Search results

1

Społeczny wymiar skutków prawnych zasiedzenia

100%

Szuber-Bednarz E. T.

Przegląd Politologiczny

|

2012

|

issue 4

145-152

EN

Acquisitive prescription is one of those constructions of civil law that are supposed to stabilize socio-economic turnover as well as govern legal transactions. To comprehensively define the issue of the consequences of acquisitive prescription it is necessary to refer to the institution of praescriptio, a legal construction characteristic of classic Roman law which is increasingly more often found in national laws. Legal constructions that are of significant importance for the members of state communities are characterized by their universality. Universality is about specific features that can be found in classical Roman law, civil law and, frequently surprisingly, in international law.

2

Nie koniec historii: dynamika prawa na przykładzie instytucji zasiedzenia

62%

Stolarski K. A.

Forum Prawnicze

|

2019

|

issue 5 (55)

14–26

EN

The author presents trends in modern legal discussion on prescription. He suggests that the trends are defined by three basic issues. The first question is on relevance of prescription in the 21st century. The second issue concerns the future of the legal institution and the scope of its application in the new reality, i.e. determined by technological changes. The third makes us discuss whether we deal with a single legal construct or with many institutions covered for historical reasons by the same name. The article discusses the judgment of the European Court of Human Rights in case JA Pye (Oxford) Ltd v. The United Kingdom, opin- ions of lawyers in common law countries, specialists in continental law, mixed jurisdiction, and legal systems of Asian states. The author suggests significant importance of technological changes, including technologies based on blockchain and the Internet of Things. He discusses in detail the shape of legal regulations regarding prescription in Louisiana (USA) and the province of Quebec (Canada). Finally, he refers to the Roman legal tradition as the best tertium comparationis for discussions on prescription in any major legal orders of the world.

3

Wybrane zagadnienia problemowe pojawiające się na tle przepisów Kodeksu cywilnego regulujących nabycie prawa własności (art. 169 i 174 k.c.) w związku z wprowadzeniem regulacji dotyczących krajowego rejestru utraconych dóbr kultury

62%

Kużmicka-Sulikowska J.

Studia Iuridica

|

2017

|

vol. 70

137-147

PL

This article concerns selected changes, that have arisen for civil ways to purchase property from the introduction in 2015 – by amending the law on the protection of monuments and care of monuments – a new institution in the form of a national register of lost cultural property. At the same time by introducing changes to the Polish Civil Code there have been introduced the relationships between entering thing in such a register and some regulated by the Polish Civil Code ways to acquire ownership of movable property, generally excluding the possibility of acquiring ownership of things entered into this register. The article analyzes these issues against the background of art. 169 and 174 of the Polish Civil Code (this is in the context of the acquisition of movable from an unauthorized person, and by prescription), and considers the civil effects of deleting things from the aforementioned register, depending on the cause of this deletion.

4

Moving Towards More Reasonable Prescription in Private Law? Recent Developments in Switzerland (OR 2020) and Poland

62%

Kruszyńska-Kola J.

Forum Prawnicze

|

2019

|

issue 3 (53)

61–75

5

Przedawnienie roszczenia o naprawienie szkody w reżimie kontraktowym

62%

Strugała R.

Kwartalnik Prawa Prywatnego

|

2021

|

vol. 30

|

issue 3

505-518

EN

This paper aims to address certain problems concerning prescription. It focuses on the prescription of claims for damages awarded for breach of contract. In the Polish Civil Code there are no special rules in place concerning such claims and the prescription thereof is to be ascertained on the basis of general provisions. The latter were designed in order to regulate the prescription of claims reflecting the primary obligations of the parties (the obligations of specific performance). Consequently, their application to claims concerning secondary obligations, i.e. claims for damages, raises serious doubts and encounters numerous problems of high practical importance. The paper proposes such interpretation of general provisions on prescription that seemingly both suits the nature of claims for damages for breach of contract and is fit for the purpose generally ascribed to prescription as a legal phenomenon.

6

Zasady ustania przywileju ujęte w kan. 82 KPK

54%

Dzierzon G.

Roczniki Nauk Prawnych

|

2013

|

vol. 23

|

issue 1

81-91

EN

The presented study provides an interpretation of can. 82 of CIC/83. From the analysis it follows that the hypotheses codified in can. 82 result from positive law. The first hypothesis implies that the legislator does not allow for non-burdensome privileges to cease through prescription. This is due to the fact that a privilege holder can renounce a privilege, and this renouncement is legally valid if it has been accepted by a competent authority (can. 80, §1). The second hypothesis implies that privileges burdensome to others cease through prescription (cann. 197-199). According to the doctrine, prescription is a similar process to a customary practice becoming law.

