Search results

1

THE COOPERATIVE MEMBER’S PROPRIETARY RIGHT TO AN APARTMENT: A LEGAL SURVIVAL OF THE PERIOD OF ACTUALLY EXISTING SOCIALISM IN POLISH PRIVATE LAW

100%

Mańko R.

Zeszyty Prawnicze

|

2015

|

vol. 15

|

issue 4

147-176

PL

Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu jest przykładem reliktu prawnego epoki socjalizmu realnego, który przetrwał pomimo przemian społeczno-gospodarczych, politycznych i prawnych zapoczątkowanych w 1989 r. Omawiane prawo zostało powołane do życia w latach 50. XX w., a swoją formę ustawową uzyskało w 1961 r. Jego powstanie było uwarunkowane istniejącymi w minionym okresie stosunkami politycznymi i gospodarczymi, a także względami ideologicznymi. Prawo to miało bowiem zastąpić odrębną własność lokali, przy równoczesnym zapewnieniu uprawnionym możliwości władania, za pomocą prawa in rem, lokalem, którego budowę sfinansowali z własnych środków. Ramy prawne omawianej instytucji w okresie PRL nacechowane były elementami „uspołeczniającymi”, m.in. uniemożliwiając nabycie więcej niż jednego prawa przez tę samą rodzinę, uzależniając podnajęcie lokalu od zgody spółdzielni, czy też wtórne nabycie prawa mortis causa i inter vivos od przyjęcia nabywcy w poczet członków spółdzielni. Po roku 1989 spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu nie zostało automatyczne przekształcone w odrębną własność lokali, czego można by się spodziewać w kontekście transformacji od gospodarki nakazowo-rozdzielczej do gospodarki rynkowej. Pomimo postępującej konwergencji pomiędzy spółdzielczym własnościowym prawem do lokalu oraz odrębną własnością lokalu, widocznej zarówno w warstwie prawnej, jak też w szczególności w zakresie funkcji społeczno-gospodarczych, prawo to istnieje nadal w obrocie stanowiąc relikt prawny epoki socjalizmu realnego.

2

Prawne perspektywy rozwoju spółdzielni energetycznych w Polsce

88%

Marzec T.

internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny

|

2021

|

vol. 10

|

issue 2

24-40

PL

Pojęcie „spółdzielni energetycznej” funkcjonuje w polskim systemie prawa od 2016 roku. Jej przedmiotem działania jest wytwarzanie energii w instalacjach opartych na odnawialnych źródłach energii oraz równoważenie zapotrzebowania energii, wyłącznie na potrzeby własne spółdzielni. Odwołując się do systemów prawnych państw, w których spółdzielnie energetyczne mają duży udział w transformacji energetycznej, analizowany jest polski model prowadzenia działalności przez spółdzielnię energetyczną. Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii kompleksowo reguluje wymogi, od których spełnienia uzależnione jest uzyskanie przez spółdzielnię wpisu do wykazu spółdzielni energetycznych prowadzonego przez Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, natomiast wraz z uzyskaniem wpisu związana jest możliwość korzystania z systemu wsparcia opartego na prosumenckim mechanizmie rozliczeń. Obecnie (kwiecień 2021 r.), pomimo informacji prasowych o inicjatywach założenia takiego podmiotu, żadna spółdzielnia energetyczna nie została zarejestrowana w wykazie. Celem niniejszego artykułu jest zidentyfikowanie barier utrudniających założenie spółdzielni energetycznych w Polsce oraz analiza prawnych możliwości zniwelowania tych problemów.

3

Analiza propozycji zmian w przepisach prawa spółdzielczego w latach 2009-2015

63%

Jankowski J.

Pieniądze i Więź

|

2017

|

vol. 20

|

issue 2(75)

67-72

PL

W 2009r. rozpoczął się proces składania w polskim Sejmie aktów prawnych, które w ocenie polskich spółdzielców były bardzo szkodliwe dla spółdzielczości. Projekty te nie były konsultowane ze środowiskiem spółdzielczym, które w większości nie akceptowało proponowanych zmian w projektowanych aktach prawnych. Propozycje te nie były zgodne z zasadami Międzynarodowego Związku Spółdzielczego, z prawem Unii Europejskiej, ani z zasadami demokratycznego państwa prawnego oraz wolnego rynku, jak również zasadami konkurencyjności. Artykuł stanowi przegląd inicjatyw w zakresie zmian prawa spółdzielczego w latach 2009-2015 i ocenę ich wartości dla spółdzielczości w Polsce. Zaprezentowane zostały główne obszary funkcjonowania spółdzielni, które powinny być uregulowane znowelizowanymi przepisami nowej ustawy.

