Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Refine search results

Journals help
Authors help
Years help

Results found: 34

first rewind previous Page / 2 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  prekariat
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
PL
Społeczno – ekonomiczne skutki procesów gospodarowania realizowanych w krajach UE uwidoczniają, że wzrost gospodarczy nie przynosi wszystkim uczestnikom procesów gospodarowania i mieszkańcom krajów korzyści zapewniających godne warunki życia. Postępujący proces prekaryzacji społeczeństwa wskazuje, że realizacja zrównoważonego i zintegrowanego rozwoju pozostaje w krajach Wspólnoty wyłącznie w sferze deklaracji. Uzasadniając tę tezę, w opracowaniu przedstawia się treść ekonomiczną „procesu prekaryzacji społeczeństwa”, jego podstawowe źródła i społeczno – ekonomiczne skutki, którymi są: oparcie systemów ekonomicznych krajów na doktrynie neoliberalizmu i postępująca globalizacja przejawiająca się globalizmem.
EN
The social and economic effects of management in EU countries reflect the fact that the economic growth does not result in benefits that would ensure fair conditions of living to all participants of the economic process and the citizens. The increasing process of social precarization is a proof that the implementation of a sustainable and integrated development in EU countries remains in the sphere of declarations. With the aim to justify that thesis, the article presents the economic substance of the process of social precarization, its basic sources and social and economic results, i.e. the reliance of the economic systems on neoliberalism and the increasing globalization that manifests itself in globalism.
PL
W opracowaniu podjęto problematykę przeobrażeń współczesnego świata pracy, zwłaszcza elastycznych form zatrudnienia i organizacji pracy oraz rosnącego zapotrzebowania na pracowników portfolio. Rozważaniom poddano również rozwój tzw. „prekarnej pracy”, która stanowi bezpośrednią konsekwencję elastyczności płac, zatrudnienia i umiejętności. Ten upowszechniający się na całym świecie nowy rodzaj pracy stanowi wyzwanie dla systemu edukacji i jest powiązany z jego urynkownieniem.
PL
The economic crisis of 2008 made economic weaknesses of the member states of the European Union evident. It also impacted the perception of values which hold its states and societies together. It is the aim of this paper to analyse the axological tension between solidarity and neoliberalism surfaced by the economic crisis. Different axiological perspectives based on the two ideologies present beneficiaries and cost bearers of the crisis as free riders. A philosophical reflection on the background and opportunities of overcoming this tension is important as its continuation may limit the integrative processes. Kryzys ekonomiczny z 2008 r. obnażył słabości ekonomiczne państw członkowskich Unii Europejskiej. Wpłynął także na postrzeganie wartości łączących państwa i społeczeństwa Wspólnoty. Celem niniejszego artykułu jest analiza napięcia aksjologicznego pomiędzy solidaryzmem a neoliberalizmem, którego istnienie unaocznił kryzys ekonomiczny. Różne perspektywy aksjologiczne oparte na wspomnianych ideologiach prezentują beneficjentów i ponoszących koszty kryzysu jako „pasażerów na gapę”. Filozoficzna refleksja nad uwarunkowaniami oraz potencjalnymi możliwościami przezwyciężenia tego napięcia jest o tyle istotna, że jego trwanie może ograniczać realizację procesów integracyjnych.
4
Content available remote

Prekariat i postawy obywatelskie polaków

75%
EN
I analyse the relationship between labour market precarity, political attitudes and civic activism in Poland, in order to address the following research question: how do those in economically insecure employment differ from other respondents in terms of the strength and forms of civic activism, self-reported interest in politics, and attitudes toward democracy. My analyses are based on quantitative data from the 2013 wave of the Polish Panel Survey (POLPAN), conducted on a nationally representative sample of adults aged 21 and above. The results suggest that precarious employment does not have, in itself, a strong direct effect on pro-democratic attitudes or political involvement. However, labour market precarity may have a long-term, indirect negative effect on the state of civil society, by lowering household income.