7

Normativity of Prescriptions in Adolf Reinach’s Aprioristic Theory of Right

54%

Gołębiewska M.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica

|

2020

|

vol. 90

41-61

EN

In the Logical Investigations, Edmund Husserl defines that which is normative as the objectively regular with its rules of regularity, which can be recognised rationally – normativity concerns the being itself and the rational cognition of the being (logic as a normative discipline establishing the rules of scientific knowledge, as the science of science). Instead, Adolf Reinach in The Apriori Foundations of the Civil Law defines the notion of norm as polysemantic and distinguishes the legal provisions (the prescriptive sentences), formulated within a given community, from the basic norms which are grounded in the objective (including moral) justness of the states of affairs. The obligation of the being and the obligation of acting exist in themselves, independently from cognition. In turn, “enactments and the propositions which express enactments” as a kind of normative sentences have the character of normalisation, but they require a person to pronounce them. The prescriptions realise and refer to what is objectively being and to the objectivity of what is being and obligatory. In my text, I present Reinach’s position on the relations between norms and provisions (as prescriptive propositions “which express enactments”) referring his theories to the Husserlian concept of normativity.

8

Dochodzenie roszczeń z zobowiązań naturalnych przed sądem polubownym

45%

Riedl K.

Kwartalnik Prawa Prywatnego

|

2018

|

vol. 27

|

issue 4

969-1004

EN

This paper shall consider two questions: 1) can natural claims be pursued de lege lata in arbitration (the issue of arbitrability), 2) can awarding a natural claim in arbitration be a basis for setting aside of an award or for refusing recognition or enforcement of an award. On one hand, a definitional property of natural obligations (claims) is their unsuability, i.e. the incapability of being effectively pursued before a common court. On the other hand, a court proceeding is not the only way to resolve a legal dispute. Parties are able to subject their dispute to arbitration, whose award will obtain legal validity of a State court judgement after its recognition or enforcement. In this context there arises a question whether admissibility of pursuing natural claims in arbitration does not open a way to circumvent their unsuability. The paper focuses on two cases of natural obligations undisputable in Polish law: obligations where a creditor’s claim was barred by limitation and the so-called unclassified gaming and bets obligations. The analysis of current regulations presented in the paper leads to the conclusion that in both cases disputes concerning such claims are arbitrable. However – if an arbitral tribunal awards a natural claim – the possibilities of setting aside of such award or refusing recognition or enforcement thereof are very limited. In consequence, the regulations in force to a certain extent make it possible to circumvent the construction of a natural obligation by subjecting of a dispute concerning such obligation to arbitration, which is criticisable.

9

O pożytku z metody historyczno-porównawczej w kontekście moralnej oceny przedawnienia – zainspirowane myślą prof. Maurycego Allerhanda

45%

Kruszyńska-Kola J.

Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda

|

2019

|

vol. 2

|

issue 1(3)

184-191

PL

Artykuł inspirowany jest opublikowanym w tym numerze „Głosu Prawa” tekstem „O dobro adwokatury polskiej” autorstwa prof. Maurycego Allerhanda. Wykorzystując wyniki historyczno-porównawczych badań ratio (sensu, uzasadnienia) przedawnienia, autorka polemizuje z opinią prof. Allerhanda, że niehonorowe jest korzystanie z zarzutu przedawnienia, kiedy świadczenie było należne. W artykule odniesiono się również do uwag prof. Allerhanda na temat użyteczności historii prawa i jej nauczania.

EN

The paper is inspired by the article "O dobro adwokatury" polskiej written by Professor Maurycy Allerhand and published in this volume of “The Voice of Law”. By applying the results of the historical-comparative study of the ratio (sense, justification) of prescription, the author disagrees with Professor Allerhand’s opinion that it is dishonourable for an attorney to use the defence of prescription if the claim is justified. Some of Professor Allerhand’s remarks on the role of legal history are also discussed.

10

Przedawnienie wadliwości decyzji w ogólnym postępowaniu administracyjnym

45%

Śladkowska E.

