Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 13

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  proces ustawodawczy
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Tryb pilny w teorii i praktyce procesu ustawodawczego pod rządami Konstytucji z 1997 r

100%
Patyra S.
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
|
2011
|
issue 1 (5)
61-81
PL
Pilny tryb ustawodawczy stanowi istotny instrument normatywny, za pomocą którego rząd w systemie parlamentarnym wpływa na przebieg parlamentarnego procesu ustawodawczego. Do polskiego procesu ustawodawczego tryb pilny wprowadzony został mocą postanowień „Małej Konstytucji” z 1992 r. jako środek służący zapobieganiu przewlekłości procedur sejmowych oraz obstrukcyjnym działaniom opozycji parlamentarnej wobec programu legislacyjnego rządu. Podobnie jak w poprzednim stanie prawnym tak i na gruncie rozwiązań przyjętych w Konstytucji z 2 kwietnia 1997 roku wyłączne prawo inicjowania postępowania ustawodawczego w trybie pilnym posiada Rada Ministrów. W świetle art. 123 ust. 1 Konstytucji klauzula pilności nie może być zastosowana wobec projektów ustaw podatkowych, ordynacji wyborczych, ustaw regulujących ustrój i właściwość władz publicznych oraz kodeksów. Ponadto, na podstawie odrębnych przepisów z możliwości stosowania trybu pilnego wyłączone są projekty ustaw budżetowych. Podstawowym mankamentem trybu pilnego w polskich rozwiązaniach ustrojowych jest brak konstytucyjnych terminów, które wyznaczałyby tempo sejmowych prac nad projektem objętym klauzulą pilności. W tych warunkach, rzeczywiste tempo rozpatrywania projektów pilnych w Sejmie zależy od woli samej Izby i jej organów. W efekcie, tryb pilny jest rzadko stosowany przez Radę Ministrów w praktyce polskiego prawa parlamentarnego, szczególnie wtedy, gdy rząd dysponuje stabilnym poparciem sejmowej większości. Może wówczas stymulować tempo sejmowych prac nad swoimi projektami ustaw za pomocą nacisków politycznych bez potrzeby uciekania się do trybu pilnego. Ewentualne zmiany regulacji konstytucyjnej powinny zatem objąć bardziej szczegółowe unormowanie trybu pilnego na etapie sejmowego postępowania ustawodawczego, na wzór regulacji dotyczącej czasu pracy Senatu nad ustawą.
EN
Legislative procedure for urgent bills constitutes a crucial prescriptive instrument that is useful to a government in parliamentary system to influence the course of legislative process. In Poland the urgent procedure was introduced by virtue of provisions of the Small Constitution 1992, as a factor that serves to prevent the lengthiness of parliamentary procedures and obstructive actions of parliamentary opposition towards government legislation program. On the basis of decisions taken by the Constitution adopted on 2nd April 1997 and as in the previous legal situation, The Council of Ministers has the exclusive right to initiate legislative proceeding as a matter of urgency. In accordance with the 123rd article, para 1 of the Constitution, urgency clause cannot be applied against tax bills, bills governing elections, draft laws regulating systems and competence of public authorities and drafts of law codes. What is more, on the basis of separate articles, budget bills are excluded from using the urgency process. The basic drawback of the urgency process in Polish political solutions is the lack of constitutional deadlines that would indicate the pace of Sejm activities concerning the urgency clause. In such a situation, the actual pace of investigation of urgent bills in the Sejm depends on the lower house’s will and its bodies. As a result, in practice of Polish parliamentary law, the urgency process is rarely applied by the Council of Ministers, particulary when the government has stable support of Sejm’s majority at its disposal. In such a case, the government may stimulate the pace of parliamentary activities concerning its bills with the use of political pressures nad with no need of using the urgency process.
2
Publication available in full text mode
Content available

Między oczekiwaniami a efektami. Analiza skutków regulacji ex post jako instrument w procesie legislacyjnym