PL
Niniejszy artykuł analizuje związki między prekaryjnym zatrudnieniem i postawami obywatelskimi, aby odpowiedzieć na następujące pytanie badawcze: czy osoby zatrudnione na czas określony różnią się od posiadających stabilne umowy o pracę pod względem aktywności społecznej, deklarowanego zainteresowania polityką, stosunku do demokracji? W analizach wykorzystane zostały dane ilościowe pochodzące z ostatniej fali Polskiego Badania Panelowego (POLPAN), zrealizowanej w roku 2013 na reprezentatywnej ogólnopolskiej próbie osób w wieku powyżej 20 lat. Wyniki sugerują, że prekaryjne zatrudnienie, samo w sobie, nie przekłada się na bardziej negatywny stosunek do zasad demokracji czy wycofanie z życia politycznego. Na dłuższą metę niepewność zatrudnienia może jednak przyczynić się do dalszego osłabienia polskiego społeczeństwa obywatelskiego, poprzez pogorszenie sytuacji materialnej gospodarstw domowych.
EN
Family assistant is a new form of social service functioning as part of family support system. An assistant works with families for limited amount of time, not only to help them in solving their problems, but also to make them self-reliant in overcoming future hardships, especially those concerning children care and upbringing. A family assistant’s work can be performed under a services agreement governed by specific regulations. Some of the workers employed under flexible forms of work are content with the possibilities it offers. They combine services agreement with fulltime employment, education, taking care of a child or an elderly person. However, a large group of people are dissatisfied with their current working conditions. Unfortunately, family assistants often belong to the latter group. They possess the factual competences required to perform their work, and chose employment under services agreement because they had no alternatives. They have to face negative consequences of working under a civil law contract. This article present the family assistants’ working conditions and resulting consequences for workers and beneficiaries, and family assistant’s occupation professionalization. Key­words: fam­ily assis­tant, flex­i­ble forms of work, precariat
PL
W systemie pomocy rodzinie funkcjonuje nowa służba społeczna nazwana asystentem rodziny. Asystent pracuje jedynie przez pewien czas z rodziną, nie tylko żeby pomóc rozwiązać jej problemy, ale aby w przyszłości samodzielnie potrafiła pokonywać trudności życiowe, zwłaszcza dotyczące opieki i wychowania dzieci. Praca asystenta rodziny może być wykonywana w ramach umowy o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy dotyczące zlecenia. Istnieje grupa pracowników zatrudnionych w ramach elastycznych form zatrudnienia, która jest zadowolona z takiej możliwości organizowania pracy. Członkowie tej grupy łączą pracę na umowę o świadczenie usług z pracą na etacie, edukacją, opieką nad dziećmi lub seniorami. Jednak obok tej grupy mamy do czynienia z bardzo licznym gronem osób, które nie są zadowolone z aktualnych warunków pracy. Niestety, do tej grupy osób należą również asystenci rodziny. Mają kompetencje merytoryczne do wykonywania zawodu, a podjęły się pracy na zlecenie z braku innych możliwości. Borykają się z negatywnymi konsekwencjami zatrudnienia na umowę cywilno­prawną. W niniejszym artykule zaprezentowane zostały warunki pracy tych asystentów oraz wynikające z nich konsekwencje dla pracowników, beneficjen­tów i profesjonalizacji zawodu asystenta rodziny.
PL
Coraz większą wagę przykłada się do badań poświęconych szeroko rozumianemu bezpieczeństwu. Najogólniejsza definicja ujmuje bezpieczeństwo jako egzystencjonalną, pierwotną potrzebę człowieka, grupy ludzi oraz państwa. Węższym zagadnieniem jest bezpieczeństwo socjalne, które zostanie omówione w artykule. Autorzy artykułu postarają się przybliżyć problematykę związaną z występowaniem zjawiska prekariatu we współczesnym świecie oraz to, jak ono wpływa na bezpieczeństwo socjalne ludzi i dlaczego może okazać się niebezpiecznym zjawiskiem.
EN
We observe more attention given to the topic of widely understood topic of safety. The most general definition of safety reveals it as an existential, brief need of mankind, group of people or state. The social safety is narrower topic, which will be further discussed. The authors of this article will further discuss and broaden the topic of precariat in the modern world. They will asses the influence of precariat on social security of people and make an attempt to explain the risk of occurrence of that phenomenon.
EN
It is assumed that the emergence of precariat on contemporary labor markets, is associated with the intensification the process of globalization, technological change and strengthening of neo-liberal strategies, accentuating the in particular the need to raising the innovation and competitiveness of economies. As a consequence gaining strength phenomenon precarious work identified with uncertain employment, without security and prospects, mainly temporary, often low-paid. The aim of the article is to identify the causes and scale of precariat on the Polish labor market. Used for this purpose available data Central Statistical Office, Eurostat and coming from the Social Diagnosis.
