Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 5

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  puryzm językowy
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Propozycje terminologiczne z zakresu architektury i budownictwa w Budowie kościołów Piotra Aignera (1825)

100%
Szczaus A.
Studia Językoznawcze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny
|
2016
|
vol. 15
228-240
PL
W artykule poddano analizie słownictwo specjalistyczne z zakresu architektury wyekscerpowane z Budowy kościołów Piotra Aignera. Ustalono, że 38 nazw (31% badanego materiału) to neologizmy Aignera odpowiadające łacińskim terminom architektonicznym (np. głownik to odpowiednik łac. capitellum; łęk to odpowiednik łac. arcus), nieznane XIX-wiecznej polszczyźnie i nieupowszechnione w latach późniejszych. Wykazano, że tworzenie nowych, rodzimych nazw specjalistycznych z zakresu architektury w czasach zaborów należy odczytywać jako przejaw puryzmu językowego, świadectwo traktowania języka jako podstawowego czynnika kształtujący tożsamość narodową.
EN
In the article there is an analysis of specialised vocabulary from the sphere of architecture excerpted from Budowa kościołów written by Piotr Aigner. According to the research 38 names (31% of the investigated material) are neologisms created by Aigner, which are equivalents or translations of their Latin architectural terms (for example, głownik is an equivalent of the Latin word capitellum; łęk – the Latin word arcus), which had not occur in the 19th-century Polish language and were not disseminated later. As it seems creating new specialised native names in the sphere of architecture when Poland was divided by foreign invaders may be interpreted as a kind of language purism, an example of treating the language as a basic factor that shapes the national identity.
2
Content available remote

Zu Motiven der Verdeutschung von Fremdwörtern in den Spezialverdeutschungswörterbüchern

100%
Sztandarska K.
Annales Neophilologiarum
|
2014
|
issue 8
187-202
EN
The article presents and describes the motives for fighting against loanwords in specialist germanising dictionaries published in 1800-1945. In the history of opposition to loanwords in G ermany, national motives were overtly domineering, sometimes they even transformed into nationalist ones. Apart from that, the following motives appear in purist specialist lexicographic studies: cultural-patriotic (kulturpatriotische Motive), communicative (kommunikative Motive), criticizing language snobbism (verhaltenskritische Motive), esthetic (ästhetische Motive), cognitive (kognitive/erkenntnistheoretische Motive), structural (sprachstrukturelle Motive) and enlightening (bildungspraktische/aufklärerische Motive).
PL
Artykuł przedstawia i opisuje motywy zwalczania wyrazów obcych w specjalistycznych słownikach zniemczających wydanych w latach 1800-1945. W historii walki z wyrazami obcymi w Niemczech dominujące są niewątpliwie motywy narodowe, które niekiedy przybierały formę nacjonalizmu. W purystycznych specjalistycznych pracach leksykograficznych występują też następujące motywy: kulturowo-patriotyczne (kulturpatriotische Motive), komunikacyjne (kommunikative Motive), krytyka snobizmu językowego (verhaltenskritische Motive), motywy estetyczne (ästhetische Motive), kognitywne (kognitive/erkenntnistheoretische Motive), językowo-strukturalne (sprachstrukturelle Motive) i oświeceniowe (bildungspraktische/aufklärerische Motive).
3
Publication available in full text mode
Content available

(Nie)obecność partykuły pytajnej da li w języku chorwackim

84%
Fałowski P.
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
|
2019
|
vol. LXVII
61-73
PL
Rozpad języka serbsko-chorwackiego, a w rezultacie powstanie współczesnego języka chorwackiego, oznaczało nasilenie purystycznej polityki językowej w Chorwacji, mającej za zadanie usunięcie licznych elementów językowych uznanych arbitralnie za serbskie. Głównym celem artykułu jest zbadanie obecności jednej z takich form – partykuły pytajnej da li – w chorwackich opracowaniach normatywnych po 1990 roku, popularnych poradnikach językowych, opracowaniach naukowych oraz korpusach narodowych języka chorwackiego. Dzięki temu będzie można odpowiedzieć na pytanie, czy wysuwane przez większość chorwackich normatywistów tezy dotyczące tej konstrukcji mają racjonalne uzasadnienie.
EN
The formation of the modern Croatian language as a result of the disintegration of Serbo-Croatian was strongly connected with Croatia’s intense puristic language policy. The task was to eliminate those numerous linguistic features arbitrarily recognized as Serbianisms. The main purpose of the present publication is to investigate the existence of one such form – the interrogative particle da li in normative Croatian publications after 1990, popular language guides, academic papers and the national corpora of the Croatian language. This allows us to answer the question whether theses regarding this construction put forward by Croatian normativists have any rational justification.
4
Publication available in full text mode
Content available