EN

In 2009 a process of assembling in the Polish Parliament legal documents, which in the assessment of Polish cooperatives’ members were very harmful to the cooperative movement, has started. These projects haven’t been consulted with the cooperative environment, which largely didn't accept proposed changes in the planned legislation. These propositions didn't match the principles of the International Cooperative Alliance, the law of the European Union, or principles of the legal democratic state and the free market, as well as the principles of competitiveness. The article constitutes the overview of initiatives concerning changes of the cooperative law in the years 2009-2015, and the evaluation of their value for the cooperative movement in Poland. Main areas of cooperatives’ functioning, which should be regulated with amended provisions of the new law, were presented.

4

Zatrudnienie w spółdzielni socjalnej

63%

Jaworska K.

Przegląd Prawa i Administracji

|

2019

|

vol. 117

29-36

EN

A social cooperative is a rather specific entity operating on the labour market. Its principal task is the social and professional reintegration of its members rather than gainful activity. The legislator has curtailed the group of people who can be founders and later members of the cooperative. At the same time, members must remain legally bound to the cooperative. The preferred basis for employment is a cooperative contract of employment, but it is permissible to entrust work on the basis of a civil-law contract under certain conditions. This raises the problem of the actual possibility of achieving the objectives of a social cooperative and the composition of its bodies in respect of activities performed under the labour law. The issues indicated above encourage reflection on employment in a social cooperative.

5

Rozważania o istocie własności i właścicielach spółdzielni w procesie transformacji polskiej spółdzielczości

63%

Chyra-Rolicz Z.

Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

|

2019

|

vol. 59

108-118

PL

Doświadczenia transformacji polskiej spółdzielczości koncentrowały się wokół odbudowy organizacyjnej, powrotu do zasad i wartości spółdzielczych, przygotowaniu nowego prawa spółdzielczego, waloryzacji udziałów członkowskich, przywracających podmiotowość spółdzielcom. Inspiracji poszukiwano w demokratycznych rozwiązaniach prawnych II Rzeczypospolitej. Istotną rolę w tych przeobrażeniach odegrało uznanie własności spółdzielczej za własność prywatną członków spółdzielni, co ograniczyło prywatyzację majątku spółdzielczego, lecz nie doprowadziło do odtworzenia strat spółdzielczości poniesionych w wyniku doktrynalnej prywatyzacji. Akcesja do UE umożliwiła korzystanie z pomocowych programów i adaptacji nowych wzorów spółdzielczej współpracy.

EN

Experiences of the past in the transformation of Polish cooperatives have concerned mainly the area of ideas and law-organisational concepts. The most important was democratic and voluntary spirit and the real value of members’ shares, which had consolidated the position of members as owners of co-ops. The inspiration was a search in the inter war period democratic tradition of the II Republic and its cooperative law passed in 1920. This tendency was strong in particular at the beginning of the transformation and later on, after solving the most urgent problems and legal issues, the consideration of cooperators turned in the middle of the 1990ties into the adaptation of UE solutions in every area of public life. A perspective on the past was replaced by observation of current state of cooperatives in UE and high developed countries as well as of tendencies toward further perspectives in global economy.

6

A century of codification of the cooperative law in Poland

51%

Pietrzykowski K.

Studia Prawnicze KUL

|

2022

|

issue 4

51-63

UK

Метою статті є представити еволюцію польського кооперативного права. Для цілей міркувань використано історичний метод. Закон про кооперативи був прийнятий 29 жовтня 1920 р. і набув чинності 1 січня 1921 р. Положення закону про кооперативи про ревізію кооперативів, ревізійних спілок і кооперативної ради були суттєво змінені актом від 13 березня 1934 р., який започаткував процес підпорядкування кооперативів і ревізійних спілок державним органам. Подальші зміни, які значно більше підпорядковували кооперативи та спілки органoм держави, були запроваджені після Другої світової війни і фактично призвели до націоналізації польського кооперативного руху. Закон про кооперативи був скасований законом від 17 лютого 1961 р. про кооперативи та їх об'єднання. Закон про кооперативи та їх спілки був скасований законом від 16 вересня 1982 р. – Кооперативнe правo. Закон про кооперативне правo неодноразово змінювався. Положення Закон – Кооперативнe правo був змінений Законом від 7 липня 1994 року про внесення змін до Закону – Кооперативнe правo та деяких актів. Закон від 3 червня 2005 року про внесення змін до закону про житловi кооперативи та деякі інші акти вніс значні зміни до закону – Кооперативнe правo.