PL
Przyjmuje się, że pojawienie się prekariatu na współczesnych rynkach pracy wiąże się z nasileniem procesu globalizacji, zmian technologicznych oraz umocnieniem neoliberalnych strategii akcentujących w sposób szczególny potrzebę podnoszenia innowacyjności i konkurencyjności gospodarek. W konsekwencji przybiera na sile zjawisko zatrudnienia prekaryjnego utożsamianego z zatrudnieniem niepewnym, bez zabezpieczeń i perspektyw, głównie tymczasowego, często nisko opłacanego. Celem artykułu jest identyfikacja przyczyn i skali prekariatu na polskim rynku pracy. Wykorzystano w tym celu dostępne dane statystyczne GUS, Eurostatu oraz te pochodzące z Diagnozy Społecznej.
8
Publication available in full text mode
Content available

Doradztwo zawodowe u progu zmian

63%
EN
Career counselling as a form of social activity and help is not free from institutional involvement. Implemented on the basis of central state policy, it can support individuals in reaching maturity in educational and vocational choices, or on the contrary, passively support their infantilization. Decisions based on rational premises and autotelic values can prevent problems related to building professional identity, mental well-being, as well as transitions to the labour market. In this context, the insufficient psychological and pedagogical support of young people for years is an expression of the inefficiency of central and local government institutions in this respect. The consequences of ill-considered and irrational educational and vocational choices are borne by young people. The purpose of this text is to analyze the situation of career counselling in 2016–2017, i.e. in the period preceding the reform.
PL
Doradztwo zawodowe jako forma działania społecznego i pomocy nie jest wolne od instytucjonalnych uwikłań. Realizowane na podstawie centralnej polityki państwa może stanowić wsparcie jednostek w osiąganiu dojrzałości w wyborach edukacyjno-zawodowych bądź przeciwnie – biernie sprzyjać ich infantylizacji. Decyzje oparte na racjonalnych przesłankach i autotelicznych wartościach mogą zapobiegać problemom związanym z budowaniem tożsamości zawodowej, dobrostanem psychicznym, a także tranzycją na rynek pracy. W tym kontekście niewystarczające od lat wsparcie psychologiczno­­‑pedagogiczne młodzieży jest wyrazem niewydolności instytucji centralnych i samorządowych w tym zakresie. Konsekwencje dotyczące nieprzemyślanych i nieracjonalnych wyborów edukacyjnych i zawodowych ponosi młodzież. Celem niniejszego tekstu jest analiza sytuacji doradztwa zawodowego w latach 2016–2017, czyli w okresie poprzedzającym reformę.
PL
Artykuł poświęcony jest, wynikającym z sytuacji demograficznej Polski, problemom funkcjonowania społecznego i zawodowego osób starych. Badacze sygnalizują, że ta ważna i coraz liczniejsza grupa wiekowa Polaków staje się członkiem prekariatu, czyli społeczności osób znajdujących się w niepewnej sytuacji, słabej ekonomicznie, wykluczonej z możliwości zawodowego rozwoju. W tekście zawarta jest wstępna analiza poprawności takiego założenia, w kontekście kilku podstawowych jego desygnatów. Na tle przykładów ludzi osiągających ponad przeciętne sukcesy już w wieku starszym, pokazano niski poziom bezpieczeństwa ekonomicznego, brak dostępu do ważnych świadczeń i usług oraz niski poziom dobrostanu polskich seniorów. Ponadto dokonano przeglądu kilku ważnych aspektów życia i funkcjonowania tych osób, takich jak: polityka senioralna, ageizm i stygmatyzacja starości, poziom zatrudniania osób 50+ i starszych, specyfika uczenia się i zadania edukacyjne wobec seniorów, wykluczenie cyfrowe i potencjalne walory seniorów. Wprowadzono również pojęcie „seniorofobii”, rozumianej jako lęk przed kontaktowania się z ludźmi starymi. Artykuł kończą wnioski i postulaty oraz refleksja dotycząca przyszłości seniorów i nas wszystkich w rzeczywistości demograficznej.