Roczniki Administracji i Prawa

|

2021

|

vol. 2

|

issue XXI

179-194

EN

The issue of the passage of time is important for administrative law, and the legal effects of the passage of time are much more diverse in this branch of law than, for example, in civil law. Until recently there were no general studies of the issue of the statute of limitations in administrative law. According to the current views of doctrine, the statute of limitations is an institution present in administrative law, albeit only in a residual form. Its construction consists of the lapse of time specified in the administrative law regulations and the passivity of the entity authorized to take a particular action, which results in the expiration of rights or obligations. The article attempts to assess whether the time limits for the elimination of administrative acts from legal turnover in extraordinary procedures regulated by the Code of Administrative Procedure can be referred to as the statute of limitations, despite the constructional differences

PL

Kwestia upływu czasu ma istotne znaczenie dla prawa administracyjnego, a skutki prawne upływu czasu są w tej gałęzi prawa dużo bardziej zróżnicowane niż np. w prawie cywilnym. Do niedawna brak było ogólnych opracowań zagadnienia przedawnienia w prawie administracyjnym. Zgodnie z aktualnymi poglądami doktryny uważa się, że przedawnienie jest instytucją obecną w prawie administracyjnym, aczkolwiek jedynie w postaci szczątkowej. Na jej konstrukcję składa się upływ wyznaczonego w przepisach prawa administracyjnego czasu oraz bierność uprawnionego do podjęcia określonego działania podmiotu, która rodzi skutek w postaci wygaśnięcia uprawnień albo obowiązków. W artykule podjęto próbę oceny, czy terminy eliminacji z obrotu prawnego aktów administracyjnych w trybach nadzwyczajnych uregulowanych w Kodeksie postępowania administracyjnego można określać mianem przedawnienia, pomimo stwierdzonych różnic konstrukcyjnych.

11

Czy zawsze po uzyskaniu informacji o możliwości popełnienia przestępstwa, należy wszczynać karne postępowanie sądowe, lub administracyjne, dla realizacji sankcji karnej?

45%

JAKUBIAK T.

Prawo Kanoniczne

|

2016

|

vol. 59

|

issue 1

119-131

EN

The intention of the legislator is to apply penalties in the Church as rarely as possible. Before instigating the punishment for the criminal, one should use all other means of pastoral or legal nature. This is because the entire activity of the Church should be subordinated to the highest principle stated in the final canon of the Canon Law. According to it, the salvation of souls must always be the supreme law in the Church (can. 1755 CIC). The ordinary, who is responsible for the discipline in the community entrusted to him, must advocate for the rights of the canon law theologically, not only formally. Even the decision on the initiation of the criminal proceedings on the criminal or administrative way, is to help the accused to enter the path of salvation. Due to prescription a criminal action, in many cases the application of penalty is impossible.

PL

Życie dostarcza wielu sytuacji, w których sprawą publiczną jest fakt naruszenia przez wiernego ustawy karnej, do której została dołączona obligatoryjna sankcja karna. W związku z tym konieczne staje się ustalenie, czy zawsze po uzyskaniu informacji o możliwości popełnienia przestępstwa, za które ustawodawca przewiduje obligatoryjne wymierzenie kary (albo karę latae sententiae) należy wszczynać karne postępowanie sądowe – lub administracyjne – dla realizacji sankcji karnej? Aby odpowiedzieć na to pytanie, autor artykułu analizując cele kary kościelnej ukazuje, że intencją ustawodawcy jest, by stosowanie kar w Kościele było zjawiskiem rzadkim. Zanim przystąpi się do ukarania przestępcy, należy wyczerpać wszelkie inne środki natury duszpasterskiej, czy prawnej. Dzieje się tak dlatego, że cała działalność Kościoła powinna być podporządkowana najwyższej zasadzie wyrażonej w ostatnim kanonie Kodeksu prawa kanonicznego. Według niej, zbawienie dusz winno być zawsze w Kościele najwyższym prawem (por. kan. 1752 KPK). W realizacji tego celu – jakim jest zbawienie dusz – muszą uczestniczyć wszyscy, którzy działają w imieniu Kościoła. Ordynariusz – odpowiedzialny za karność kościelną w powierzonej mu wspólnocie – musi być rzecznikiem prawa kościelnego pojętego teologicznie, a nie tylko formalnie. Nawet decyzja o wszczęciu postępowania karnego na drodze procesowej lub administracyjnej ma pomóc oskarżonemu wejść na drogę zbawienia. Podejmując decyzję o odstąpieniu od drogi procesu karnego, należy jednak pamiętać, że środki pozakarne mogą okazać się niewystarczające, jeśli za karą przemawia ciężar przestępstwa oraz zasada słuszności i sprawiedliwości, rozpatrzona w kontekście potrzeby społecznej. Na to, że dany czyn nie będzie ukarany na drodze postępowania procesu karnego bądź administracyjnego – może wpłynąć również fakt przedawnienia skargi karnej.

