Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Refine search results

Journals help
Authors help
Years help

Results found: 47

first rewind previous Page / 3 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  promocja zdrowia
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 3 next fast forward last
Turyzm
|
2017
|
vol. 27
|
issue 2
105-110
PL
Celem badań było określenie stopnia intensywności wysiłku fizycznego w trakcie amatorskich zawodów biegowych, odbywających się w Sudetach, na podstawie wyników pomiaru wydatku energetycznego. Badaniami objęto osoby biorące udział w tych zawodach w latach 2015–2017. Wydatek energetyczny zmierzono za pomocą przyrządu pomiarowego typu CALTRACTM. Wśród zawodników zebrano także dane metrykalne. Trasy zawodów charakteryzowały się ustalonym dystansem (w km) i przewyższeniami (w m). Dla amatorskich zawodów biegowych, podczas których przeprowadzono pomiary, obliczono średnie wartości wydatku energetycznego dla 19,2 km dystansu i 613,8 m przewyższeń. Był on na poziomie bardzo bardzo ciężkim. U kobiet wartość ta wyniosła 11,6 kcal/1 min/55 kg, a u mężczyzn – 12,7 kcal/1 min/65 kg.
PL
Artykuł dotyczy badań prowadzonych wśród niemal 400 pracowników wybranego polskiego uniwersytetu, które dotyczyły realizowanych na uczelni działań z zakresu promocji zdrowia dla zatrudnionych. Celem opisywanego badania była diagnoza znajomości oferty w aspekcie oferowanych pracownikom prozdrowotnych działań, określenie ich wykorzystania i ocena przydatności proponowanych rozwiązań. Analiza uzyskanych wyników ankietowych wskazała obszary wymagające poprawy i wzbogacenia oferty, jeśli uniwersytet chce rzeczywiście prowadzić politykę promocji zdrowia.
PL
2020 rok upłynął pod znakiem pandemii COVID-19. Nadzwyczajna sytuacja epidemiczna spowodowała szereg zmian i konsekwencji w życiu społecznym, wpływając na codzienność Polaków, dlatego w artykule podejmę próbę scharakteryzowania polskiej codzienności epidemicznej w społeczeństwie (globalnego) ryzyka w ujęciu Ulricha Becka (2004, 2012). Przedstawię niejednoznaczne implikacje dla zdrowia jednostek i zbiorowości, antycypowane w oparciu o wyniki społecznych badań nad codziennością przeprowadzonych podczas lub w odniesieniu do tzw. pierwszej fali epidemii koronawirusa w Polsce. Uwzględniając zjawisko nierówności w zdrowiu, w dalszej części pracy zastanowię się nad wyzwaniami stojącymi przed promocją zdrowia „w czasach zarazy” oraz możliwościami odzyskania utraconego bezpieczeństwa.
EN
The article makes an attempt at providing answers to questions necessary to clarify the doubts related to the universal conviction about the breakthrough of the nineteenth century for the development of health promotion and health prophylaxis. Can ancient texts provide any evidence that it was actually the antiquity that laid the foundations for preventive medicine? Can it be concluded, on the basis of the research conducted by archaeologists, anthropologists and historians, that the increased physical activity and use of diet in antiquity were deliberate preventive actions?
PL
W artykule podjęta zostanie próba odpowiedzi na pytania, które są konieczne dla wyjaśnienia wątpliwości związanych z powszechnym przekonaniem o przełomowości XIX wieku dla rozwoju promocji zdrowia i profilaktyki zdrowotnej. Czy na podstawie tekstów starożytnych można stwierdzić, że to właśnie starożytność zapoczątkowała podstawy profilaktyki zdrowotnej? Czy na podstawie badań archeologów, antropologów oraz historyków można jednoznacznie stwierdzić, że wzmożona aktywność fizyczna i stosowanie diety były świadomymi działaniami profilaktycznymi?
EN
Differentiation of social positions leads to the differentiation of health status in the social structure. This relationship results in the phenomenon of social inequalities in health. Health promotion has been created to improve health status and reduce the social inequalities in populations through building resources for health and healthy lifestyles and ensuring their egalitarian distribution. Taking into account the tasks of health promotion we can premise that the implementation of it creates opportunities for the reduction in social inequalities in health, but on condition that health promotion is not being medicalized. In this article we attempt to substantiate the hypothesis speaking that there is the relationship between the medicalization of health promotion and the sustaining of social inequalities in health over time.