EN
The article is devoted to, resulting from the Polish demographic situation, the problems of social and professional functioning of the elderly. The researchers indicate that this significant and growing number of age group of Poles becomes a member of precariat. Defined as a community of persons who are in a precarious situation, weak economically, excluded from the possibility of professional development. The text contains a preliminary analysis of the correctness of such an assumption, in the context of several of its basic designates. On the background of examples of people achieving above average success already at an older age, showing the low level of economic security, the lack of access to important benefits and services as well as a low level of welfare of Polish seniors. In addition, a review has been made of some important aspects of life and functioning of these people, such as the senior policy, ageism and stigmatization of old age, the level of employment of people over 50 and older, the nature of learning and educational tasks for seniors, the digital exclusion and the potential advantages of seniors. Moreover, a concept of "senior-phobia" has been introduced, understood as the fear of contact with old people. The article ends with conclusions and proposals, and the reflection on the future of senior citizens and everyone in the demographic realities.
PL
Przedmiotem opracowania są społeczne i ekonomiczne (z położeniem nacisku na ten ostatni) warunki istnienia prekariatu — jednej z siedmiu grup społecznych wyodrębnio-nych przez Guya Standinga. Opracowanie składa się z trzech części. W pierwszej z nich dokonano próby oszacowania liczebności zbiorowości zaliczanej do prekariatu na polskim rynku pracy. W części drugiej przedstawiono społeczne i polityczne skutki istnienia prekariatu. W trzeciej zaś omówiono przyczyny i okoliczności powstania i utrwalania się prekariatu na rynku pracy. Opracowanie zamykają konkluzje zawierające trzy podstawowe wnioski dotyczące skali prekariatu na współczesnych rynkach pracy, jego uwarunkowań ekonomicznych oraz dającej się przewidzieć przyszłości. Zwrócono tam uwagę na to, że w zbiorowości tworzącej prekariat mogą się znaleźć także osoby, którym taka pozycja na rynku pracy w pełni odpowiada.
EN
The paper discusses social and economic dimensions of the precariat (focusing mainly on the latter) — one out of seven social groups distinguished by Guy Standing. The paper consists of three sections. In the first one is an attempt to estimate the number of persons classified as the precariat on the Polish labour market was made. The second part presents social and political consequences of the precariat. The third part discusses causes and circumstances of the emergence and embedment of the precariat on the labour market. The paper sums up with three main conclusions on the scale of the precariat on the con- temporary labour markets, its economic determinants and possible future developments. It was also pointed out that within the precariat there are persons who accept and feel well to be in such a position on the labour market.
PL
Prekariat dotyczy ludzi, którzy muszą się utrzymać z prac niskiej jakości, czyli niepewnych, tymczasowych, nisko płatnych, bez perspektyw awansu, bez zabezpieczeń, bez umowy itp. Główna teza niniejszego artykułu zakłada, że pomimo licznych podobieństw prekariat nie jest następcą czy kontynuatorem proletariatu. Jest to zupełnie nowe zjawisko, charakterystyczne dla niestabilnego, postfordowskiego ładu XXI wieku. Niestety wciąż brakuje zarówno jednoznacznych mierników, żeby oszacować liczebność prekariatu, jak również wskaźników, które daną jednostkę będą kwalifikowały do grona prekariuszy. Podczas gdy klasa robotnicza zajmuje stabilne miejsce w strukturze społecznej, prekariat przecina na skos wszelkie zastane wcześniej konfiguracje klasowe.
EN
Precarity applies to people who, in order to survive, need to work in a low-quality job, which is uncertain, temporary, low-paid, with no prospect of promotion, no security, no contract. The main thesis of this article assumes that despite numerous similarities precarity is not the successor of the proletariat. This is a completely new phenomenon characteristic of unstable, unsecure postfordism of the twenty-first century. Unfortunately, there is no clear indicators to estimate the number of people in precarity, as well as indicators that qualify the person into precarity. On the other hand, the working class has a stable position in the social structure, while precariat cuts diagonally any existing class-configurations.
EN
This article offers an operationalization of working poor and analyses the main causes of this phenomenon in Poland. To this end, it presents the basic approaches to the measurement of poverty and lists the various employment arrangements applicable under the national law. As the available research results show, the phenomenon of working poor is determined at the 'macro' level by, among other things, servicing of the economy, the economic crisis or by the jobs market becoming more flexible. On the other hand, at the 'micro' level, it is related to causes more complex than just low income. Additionally, the poverty of those in employment is closely related to the tendency towards precarious employment in the so-called "junk jobs" or “junk contracts”.