100%
Młynarska-Sobaczewska A.
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
|
2018
|
issue 5 (45)
74-92
PL
Celem prawodawcy jest, aby ustanowione przez niego prawo wywoływało zamierzone efekty społeczne i ekonomiczne. Istnieje niekwestionowana potrzeba ewaluacji stanowionego prawa, dokonywania rzetelnej analizy rzeczywistych efektów regulacji, choć stosunkowo niechętnie tego typu mechanizmy oceny są wdrażane przez prawodawców. Trudniejsze i bardziej dyskusyjne jest natomiast znalezienie satysfakcjonujących metod i instrumentów, za pomocą których należy prowadzić miarodajne badania efektywności regulacji prawnych. Niniejszy tekst poświęcony jest przedstawieniu pewnych rozwiązań dotyczących procedur i kryteriów w zakresie analizy skutków regulacji prawnych, modelowych warunków takiej oceny oraz przedstawienia polskiej regulacji i praktyki w tym zakresie.
EN
The obvious goal of any legislator is establishing the intended social and economic effects with the law. Therefore, there is an unquestionable need to evaluate the law, to make a thorough analysis of the actual effects of regulation, although relatively reluctantly these types of assessment mechanisms are implemented by lawmakers. However, it is much more difficult and more debatable to find satisfactory methods and instruments that should be used to conduct meaningful research into the effectiveness and efficiency of legal regulations. This text concerns some procedures and criteria in the field of analyzing the effects of legal regulations in comparative perspective and presents model conditions of such an assessment, as well as Polish regulations and practices in this area.
3
Publication available in full text mode
Content available

Kompetencje ustawodawcze Senatu – zakres poprawek w praktyce ustrojowej i w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego

75%
Chrzanowski M.
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
|
2018
|
issue 5 (45)
61-72
PL
Poprawki senackie są istotnym elementem w zakresie postępowania ustawodawczego. Aktualne rozwiązania zawarte w Konstytucji RP dotyczące tej instytucji budzą wątpliwości, gdyż nie pozwalają na wyraziste wskazanie kompetencji Senatu. Obrazuje to praktyka orzecznicza Trybunału Konstytucyjnego oraz praktyka ustrojowa. Genezę problematyki zakresu poprawek odnajdujemy w sporach kompetencyjnych, jakie po 1989 r. prowadzone były między Sejmem a Senatem. Orzecznictwo polskiego sądu konstytucyjnego w odniesieniu opisywanej instytucji wskazuje, że organ ten w znaczący sposób wpłynął na proces ograniczania kompetencji drugiej izby. Obecne doświadczenia dotyczące poprawek senackich pokazują potrzebę nowelizacji Konstytucja RP w tym zakresie.
EN
The amendments proposed by the Senate from an important element in terms of legislative proceedings. The current arrangements specified in the Constitution of the Republic of Poland regarding the Senate are raising many doubts, as they are clearly creating uncertainty about the authority of this body. This is being demonstrated in the jurisdictional practice of the Constitutional Tribunal, as well as in the political practice. The origin of the scope of the issue of the amendments can be found in the disputes over authority between the Sejm and the Senate after 1989. The jurisdiction of the Polish Constitutional Tribunal over the body in question has been exercised in a way which has significantly influenced the process of limiting the Upper Chamber’s authority. The current experience regarding the amendments proposed by the Senate shows that this aspect of the Constitution of the Republic of Poland needs to be reformed.
4
Publication available in full text mode
Content available

Participation of the Polish Senate in the Legislative Process: Towards Equal Bicameralism?

