Search results

1

Miejsca kultu religijnego a kształtowanie przestrzeni instytucjonalnej miasta na przykładzie Jasnej Góry w Częstochowie

100%

Raczyk A., Frymus K.

Studia Miejskie

|

2019

|

vol. 33

115-126

EN

The aim of the work was to identify patterns in the distribution and generic structure of the institutional space around the Shrine of Our Lady of Jasna Góra in Częstochowa. The spatial scope covered the institutional space of the city of Częstochowa within a radius of 1,100 m from the Shrine. The empirical study was based on the data obtained from the field inventory, as of 2018.The analysis showed a clear relationship between the sacred space and the institutional space of the city. The research allowed distinguishing three of its main dimensions: functional, demand-related and that related to the prestige of the place.

PL

Celem pracy była identyfikacja prawidłowości w rozmieszczeniu i strukturze rodzajowej przestrzeni instytucjonalnej w obszarze wokół Sanktuarium Matki Bożej Częstochowskiej na Jasnej Górze. Zakres terytorialny objął przestrzeń instytucjonalną miasta Częstochowy w promieniu 1100 m od sanktuarium. Badania zostały przeprowadzone w końcu 2018 r., a ich podstawą była inwentaryzacja terenowa.Wyniki wskazały na istnienie wyraźnych związków pomiędzy przestrzenią instytucjonalną miasta a przestrzenią sakralną. Badania pozwoliły na wyróżnienie trzech jego zasadniczych wymiarów: funkcjo-nalnego, popytowego oraz związanego z prestiżem miejsca.

2

Pluralizm form i rozwiązań przestrzennych w polskiej architekturze sakralnej XX wieku (na przykładzie Archidiecezji Krakowskiej)

100%

Gil-Mastalerczyk J.

MAZOWSZE Studia Regionalne

|

2016

|

issue 19

125-136

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań i analiz, dotyczących przemian stylistycznych architektury sakralnej, na przykładzie katolickich obiektów sakralnych, wzniesionych na terenie Archidiecezji Krakowskiej w latach 70. i 80. XX wieku. Zwrócono uwagę na najważniejsze zagadnienia architektoniczne i kompozycyjne budowli sakralnych, realizowanych w zróżnicowanych sytuacjach przestrzennych oraz na tle zachodzących przemian społeczno-gospodarczo-politycznych. W okresie tym na terenie Archidiecezji Krakowskiej wzniesiono 126 obiektów kościelnych . W związku z powyższym dokonano selektywnego wyboru przykładów, na bazie realizacji najbardziej wartościowych stylistycznie, wyróżniających się pod względem walorów estetycznych oraz najbardziej reprezentatywnych dla danego obszaru – jednostki terytorialnej. Analizy i badania, poparte dodatkowo dokumentacją fotograficzną, archiwalną, bezpośrednią obserwacją w terenie struktury przestrzennej oraz rozwiązań budowlanych i konstrukcyjno-materiałowych, stworzyły podstawę do przedstawienia przeobrażeń struktury przestrzennej obiektów kościelnych, różnorodności rozwiązań architektonicznych, współczesnej architektury sakralnej. Gwałtowny rozwój budownictwa sakralnego po 1975 roku związany był z wielkim zróżnicowaniem kształtów brył oraz rozwiązań sakralnych, opartych na różnorodnych planach. Zasady kształtowania nowych form sztuki sakralnej stały się wynikiem swobody i wolności, jaką pozostawiły twórcom ustalenia posoborowe, zwłaszcza odnowienie liturgii oraz panująca w naszym kraju sytuacja społeczno-gospodarczo-polityczna. Analizując najbardziej reprezentatywne realizacje współczesnych budowli sakralnych z terenu Archidiecezji Krakowskiej, zauważyć można dążenie do kształtowania dynamicznych i kontrastowych brył, stanowiących nową wartość w otaczającej je przestrzeni.

EN

The article presents the results of research and analysis on stylistic transformations religious architecture, the example of Catholic sacred buildings, built in the Archdiocese of Krakow, in the 70s and 80s of the twentieth century. It highlights key issues of architectural and compositional religious buildings, realized in different spatial situations and against ongoing socio-economic and political issues. During this period, the Archdiocese of Cracow 126 church buildings were erected. In connection with the aforementioned embodiments selective scheduling, based on the implementation of the most valuable stylistically distinctive in terms of aesthetic qualities and most representative of the area – subdivision. Studies and research, also supported by photographic documentation, archival, direct observation in the field of spatial structure and building solutions and construction-material, formed the basis for the present transformation of the spatial structure of church buildings, the diversity of architectural solutions, modern church architecture. The rapid development of religious architecture after 1975 years was associated with a great diversity of shapes and solutions religious bodies, based on a variety of plans. Principles of new forms of religious art, have become the result of freedom and liberty we have left developers determine the post-conciliar, especially the renewal of the liturgy, and prevailing in our country's social, economic and political. By analyzing the most representative realizations of modern religious buildings in the Archdiocese of Cracow we can see the desire to shape dynamic and contrasting shapes, representing a new value in the space around them.