8
Publication available in full text mode
Content available

Health behaviour of miners

75%
PL
Wstęp Elementem istotnie wpływającym na stan zdrowia jednostki są jej zachowania zdrowotne. Szczególnie rolę odgrywają w przypadku osób wykonujących pracę zawodową w bardzo trudnych warunkach środowiskowych. Dlatego celem pracy było zbadanie zachowań zdrowotnych górników. Materiał i metody W pracy wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego w oparciu o kwestionariusz Inwentarza Zachowań Zdrowotnych Juczyńskiego. Badaniami objęto 200 górników kopalni węgla kamiennego. Uzyskane wyniki badań poddano analizie statystycznej. Za poziom istotności przyjęto p < 0,05 wskazujący na istnienie istotnych statystycznie różnic bądź zależności. Wyniki Zachowania zdrowotne górników kształtują się na poziomie średnim i niskim. Najlepsze wyniki badana grupa uzyskała w zakresie nastawienia psychicznego, a najgorzej ocenione zostały zachowania profilaktyczne. Wnioski Badania potwierdzają konieczność wdrażania programów promocji zdrowia wśród górników szczególnie ukierunkowanych na zachowania zdrowotne. Med. Pr. 2015;66(6):753–761
EN
Background What significantly affects the health of an individual health behaviour. It is of particular importance in the case of people working in very harsh environmental conditions. The aim of this study is to examine health behaviour among miners. Material and Methods The research data was collected with the use of the diagnostic survey method based on the Health Behaviour Inventory questionnaire developed by Juczyński. Two hundred coal miners were surveyed. The results obtained were subjected to a statistical analysis. A significance level of p < 0.05 was assumed, which indicates the occurrence of statistically significant differences or relations. Results The level of health behaviour among miners may be determined as medium and low. The research group obtained the best results with regard to their mental attitude, while their preventive behaviour received the worst evaluation. Conclusions The research confirms the necessity of implementing health promotion programmes among miners, which would be focusing particularly on health behaviour. Med Pr 2015;66(6):753–761
PL
Działania edukacyjne skierowane do dzieci i młodzieży mogą przyczynić się do dokonywania przez nich dobrych dla zdrowia wyborów, a u dorosłych – wpłynąć na zmianę nawyków z negatywnych na prozdrowotne, służące poprawie zdrowia. Rozwój technologii elektronicznej sprawił, że w dziedzinie tej można korzystać z urządzeń, które sprawdzają, monitorują, a także w sposób pośredni motywują do zmiany stylu życia. Do wymiany informacji służą różnego typu aplikacje instalowane w smartfonach, tabletach czy komputerach, monitorujące poziom aktywności fizycznej i zmiany związane z jej podejmowaniem, zachodzące w organizmie, np. zmiany poziomu tętna podczas wysiłku. Dane wykazują, że już ponad 30% osób korzystających z Internetu wykorzystuje także urządzenia monitorujące i aplikacje zdrowotne w codziennym trybie życia; korzystanie z nich może przyczynić się w konsekwencji do poprawy kondycji zdrowotnej całego społeczeństwa. Celem pracy jest przedstawienie możliwości wykorzystania innowacji technologicznych do monitorowania aktywności fizycznej, przeznaczonych dla ludzi w każdym wieku, na podstawie badań dostępnych w literaturze przedmiotu. Sformułowano następujący problem badawczy: czy dostępne urządzenia elektroniczne monitorujące poziom aktywności fizycznej przyczyniają się do zmiany elementów stylu życia badanych osób? W pracy zastosowano metodę analizy i krytyki piśmiennictwa, polegającą na przeglądzie literatury i uzyskaniu wiedzy z danego zakresu. Okazało się, że istnieje już długa lista dostępnych aplikacji zdrowotnych, mimo to badania naukowe w tym zakresie są dość ograniczone.