75%
Patyra S.
Studia Iuridica Lublinensia
|
2022
|
vol. 31
|
issue 5
187-199
PL
Artykuł dotyczy problematyki relacji pomiędzy Sejmem i Senatem w procedurze wykonywania przez parlament funkcji ustawodawczej. Autor zwraca uwagę, że obowiązująca Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. bardzo ogranicza wpływ Senatu na proces ustawodawczy, czym nawiązuje do polskiej tradycji ustrojowej. W ten sposób Konstytucja przyjmuje model dwuizbowości skrajnie asymetrycznej, mimo że obie izby parlamentu w polskim ustroju postrzegane są jako organ władzy ustawodawczej. Autor krytycznie ocenia obowiązujące regulacje z punktu widzenia aksjologii ustroju demokratycznego i postuluje wzmocnienie pozycji Senatu w realizowaniu funkcji ustawodawczej.
EN
The article deals with the issue of relations between the Sejm and the Senate in the procedure of exercising its legislative function by the parliament. The author points out that the current Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997 greatly limits the influence of the Senate on the legislative process, which refers to the Polish systemic tradition. In this way, the Constitution adopts an extremely asymmetric bicameral model, despite the fact that both chambers of parliament in the Polish system are perceived as an organ of the legislative authority. The author critically assesses the regulations in force from the point of view of the axiology of the democratic system and postulates strengthening the Senate’s position in the implementation of the legislative function.
5
Publication available in full text mode
Content available

Prawo petycji jako instrument rozwoju działalności prawodawczej Senatu

63%
Chrzanowski M.
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
|
2021
|
issue 4 (62)
325-334
EN
This article presents the issue of the right to petition as a social tool influencing legislative proceedings in the Senate. The considerations begin with an analysis of the legal norms regulating the institution in the presented scope. Some suggestions for changes have also been made with the aim of improving the quality of the petition process. Practice shows that this instrument of social participation is an important source of inspiration for the creation of the Senate’s legislative initiative, but it could be used even more effectively. In the context of the principle of national sovereignty, the principle of a democratic state ruled by law and social dialogue, it is extremely important to give the institution of petition a substantial shape and ensure it has a real influence on the legislative process.
PL
Niniejszy artykuł przedstawia zagadnienie dotyczące prawa petycji jako społecznego narzędzia oddziałującego na postępowanie ustawodawcze w Senacie. Rozważania otwiera analiza norm prawnych regulujących instytucję w przedstawionym zakresie. Zostały również sformułowane pewne propozycje zmian mające za cel poprawę jakości przebiegu petycji. Praktyka pokazuje, że ten instrument partycypacji społecznej stanowi ważne źródło inspiracji do kreowania senackiej inicjatywy ustawodawczej, jednak mógłby być jeszcze efektywniej wykorzystywany. W kontekście zasady suwerenności narodu, zasady demokratycznego państwa prawnego i dialogu społecznego niezwykle ważne jest nadanie instytucji petycji realnego kształtu oraz zapewnienie mu rzeczywistego wpływu na proces ustawodawczy.
6
Publication available in full text mode
Content available

Opinia prawna w sprawie zgodności z Konstytucją możliwości odrzucenia projektu ustawy podczas pierwszego czytania

63%
Chybalski P.
Zeszyty Prawnicze BAS
|
2017
|
issue 1(53)
84-88
EN
The author of the opinion supports a dominant position among Polish constitutional lawyers, according to which rejection of bill during the first reading is constitutionally acceptable. He shows that the possibility of rejection of bills during the first reading is an institution firmly rooted in the Polish parliamentary tradition. Removing it would cause extension of the work on bills, because of a likely “ritualization” of three readings. The author claims that such situation would lead to a weakening of the role and importance of the institution of readings of bills.
7
Publication available in full text mode
Content available

Dysfunkcje polskiego prawa i kierunki jego doskonalenia na etapie procesu ustawodawczego

