and a state, which lost its sovereignty. Due to the dramatic situation of education and progressive russification and germanization, the press took an active part in education and constituted a teaching aid for popular then home schooling. The key term in the article is a literary competence, understood as a set of predispositions conditioning “a contact with the work”. Some components of this competence were closely discussed, namely: the scope of knowledge about the works and their authors passed in magazines for children; ways of developing sensitivity to the literary text necessary to receive the work, its understanding and interpretation; ways of implementing the reader to creative creations of their own text.
PL
Przedmiotem analizy w artykule jest zagadnienie kształtowania kompetencji literackiej czytelnika dziewiętnastowiecznej prasy dla najmłodszych w trudnym dla instytucji oświatowych i wychowawczych okresie porozbiorowym. Periodyki dla dzieci w tym czasie nie tylko rozwijały uczucia i postawy patriotyczne wobec narodu i państwa, które utraciło niepodległość. Ze względu na dramatyczną sytuację szkolnictwa oraz postępującą rusyfikację i germanizację brały czynny udział w edukacji i stanowiły pomoc dydaktyczną dla powszechnego wówczas nauczania domowego. Pojęciem sterującym narracją w artykule jest kompetencja literacka, rozumiana jako zespół predyspozycji warunkujących „kontakt z dziełem”. Bliżej omówiono takie jej składniki, jak: zakres przekazywanej w czasopismach dla dzieci wiedzy o dziełach i ich twórcach; sposoby rozwijania wrażliwości na tekst literacki, potrzebnej do odbioru dzieła, jego rozumienia i interpretacji; sposoby wdrażania czytelnika do twórczej kreacji tekstu własnego.
3

Odnajdywanie śladów przeszłości gatunków prasowych. Uwagi historyka języka

84%
Pietrzak M.
Język Polski
|
2021
|
vol. 101
|
issue 2
100-111
PL
Niniejszy artykuł wpisuje się w nurt zagadnień określanych mianem życia gatunków. Celem było pokazanie zaczątków współcześnie wyróżnianych gatunków (głównie informacyjnych) w dawnej prasie. Tak postawiony problem badawczy wymagał włączenia perspektywy współczesnej do oglądu materiału historycznego. W artykule zwrócono uwagę na problemy wynikające z wyodrębniania dawnych form/gatunków wypowiedzi oraz z ich nazywania. Wnioski i postulaty badawcze przedstawione w opracowaniu zostały poparte analizami wypowiedzi prasowych pochodzących z XVIII i XIX wieku.
EN
This paper deals with issues described as the life of genres. The aim was to present the early beginnings of modern genres, mainly informative ones, in the old press. Therefore it was essential to include modern perspective in the research of historical material. The problems with isolating old forms/genres of the statements and naming them was emphasized in the paper. Research postulates and conclusions were presented and supported by the analyses of the press statements of the 18th and 19th centuries.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.