Search results

1

Krytyczna ocena z perspektywy katolicko-feministycznej

100%

Maliszewska A.

Studia Bobolanum

|

2020

|

vol. 31

|

issue 1

71-97

EN

It seems quite obvious that the so-called new feminism, clearly associated with the teaching of John Paul II, is not particularly enthusiastically received by the feminist authors of the mainstream feminism. The article begins with examples of criticism of the new feminism undertaken by two outstanding feminist theologians, Elżbieta Adamiak and Elizabeth Johnson, in order to assess the legitimacy of the allegations they make, both from the perspective of feminist postulates as well as the tradition and teaching of the Catholic Church. The text also tries to show the deepest reasons for the discord between the new feminism and the mainstream feminism. It sees them, above all, in free adopting of the post-enlightenment idea of freedom as total autonomy by the mainstream authors and the resulting undervaluation of traditional female values such as dependence, weakness, receptivity and sensitivity. However, the article also shows common points between the papal teaching on women and gender differences, and the views of the feminist authors. Finally, the text indicates some starting points for further reflection on the key questions of feminism: who is in such a way that stereotypical feminine values are noticed and highly valued? It also raises the question of whether the new approach to gender difference has a chance to contribute to building a healthier anthropology that sees humans not only in their greatness and strength, but also in weakness, fragility and dependence?

PL

Dość oczywiste wydaje się stwierdzenie, że tzw. nowy feminizm, kojarzony jednoznacznie z nauczaniem Jana Pawła II, nie jest szczególnie entuzjastycznie przyjmowany przez autorki feministyczne, które można by zaliczyć do głównego nurtu feminizmu. Niniejszy artykuł wychodzi od przykładów krytyki nowego feminizmu podejmowanej przez dwie znakomite teolożki feministyczne – Elżbietę Adamiak oraz Elizabeth Johnson – w celu oceny zasadności podnoszonych przez nie zarzutów, zarówno przez pryzmat postulatów feministycznych, jak i tradycji oraz nauczania Kościoła katolickiego. Tekst stara się również ukazać najgłębsze przyczyny niezgody między nowym feminizmem a feminizmem głównego nurtu. Widzi je przedewszystkim w zbyt łatwym przyjęciu przez autorki głównego nurtu pooświeceniowej idei wolności jako całkowitej autonomii i – wynikającym z tego – niedocenianiem tradycyjnych wartości kobiecych, takich jak: zależność, słabość, receptywność, wrażliwość. W artykule ukazane są jednak także punkty wspólne między nauczaniem papieskim dotyczącym kobiet i różnicy płciowej, a poglądami autorek feministycznych. Tekst wskazuje wreszcie pewne punkty wyjścia do dalszej refleksji nad kluczowymi pytaniami feminizmu: Kim jest kobieta i co oznacza jej wyzwolenie? Czy możliwe jest przebudowaniem systemu wartości w taki sposób, aby stereotypowe wartości kobiece zostały w nim zauważone, a nawet wysoko postawione? Stawiarównież pytanie o to, czy nowe podejście do różnicy płciowej ma szanse przyczynić się do zbudowania zdrowszej antropologii antropologicznej, która widzi człowieka nie tylko w jego wielkości i sile, ale także słabości, kruchości i zależności.

2

Metafizyczny potencjał feminizmu - różnica płciowa i pytania o naturę świata

89%

Jakubowicz-Prokop Z.

Stan Rzeczy

|

2022

|

issue 1(22) Powrót metafizyki

117-154

PL

Artykuł jest poświęcony relacji teorii feministycznej z metafizyką, która według tezy autorki wyraża się między innymi w pojęciu różnicy płciowej. Przywołana zostaje krótka historia pojęcia i ukazane pojawiające się w ramach feministycznego dyskursu problemy z jego przyjęciem oraz towarzyszące mu zarzuty, które zostają sproblematyzowane przez odniesienie do filozofii Luce Irigaray. Autorka odnosi się do recepcji filozofki, przede wszystkim odczytań zaproponowanych przez Katarzynę Szopę (2018) oraz Alison Stone (2006), zastanawiając się, na ile możliwe jest twórcze przekształcenie jej myśli. Jednym z przykładów takiego przekształcenia jest propozycja korporealnego feminizmu Elizabeth Grosz, który jednak nie odpowiada na wszystkie problemy obecne w filozofii Irigaray. W ramach podsumowania szerzej omówione zostają dwa główne zarzuty wobec feminizmu różnicy – o umniejszanie różnic rasowych i etnicznych oraz o wykluczenie doświadczenia transpłciowości i niebinarności – a także postawione zostaje pytanie o to, na ile metafizyka w filozofii feministycznej może dać podstawę do walki z opresją i nierównościami.

EN

This article is devoted to the relationship between feminist theories and metaphysics, which, according to the author’s thesis, is expressed, among other ways, in the concept of sexual difference. The article presents a brief history of the concept, the problems with its use, and criticisms that have been articulated within feminist discourse. Objections to the notion are problematised in reference to the philosophy of Luce Irigaray. The author relates the reception of the philosopher above all to the readings proposed by Katarzyna Szopa (2018) and Alison Stone (2006) and questions to what extent it could be possible to rethink Irigaray’s ideas creatively. One example of such a reformulation is Elizabeth Grosz’s proposal of corporeal feminism, which, however, does not answer all the problems present within the framework of Irigaray’s philosophy. In summary, the author discusses in more detail two main objections to the notion of sexual difference – the belittling of racial and ethnic differences, and the exclusion of the experience of transgender and non-binary people – and asks to what extent metaphysics in feminist philosophy could be the basis for thinking aimed at overcoming oppression and inequality.

3

Psychoanaliza jako „Martwy punkt odwiecznej iluzji symetrii”, czyli Irigaray spotyka Deleuze’a i Guattariego

71%

Szopa K.

Praktyka Teoretyczna

|

2017

|

vol. 25

|

issue 3

342-353

EN

The article presents a critical reading of traditional psychoanalysis from the perspective introduced by Gilles Deleuze, Fèlix Guattari and Luce Irigaray in their early works. Despite significant differences noticeable within their thought, it is interesting to compare two fundamental books, Anti-Oedipus (1972) and Speculum (1974), in order to emphasize the point of convergence, notably the reformulation of the oedipal triangle through releasing desire from the normative process of oedipalization.

PL

Niniejszy tekst stanowi próbę krytycznej lektury tradycyjnej psychoanalizy w perspektywie założeń zaprezentowanych przez Gilles’a Deleuze’a i Fèlixa Guattariego oraz Luce Irigaray. Zestawiając dwie wczesne prace myślicieli, Anty-Edypa (1972) i Speculum (1974), pomimo dzielących je różnic, można zaobserwować wiele punktów wspólnych, a jednym z nich jest próba przeformułowania trójkąta edypalnego poprzez uwolnienie pragnienia z ram normalizującej edypalizacji.

Refine search results

1 Praktyka Teoretyczna

1 Stan Rzeczy

1 Studia Bobolanum

1 Jakubowicz-Prokop Z.

1 Maliszewska A.

1 Szopa K.

1 2022

1 2020

1 2017

Krytyczna ocena z perspektywy katolicko-feministycznej

Metafizyczny potencjał feminizmu - różnica płciowa i pytania o naturę świata

Psychoanaliza jako „Martwy punkt odwiecznej iluzji symetrii”, czyli Irigaray spotyka Deleuze’a i Guattariego