Search results

1

Meritocratic Justification in Rulemaking and its Criticism Based on the Example of American Regulatory Agencies

100%

Srokosz J.

Roczniki Nauk Prawnych

|

2020

|

vol. 30

|

issue 4

131-148

EN

Mertitocracy, in the intention of the author of this concept Michael Young, meant entrusting the exercise of power over specific areas of social life to people with appropriate skills and competence. The implementation of meritocratic assumptions in social reality was to create a system where experts were to play a key role in managing social life. This postulate also referred to creating regulations for selected areas of social life, which should be entrusted to specialized, professional entities. The Author discusses the importance and role of meritocratic justification for legislation on the example of US independent regulatory agencies. This justification has a twofold role: 1) as a factor legitimizing the shape of the introduced regulations and 2) as a camouflage for the implementation of the interests of the agencies themselves or of specific pressure groups or group of interests.

PL

Uzasadnienie merytokratyczne w prawotwórstwie i jego krytyka na przykładzie działalności amerykańskich agencji rządowych Mertytokracja, w zamyśle autora tego pojęcia Michaela Younga, oznaczała powierzenie sprawowania władzy nad określonymi obszarami życia społecznego osobom posiadającym odpowiednie do tego umiejętności. Skutkiem implementacji założeń merytokratycznych miało być stworzenie systemu, gdzie kluczową rolę w zarządzaniu życiem społecznym pełnić mieli eksperci. Postulat ten odnosił się także do tworzenia regulacji wybranych dziedzin życia społecznego, co powinno zostać powierzone wyspecjalizowanym, profesjonalnym podmiotom. Autor omawia znaczenie i rolę uzasadnienia merytokratycznego dla prawodawstwa na przykładzie amerykańskich agencji regulacyjnych. Uzasadnienie to ma dwojakie znaczenie: 1) jako czynnik legitymizujący kształt wprowadzanych przepisów oraz 2) jako kamuflaż dla realizacji interesów samych agencji czy też określonych grup nacisku czy interesów.

2

Postulat jasności prawa w odniesieniu do prawa Unii Europejskiej

89%

Karczewski J.

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

|

2015

|

vol. 2(11)

42-58

PL

Jasność uznaje się za jedną z cech dobrego prawa. Dotychczasowe opracowania poświęcone postulatowi jasności prawa koncentrują się na prawie krajowym. Niniejszy artykuł jest próbą odniesienia tego postulatu do wielojęzycznego i wielokulturowego prawa Unii Europejskiej. Prawo jasne to takie, które jest zrozumiałe i precyzyjne. Choć nie jest możliwe, by było ono całkowicie jasne, to prawodawca powinien starać się, by prawo było tak jasne, jak to możliwe, ponieważ takie prawo chroni istotne wartości i umożliwia osiąganie istotnych celów, m.in. służy efektywności i pewności prawa. Jednym z zasadniczych warunków jasności prawa jest odpowiedni język tekstów aktów normatywnych – zarówno ich słownictwo, jak i składnia. Dlatego aby prawo było jasne, prawodawca powinien m.in. przestrzegać określonych reguł dotyczących językowych aspektów tworzenia prawa. Również prawo Unii Europejskiej powinno być jasne. Wielojęzyczny i wielokulturowy porządek prawny Unii Europejskiej różni się jednak od krajowych porządków prawnych, w tym porządków wielojęzycznych, dlatego sposoby zapewniania jasności prawa europejskiego różnią się częściowo od tych stosowanych w krajowych porządkach prawnych. Dotyczy to przede wszystkim języka tekstów aktów normatywnych. Stosowanie nowych, europejskich terminów prawnych jest uzasadnione i służy zapewnieniu prawu Unii Europejskiej jasności, nawet jeśli początkowo może się to wydawać nieoczywiste. Nowa, europejska, składnia tekstów aktów normatywnych Unii Europejskiej nie jest natomiast uzasadniona. Aby zapewnić jasność prawa, prawodawca unijny powinien przestrzegać tych samych reguł składniowych, co prawodawca krajowy.

EN

Clarity is one of the basic traits of good law. So far, theory of law has focused on the clarity of law requirement only with reference to national legal orders. The article tries to apply this requirement to multilingual and multicultural European Union legal order. Clear law is understandable and precise. Although it is not possible to make law completely clear, the legislator should try to make it as clear as possible since such law protects important values and enables to achieve important goals, for instance it makes law more efficient and certain. One of the crucial prerequisites for clear law is appropriate language of the texts of legal acts. It concerns both vocabulary and syntax of these texts. Therefore, in order to make law clear, the legislator should follow specific rules regarding linguistic aspects of lawmaking. European Union law should be clear as well. Since European Union multilingual and multicultural legal order is different from national legal orders, including the multilingual ones, the methods of making European Union law clear are partly different from those applied in national legal orders. It concerns, above all, the language of texts of European Union legal acts. The use of new, European, legal terms is justified and helps make European Union law clear, even though this does not have to seem evident. In contrast to the new vocabulary, the new, European, syntax of texts of European Union legal acts is not justified. In order to make law clear, the European Union legislator should follow the same syntactic rules as the national legislator.

3

Wpływ redukcji dysonansu poznawczego na treść prawa pozytywnego. Eufemizmy

71%

Piekarczyk S.

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

|

2016

|

vol. 1(12)

44-54

PL

Prawo pozytywne jest rezultatem grupowej decyzji normatywnej. Jest stanowione przez upoważnionych członków legislatywy, którzy w procesie tworzenia prawa nie są wolni od swoich doświadczeń i motywacji. Pojawia się więc pytanie, jakie procesy dotyczące takich osób mogą wpłynąć na treść prawa. Aby znaleźć na to pytanie odpowiedź (wyjaśnienie) konieczne jest wyjście poza klasyczne badanie prawa i integracja teorii prawa z takimi dyscyplinami jak m.in. psychologia, socjologia, politologia i kognitywistyka. W niniejszym artykule wykorzystana została teoria dysonansu poznawczego wywodząca się z psychologii społecznej i opracowana przez Leona Festingera w 1957 r., by na jej bazie sformułować hipotezę dotyczącą wpływu redukcji dysonansu poznawczego na treść prawa pozytywnego, czego wyrazem może być używanie przez prawodawcę eufemizmów.

EN

The written law is a result of collective normative decision. It is enacted by competent members of legislative body being people which aren’t free from their experiences and motives in the process of the enactment. Therefore the following question appears – what occurring processes at these persons can affect contents of the law. To find an answers (explanations), there is a need to go beyond classical law research, to the direction of outside integration theory of law and derive them from such a disciplines as psychology, sociology, political science, cognitive science and the other. Presented paper uses a theory of cognitive dissonance, derived from social psychology and developed by Leon Festinger (1957’) to formulate a hypotheses about the influence of cognitive dissonance reduction on the content of written law, which expressions may be euphemisms used by legislator.

Refine search results

2 Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

1 Roczniki Nauk Prawnych

1 Karczewski J.

1 Piekarczyk S.

1 Srokosz J.

1 2020

1 2016

1 2015

Meritocratic Justification in Rulemaking and its Criticism Based on the Example of American Regulatory Agencies

Postulat jasności prawa w odniesieniu do prawa Unii Europejskiej

Wpływ redukcji dysonansu poznawczego na treść prawa pozytywnego. Eufemizmy