EN
Educational activities aimed at children and adolescents can contribute to making good choices for their health, and in adults, changing habits from negative to prohealth ones, aimed at improving health. However, the development of electronic technology has made it possible to use devices that check, monitor and motivate people to change their lifestyle. These are different types of applications installed in smartphones, tablets or computers that monitor the level of physical activity and the changes associated with its taking place in the body, eg changes in heart rate during exercise. The data shows that already over 30% of people using the Internet, also uses health applications in their everyday life and the use of such devices may contribute to improving the health condition of the society. The aim of the work is to present the possibilities of using technological innovations to monitor physical activity, intended for people of all ages, based on research available in the literature on the subject. The following research problem was formulated: do the available electronic devices monitoring the level of physical activity contribute to the change of the lifestyle elements of the examined people? The work uses a method of analysis and criticism of the literature consisting in a review of the literature and obtaining knowledge in a given field. It turned out that although there is already a long list of available health applications, research in this area is quite limited.
EN
A healthy lifestyle is understood as a conscious action aimed at increasing the potential of one’s health and eliminating behaviours threatening it. The family, school, peer groups and media influence the shaping of such a worldview among children and youth. These environments should create a young person’s sense of obligation to care for their own health potential and to make informed choices concerning a healthy lifestyle. The aim of the article is to draw attention to the role of health-promoting behaviours of adolescents aged 11-15 as an important factor in creating a healthy society. The data of the Institute of Mother and Child included in the report „Health of students in 2018 in the light of the new HBSC (Health Behaviour in School-aged Children) research model” and the data from an analogical report from 2014 „Health and health behaviours of school youth in Poland in the context of selected sociodemo¬graphic conditions”. The analysis of selected data presented by the Institute of Mother and Child shows that young people are mostly aware of the importance of health-promoting behaviours for their health in the future.
PL
Przez prozdrowotny styl życia rozumie się świadome działanie ukierunkowane na zwiększenie potencjału własnego zdrowia i eliminację zachowań zagrażających zdrowiu. Na kształtowanie takiego światopoglądu młodzieży ma wpływ rodzina, szkoła, grupa rówieśnicza, media. Środowiska te powinny tworzyć u młodego człowieka poczucie obowiązku dbania o własny potencjał zdrowotny i dokonywanie świadomego wyboru prozdrowotnego stylu życia. Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na rolę zachowań prozdrowotnych młodzieży w wieku 11–15 lat, jako ważnego czynnika w tworzeniu zdrowego społeczeństwa. Analizie poddano dane Instytutu Matki i Dziecka zawarte w raporcie „Zdrowie uczniów w 2018 roku na tle nowego modelu badań HBSC (Health Behaviour in School-aged Children)” oraz dane z analogicznego raportu z 2014 roku „Zdrowie i zachowania zdrowotne młodzieży szkolnej w Polsce na tle wybranych uwarunkowań socjodemograficznych”. Z przeprowadzonej analizy wybranych danych Instytutu Matki i Dziecka wynika, iż młodzież jest w większości świadoma znaczenia zachowań prozdrowotnych dla swojego zdrowia w przyszłości.
EN
The text covers the issue of a balanced diet and healthy food from the perspective of a child in early education. Sweets, overweight, the lack of knowledge about a balanced diet, and many other factors affect abnormal development of children. Healthy food has become a kind of a trend. More and more people are trying to play sports, avoid unhealthy food and follow a balanced diet. Adults, i. e. parents, but also teachers and other representatives of educational institutions, are trying to ensure that children know the principles of healthy lifestyle, which includes the knowledge of healthy eating. Nowadays, school children in early education are taught about the dangers of eating unhealthy foods more frequently than they were in the past. Therefore, the purpose of the research was to get their opinion about what healthy food is and to what extent they follow a balanced diet when choosing food products. The researchers were looking for the answers to questions concerning the knowledge of 3rd grade students about a balanced diet and about possible threats that may result from eating unhealthy food. The analysis of the research results has revealed that students have adequate knowledge about a balanced diet, which they usually get from school or from the Internet. However, the children do not always follow this diet. Also, the research has confirmed the fact that students often use their knowledge of a balanced diet and they talk about healthy food with their family and friends.