12

Umowne uznanie długu

45%

Wielgus K.

Kwartalnik Prawa Prywatnego

|

2020

|

vol. 29

|

issue 2

199-284

EN

The contractual acknowledgment of a debt is widely recognised and applied in continental legal systems. However, there are great differences between them as regards the effects brought about by the above-mentioned legal act. One can distinguish three different legal models of the contractual acknowledgment of a debt. The distinction is made based on the effects such acknowledgment can bring about in certain legal system. First, the acknowledgment of a debt, as a stipulation in the Roman law, can create a new obligation, which is or is not independent from a prior obligation that is the subject of this acknowledgment (constitutive and abstractive or causal effect). Furthermore, there is also the type of the acknowledgment of a debt that does not create ‘new and (in)dependent legal obligation’, but that serves to settle a conflict. Both these subtypes can be classified as a substantive law model (I). This model has been applied in §§ 780 and 781 BGB (The German Civil Code). On the other hand, there is the acknowledgment of a debt that mainly impacts the civil proceedings – it specifically reverses the burden of proof or waives a party's pleas. This can be classified as a process law model (II). This model has been applied in the former Article 1132 CN (The Code Napoleon). The third and last model is based on both above-mentioned models and constitutes their combination (a substantive-procedural law model). It has been applied in Article 17 OR (The Swiss Obligation Code). The aim of this paper is to analyse which of the above-mentioned models of the contractual acknowledgment of a debt has been applied in the Polish Civil Code. In particular, it discusses whether the parties to such contract are able to create a new obligation (constitutive effect) and whether it is an abstractive or a causal one. The paper also contains the analysis of the declaratory and causal acknowledgment of a debt which is referred to in the German legal system as the Feststellungvertrag. It determines whether such subtype of a contractual acknowledgment is acceptable under the Polish Civil Code. Moreover, the paper also raises legal issues concerning the form and classification of the contractual acknowledgment of a debt and its impact on limitation.

13

Przepisy o stosowaniu przepisów

45%

Patryas W.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2022

|

vol. 84

|

issue 1

9-22

EN

The aim of this article is to elucidate the presence of prescriptions on the application of prescriptions in legal texts. Such explanation is structural in nature, rather than nomological-deductive. A typical prescription pertaining to application consists of three parts. Firstly, it fixes applied prescription. Next, it has the phrase 'applies' as a pivotal fragment. At the end it determines the area of application. However, occasionally some parts of prescriptions on the application of prescriptions are eliminated or arranged in another manner. In some legal texts several prescriptions on the application of prescriptions are joined in one collective prescription of this sort. Prescriptions on the application of prescriptions are the result of the fragmentation of norms.

PL

Celem artykułu jest wyjaśnienia obecności przepisów o stosowaniu przepisów w aktach prawnych. Takie wyjaśnienie ma charakter strukturalny i nie jest wyjaśnieniem nomologiczno-dedukcyjnym. Typowy przepis o stosowaniu przepisu składa się z trzech części. Najpierw wskazuje on stosowany przepis. Następnie zawiera zwrot „stosuje się” odgrywający kluczową rolę. Na końcu wyznacza on obszar zastosowania. Lecz czasami pewne części przepisów o stosowaniu przepisów są usuwane lub ustawiane w odmiennej kolejności. W niektórych aktach prawnych szereg przepisów o stosowaniu przepisów łączy się w zbiorcze przepisy tego rodzaju. Przepisy o stosowaniu przepisów są efektem rozdrabniania norm.

14

K diskusi o standardní a "spisovné" češtině

45%

Čermák F., Sgall P., Vybíral P.

Slovo a slovesnost: časopis pro otázky teorie a kultury jazyka (Slovo a slovesnost: A journal for the theory of language and language cultivation)

|

2006

|

vol. 67

|

issue 4

267-282

EN

Admitting that certain mistakes in their paper (Čermák, Sgall and Vybíral 2005) have to be corrected, the authors claim that one of the main issues relevant to the present discussion concerns the difference between a book and a short paper which necessarily includes quotations from other writings; these should not be ignored, and the results of the research conducted up until now should be reflected. The present paper then argues that some of the old arguments are still valid and that the concept of a standard and its variants is to be understood taking into account a transitional zone between the standard and everyday spoken usage. The older traditions of prescriptive linguistics still have not been overcome by functional approaches, especially in school education.