PL
Artykuł podejmuje kwestię operacjonalizacji pojęcia biednych pracujących (working poor) oraz wskazuje podstawowe przyczyny tego zjawiska w Polsce. Jest to możliwe poprzez przedstawienie podstawowych sposobów mierzenia ubóstwa oraz form zatrudnienia funkcjonujących w prawie krajowym. Jak dowodzą dostępne badania, to niekorzystne zjawisko determinowane jest na poziomie makro, m.in. serwicyzacją gospodarki, kryzysem czy uelastycznieniem rynku pracy. Z kolei na poziomie mikro związane jest z przyczynami bardziej złożonymi niż jedynie niskie zarobki. Ponadto bieda osób pracujących jest zjawiskiem związanym z ogólną tendencją do prekaryzacji zatrudnienia w tzw. junk jobs na podstawie tzw. umów śmieciowych.
PL
Gospodarka rynkowa nakłada na demokrację poważne obciążenia, prowadząc do pewnego paradoksu. Mimo że wolny rynek pomaga instytucjom demokratycznym, w krajach z gospodarką rynkową pełna równość polityczna, która byłaby demokratycznym ideałem, nie jest jednak możliwa, gdyż taka gospodarka wytwarza nierówności między obywatelami w dostępie do sfery politycznej, a co za tym idzie, ma wpływ na decyzje i działania rządu. Szczególne zagrożenie powodowane znacznym zróżnicowaniem społecznym pod względem ekonomicznym pojawia się dla rozwiniętych demokracji przez brak ograniczeń na dotacje dla partii politycznych i na reklamę wyborczą, co prowadzi często do oligarchizacji władzy. Bogatym sprzyja nie tylko system finansowania kampanii wyborczych, ale i możliwość lobbingu w parlamentach, które pomagają przeforsować korzystną dla nich politykę podatkową. Nierówności ekonomiczne powodują, że ludzie zaczynają żyć w różnych obszarach kulturowych, demokratyczna wspólnota zaś powinna bazować na wspólnym doświadczeniu opartym choćby na edukacji, służbie zdrowia czy wojsku. Do tego partie polityczne działające w istniejących demokratycznych instytucjach nie proponują programów skoncentrowanych wokół kwestii społecznie ważnych, a promują sprawy drugorzędne wywołujące jednak duże społeczne emocje. Właśnie emocje, a nie racjonalna kalkulacja w świetle badań psychologicznych, na które ogromne sumy wykładają np. republikanie w USA, decydują o skuteczności wyborczego przekazu.
EN
The market economy entails heavy burdens on democracy which leads to a paradox. Although free market on the one hand helps the democratic institutions, in countries with a market economy full political equality, which would be the democratic ideal is not possible, since such an economy produces inequalities between citizens in access to the political sphere, and thus has an impact on the decisions and actions of the government. A particular danger caused by considerable social differentiation in economic terms appears for developed democracies, through the lack of restrictions on subsidies for political parties and electoral advertising, which often leads to oligarchy of power. Rich people are favored not only by the system of campaign financing, but also the possibility of lobbying in parliament which help to push through favorable tax policies for them. Economic inequalities cause that people are starting to live in different cultural areas, and democratic community should be based on the common experience based at least on education, health or the military. Besides that political parties that operate within the existing democratic institutions do not offer programs centered on the important social issues and promote secondary issues but causing great public emotions. That emotions rather than rational calculation in the light of psychological research for which huge sums of money are spend by Republicans in the US for example, determine the efficacy of electoral transmission.
EN
The creation and usage of digital platforms is not only increasing in the private sector but also in the public one. There is much contention about the impact of digitalization on employment, social structures, public policies, as well as on entrepreneurial initiative and business. Although some early reviews opposed the imposition of heavy regulation on the platform economy, these days some jurisdictions take a more interventionist approach to stem the tide of digitalization which appears to thrive in legal vacuum giving rise to unequal competition. The findings suggest that platforms exert much influence on the employment structures, giving rise to cohorts of precariat and gig workers, resulting in unequal distribution of wealth. In this work the author concentrates on the revolutionary impact of sharing platforms on society, labour market and its structure, as well as legal norms that call for comprehensive revision in order to maintain welfare in the changing environment. As this paper remains fairly conceptual, the author attempts at an indication of major trends which are likely to emerge in society, and a contest of the idea of unharnessed development of sharing platforms.