Vladimir Nabokov - purysta językowy

84%
Grygiel M.
Language. Culture. Politics. International Journal
|
2021
|
vol. 1
153-160
PL
Vladimir Nabokov rosyjsko-amerykański pisarz piszący w dwóch językach: rosyjskim i angielskim należy do najwybitniejszych prozaików XX wieku. Bilingwizm Nabokova stanowi o sukcesie pisarza, niniejszy artykuł próbuje odpowiedzieć na pytanie, czy jest on źródłem puryzmu językowego autora Lolity? Wychowany w anglofilskiej rodzinie, płynnie posługujący się dwoma językami Nabokov musiał dążyć do perfekcji językowej, która była zarówno wyrazem jego talentu, jak i wytężonej pracy z językiem, doświadczenia translatorskiego. Doskonalenie języka literackiego, mistrzostwo stylu wyrażonego w aluzjach, kryptocytatach, powtórzeniach spowodowało, że Nabokov uznawany jest za wirtuoza, mistrza słowa i autorytet literacki, pozwalający na krytyczny i radykalny stosunek do tekstów literackich, a zwłaszcza tłumaczonych na języki obce. Puryzm językowy Nabokova wynika zatem z jego maniery artystycznej oraz konsekwencji twórczej, wysokie wymagania pisarz stawiał sobie samemu, kategorycznie oceniał innych twórców i tłumaczy. W opinii Nabokova talent literacki zobowiązuje do puryzmu językowego, a prawdziwe arcydzieła charakteryzują się doskonałym artystycznie językiem, który zachwyca czytelników.
5
Content available remote

Deutsche Sprachpflege inklusiv. Fremdwortdiskussion in zwei großen Tageszeitungen

67%
Sadziński W.
Colloquia Germanica Stetinensia
|
2015
|
issue 24
123-139
DE
Die Sprachpflege ist nicht nur das Anliegen der Sprachwissenschaftler. Die Medien – darunter die auflagenstarken Zeitungen – sind hierfür ein ideales Forum. In dem Artikel wurden mehrere Texte aus Die Welt und Süddeutsche Zeitung der Analyse unterzogen, die den aktuellen Fremdwortfragen (besonders den englischen Entlehnungen) gewidmet sind. Es stellt sich heraus, dass – abgesehen von unterschiedlichen Stellungnahmen – der goldene Mittelweg die Oberhand gewinnt. Außerdem ist es nicht möglich, an verschiedene Sprachschichten, darunter die Fachsprache, nur einen Maßstab zu legen.
EN
The aim of the paper is to show how linguistic topics, in this case the presence of lexicological issues and infiltration of German loanwords in English (ie. anglicisms and pseudo-anglicisms), is presented to average citizens (ie. non-experts) in the German press. It is very important because it allows the social dialogue, which is later used by linguists to put forward proposals and to contribute to the possible modification of vocabulary through a real impact on the shape of the dictionaries and glossaries. The analysis was conducted on the basis of selected articles of the online editions of newspapers Die Welt and Süddeutsche Zeitung.
PL
Troska o poprawność języka to zadanie nie tylko dla językoznawców. Media – w tym gazety wielkonakładowe – są do tego idealnym forum. W artykule przedstawiono kilka tekstów poświęconych ciągle aktualnej dyskusji nt. obcych zapożyczeń w języku niemieckim. Wynika z nich, że mimo różnych stanowisk przeważa pogląd tzw. złotego środka. Poza tym nie można stosować jednej miary do różnych odmian języka, w tym języka fachowego.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.