RU

Цель данной статьи – представить эволюцию польского кооперативного права. Для целей проведенного анализа был использован исторический метод. Закон о кооперативах был принят 29 октября 1920 года и вступил в силу 1 января 1921 года. Положения Закона о кооперативах, о ревизии кооперативов, ревизионных союзов и Кооперативного cовета были существенно изменены Законом от 13 марта 1934 года, который начал процесс подчинения кооперативов и ревизионных союзов государственным органам. Последующие изменения, которые в гораздо большей степени подчинили кооперативы и ревизионные союзы государственным органам, были введены после Второй мировой войны и фактически привели к национализации польских кооперативов. Закон о кооперативах был отменен Законом о кооперативах и их союзах от 17 февраля 1961 года. Закон о кооперативах и их союзах был отменен Законом от 16 сентября 1982 года – Кооперативное право. В Закон Кооперативное право неоднократно вносились поправки. Положения закона Кооперативное право были изменены Законом от 7 июля 1994 года о внесении изменений в Закон Кооперативное право и внесении изменений в некоторые законы. Закон от 3 июня 2005 года о внесении изменений в Закон о жилищных кооперативах и некоторые другие законы внес очень существенные изменения в закон Кооперативное право.

PL

Celem artykułu jest przedstawienie ewolucji polskiego prawa spółdzielczego. Na potrzeby podjętych rozważań odwołano się do metody historycznej. Ustawa o spółdzielniach została uchwalona 29 października 1920 r., zaś weszła w życie 1 stycznia 1921 r. Przepisy ustawy o spółdzielniach o rewizji spółdzielni, związkach rewizyjnych i Radzie Spółdzielczej zostały istotnie zmienione przez ustawę z dnia 13 marca 1934 r., która rozpoczęła proces podporządkowania spółdzielni i związków rewizyjnych organom państwa. Kolejne zmiany, które w znacznie większym stopniu podporządkowały spółdzielnie i związki rewizyjne organom państwa, zostały wprowadzone po II wojnie światowej i prowadziły faktycznie do upaństwowienia polskiej spółdzielczości. Ustawa o spółdzielniach została uchylona przez ustawę z dnia 17 lutego 1961 r. o spółdzielniach i ich związkach. Ustawa o spółdzielniach i ich związkach została uchylona przez ustawę z dnia 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze. Ustawa Prawo spółdzielcze była wielokrotnie nowelizowana. Przepisy ustawy Prawo spółdzielcze zostały zmienione przez ustawę z dnia 7 lipca 1994 r. o zmianie ustawy – Prawo spółdzielcze oraz o zmianie niektórych ustaw. Ustawa z dnia 3 czerwca 2005 r. o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz niektórych innych ustaw wprowadziła bardzo istotne zmiany w ustawie Prawo spółdzielcze.

EN

This article aims to present the evolution of Polish cooperative law, primarily using the historical method. The Act on cooperatives was passed on 29 October 1920 and entered into force on 1 January 1921. Its provisions concerning the auditing of cooperatives, audit associations and the Cooperative Council were substantially amended by the Act of 13 March 1934, which began the process of subordinating cooperatives and audit associations to state authorities. Further changes, which increased this subordination to an even greater extent, were introduced after the Second World War and led to the outright nationalisation of Polish cooperatives. The Act on cooperatives was repealed by the Act of 17 February 1961 on cooperatives and their associations. In turn, the Act on cooperatives and their associations was repealed by the Act of 16 September 1982 – Cooperative Law, which saw several amendments. The provisions of the Cooperative Law were amended by the Act of 7 July 1994 amending the Cooperative Law and certain other acts. The Act of 3 June 2005 amending the Act on Housing Cooperatives and certain other acts introduced significant changes to the Cooperative Law as well.

Refine search results

1 Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

1 Pieniądze i Więź

1 Przegląd Prawa i Administracji

1 Studia Prawnicze KUL

1 Zeszyty Prawnicze

1 internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny

1 Chyra-Rolicz Z.

1 Jankowski J.

1 Jaworska K.

1 Marzec T.

1 Mańko R.

1 Pietrzykowski K.

1 2022

1 2021

2 2019