PL
Tekst obejmuje problematykę zbilansowanej diety oraz zdrowej żyw- ności w perspektywie dziecka w młodszym wieku szkolnym. Słodycze, nadwaga, brak wiedzy na temat zbilansowanej diety i wiele innych czynników wpływa na nieprawidłowy rozwój. Zdrowa żywność stała się pewnego rodzaju trendem. Coraz więcej osób stara się uprawiać sport, unikać niezdrowej żywności oraz przestrzegać zbilansowanej diety. Dorośli – rodzice, ale również szkoły i nauczyciele – starają się, by dzieci również posiadały wiedzę na temat zdrowego trybu życia i wiedziały, jak ważne jest to, co spożywamy. Młodsze dzieci szkolne coraz częściej uczone są o zagrożeniach wynikających ze spożywania niezdrowej żywności. W związku z powyższym celem przeprowadzonych badań było uzyskanie opinii uczniów we wczesnej edukacji na temat tego, czym jest zdrowa żywność i na ile badani uczniowie przestrzegają zbilansowanej diety podczas wyboru produktów żywnościowych. Poszukiwano odpowiedzi na pytania jaką wiedzę posiadają uczniowie klas III na temat zbilansowanej diety oraz jakie zagrożenia według nich wynikają ze spożywania niezdrowej żywności. Analiza wyników badań ujawniła, iż uczniowie posiadają odpowiednią wiedzę na temat zbilansowanej diety, którą czerpią najczęściej ze szkoły lub z Internetu, mimo to nie zawsze jej przestrzegają, a także fakt, że uczniowie często korzystają z posiadanej wiedzy na temat zbilansowanej diety, rozmawiają o zdrowej żywności z rodziną i znajomymi.
PL
Wprowadzenie: W artykule przedstawiono stopień rozpowszechnienia promocji zdrowia w zakładach pracy w Polsce, scharakteryzowano podejmowaną aktywność, powody jej realizacji oraz wskazywane przeszkody. Pokazano zróżnicowanie tych zjawisk w firmach o różnej kondycji ekonomicznej oraz wielkości zatrudnienia. Materiał i metody: Badanie przeprowadzono w oparciu o wywiad telefoniczny standaryzowany, wspomagany komputerowo (Computer Assisted Telephone Interview - CATI) w 2010 r. w ogólnopolskiej próbie reprezentatywnej 1002 zakładów pracy, w których zatrudniano powyżej 50 pracowników. Dane zostały porównane z wynikami sondażu z 2006 r., przeprowadzonego metodą standaryzowanego wywiadu bezpośredniego (Paper and Pencil Interview - PAPI) wśród 611 podobnych firm. Wyniki: Oba badania pokazały, że 40% firm troszczy się o zdrowie personelu w większym stopniu, niż wymaga tego prawo. Jednocześnie ponad 80% wprowadza zmiany i działania sprzyjające zdrowiu, nie wiążąc ich intencjonalnie ze zdrowiem. Najwięcej firm doskonali fizyczne środowisko pracy, organizuje/sponsoruje usługi medyczne, zajęcia sportowe, próbuje redukować stres oraz palenie tytoniu. Wśród menadżerów wzrosła świadomość biznesowych korzyści z promocji zdrowia, częściej też osobiście angażują się w jej wdrożenie. Najczęściej wskazywane przeszkody w realizacji działań to ograniczone środki finansowe i małe zainteresowanie pracowników zdrowiem. Wnioski: Im większa i bogatsza firma, tym częściej prowadzona jest w niej promocja zdrowia i obecne jest przekonanie, że robi się więcej niż kilka lat temu, wskazywanych jest też więcej powodów tych działań. Nierówny dostęp do promocji zdrowia pracowników firm o innej wielkości zatrudnienia i kondycji ekonomicznej może przyczyniać się do wzrostu różnic w stanie zdrowia w populacji pracujących. Med. Pr. 2013;64(6):743–754
EN
Background: This paper presents the prevalence of health promotion in workplaces in Poland. It characterises the undertaken actions, their rationale and perceived obstacles. It analyses the diversity of these phenomena in the companies of different financial soundness and level of employment. Material and Methods: The study was conducted with the use of Computer Assisted Telephone Interview in 2010 on the representative national sample of 1002 workplaces hiring more than 50 employees. The data was compared with the results of the survey conducted in 2006, with the use of a Paper and Pencil interview on 611 similar companies. Results: Both studies have shown that 40% of the companies are concerned about their employees' health to a greater extent than they are obliged to by the law. At the same time, more than 80% of the companies have been introducing various modifications and health-oriented actions without definite health intentions. Most companies improve their physical working environment, organise/sponsor