PL
Tworzenie i wykorzystanie platform cyfrowych wykazuje tendencję wzrostową nie tylko w sektorze prywatnym, ale także publicznym. W literaturze przedmiotu można napotkać ożywioną dyskusję dotyczącą wpływu cyfryzacji na zatrudnienie, struktury społeczne, zarządzanie sektorem publicznym, a także na inicjatywy przedsiębiorcze i biznes. Chociaż niektóre wczesne przeglądy sprzeciwiły się narzuceniu surowych regulacji dla gospodarki platformowej, obecnie niektóre jurysdykcje przyjmują bardziej interwencjonistyczne podejście, chcąc powstrzymać falę cyfryzacji, która wydaje się kwitnąć w próżni prawnej, wywołując nieuczciwą konkurencję. Dotychczasowe badania sugerują, że platformy wywierają duży wpływ na strukturę zatrudnienia, co powoduje powstawanie rzesz pracowników tymczasowych tworzących prekariat, czego konsekwencją jest nierówny podział bogactwa w społeczeństwie. W niniejszym opracowaniu autor koncentruje się na rewolucyjnym wpływie cyfrowych platform na społeczeństwo, rynek pracy i jego strukturę, a także porusza tematykę unormowań prawnych, które wymagają kompleksowej rewizji w celu utrzymania dobrobytu w zmieniającym się otoczeniu. Niniejszy artykuł ma charakter koncepcyjny – autor próbuje wskazać główne trendy, które prawdopodobnie pojawią się w społeczeństwie jako efekt rewolucji informacyjnej i towarzyszącemu jej rozwojowi przemysłu 4.0 oraz kwestionuje ideę nieograniczonego rozwoju ekonomii współdzielenia opartej o platformy cyfrowe.
PL
Płynna nowoczesność jest pojęciem określającym grupę zjawisk spo-łecznych, które charakteryzują cywilizację przełomu XX i XXI wieku. Źródłem, z którego wypływa płynna nowoczesność, są społeczno-gospodarcze przemiany, które zaszły w kulturze zachodniej w drugiej połowie XX wieku – przede wszystkim postęp technologiczny, telekomunikacyjny i transportowy. Rdzeniem płynnej nowoczesności jest brak zakotwiczenia (tożsamości, wartości, kapitału) oraz nieobecność granic (konsumpcyjnych, geopolitycznych, handlowych, komunikacyjnych). Płynną nowoczesność można ująć w trzech podstawowych kategoriach: zmienność, względność, pluralizm. W artykule zaprezentowano formy funkcjonowania jednostek, społeczeństwa i całej kultury w warunkach płynnej nowoczesności.
EN
Liquid (or late) modernity is the notion describing a group of social phenomena which characterise the civilisation of the turn of the 21st century. The source, from which liquid modernity emerges, is socioeconomic transformations that have taken place in the western culture in the second half of the 20th century – primarily the technological, telecommunication and transport progress. The core of liquid modernity is lack of anchorage (of identity, value, capital) as well as absence of borders (consumption, geopolitical, trade, and communication). Liquid modernity can be seen in the three basic categories: variability, relativity, pluralism. In his article, the author presented the forms of functioning of individuals, the society and the entire culture under the conditions of liquid modernity.
EN
Competencies prioritise employees and determine their value and professional status. The development of employee competencies is one of, the requirements of contemporary changes in the sphere of work as well as changes in the labour market. A lack of opportunities for competence development leads to the emergence of a competence gap and to employees not fulfilling job requirements. The aim of this article is to provide a critical discussion on the lack of opportunities for competence development in „precarious work” according to Guy Standing (2011). This study also discusses the stages of the development of competencies at work and analyses their depreciation in „precarious work” (Standing 2011). This article uses the results of POLPAN the Polish Panel Survey (1988–2013).
PL
Kompetencje hierarchizują pracowników, określają ich wartość i status zawodowy. Rozwój kompetencji pracowników to między innymi wymóg współczesnych przemian w sferze pracy, jak i przemian na rynku pracy. Z kolei brak możliwości rozwoju kompetencji skutkuje pojawieniem się luki kompetencyjnej i niedostosowaniem pracowników do wymagań pracy. Celem artykułu jest krytyczne omówienie braku możliwości rozwoju kompetencji w „preakarnej pracy” według Guya Standinga (2011). W opracowaniu omówiono także stadia rozwoju kompetencji w pracy oraz zanalizowano ich dezawuowanie w „prekarnej pracy”. W artykule wykorzystano wyniki badań z Polskiego Badania Panelowego – POLPAN ((1988–2013).