15

Koncept minimální intervence

45%

Cvrček V.

Slovo a slovesnost: časopis pro otázky teorie a kultury jazyka (Slovo a slovesnost: A journal for the theory of language and language cultivation)

|

2008

|

vol. 69

|

issue 4

284-292

EN

The Concept of Minimal Intervention (CMI) is a “methodological bill” concerning linguists and their approach toward the language and its speakers. CMI represents one possible approach to language, implying programmatic character. CMI prerequisites are: 1) There is no reason why linguistics should infringe upon language development through its interventions and thus disqualify speakers for their (natural) linguistic behavior. 2) The language has been evolving into a sensible instrument of communication, needing no assistance from linguists. 3) The arbitrary nature of linguistic means draws on their usage, and involves the ways of using constituents; it is thus not beneficial when linguistics violates, through its interventions, the very fact of this choice taken by the majority. CMI is delimited by the endeavor to minimize linguists’ interventional pressure on language and its speakers; CMI’s goal is to bring the language situation as close to the condition marked by the existence of a spontaneously constituted order of norms which is “only” passively recorded by linguists. Since zero intervention is irreconcilable with the existence of linguistics, it is necessary to deliberately weaken potential linguistic interventions through a pluralism of descriptions which should expressly declare the goals they pursue and which (communicative) functions they favor.

16

Skuteczność prawna ochrony tzw. „frankowiczów” w kontekście terminów przedawnienia

36%

Nadolska A.

Finanse i Prawo Finansowe

|

2020

|

vol. 2

|

issue 26

63-82

EN

In Poland, there was no uniform court jurisprudence regarding the rationales and grounds for can-celing the loan agreement, as well as the recognition of only certain contractual terms as unfair, consequently – also as to the application of limitation periods for the reimbursement of claims paid on the basis of abusive clause or invalid legal action. The situation was not changed by the EU Court of Justice judgment dated on the 3rd of October 2019 (C-260/18 Dziubak vs. Raiffeisen). Meanwhile, it is desirable and necessary for national courts to start settling mortgage denominated in Swiss francs cases in the spirit of EU regulations, because it was within them that the idea of full legal protection of the consumer was adopted, in principle according to which the implementation of a claim for restitution cannot be dependent on the limitation period.The purpose of the article is to answer the question: Does the restitution effect include – apart from the previous legal status – the restoration of the financial condition of contractors? Answer-ing this question is necessary to determine whether judicial recognition of the terms of contract as unfair can be limited as to the type of the effect.The above was the basis for the formulation of the following research thesis: determination of unfairness of contractual conditions in court proceedings will always have the character and ex tunc effect towards property and non-property rights, regardless of whether the decision in this matter is constitutive or declaratory.The presented matter determined the layout and content of the article, in which the issue of limi-tation periods (included in the preliminary rulings and the EU Court of Justice judgement) was dis-cussed in many aspects, the division of judgments into constitutive and declarative ones, as well as the essence and function of substantive limitation periods were explained.

PL

W Polsce nie wykształciła się jednolita linia orzecznicza, tak co do przesłanek i podstaw unieważnienia umowy kredytu, jak i co do uznania niektórych tylko warunków umownych za nieuczciwe, a w efekcie tego – również co do stosowania terminów przedawnienia wobec żądania zwrotu świadczenia wypłaconego na podstawie uznanej za abuzywną klauzuli bądź nieważnej czynności prawnej. Sytuacji tej nie zmienił wyrok TSUE z 3.10.2019 r. (C-260/18 Dziubak vs. Raiffeisen). Pożądane i konieczne jest tymczasem, aby krajowe sądy zaczęły rozstrzygać sprawy tzw. „frankowe” w duchu regulacji unijnych, bo to w ich ramach przyjęto ideę pełnej ochrony prawnej konsumenta, zasadniczo wedle której realizacja roszczenia restytucyjnego nie może być uzależniona od terminu przedawnienia.Celem artykułu jest udzielenie odpowiedzi na pytanie: czy skutek restytucyjny obejmuje – obok dawnego stanu prawnego – przywrócenie stanu materialnego kontrahentów? Udzielenie odpowiedzi na to pytanie jest niezbędne dla ustalenia, czy sądowe uznanie warunków umowy za nieuczciwe może zostać ograniczone co do rodzaju skutku.Powyższe legło u podstaw sformułowania następującej tezy badawczej: ustalenie w postępowaniu sądowym nieuczciwości warunku umownego zawsze będzie miało charakter i skutek ex tunc wobec uprawnień majątkowych oraz niemajątkowych, i to bez względu na to, czy rozstrzygnięcie w tym przedmiocie jest konstytutywne czy deklaratoryjne.Przedstawiona materia zdeterminowała układ i treść artykułu, w którym wieloaspektowo omówiono problematykę terminów przedawnienia (ujętą w pytaniach prejudycjalnych oraz orzecznictwie TSUE), przedstawiono podział orzeczeń na konstytutywne i deklaratoryjne, a także wyjaśniono istotę i funkcję materialnych terminów przedawnienia.

