Search results

1

Rękopiśmienne zbiory proweniencji prywatnej w Bibliotece Jagiellońskiej

100%

Nowak L.

Miscellanea Historico-Archivistica

|

2008-2009

|

vol. 15-16

|

issue 15-16

23-24

EN

The Jagiellonian Library had created the position of Plenipotentiary for securing abandoned manor books collections shortly before the end of World War II. As a result, a substantial stock of manuscripts, cartography, graphics, music sheets and books was collected in the years 1945–1947. These records were transferred in their entirety or in parts as a deposit to the domestic libraries, for example to The Ossolineum Library, The City Library in Gdańsk, The National Library etc. The transfer was made each time on the basis of decision of the Central Directorate of Libraries. By virtue of such a decision The Jagiellonian Library was given some 31 thousand books belonging to the manor's libraries and manuscripts from the library of the Tarnowski family in Dzików.

PL

Krótko przed zakończeniem II wojny światowej przy Bibliotece Jagiellońskiej zostało utworzone stanowisko Pełnomocnika do spraw zabezpieczenia opuszczonych i porzuconych księgozbiorów podworskich. W wyniku jego działalności w latach 1945-1947 zgromadzono pokaźny zasób rękopisów, kartografii, grafiki, nut oraz książek, który, na podstawie każdorazowej decyzji Naczelnej Dyrekcji Bibliotek, był przekazywany w całości lub też częściami w depozyt bibliotekom krajowym, jak Ossolineum, Biblioteka Miejska w Gdańsku, Biblioteka Narodowa i inne. W Bibliotece Jagiellońskiej, na mocy takiej decyzji, pozostało ok. 31 tys. wol. książek należących do bibliotek podworskich oraz rękopisy pochodzące z biblioteki Tarnowskich w Dzikowie.

2

Rosyjski rękopis III Statutu litewskiego ze zbiorów Biblioteki m.st. Warszawy

80%

Zakrzewski A.

Czasopismo Prawno-Historyczne

|

2020

|

vol. 72

|

issue 2

41-46

EN

The Third Statute of Lithuania was published in its original Ruthenian version in 1588, while only the Polish translation of this code was being published since 1614. However, the needs of legal transactions, and sometimes the willingness to take advantage of the tried and tested models, resulted in the creation of translations into German and Russian. One of these Russian translations can be found in the Warsaw Public Library (file reference number Akc. 286). On the basis of the paper and handwriting, one can initially assume that it comes from the turn of the 18th and the 19th century. In terms of language, it has a lot in common with the manuscript kept in the Lietuvos mokslų akademijos Vrublevskių library (file reference number F. 22–62) in Vilnius. However, it is distinctly different from the manuscript from the first half of the 17th century which was published in 1916 by Ivan I. Lappo.

PL

III Statut litewski wyszedł w oryginalnej ruskiej wersji w 1588 r., zaś od 1614 r. kodeks ten wydawano wyłącznie w polskim tłumaczeniu. Jednak potrzeby obrotu prawnego, a niekiedy też chęć korzystania ze sprawdzonych wzorów, spowodowały powstanie tłumaczeń na niemiecki i rosyjski. Jedno z takich rosyjskich tłumaczeń znajduje się w Bibliotece m.st. Warszawy (sygn. Akc. 286). Wstępnie można założyć – na podstawie papieru i pisma – że pochodzi ono z przełomu XVIII i XIX w. i pod względem języka ma wiele wspólnego z rękopisem przechowywanym w wileńskiej Lietuvos mokslų akademijos Vrublevskių biblioteka (sygn. F. 22–62), zdecydowanie różni się od wydanego w 1916 r. przez Iwana I. Łappo moskiewskiego rękopisu z pierwszej połowy XVII w.

3

O ZAGINIONEJ SPUŚCIźNIE NAUKOWEJ IGNACEGO DANIŁOWICZA

80%

Godek S.