PL
Artykuł poświęcony jest problematyce pracy tymczasowej, będącej stosunkowo nową i szybko zyskującą na popularności w Polsce formą zatrudnienia, polegającą na kierowaniu pracowników przez agencje zatrudnienia do wykonywania pracy na rzecz przedsiębiorstw (pracodawców użytkowników). W tym celu zawierana jest umowa między agencją a pracownikiem, w którym wskazuje się podmiot, na rzecz którego świadczona będzie praca. Zasadniczo za stronę formalną zatrudnienia odpowiedzialna jest agencja, podczas gdy pracodawca użytkownik organizuje stanowisko pracy. Praca tymczasowa stanowi ułatwienie dla firm w zakresie uelastyczniania polityki kadrowej, wpisując się w ten sposób w ogólne tendencje panujące od kilku dekad na światowych rynkach pracy, związane z załamaniem fordowskiego systemu stosunków pracy. W Polsce została uregulowana ustawowo, zaś obowiązujące przepisy zapewniają ochronę pracowników tymczasowych przed dyskryminacją, zgodnie z międzynarodowymi zobowiązaniami naszego kraju. Jednocześnie wprowadzone mechanizmy ochronne okazują się zawodne, czego przyczyną jest przede wszystkim szeroko rozpowszechnione stosowanie umów cywilnoprawnych przy zatrudnianiu pracowników tymczasowych, mimo że zamysłem ustawodawcy było, aby poza sytuacjami wyjątkowymi praca tymczasowa miała charakter zatrudnienia pracowniczego.
EN
The article is dedicated to the issue of temporary agency work which is a relatively new form of employment, quickly gaining popularity in Poland. It is based on directing employees to recruitment agencies to perform work for companies (client employers). For that purpose an agency concludes a job contract with an employee, which specifies the client as an employer. In principle, the agency is responsible for formal aspects of employment while the client employer ensures work organisation. Temporary agency work facilitates flexibility in the area of staff policy and thus corresponds with general trends regarding labor markets, connected with the decline of a ford’s system of labor relations. It has been legally regulated in Poland and regulations ensure protection against discrimination in accordance with international obligations of our country. However, protection mechanisms seen to be unreliable, which is caused by a widespread use of civil law contracts instead of employing temporary workers. This contradicts intentions of the legislator, according to which temporary agency work in most cases should be based on work contracts.
Rocznik Lubuski
|
2016
|
vol. 42
|
issue 1
229-245
PL
Artykuł przedstawia analizę prekarnego zatrudnienia kobiet i mężczyzn w Polsce. Opierając się na badaniach sondażowych przeprowadzonych w ramach projektu „Równość płci a jakość życia – rola równości płci w rozwoju w Europie na przykładzie Polski i Norwegii” (GEQ) w 2015 roku na ogólnopolskiej reprezentatywnej próbie losowej Polaków i Polek autorki omawiają wpływ form zatrudnienia i pracy na poczucie stabilności życiowej oraz równowagę pomiędzy pracą a życiem pozazawodowym. W pierwszej części artykułu przedstawiają dyskusję na temat kategorii prekariatu, odwołując się między innymi do analiz Guya Standinga i Jana Sowy. W kolejnych częściach autorki podejmują próbę odpowiedzi na pytanie w jaki sposób uelastycznienie rynku pracy i niestabilny charakter umów wpływa na kobiety i mężczyzn. Wyniki pokazują zróżnicowanie znaczenia form zatrudnienia i pracy dla kobiet i mężczyzn, wskazując równocześnie na jego przemiany, które dotyczą wszystkich pracowników i pracowniczek niezależnie od typu posiadanej umowy. Autorki podkreślają znaczenie perspektywy intersekcjonalnej w analizie prekariatu oraz konieczność uwzględniania reprodukcyjnej i nieodpłatnej pracy kobiet.