medical services, sports activities and try to reduce stress and smoking. Managers have increased their awareness of business benefits received from health promotion. They have displayed more personal involvement in health promotion implementation. The most often mentioned obstacles have included limited financial resources and little interest of employees regarding health issues. Conclusions: The larger and wealthier the company is, the more often health promotion in the company is performed. Such a company is more convinced about an increase in its activities and has more reasons to care about health. Unequal access to health promotion of workers in different companies may contribute to an increase in health inequalities in the working population. Med Pr 2013;64(6):743–754
EN
Background: Any activity undertaken for the purpose of health enhancing behavior is an important element of taking care of one's health. The aim of this paper was to analyze the frequency of health enhancing behaviors and avoiding health-risk behaviors among teachers and other school staff by gender and age. Material and Methods: The sample consisted of 750 teachers and 259 individuals of non-teaching staff of 22 health promoting schools. A questionnaire that included Positive Health Behaviors Scale for Adults and questions on avoiding risk behaviors were used as a research tool. Results: Of the 32 analyzed health enhancing (positive) behaviors, only 11 were undertaken by teachers and 10 by non-teaching staff at a desirable frequency (always or almost always) in a group of more than 50% of respondents. Almost one third of health enhancing behaviors were undertaken with this frequency by less than 20% of respondents. The highest deficits concerned physical activity, nutrition and mental health-related behaviors, and the lowest concerned safety. Deficits in all positive health behaviors were smaller in teachers than in non-teaching staff, in women than in men and in older than in younger teachers. The majority of respondents, mostly teachers, irrespective of gender and age did not undertake risk behaviors. Conclusions: There was a lot of deficits in the healthy lifestyle of teachers and other school workers what is alarming from the point of view of school workers' health, their tasks and their role in shaping positive health behavior in children and adolescents. There is a great need for taking actions to improve the situation, such as the development of health promotion programs addressed to teachers and other school staff, including issues concerning healthy lifestyles in teacher's pre- and in-service training, counselling in the area of healthy lifestyle in preventive health care of school staff. Med Pr 2013;64(5):659–670
PL
Wprowadzenie: Podejmowanie zachowań prozdrowotnych jest wyrazem dbałości o zdrowie. Celem pracy była analiza częstości podejmowania wybranych zachowań prozdrowotnych oraz niepodejmowania zachowań ryzykownych przez nauczycieli i innych pracowników szkoły, z uwzględnieniem ich płci i wieku. Materiał i metody: Badanie przeprowadzono wśród 750 nauczycieli i 259 innych pracowników 22 szkół promujących zdrowie. Zastosowano kwestionariusz zawierający Skali Pozytywnych Zachowań Zdrowotnych dla dorosłych i pytania dotyczące niepodejmowania zachowań ryzykownych dla zdrowia. Wyniki: Spośród 32 analizowanych zachowań prozdrowotnych u nauczycieli tylko 11, a u innych pracowników tylko 10 było podejmowanych z pożądaną częstością („zawsze" lub „prawie zawsze") przez więcej niż 50% badanych. Prawie 1/3 zachowań w obu grupach była podejmowana „zawsze" lub „prawie zawsze" przez mniej niż 20% badanych. Największe nieprawidłowości dotyczyły aktywności fizycznej, żywienia i zachowań związanych ze zdrowiem psychicznym, a najmniejsze - zachowania bezpieczeństwa. Nieprawidłowości te były mniejsze u nauczycieli niż innych pracowników, u kobiet niż u mężczyzn oraz u nauczycieli starszych niż u młodszych. Zdecydowana większość badanych nie podejmowała zachowań ryzykownych dla zdrowia. Nauczyciele unikali tych zachowań niezależnie od płci i wieku częściej niż inni pracownicy szkoły. Wnioski: Stwierdzono wiele nieprawidłowości w zakresie prozdrowotnego stylu życia badanych osób, co niepokoi ze względu na stan zdrowia pracowników szkoły, realizację ich zadań i modelowanie przez nich zachowań prozdrowotnych dzieci i młodzieży. Pożądane jest podjęcie działań mających na celu poprawę tej sytuacji, takich jak wprowadzenie w szkołach programów promocji zdrowia nauczycieli i pracowników szkoły, uwzględnienie w kształceniu i doskonaleniu nauczycieli edukacji zdrowotnej ukierunkowanej na kształtowanie prozdrowotnego stylu życia oraz uwzględnienie poradnictwa w zakresie prozdrowotnego stylu życia w profilaktycznej opiece zdrowotnej nad pracownikami szkoły. Med. Pr. 2013;64(5):659–670