63%
Szymanek J.
Studia Prawnicze KUL
|
2016
|
issue 3
131-181
EN
Article take two main issues. The first are the dysfunctions of the law, the second possibility directions of its improvement, in terms of the legislative process. Disadvantages of Polish law are different. These include, among other things, inflation law, his little clarity, the lack of clear axiological foundations, transgression understood as crossing areas by material acts arranged at different levels in the hierarchy of legal acts. Drawbacks of law are also the too frequent changes and excessive instrumentation. Therefore, there is need to improve the legislative process. It seems that the change should correspond to a few basic terms. Each course includes a number of smaller items, which should also be subject to any adjustments. They are directional indications: 1) the legislative process should be more rational; 2) the legislative process should be more professional; 3) the legislative process should be more socialized; 4) the legislative process should be more controlled and 5) legislative process should be more effective.
PL
Artykuł podejmuje dwa główne zagadnienia. Pierwszym są dysfunkcje prawa, drugim możlie kierunki jego doskonalenia, w zakresie procesu ustawodawczego. Wady polskiego prawa są różne. Należą do nich między innymi  inflacja prawa, jego mała czytelność, brak jasnych podstaw aksjologicznych, transgresja rozumiana jako przekraczanie obszarów materialnych przez akty prawne usytuowane na różnych poziomach w hierarchii aktów prawnych. Mankamentami prawa są również jego zbyt częste zmiany oraz nadmierna instrumentalizacja. Dlatego istnieje potrzeba usprawnienia procesu ustawodawczego. Wydaje się, że zmiany powinny odpowiadać kilku podstawowym hasłom. Każde z nich zawiera oczywiście wiele pomniejszych elementów, które także powinny być przedmiotem ewentualnych korekt. Są nimi kierunkowe wskazania:  1) proces ustawodawczy powinien być bardziej racjonalny; 2) proces ustawodawczy powinien być bardziej profesjonalny; 3) proces ustawodawczy powinien być bardziej uspołeczniony; 4) proces ustawodawczy powinien być bardziej kontrolowany i 5) proces ustawodawczy powinien być bardziej  efektywny.
8
Publication available in full text mode
Content available

Uprzywilejowanie rządowych projektów ustaw w hiszpańskim procesie legislacyjnym

63%
Jackiewicz A.
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
|
2022
|
issue 4(68)
79-87
PL
Autor w artykule wskazuje na argumenty normatywne oraz argumenty z zakresu praktyki ustrojowej uzasadniające zawarty w art. 89 Konstytucji Hiszpanii aksjomat o uprzywilejowaniu rządowych projektów ustaw na etapie korzystania przez uprawnione konstytucyjnie podmioty z prawa inicjatywy ustawodawczej. Pozwala to na konkluzję, że teza o uprzywilejowaniu rządowych projektów ustaw znajduje wsparcie w innych przepisach konstytucyjnych oraz w przepisach obu regulaminów izb parlamentarnych na etapie inicjowania postępowania ustawodawczego, co pozwala Rządowi na realny wpływ na zakres materii ustawodawczej rozpatrywanej przez Kortezy Generalne.
EN
In the article the author identifies the normative arguments as well as the arguments from the constitutional practice justifying the axiom contained in Article 89 of the Spanish Constitution that government draft laws are privileged at the stage of exercising the legislative initiative by constitutionally authorised entities. This allows us to conclude that the thesis of privileging government draft laws finds support in other constitutional provisions and in the provisions of the standing orders of both parliamentary chambers at the stage of initiating legislative proceedings, which allows the Government to have a real influence on the scope of the legislative matter considered by the Cortes Generales.
9
Publication available in full text mode
Content available

Zabezpieczenia konstytucji przed zmianą konstytucji

63%
Szymanek J.
Prawo i Polityka
|
2015
|
issue 6
7-24
EN
This article discusses procedural means of protecting the constitution against changes. The starting point is the general remark that the constitution should be a durable and stable act, as it is the permanency of any constitution that is its inherent feature. Nevertheless, any rational legislator of the constitutional system must allow for the possibility of changing the constitution. However, any implementation of changes ought to be carried out with caution and only if absolutely necessary. Therefore, the mode of changing the constitution must be difficult enough (in comparison to passing ordinary laws) but also accomplishable. Consequently, the procedural side of any change of the constitution must be designed so as to, on the one hand, make the procedures of amending the constitution possibly complicated, but on the other hand those procedures must be realistic and implementable. That is why nowadays we can observe a whole range of procedural solutions concerning the process of changing the constitution, e.g. provisions relatively unchanged. The prerequisite of obtaining a qualified majority in the parliament is also a common mechanism in the process of changing the constitution. Sometimes changing the constitution must be approved by two consecutive parliaments, but a more frequent solution is a referendum-based procedure.
10
Publication available in full text mode
Content available