17

Norma językowa jako fakt społeczny fundowany na uzusie. Uwagi w kontekście Słownika właściwych użyć języka

36%

Liberek J.

Język Polski

|

2021

|

vol. 101

|

issue 2

34-48

PL

Od wielu dziesięcioleci w dyskusjach na temat normy dominuje podejście preskryptywne. Duża część językoznawców nie uznaje prymatu zwyczaju społecznego i dokonuje w nim wielu arbitralnych zmian, aby ustalić subiektywną postać normy. W związku z projektowanym Słownikiem właściwych użyć języka autor artykułu przypomina najlepsze tradycje strukturalistyczne i nawołuje do stosowania w badaniach nad normą językową wyłącznie metod deskryptywnych. W ramach uprawianej współcześnie kultury języka trzeba zerwać całkowicie z wszelkimi przejawami arbitralności i subiektywności. Naczelne założenie, że norma językowa jest faktem społecznym fundowanym na uzusie, musi znaleźć odzwierciedlenie w stosownych procedurach ukierunkowanych na analizę wielomilionowych korpusów, dzięki którym ustalenie ponadindywidualnego wzorca stanie się możliwe. W słownikowym opisie normy powinny się w pierwszej kolejności znaleźć jednostki często używane i odpowiednio rozpowszechnione, a więc typowe. Uwarunkowana frekwencyjnie, tekstowo, społecznie i terytorialnie typowość jest kategorią najważniejszą.

EN

The prescriptive approach has been prevalent in discussions about the linguistic norm for many decades. Many linguists question the primacy of social custom and make many arbitrary changes to establish the subjective form of the norm. In connection with the planned The Dictionary of Proper Uses of Languagethe author of the article presents the best structuralist traditions and calls for research on the linguistic norm which is based on descriptive methods. It is necessary to completely break away from all manifestations of arbitrariness and subjectivity in contemporary prescriptive linguistics. The fundamental premise that the linguistic norm is a fact based on usus must be reflected in relevant procedures aimed at analyzing corpora consisting of millions of words. Such an approach will make it possible to establish a model that comprises more than just individual language uses. As far as dictionary definitions are concerned, the most frequent, widespread and thus typical linguistic units should be primarily considered to be normative. Typicality, determined by frequency, as well as textual, social and territorial conditions, is the most important category.

18

Bolesław Wiewióra – pionier powojennej polskiej nauki o uznaniu nabytków terytorialnych

36%

Zaręba S.

Studia Prawnicze

|

2018

|

issue 5 spec.

229-243

EN

The article seeks to provide an answer to a question why the book Uznanie nabytków terytorialnych w prawie międzynarodowym (which translates to Recognition of territorial acquisitions in international law) by a Polish scholar, B. Wiewióra, did not receive wide acclaim abroad despite its scientific level being at least equal in quality to foreign monographs on the subject published at the time. It examines the life of B. Wiewióra, his scholarly achievements and accomplishments in the field of recognition of territorial acquisitions, including their importance for Polish literature on international law.

PL

Celem artykułu jest odpowiedź na pytanie, dlaczego książce Bolesława Wiewióry Uznanie nabytków terytorialnych w prawie międzynarodowym nie udało się zdobyć szerszego rozgłosu poza granicami Polski mimo wysokiego poziomu naukowego, nie ustępującego analogicznym monografiom zagranicznym publikowanym w tamtym czasie. Autor analizuje życiorys Bolesława Wiewióry, jego dorobek naukowy oraz osiągnięcia w zakresie nauki o uznaniu nabytków terytorialnych, w tym ich wartość dla polskiej doktryny prawa międzynarodowego.

19

Regulations with respect to civil turnover in the act on the restitution of polish heritage assets and their application to museums’ operation

28%

Barbasiewicz A.