3

Liturgiczno-sakralne źródła inspiracji dla homilii prawosławnej

100%

Oliynyk A.

|

2017

|

vol. 64

|

issue 12: Homiletyka

117-127

EN

The process of preaching the word of God in the Orthodox Church tradition is linked with the liturgy and sacred space. The preaching of homily during the Divine Liturgy is a sacramental act. Due to sacred space, which could be an inspiration for a preaching, homily can cause converting the congregation. The author considers in the paper about the right place for the preaching in the Orthodox church liturgy. The author pointed also out the mutual influence between homily, sacred space and liturgy. The quoted conclusions can renewal preaching in the Orthodox church tradition.

PL

W tradycji prawosławnej głoszenie słowa Bożego jest powiązane z czynnościami liturgicznymi, a w związku z tym z przestrzenią sakralną. Homilia, która jest głoszona podczas sprawowania Boskiej Liturgii, jest w pełni aktem sakramentalnym. Jego celem jest dokonanie przemiany w życiu człowieka dzięki doświadczeniu sacrum. W artykule zostało omówione zagadnienie symbiozy liturgii i homilii w tradycji prawosławnej. W zaprezentowanej refleksji teologicznopastoralnej wskazano ich wzajemne wpływy. Nadrzędnym celem artykułu jest odpowiedź na pytanie: jak kontekst liturgiczno-sakralny może stać się dla kaznodziei źródłem odnowy treści głoszonego słowa.

4

The Sacred in the Spatial Arrangements of Chartered Cities in Małopolska in 13th–15th Centuries

80%

Krasnowolski B.

Folia Historica Cracoviensia

|

2015

|

vol. 21

7-44

EN

The sacred space may be analysed in terms of function (parish, monastic and ‘other’ compounds) and origins pre-incorporation compounds, from compounds from the incorporation and most-incorporation period). The Krakow from the incorporation period of 1257 together with the lower outer settlement – Okół and the suburbs; the sacrum related to the oldest Jewish community occupies a separate space. The sacrum made a considerable contribution to the urban landscape of one of the larger Krakow satellites, i.e. Kazimierz; it was rather modestly demonstrated in Kleparz. Significant differentiation can be observed in the pre-incorporation, during-incorporation period and post-incorporation Sandomierz. Mining towns such as Bochnia, Wieliczka and Olkusz were rather unique. The peregrination of Sącz is another, separate subject: it concerns the pre-incorporation Sącz associated with what later became Podgrodzie, St Kinga’s Sącz (Stary Sącz) and Nowy Sącz. In most small Lesser Poland towns, the sacrum was limited to a parish church compound (founded together with incorporation, sometimes preceding – less often following – incorporation), occasionally to a medicant monastic compound and a hospital (with a chapel).

PL

Przestrzeń sakralną można rozpatrywać pod kątem funkcji (zespoły parafialne, klasztorne i „inne”) oraz genezy (zespoły przedlokacyjne, z doby lokacji i polokacyjne). Wielkie zróżnicowanie tej przestrzeni prezentuje Kraków doby lokacji z 1257 roku wraz z włączonym doń podgrodziem – Okołem i przedmieściami; odrębne miejsce zajmuje sacrum związane z najstarszą krakowską gminą żydowską. Znaczącą rolę odgrywało sacrum w układzie urbanistycznym większego krakowskiego satelity – Kazimierza, skromniej przedstawiało się na Kleparzu. Znaczne zróżnicowanie obserwujemy w przedlokacyjnym, lokacyjnym i polokacyjnym Sandomierzu. Pewną specyfiką wyróżniały się miasta górnicze: Bochnia, Wieliczka i Olkusz. Odrębne zagadnienie wiąże się z „peregrynacją” Sącza: przedlokacyjnym Sączem wiązanym z późniejszym Pogrodziem, Sączem św. Kingi (Starym) i Nowym Sączem. W większości niewielkich miast małopolskich sacrum ograniczone było do zespołu kościoła parafialnego (fundowanego wraz z lokacją, niekiedy ją poprzedzającego, rzadziej pojawiającego się po lokacji), niekiedy też do mendykanckiego zespołu klasztornego i szpitala (z kaplicą).

Refine search results

1 Folia Historica Cracoviensia

1 MAZOWSZE Studia Regionalne

1 Roczniki Teologiczne

1 Studia Miejskie

1 Frymus K.

1 Gil-Mastalerczyk J.

1 Krasnowolski B.

1 Oliynyk A.

1 Raczyk A.

1 2019

1 2017

1 2016

1 2015

Miejsca kultu religijnego a kształtowanie przestrzeni instytucjonalnej miasta na przykładzie Jasnej Góry w Częstochowie

Pluralizm form i rozwiązań przestrzennych w polskiej architekturze sakralnej XX wieku (na przykładzie Archidiecezji Krakowskiej)

Liturgiczno-sakralne źródła inspiracji dla homilii prawosławnej

The Sacred in the Spatial Arrangements of Chartered Cities in Małopolska in 13th–15th Centuries