O potrzebie reformy polskiego systemu stanowienia prawa

63%
Borski M.
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
|
2016
|
issue 4 (32)
223-242
PL
Proces stanowienia prawa w odbiorze wielu podmiotów w nim uczestniczących lub monitorujących jego przebieg jest mało przejrzysty oraz niesatysfakcjonujący jeśli chodzi o poziom partycypacji obywatelskiej. a przecież władzom powinno zależeć na tym, aby uspołecznić proces stanowienia prawa. Im więcej dyskusji i konsultacji w trakcie tworzenia założeń do aktów prawnych, tym większa szansa uniknięcia pomyłek oraz szansa na to, że obywatele będą aprobowali istniejący system prawny i przestrzegali prawa. W publikacji tej autor podjął próbę subiektywnego wskazania tych elementów procesu stanowienia prawa, które wymagają szybkiej zmiany. Jednocześnie wskazał na rozwiązania, które mogłyby przyczynić się znacząco do poprawy jego jakości.
EN
From the point of view of the participating or monitoring bodies, the legislative process may be found as unclear and unsatisfying in terms of citizens’ access. The state authorities should be interested in engaging the society in it more widely, though. The more discussion and social consultation within the process of law-making, the greater chance for avoiding errors and mistakes as well as for a social approval and a high level of law preservation. The paper is an attempt to present the very subjective list of the elements of law in need for speedy changes. It also points out the de lege ferenda solutions that might significantly improve its quality.
11
Publication available in full text mode
Content available

Incorporation of European Union Legal Acts into the Legal System of the Republic of Poland

51%
Trubalski A.
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
|
2020
|
issue 5 (57)
191-201
EN
Autonomy to select The objective of this study is to analyze the process of implementing European Union law into the legal system of the Republic of Poland. EU law is to be incorporated in the Polish legl system in such a way as to safeguard its binding force. In other words, it is necessary to ensure the effectivness of European Union law in the legal system of the Republic of Poland. The Member States are obliged to implement European Union law.This obligation arises out of the adoption of the treaties establishing the European Union, but it s also rooted in the Constitution. It is worth noting that a Member State has the autonomy to selectthe method of incorporating European Union law in its legal system. In the case of the Republic of Poland, the process of implementing European Union law is linked particularly closely to the adoption of statues implementing the provisions of European Union law into the legal system of the Republic of Poland. Should Poland fail to implement EU laws in its legal system properly, it may incur financial liability to the European Union, as well as its own citizens.
PL
Celem opracowania jest analiza procesu implementacji prawa Unii Europejskiej do systemu prawnego Rzeczypospolitej Polskiej. Prawo Unii Europejskiej musi być wykonane w systemie prawnym Rzeczypospolitej Polskiej w taki sposób, aby zostało zapewnione jego obowiązywanie. Innymi słowy należy zapewnić skuteczność prawa Unii Europejskiej w systemie prawnym Rzeczypospolitej Polskiej. Implementacja prawa Unii Europejskiej stanowi obowiązek państw członkowskich wynikający z przyjęcia traktatów statuujących Unię Europejską. Obowiązek ten posiada również swoją podstawę konstytucyjną. Na uwagę zasługuje fakt, iż państwo posiada swobodę w zakresie wyboru sposobu wykonania prawa Unii Europejskiej w swoim systemie prawnym. W przypadku Rzeczypospolitej Polskiej proces implementacji prawa Unii Europejskiej jest związany w szczególności z uchwalaniem ustaw implementujących przepisy prawa Unii Europejskiej do systemu prawnego Rzeczypospolitej Polskiej. Brak prawidłowej implementacji może prowadzić do odpowiedzialności finansowej państwa członkowskiego względem Unii Europejskiej a także obywateli.
12
Publication available in full text mode
Content available