Muzealnictwo

|

2021

|

issue 62

198-207

PL

Tematem artykułu jest omówienie, w kontekście działalności muzeów i innych instytucji prowadzących działalność muzealną, regulacji dotyczących obrotu cywilnoprawnego zawartych w Ustawie z dnia 25 maja 2017 r. o restytucji narodowych dóbr kultury (tekst jednolity Dz.U. 2019 poz. 1591.). Dotyczą one formy czynności prawnych obejmujących przeniesienie własności lub obciążenie narodowych dóbr kultury RP należących do zbiorów publicznych, zakazu nabycia ich własności od osoby nieuprawnionej do rozporządzania oraz przez zasiedzenie, a także nieprzedawnienia roszczeń o ich wydanie. Autor analizuje centralne pojęcie przywołanej ustawy – to jest pojęcie narodowego dobra kultury RP należącego do zbiorów publicznych – omawiając szczegółowo oba dotyczące go kryteria: podmiotowe i własnościowe. Wskazuje, że definicja zbiorów publicznych zawarta w ustawie jest bardzo szeroka – obejmuje nie tylko zbiory publiczne w znaczeniu potocznym, ale również zbiory większości muzeów prywatnych, a także niemuzealne kolekcje podmiotów i osób prywatnych, jeśli korzystały ze środków publicznych. Następnie autor omawia zawarte w ustawie regulacje cywilnoprawne, szczególną uwagę poświęcając wymaganej formie czynności prawnych obejmujących przeniesienie własności lub obciążenie (forma pisemna z datą pewną) wskazując, że może ona dotyczyć także umów depozytu oraz umów dotyczących wypożyczenia. Omawia także praktykę oraz orzecznictwo dotyczące formy pisemnej z datą pewną, wskazując na możliwy brak świadomości stron umowy, że przedmiot umowy należy do zbiorów publicznych w rozumieniu ustawy, i że winna być zachowana szczególna forma umowy. W tym kontekście autor przedstawia praktyczne rozwiązania pozwalające uniknąć negatywnych konsekwencji. W konkluzji autor podkreśla, że regulacja zawiera pojęcia budzące istotne wątpliwości interpretacyjne wpływające na stosowanie omawianych przepisów.

EN

It is the legal regulations related to civil turnover specified in the Act of 25 May 2017 on the Restitution of Polish Heritage Assets (consolidated text, Journal of Laws 2019, Item 1591) in the context of the activity of museums and other institutions running a museum activity that is the topic of the paper. They speak of legal activities including ownership transfer or charge on Poland’s heritage assets pertaining to public collections, or the ban on acquiring assets from a person unauthorized to dispose of them or manage them by prescription, as well as of the non-limitation of claims for their release. The Author analyses the central concept of the quoted Act: that of the national heritage assets of the Polish Republic pertaining to public collections, while discussing in detail both criteria that are related to it: subject- and ownership-related ones. He points to the fact that the definition of public collections it contains is extremely broad, covering not only public collections in the colloquial meaning of the term, but also the collections of the majority of private museums, as well as non-museum collections of private entities and persons, as long as they have applied public financing. In the further part of the paper, the civil-law regulations specified in the Act are discussed, with special emphasis on the requested form of the legal actions including the transfer of ownership or burden (in writing with a certified date) suggesting that this can apply also to deposit or lending contracts. He also discusses the praxis and judicature with respect to the in writing with a certified date pointing to the possible lack of the awareness of the contract parties that the object of the contract pertains to a public collection in compliance with the provisions of the Act, and that the special contract format should be kept. In this context the Author presents some practical solutions allowing to avoid certain negative consequences. In the conclusion it is emphasized that the regulation contains certain concepts which might inspire essential interpretative doubts having impact on the application of the discussed regulations.

20

Przedawnienie skarg i działań z tytułu naruszeń będących przestępstwami kanonicznymi

28%

BOREK D.

Prawo Kanoniczne

|

2019

|

vol. 62

|

issue 3

55-88

EN

Violations constituting canon delicts incur certain legal effects, both penal and non penal. Among strictly penal effects one can find a possibility to call a perpetrator to account. In order to do this The Canon Law Code of 1983 classifies two types of actions connected with the committed delict: a criminal action (actio criminalis) and an action to execute a penalty (action ad poenam exsequendam), or a penal action. A violation which is a crime may result in other, non penal effects such as an action to repair the damage caused by the crime (actio ad damna reparanda), a declaration of an obstacle to ordination, or a dismissal from a religious institute. The prescription, which is the subject of this article, is thus connected with different possible effects incurred by a violation constituting a canon delict. Keeping all those possible consequences of violations constituting canon delicts, it seems legitimate to establish the matter of the prescription. Trying to find the answers to these questions, the author tries to focus on the followingissues:1.Prescription.1.1.Introductoryissues. 1.2.Principalterms and elements. 2. Prescription within penal responsibility 2.1. Imposing and executing a penalty. 2.2. Declaring a penalty. 2.3. Delicts reserved to the Congregation for the Doctrine of the Faith. 3. Prescription within civil and disciplinary responsibility 3.1. Action to repair damage. 3.2. Dismissal from a religious institute.