EN
The article presents analysis of precarious employment of women and men in Poland. The authors discuss, basing on the results of surveys carried out in 2015 among representative random sample of Poles within the project “Gender equality and the quality of life – the importance of gender equality in the development of Europe, as illustrated by the case of Poland and Norway” (GEQ), the impact the forms of employment have on the sense of stability and working and non-working balance. First part of the article presents discussion on the category of precariat in reference to, among others, the analysis by Guy Standing and Jan Sowa. In the following parts the authors try to answer the question about impact which less rigid labour market and unstable contracts may have on women and men. Results show that the forms of employment have different meaning for women and men. At the same time they show changes in employment that affect all employees regardless of type of employment contract. The authors underline the importance of intersection perspective in the analysis of precariat, and the necessity of taking into account reproductive and unpaid work of women.
19
63%
PL
Przedmiotem refleksji zawartej w artykule są wybrane filmy ilustrujące zjawisko prekariatu zrealizowane krótko przed pandemią COVID-19. Grupę społeczną określaną mianem prekariatu tworzą ubodzy pracujący, wykonujący niskopłatną pracę, za którą nie są stanie się utrzymać, co staje się przyczyną frustracji oraz utraty poczucia godności własnej i społecznej. Przywołani w tekście badacze prekariatu oraz filmowcy otwarcie przestrzegają przed eskalacją agresji, do której prowadzi taka sytuacja. Celem rozważań jest zbadanie jak w wybranych filmach zobrazowane zostało zjawisko prekariatu oraz czy i dlaczego prowadzi ono do wykluczenia godnościowego i społecznego bohaterów? Pierwsza część artykułu zawiera omówienie kategorii prekariatu i godności ludzkiej, druga część poświęcona jest analizie trzech wybranych filmów przedstawiających sytuację ubogich pracujących. Analizowane w tekście filmy łączy problem nierówności ekonomicznych i społecznych, które prowadzą do prekaryzacji i wykluczenia.
EN
This paper discusses selecting films (realized shortly before the COVID-19 pandemic) portraying the precariat in today’s world. Working poor in low-wage jobs cannot secure a livelihood, which creates frustration and leads to a loss of personal and social dignity among this social class. My main focus is human dignity in the face of poverty and economic and social marginalization, enabled by a political system allowing contemporary forms of exploitation. In this paper, I refer to social scientists and filmmakers who warn against the escalation of aggression brought on by this phenomenon. The research aim of my study was to acquire knowledge of how the precariat has been presented in selected films and whether and why this phenomenon is the cause of human dignity and social exclusion. The first part covers definitions of the terms involved (precariat, human dignity), while the second discusses three selected films that explore the subject above.
EN
Entering adulthood is a process which for many people becomes a source of disappointment and frustration. If young people aren’t prepared for the encounters with difficulties which can be met while searching for their own place in life during their school education, they become helpless and have a “cracked” reflectivity, as noted by Margaret S. Archer. At the same time one cannot ignore the gradual emergence of a new social class – the precariat – a dangerous class, as we are warned by Guy Standing. This group consists predominantly of young adults who are often seeking work far from home without any guarantee of employment. The role played by the sense of agency is indisputable. Life chances depend on whether one acts with his/her free will. The only hope for proper social functioning is community building because, according to Charles Taylor, individualism, the predominance of instrumental rationality, and the lack of active citizenship constitute a kind of contemporary threat.
PL
Wkraczanie w dorosłe życie to proces, który dla wielu osób staje się źródłem rozczarowań, frustracji. Jeśli młodzi ludzie w okresie szkolnej edukacji nie zostaną przygotowani na zetknięcie z trudnościami, jakie ich mogą czekać przy poszukiwaniu swojego miejsca w życiu, to stają się ludźmi bezradnymi, o „pękniętej” refleksyjności (określenie Margaret S. Archer). Nie można nie dostrzec tworzenia się nowej i – jak przestrzega Guy Standing – groźnej klasy społecznej, prekariatu. W tej grupie dominują młodzi dorośli poszukujący rynku pracy nawet daleko od domu rodzinnego, bez gwarancji zatrudnienia. Rola sprawstwa jest bezsporna. Szanse życiowe zależą od działania podmiotu zgodnego z wolną wolą. Nadzieją na właściwe funkcjonowanie społeczne jest budowanie wspólnoty, ponieważ indywidualizm, prymat rozumu instrumentalnego, brak aktywności obywatelskiej, zdaniem Charlesa Taylora, stanowią rodzaj współczesnego zagrożenia.
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.