PL
Artykuł odnosi się do teoretycznych i praktycznych zagadnień profilaktyki szkolnej. Autorka definiuje pojęcie „profilaktyka” w oparciu o literaturę przedmiotu. Wskazuje akty normatywne, na podstawie których realizowane są oddziaływania zapobiegawcze w placówkach edukacyjno-wychowawczych. Zwraca uwagę na zachowania problemowe przejawiane przez współczesną młodzież, a tym samym na potrzebę działań prewencyjnych w zakresie przystosowania młodego człowieka do życia społecznego. Autorka tekstu wskazuje nowe rozwiązania profilaktyki zachowań ryzykownych w oparciu o zapisy prawa oświatowego. Przedstawia również autorski, przykładowy program profilaktyczny nt. „Przeciwdziałania zachowaniom agresywnym wśród młodzieży”, który przeznaczony jest dla pedagogów szkolnych, nauczycieli/wychowawców do realizacji z uczniami.
EN
The article addresses theoretical and practical issues of school prevention. The author defines the term ‘prevention’ upon the subject literature. She indicates legal acts in accordance with which prevention measures are taken. She pays her attention to troublesome behaviours among contemporary youth and suggests prevention measures that would adapt a young person to life in society. The author shows new solutions regarding risky behaviours based on education laws. She also presents her own prevention scheme called “Countermeasures for aggressive behaviours among the young” which was designed for school counsellors and teachers/ tutors to be used for work with pupils.
PL
Treść artykułu koncentruje się wokół zasadniczych pojęć w pedagogice zdrowia: edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia. Autorka podaje wyjaśnienia terminów, wskazuje na obowiązujące ustawy i dokumenty, w oparciu o które realizowane są koncepcje edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia w szkole, oraz uzasadnia konieczność harmonijnego ich wdrażania w system szkolny.
EN
The article focuses on the fundamental concepts of pedagogy of health, health education and health promotion. The author gives an explanation and clarification of terms ‘definitions. She also points out the current laws and documents which support the implementation of health promotion concepts in schools. The author justifies the need for a harmonious implementation of these in the school system.
EN
The decisive significance of the process of health promotion in school is to make students aware of the fact that health is a value that should be developed and strengthened as it is good in itself and it allows to obtain other values. The person who is best to assist a student in creating health potential is a competent, committed teacher with a rich personality. Teacher, as a guide to health education, introduces students to the aims of the actions for health and provides arguments which demonstrate the benefits of taking care of it. Moreover, a teacher prepares students to be capable of using the attained knowledge in the daily life and make decisions together with taking action to multiply their own health as well as others.
PL
W procesie promowania zdrowia w szkole decydujące znaczenie ma uświadomienie uczniom tego, że zdrowie jest wartością, którą należy rozwijać i umacniać, gdyż jest ono dobrem samym w sobie oraz umożliwia uzyskiwanie innych wartości. Osobą, która w najlepszy sposób wspomoże ucznia w tworzeniu potencjału zdrowia, jest kompetentny, zaangażowany, o bogatej osobowości nauczyciel. Jako przewodnik po edukacji zdrowotnej, zapoznaje uczniów z celami działań na rzecz zdrowia i dostarcza argumentów, które świadczą o korzyściach płynących z dbania o nie. Przygotowuje uczniów do tego, aby potrafili wykorzystywać zdobytą wiedzę w codziennym życiu oraz dokonywali wyborów i podejmowali decyzje i działania na rzecz pomnażania zdrowia własnego i innych.