Zeszyty Prawnicze

|

2014

|

vol. 14

|

issue 4

43-78

PL

The Lost Academic Legacy of Ignacy Daniłowicz Summary Ignacy Daniłowicz occupies a special place among Polish law historians of the first half of the nineteenth century. This profesor of Vilnius, and then Kharkov, Kiev, and Moscow Universities, an expert on Lithuanian and Russian law, the discoverer and publisher of invaluable sources, codifier of municipal law, and translator and bibliographer of the Statutes of Lithuania, fully deserves the admiration of his contemporaries and the memory of posterity. The fate of Daniłowicz’s manuscript legacy is not known. In particular, it is unknown whether the scholar really left an extensive manuscript on the history of Lithuania, as certain sources would seem to suggest. There is no doubt that Daniłowicz lost some of his manuscripts when moving from Moscow to Kiev. After Daniłowicz’s death, the Russian historian Mikhail P. Pogodin was interested in the acquisition of his surviving papers, but his efforts proved unsuccessful. Some of Daniłowicz’s manuscripts had come into the hands of the Polish researchers and collectors Eustachy Tyszkiewicz and Konstanty Świdziński. One example is a document from 1846 preserved among Mikołaj Malinowski’s papers in the Kórnicka Library. Malinowski apparently mediated in the transfer of the Daniłowicz legacy between Świdziński and Tyszkiewicz. The materials submitted to Tyszkiewicz are kept in eight files and cover a total of several hundred pages, and are probably the basis for the publication a few years after Daniłowicz’s death of the famous “Diplomats’ Treasury”.

4

«Виленские напевы» в рукописях Киевской митрополии и Московского патриархата последней трети xvii – начала xviii вв: проблемы трансмиссии и адаптации

61%

Герасимова И.

Latopisy Akademii Supraskiej

|

2013

|

vol. Kalendarz w życiu Cerkwi i wspólnoty

|

issue 4

187-204

EN

The paper deals with a problem of transmission and adaptation of the singing church music from Belorussian and Ukrainian lands to Russia. The Cherubic melodies named “Wilnian” in the Russian musical manuscripts were used as the material for this investigation. There were discovered no less than four melodies under this title. At the same time in different manuscripts the chants had many other names which can help to reconstruct a history of their transmission. The analysis of the copies of the Cherubic hymns and their tittles shows the Wilna’s melodies probably had their origin from Greek Bulgarian lands. At the Kievan Metropolis they were mainly existed in the oral tradition. Russian singers notated these songs in the church singing manuscripts “Obichod” as one voice melody as parts harmonizations from two up twentieth voices. The note “Wilnian” in Russian rare books indicated important role of Wilna’s musicians in this cross-cultural transmission that is confirmed some historical sources too.

5

Księgozbiory i książki rękopiśmienne w prawodawstwie ogólnym zakonu Braci Mniejszych w późnym średniowieczu

61%

Murawiec W. F.

Folia Historica Cracoviensia

|

1999

|

vol. 6

EN

The article presents the subject of studio and library legislation in the Order of Friars Minor in the late-medieval period.

PL

Artykuł przedstawia problematykę związaną z prawodawstwem studyjno-bibliotecznym w Zakonie Braci Mniejszcyh w późnym średniowieczu.

6

Kanonistyczne rękopisy z „Catalogus Manuscriptorum” Oksfordzkiego Kolegium Nowego z 1729 r. (New College Library Lc/10)

61%

Korporowicz Ł. J.

Łódzkie Studia Teologiczne

|

2019

|

vol. 28

|

issue 3

115-133

EN

During the times of the Reformation in England the teaching of canon law was officially prohibited. The needs of ecclesiastical justice, however, forced the lecturers of the Roman law – the only law taught at Oxford and Cambridge universities at the time – to insert canonical matters into their lectures. It is hard to evaluate how large that amalgamation was. Nonetheless, it is certain that the canon law survived the Reformation and flourished in changed circumstances. Besides the lectures, the knowledge of the canon law could be acquired by everyone who was linked with the universities thanks to the library resources that survived the Reformation. One of the most amazing collection of Catholic canon law manuscripts was stored in the library of New College, Oxford. The article presents the content of a catalogue of these manuscripts drawn up in 1729. Its expanded version was published in 1852. The comparative analysis of both catalogues allows us to determine the origins of these manuscripts. Moreover, it sheds light on the condition of canon law studies in the early eighteenth-century England.