PL

Naruszenia stanowiące przestępstwa kanoniczne wywołują określone skutki prawne, zarówno karne, jak i pozaprawne. Wśród skutków ściśle karnych można znaleźć możliwość pociągnięcia sprawcy do odpowiedzialności. W tym celu Kodeks Prawa Kanonicznego z 1983 r. klasyfikuje dwa rodzaje działań związanych z popełnionym przestępstwem: skargę kryminalną (actio criminalis) oraz działanie w celu wykonania kary (action ad poenam exsequendam), czyli skargę penalną. Naruszenie będące przestępstwem może pociągać za sobą inne, niekarne skutki, jak np. skargę o naprawienie szkody wyrządzonej przestępstwem (actio ad damna reparanda), stwierdzenie przeszkody do święceń, wydalenie z instytutu zakonnego. Przedawnienie, które jest przedmiotem niniejszego artykułu, jest więc związane z różnymi możliwymi skutkami, jakie niesie ze sobą naruszenie stanowiące przestępstwo kanoniczne.Mając na uwadze wszystkie te możliwe skutki naruszeń stanowiących przestępstwa kanoniczne, zasadne wydaje się ustalenie materii przedawnienia. Próbując znaleźć odpowiedzi na te pytania, autor stara się skupić na następujących zagadnieniach: 1.Przedawnienie.1.1.Zagadnienia wstępne. 1.2.Główne pojęcia i elementy. 2. Przedawnienie w ramach odpowiedzialności karnej 2.1. Wymierzanie i wykonywanie kary. 2.2. Deklarowanie kary. 2.3. Przestępstwa zastrzeżone dla Kongregacji Nauki Wiary. 3. Przedawnienie w ramach odpowiedzialności cywilnej i dyscyplinarnej 3.1. Działanie w celu naprawienia szkody. 3.2. Wydalenie z instytutu zakonnego.

Refine search results

Społeczny wymiar skutków prawnych zasiedzenia

Nie koniec historii: dynamika prawa na przykładzie instytucji zasiedzenia

Wybrane zagadnienia problemowe pojawiające się na tle przepisów Kodeksu cywilnego regulujących nabycie prawa własności (art. 169 i 174 k.c.) w związku z wprowadzeniem regulacji dotyczących krajowego rejestru utraconych dóbr kultury

Moving Towards More Reasonable Prescription in Private Law? Recent Developments in Switzerland (OR 2020) and Poland

Przedawnienie roszczenia o naprawienie szkody w reżimie kontraktowym

Zasady ustania przywileju ujęte w kan. 82 KPK

Normativity of Prescriptions in Adolf Reinach’s Aprioristic Theory of Right

Dochodzenie roszczeń z zobowiązań naturalnych przed sądem polubownym

O pożytku z metody historyczno-porównawczej w kontekście moralnej oceny przedawnienia – zainspirowane myślą prof. Maurycego Allerhanda

Przedawnienie wadliwości decyzji w ogólnym postępowaniu administracyjnym

Czy zawsze po uzyskaniu informacji o możliwości popełnienia przestępstwa, należy wszczynać karne postępowanie sądowe, lub administracyjne, dla realizacji sankcji karnej?

Umowne uznanie długu

Przepisy o stosowaniu przepisów

K diskusi o standardní a "spisovné" češtině

Koncept minimální intervence

Skuteczność prawna ochrony tzw. „frankowiczów” w kontekście terminów przedawnienia

Norma językowa jako fakt społeczny fundowany na uzusie. Uwagi w kontekście Słownika właściwych użyć języka

Bolesław Wiewióra – pionier powojennej polskiej nauki o uznaniu nabytków terytorialnych

Regulations with respect to civil turnover in the act on the restitution of polish heritage assets and their application to museums’ operation

Przedawnienie skarg i działań z tytułu naruszeń będących przestępstwami kanonicznymi