PL
Wskaźnikami przemian cywilizacyjnych m.in. są: stopień opanowania przyrody przez człowieka, rozwój techniki i technologii, postępy w różnych dziedzinach nauki, rozwój duchowy i materialny społeczeństw. Przemiany cywilizacyjne możemy rozpatrywać jako wiążące się z postępem i regresem. Skutkami tych zmian są m.in.: migracja ludności wiejskiej do miast, co znacząco zmienia te ekosystemy, zagęszczenie populacji ludzkiej, zmiany w architekturze, zmniejszanie się terenów zielonych, wzrost nawożenia i nadużywanie pestycydów, hałas, zanieczyszczenia powietrza, wód powierzchniowych, wody przeznaczonej do spożycia, gleb, a także zmiany klimatu i kataklizmy. Przemiany cywilizacyjne stają się wyzwaniem dla edukacji. Konieczne jest przygotowywanie dzieci i młodzieży, a także dorosłych do zachodzących zmian, oczywiście w różnym stopniu. Niwelowanie negatywnych skutków rozwoju cywilizacji upatruje się we wprowadzeniu zrównoważonego rozwoju.
EN
There are, among others, the following indicators of civilization changes: the degree to which humans could mastery the nature, the development of techniques and technologies, the progress and advances in various fields of science, the spiritual and material development of the societies. Civilization changes can be seen as involving the progress and the regression. Their effects are, i.e., the migration of the rural population to cities, which has significant effects on the changes of the ecosystem, the increase in the human population density, changes in architecture, reduction of the green areas, increase of fertilization and abuse of pesticides, noise, air pollution, surface water contamination, drinking water contamination, soil contamination, climate changes, natural disasters. Civilisation changes have been becoming the challenge for education. There is a need to prepare children and young people, not to mention, the adults for such changes, of course, to the various degrees. The reduction of the negative effects of the civilization development refers to the introduction of the sustainable development.
EN
Homelessness is the kind of crisis in a person’s life that has a very strong impact on the individual’s actions in all dimensions of health, on his daily choices and on the hierarchy of needs. The struggle for survival and the need to meet basic needs excludes focusing on one’s own health and taking care of its good condition, and even often promotes its deterioration. The problem of the health of homeless people and the lifestyle they have adopted most clearly shows that health promotion must not be limited to catchy media slogans or simple tips on how to live a healthy life. It requires taking into account a number of different variables and, above all, the whole social context. The aim of the prepared article is to try to answer the question of the possibility and effectiveness of health promotion activities among excluded groups, for example among homeless people. On the basis of his own research conducted among homeless people in the shelters in city of Łódź and among employees of these institutions, the author tries to answer the question of what is the state of knowledge of homeless people about the health-promoting lifestyle, what health-related behaviors are characteristic for this group, but above all what factors influence lifestyle, including health choices, and shape the health of marginalized people.
PL
Bezdomność jest tego rodzaju kryzysem w życiu człowieka, który bardzo silnie wpływa na działania jednostki we wszystkich wymiarach zdrowia, na jej codzienne wybory i hierarchię potrzeb. Walka o przetrwanie i konieczność zaspokojenia podstawowych potrzeb wyklucza koncentrowanie się na własnym zdrowiu i dbanie o jego dobry stan, a wręcz nierzadko sprzyja jego pogorszeniu. Problem stanu zdrowia osób bezdomnych i przyjęty przez nie styl życia najdobitniej pokazuje, że promocja zdrowia nie może ograniczyć się tylko do chwytliwych medialnych haseł czy prostych wskazówek, jak zdrowo żyć. Wymaga uwzględnienia szeregu różnych zmiennych, a nade wszystko całego kontekstu społecznego. Celem przygotowanego artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie o możliwość i skuteczność działań z zakresu promocji zdrowia wśród grup wykluczonych na przykładzie osób w kryzysie bezdomności. Na podstawie badań własnych prowadzonych wśród podopiecznych schronisk dla bezdomnych w Łodzi (wywiady swobodne z ustrukturalizowaną listą pytań) i pracowników tychże placówek (wywiady swobodne pogłębione) autor stara się odpowiedzieć na pytanie, jaki jest stan wiedzy bezdomnych na temat prozdrowotnego stylu życia, jakie zachowania związane ze zdrowiem są charakterystyczne dla tej grupy, ale nade wszystko jakie czynniki wpływają na styl życia, w tym wybory zdrowotne, i kształtują stan zdrowia osób zepchniętych na margines społeczny.