7

Sekwencje Adama z St. Victor w Paryżu w polskich rękopisach muzycznych

61%

Pikulik J.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

1970

|

vol. 20

163-178

EN

-

8

Uwagi do artykułu p. Danuty Dzierzkowskiej o życiu i pracy ks. Bronisława Ussasa

61%

Aleksandrowicz B.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

1982

|

vol. 45

397-398

EN

-

9

[Recenzja]: Inwentarz rękopisów do połowy XVI wieku w zbiorach Biblioteki Narodowej, oprac. Jerzy Kaliszuk i Sławomir Szyller (Inwentarze rękopisów Biblioteki Narodowej, t. 3), Warszawa 2012, ss. 280 + 16 ilustr. barwnych

61%

Prokop K. R.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

2018

|

vol. 110

499-506

10

From manuscript to first printed edition. On the early variants of the poem “Ranny” by Tadeusz Różewicz

57%

Woźniak-Łabieniec M.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2019

|

vol. 55

|

issue 4

201-216

PL

Tadeusz Różewicz był poetą, dla którego twórczość literacka, zwłaszcza poetycka traktowana była jak nie do końca zamknięty proces. Wielokrotnie zmieniał swe wiersze w kolejnych wydaniach. Tematem artykułu jest wiersz Ranny, którego zachowało się kilka wersji, a który wszedł do pierwszego tomu poetyckiego Niepokój (1947). Przedmiotem opisu są cztery pierwsze wersje wiersza – jego ewolucja, począwszy od rękopisu zachowanego w archiwum brata pisarza (Stanisława Różewicza), poprzez dwa maszynopisy zachowane w Archiwum czasopisma „Odrodzenie” po pierwodruk z tegoż pisma. Zmiany wprowadzane przez poetę, który w swych działaniach okazuje się wiernym uczniem awangardy, zmierzają do realizacji idei jego mistrza Juliana Przybosia: minimum słów, maksimum treści.

EN

Tadeusz Różewicz was a poet for whom works of literature, poetry in particular, were never finite entities. He often changed his poems in consecutive editions. This article discusses the poem Ranny, several versions of which have survived, and which was included in Różewicz’s first poetic collection entitled Niepokój (1947). The discussion applies to the initial four versions of the poem: its evolution starting with the manuscript kept in the archive of the writer’s brother (Stanisław Różewicz), through two typescripts kept in the Archive of the “Odrodzenie” journal, to the first printed edition from that journal. The changes introduced by the poet, who in his actions seems true to the principles of the avant-garde, striving to fulfil the principle proposed by Julian Przyboś, whom he considered a master: the least words, the most content.

11

Oficjum o świętym Florianie w średniowiecznych brewiarzach krakowskich

57%

Fedorowicz S.

Ruch Biblijny i Liturgiczny

|

2008

|

vol. 61

|

issue 4

EN

The liturgical cult of Saint Florian in the Cracow Church was developing rapidly in medieval times. A few dozen years after his relics had been brought to Cracow , a native patron – Saint Stanislaus- became a saint. Since then the cult of a foreign and unknown martyr deteriorated. The revival of Saint Florian’s cult was possible under the influence of Zbigniew Oleśnicki, a bishop who appointed him as patron saint of the whole Polish Kingdom, thus making him equally important as Saint Adalbert, Saint Stanislaus and Saint Wacław. Since that time the liturgical cult of Saint Florian was of high significance, which can be certified by liturgical texts and formulas found in Cracow medieval breviaries. The analysis of their content leads to the conclusion that the older the breviaries, the fewer texts mentioning Saint Florian. The oldest breviaries contain only the liturgical collect referring to him. The newer ones are gradually enriched with the elements of choral liturgy and lessons originating from the legend about Saint Florian. Between the 15th and 16th centuries the liturgy in honor of Saint Florian culminates in the rhymed office.

12

O Wojciecha Kętrzyńskiego edycji Epitaphium Dithardi abbatis słów kilka

51%

Zuzek T.

Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej

|

2023

|

issue 40

35-50

EN

This paper seeks to acquaint the readers with problems related to Wojciech Kętrzyński’s 1893 edition of Epitaphium Dithardi abbatis [Epitaph of abbot Dithard] in volume six of Monumenta Poloniae Historica. In contrast to the information the scholar disseminated which was subsequently commonly adopted, Epitaphium Dithardi abbatis was not a part of the hand-written collection of the so-called Oliva sources (Fontes Olivenses). This laudatory work in a verse form, in honour of the ﬁrst abbot of the Oliva monastery, was probably created in the 13th century, and today is known mainly from the 17th-century epitaph tablet surviving in the Oliva Cathedral in Gdańsk, which Wojciech Kętrzyński did not see personally. He issued Epitaphium Dithardi abbatis taking as the basis a copy of the text surviving in the Kórnik manuscript call no. BK 65, copied from this tablet in 1749. Today, in view of the existence of an older copy of the text, included in the Gdańsk manuscript (APG, call no. 940/422) copied not from the tablet but from the 15th-century polychrome, Kętrzyński’s edition should be considered insufficient.

