Search results

1

Kontekst jest do bani

100%

Felski R.

Forum Poetyki

|

2017

|

issue 8-9

94-111

EN

Artykuł dotyczy problemów interpretacyjnych, jakie wywołują teksty oparte na powtórzeniach-przechwyceniach. Po prezentacji historycznego statusu obiektów artystycznych opartych na przechwyceniach, autorka koncentruje się na poezji Marty Podgórnik, Kiry Pietrek i Kamili Janiak. Na przykładzie wierszy tych poetek rozpatruje zagadnienia dotyczące politycznego znaczenia przechwyceń, różnic między lekturą skoncentrowaną na formalnych cechach tekstu a lekturą rozważającą konteksty estetyczno-ideologicznych uwikłań tekstów. Przygląda się także uzależnieniu wartościowania od przyjętego modelu interpretacji.

PL

Niniejszy artykuł czerpie z prac Bruno Latoura, aby zakwestionować konwencjonalne metody „historycyzacji” i „kontekstualizacji” dzieł sztuki. Zwyczajowo za kontekst uznaje się oryginalny kontekst historyczny, a akt historycyzacji tekstu polega na połączeniu go z innymi tekstami i zdarzeniami wewnątrz tego samego odcinka czasu. W artykule przekonuję, że takie podejście historystyczne nie jest w stanie wyjaśnić transtemporalnych ruchów tekstów, ich zdolności do rezonowania w różnych okresach i sposobów, na jakie do nas dzisiaj przemawiają. Co więcej, tradycyjne modele kontekstu i jego korelatów (społeczeństwa, władzy, ideologii, itp.) zwykle pomniejszają lub jawnie negują sprawczość dzieł sztuki. Co by się stało, gdybyśmy pomyśleli o owych dziełach jako pozaludzkich aktorach, którzy zmieniają aktualną sytuację, wprowadzając różnicę? Takie podejście wymaga od nas rozpoznania specyfiki dzieł sztuki oraz ich towarzyskości i światowości. Dzieła sztuki nie są heroicznymi aktorami zaangażowanymi w nieskończony sprzeciw, subwersję i opór; są raczej współzależnymi współaktorami zanurzonymi w sieć różnorodnych załączników i powiązań, które pozwalają im przetrwać.

2

Obcy Albert Camus? Przechwycenie jako postkolonialna strategia pisania na przykładzie Sprawy Meursaulta Kamela Daouda

81%

Bryja I.

Praktyka Teoretyczna

|

2019

|

vol. 34

|

issue 4

EN

The author makes a comparative study of The Meursault Investigation by Kamel Daoud and Albert Camus’ works (especially The Stranger and The Fall) based on the literature describing the category of détournement. The theoretical basis of the notion of détournement is reconstructed from the works of Guy Debord, Jacques Derrida and Judith Butler and it becomes the basic category in the interpretation of postcolonial literature. The main aim of the article is to highlight the importance of this category as one of the strategies of postcolonial writing. The author claims that the purpose of using interception in literature is to renegotiate the structure of the canon and position of writers excluded from its structure because of economic, political and cultural conditions. In the first part of the article, the author points out the essential differentiators of détournement. She introduces the formula of the structure of the literary canon created by David Damrosch. Next she analyses two literary narrations dialoguing with each other. Comparison of the canonical story about Meursault’s murder and trial by Camus and The Meursault Investigation by Daoud reveals a strict relation between these novels. In Daoud’s story, the narration is inverted-the perspective of a victim, which is expressed by the brother of nameless Arab, dominates in the book. The analysis ends with the conclusion that détournement of a canonical work, and its recontextualization, is a more revolutionary gesture, made by postcolonial writers, who want to renegotiate their position in the structure of the canon, compared to nativist, utopian reproduction of the precolonial past. The choice of this particular strategy of writing confirms the truth of two claims of which Daoud is aware (as evidenced in novel): first, that every literary work is iterable and, second, that every revolution is only an apparent renouncement.

PL

W oparciu o literaturę poświęconą kategorii przechwycenia autorka przeprowadza komparatystyczną analizę Sprawy Meursaulta Kamela Daouda oraz dzieł Alberta Camusa (zwłaszcza Obcego i Upadku). Teoria przechwycenia zrekonstruowana na podstawie pism Guy Deborda, Jacquesa Derridy oraz Judith Butler staje się podstawą dla interpretacji literatury postkolonialnej. Celem artykułu jest wskazanie przechwycenia jako jednej z postkolonialnych strategii tworzenia narracji. Według autorki jej istotą jest renegocjacja struktury kanonu i miejsca twórców wyłączonych – ze względu na ekonomiczne, polityczne i kulturowe uwarunkowania – z pełnego udziału w jego współtworzeniu. W pierwszej części artykułu autorka przedstawia podstawowe wyróżniki przechwycenia oraz struktury kanonu literackiego sformułowanej przez Davida Damroscha. Dalej przeanalizowane zostały dwie dialogujące ze sobą narracje literackie. Porównanie usankcjonowanej w kanonie opowieści o morderstwie i procesie Meursaulta Camusa oraz Sprawy Meursaulta Daouda ujawnia ścisłe związki między dwiema powieściami. W opowieści Daouda odwrócona została narracja o wydarzeniach – w książce dominuje perspektywa ofiary, której wyrazicielem jest brat zabitego przez Meursaulta bezimiennego Araba. Przeprowadzona analiza prowadzi do wniosku, że przechwycenie utworu kanonicznego i jego rekontekstualizacja jest bardziej rewolucyjnym gestem pisarzy postkolonialnych, pragnących wynegocjować własne miejsce w obrębie kanonu, niż natywistyczne, utopijne odtwarzanie przedkolonialnej przeszłości. Wybór tej strategii pisania świadczy o autorskiej świadomości dwojakiego rodzaju: każda literatura jest iterowalna, a każda rewolucja jest tylko pozornym zerwaniem.

3

Splątane obiekty

61%

Kałuża A.

Forum Poetyki

|

2017

|

issue 8-9

112-125

EN

The article deals with problems of interpretation raised by texts based on repetitions or interceptions. After presenting the historical status of artistic objects based on interceptions, the article focuses on the poetry of Marta Podgórnik, Kira Pietrek and Kamila Janiak. Using examples from these poets’ poems, it examines problems relating to the political meaning of interceptions, differences between readings concentrating on formal features of a text and those that consider the aesthetic-ideological contexts of texts’ entanglements. I also consider how evaluation is dependent on the model of interpretation used.

PL

Artykuł dotyczy problemów interpretacyjnych, jakie wywołują teksty oparte na powtórzeniach-przechwyceniach. Po prezentacji historycznego statusu obiektów artystycznych opartych na przechwyceniach, autorka koncentruje się na poezji Marty Podgórnik, Kiry Pietrek i Kamili Janiak. Na przykładzie wierszy tych poetek rozpatruje zagadnienia dotyczące politycznego znaczenia przechwyceń, różnic między lekturą skoncentrowaną na formalnych cechach tekstu a lekturą rozważającą konteksty estetyczno-ideologicznych uwikłań tekstów. Przygląda się także uzależnieniu wartościowania od przyjętego modelu interpretacji.

Refine search results

2 Forum Poetyki

1 Praktyka Teoretyczna

1 Bryja I.

1 Felski R.

1 Kałuża A.

1 2019

2 2017

Kontekst jest do bani

Obcy Albert Camus? Przechwycenie jako postkolonialna strategia pisania na przykładzie Sprawy Meursaulta Kamela Daouda

Splątane obiekty