PL
W artykule przedstawiono wybrane zagadnienia związane z projektowaniem zrównoważonych kompleksów szkolnych w trosce o promocję zdrowia zarówno dzieci i młodzieży, jak i osób dorosłych. Przybliżono wyniki badań nad terapeutycznym wpływem kontaktu z naturą. Następnie omówiono trzy kompleksy edukacyjne jako przykłady dobrych praktyk – dwa z Francji i jeden z Polski. Wybrano obiekty, gdzie zastosowano nowatorskie rozwiązania w zakresie zagospodarowania terenu szkoły i zrównoważonych technologii budowlanych. Pierwszy obiekt to Le Groupe Scolaire des Sciences et de la Biodiversité Robert Doisneau z Francji, gdzie ogrody szkolne ulokowano na dachu i tarasach. Drugi to szkoła w Les Mureaux, gdzie stworzono pawilonowy kompleks szkolny, który stał się kulturalnym centrum dzielnicy. Trzeci to przykład gdańskiego kompleksu szkolnego o konstrukcji drewnianej.
EN
This paper presents selected issues concerning sustainable schools design to promote health. The results of research on the therapeutic impact of contact with nature are discussed. Next, three educational facilities are presented as examples of good practices – two from France and one from Poland. Those schools were selected because of innovative architectural design and sustainable construction technologies. The first case is Groupe Scolaire des Sciences et de la Biodiversité Robert Doisneau in France, where the school gardens are located on the roof and terraces. The second case is the Pôle Molière school in Les Mureaux, which became the cultural center of the district. The third case is a wooden school in Gdańsk.
PL
Celem rozważań jest ocena wybranych aspektów funkcjonowania polskiego systemu ochrony zdrowia w zakresie możliwości reagowania na współczesne dynamiczne przemiany społeczne, ekonomiczne oraz epidemiologiczne (m.in. upowszechnianie się chorób przewlekłych, starzenie się populacji czy kryzys rodziny w zakresie pełnienia funkcji opiekuńczych i pielęgnacyjnych wobec osób chorych). Analiza tak sformułowanego problemu została dokonana w oparciu o krytycznie zorientowaną perspektywę rozwijaną w ramach socjologii zdrowia i choroby. W tekście zwrócono szczególną uwagę na problem pogłębiających się nierówności społecznych, które można uznać za jeden z najważniejszych czynników utrudniających dostęp do świadczeń medycznych oraz warunkujących gorszy stan zdrowia. Wskazano w tym kontekście m.in. na mechanizm „oszczędzania na zdrowiu” oraz zadłużania się w celu zaspokajania potrzeb zdrowotnych. Dokonano także próby oceny efektywności programów promujących zdrowie w naszym kraju, potencjalnie najskuteczniejszego sposobu podnoszenia poziomu zdrowia społecznego. Podjęto także problem społecznego zaufania do instytucji służby zdrowia oraz aprobaty kierunku podejmowanych prób reformowania systemu medycznego w naszym kraju. Osobna część rozważań została poświęcona krytyce idei redukowania roli państwa w sektorze zdrowia
EN
The purpose of the discussion is to evaluate certain aspects of the Polish health care system – its ability to respond to contemporary dynamic social, economic and epidemiological changes (including the spread of chronic diseases, aging population or family crisis – its possibilities for providing care of the sick). The analysis of such a problem was based on a critically-oriented perspective that is developed in the field of the sociology of health and illness. The text pays particular attention to the problem of deepening social inequalities, which can be considered as one of the major factors that hinder access to health care and influence poorer health condition. In this context the mechanism of “saving health” and borrowing in order to satisfy the health needs in the face of financial difficulties was mentioned. Moreover, the text includes the attempt to evaluate the effectiveness of health promotion programs in our country as potentially the most effective way of raising the level of public health. There is also the issue of public confidence in health care institutions and the approval of attempts towards reforming the medical system in our country. A separate part of the discussion was devoted to criticism of the idea of reducing the role of the state in the health care sector.
first rewind previous Page / 3 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.