Is a comprehensive reform of the law-making process necessary in Poland? A voice in the discussion

51%
Borski M.
Roczniki Administracji i Prawa
|
2017
|
vol. 17/1
55-70
EN
The law-making process in the reception of many entities participating in it or monitoring its course is not very transparent and unsatisfactory as far as the level of civic participation is concerned. The authorities should care about civilizing the law-making process. The more discussions and consultations are in the process of creating assumptions for legal acts, the greater the chance of avoiding mistakes and the chance that citizens will approve the existing legal system and abide by the law. In this publication, the author has attempted to make a subjective indication of these elements of the law-making process that require rapid change. At the same time, he pointed to solutions that could significantly contribute to improving its quality.
PL
Proces stanowienia prawa w odbiorze wielu podmiotów w nim uczestniczących lub monitorujących jego przebieg jest mało przejrzysty oraz niesatysfakcjonujący, jeśli chodzi o poziom partycypacji obywatelskiej. a przecież władzom powinno zależeć na tym, aby uspołecznić proces stanowienia prawa. Im więcej dyskusji i konsultacji w trakcie tworzenia założeń do aktów prawnych, tym większa szansa uniknięcia pomyłek oraz szansa na to, że obywatele będą aprobowali istniejący system prawny i przestrzegali prawa. W opracowaniu tej autor podjął próbę subiektywnego wskazania tych elementów procesu stanowienia prawa, które wymagają szybkiej zmiany. Jednocześnie pokazał na rozwiązania, które mogłyby przyczynić się znacząco do poprawy jego jakości.
13
Publication available in full text mode
Content available

Charakter podpisu Prezydenta RP pod ustawą

51%
Wolanin M.
Roczniki Nauk Prawnych
|
2023
|
vol. 33
|
issue 1
41-61
EN
The aim of the study is to examine the nature of the Polish President’s signature on the Act. The author states that it is impossible to support both the view claiming that this signature has a purely legislative character as well as the one advocating a purely executive character. Instead, the author proposes a mixed, legislative-executive approach. For when the President can intervene in the legislative process and, for example, veto a bill, and yet does not do so, his signature has a legislative character. When, on the other hand, the head of state cannot constitutionally evade his signature, then it assumes an executive character. This also determines whether or not the President will become a name sponsor of the Act. If this character is legislative, then such sponsoring will take place. When, however, executive, it will not, because firstly the President had to show that he does not support the Act.
PL
Celem artykułu jest zbadanie charakteru podpisu Prezydenta RP pod ustawą. Dzięki dogmatycznej analizie przepisów Konstytucji z 1997 roku wspartej doktryną i orzecznictwem autor stwierdza, że niemożliwe jest poparcie ani stanowiska twierdzącego, że podpis ten ma charakter wyłącznie ustawodawczy, ani tego stojącego przy charakterze wyłącznie wykonawczym. Autor zamiast tego proponuje podejście mieszane, ustawodawczo-wykonawcze. Gdy bowiem Prezydent RP może zaingerować w proces legislacyjny i np. zawetować ustawę, a jednak tego nie robi, to jego podpis ma charakter ustawodawczy. Gdy zaś konstytucyjnie głowa państwa nie może uchylić się od złożenia podpisu, wówczas podpis ten przyjmuje charakter wykonawczy. Od tego też zależy, czy Prezydent RP będzie firmował (popierał/wspierał) daną ustawę swoim nazwiskiem, czy nie. Gdy charakter ten będzie ustawodawczy, to takie firmowanie nastąpi. Gdy zaś wykonawczy, firmowanie nie nastąpi, gdyż do osiągnięcia tego charakteru podpisu konieczne jest uprzednie zaingerowanie w sam proces ustawodawczy i pokazanie, że Prezydent RP nie popiera danej ustawy.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.