PL

Celem artykułu jest przybliżenie problematyki związanej z edycją Epitaﬁum opata Ditharda, dokonaną przez Wojciecha Kętrzyńskiego w 1893 r. w szóstym tomie Monumenta Poloniae Historica. Wbrew powszechnie przyjętej za sprawą tego uczonego informacji Epitaﬁum opata Ditharda nie wchodziło w skład rękopiśmiennej kolekcji tzw. źródeł oliwskich (Fontes Olivenses). Ten wierszowany utwór pochwalny na cześć pierwszego opata klasztoru oliwskiego powstał najprawdopodobniej w XIII w., a znany jest dziś głównie z drewnianej tablicy z XVII w., znajdującej się w archikatedrze oliwskiej w Gdańsku, której Wojciech Kętrzyński nie znał z autopsji. Wydał on Epitaﬁum opata Ditharda, biorąc za podstawę kopię tekstu zachowaną w rękopisie kórnickim sygn. BK 65, zdjętą z tego tabulatum w 1749 r. Z uwagi na fakt, że istnieje starsza kopia tekstu tego dzieła, zapisana w rękopisie gdańskim (APG, sygn. 940/422), zdjęta nie z tabulatum, a z piętnastowiecznej polichromii, edycję Kętrzyńskiego należy dziś uznać za niewystarczającą.

13

Stan zachowania rękopisów podarowanych Bibliotece Jagiellońskiej przez książąt Sanguszków

51%

Baumann E.

Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej

|

2016

|

vol. 66

23-30

PL

Zbiory rodziny Sanguszków stanowią narodowe dobro kultury. Polski magnacki ród książąt Lubartowiczów-Sanguszków jest jednym z najbardziej znanych i zasłużonych dla polskiej kultury rodów. Losy biblioteki i archiwum książąt Sanguszków były bardzo burzliwe. Po II wojnie światowej zbiory uległy rozproszeniu – część z nich trafiła do Biblioteki Jagiellońskiej. Dopiero na mocy umowy z 2002 roku pomiędzy Biblioteką Jagiellońską a rodziną Sanguszków część zbiorów (w tym rękopisy, inkunabuły i inne druki) stała się własnością Biblioteki. Biblioteka Jagiellońska przyjęła w darze 19 jednostek inwentarzowych rękopisów, których stan zachowania został zbadany metodą opisową. W artykule przedstawiono dane bibliograficzne rękopisów, typ oprawy (gdy istnieje), papieru, rodzaj i stopień uszkodzeń opraw, papieru i bloku rękopisu, a także cechy atramentu. Według stanu zachowania rękopisy zostały podzielone na 5 kategorii. Z ogólnej oceny stanu zachowania wynika, że 7 rękopisów jest w stanie umożliwiającym ich udostępnianie i użytkowanie, natomiast 4 rękopisy wymagają planowych działań konserwatorskich.

EN

The book collection of the House of Sanguszko – which is one of the most famous Polish noble families, having a distinguished record of service to the Polish State – is one of Poland’s national cultural treasures. Their private library and archive have had a very turbulent history. After World War II the collection was dispersed and some of it found its way to the Jagiellonian Library. It was not until 2002, however, that part of the collection (including manuscripts, incunabula and other old prints) formally became the property of the Library following the signing of an agreement between the Library and the Sanguszko family. The Jagiellonian Library has accepted the donation of nineteen inventory units of manuscripts, whose state of preservation has been analysed using the descriptive method. This article presents bibliographical information concerning each of these manuscripts, i.e. the kind of binding (if any) and paper, the kind and degree of damage to the binding, paper and the body of the manuscript, as well as the characteristics of the ink. All the manuscripts have been divided into five categories, according to their state of preservation. A general evaluation of their condition has shown that seven of the manuscripts can be made available to readers, while four require restoration and conservation.

14

Oddział Książki Rzadkiej i Rękopisów: kolekcje, działalność naukowa i popularyzatorska

51%

Borodichin A.

Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi

|

2015

|

issue 9

41-60

EN

The Division of Rare Books and Manuscripts of the State Public Scientific Technological Library of the Siberian Branch of the Russian Academy of Sciences (Госуда́рственная публи́чная нау́чно-техни́ческая библиоте́ка Сиби́рского отделе́ния Росси́йской акаде́мии нау́к) houses signifi cant collections of printed matter and archival materials, dated from the 13th century until today. The general number of items held has surpassed 90.000. The collections are constantly developed. The core of the oldest part of the collection came with the legacy of the Academician Tikhomirov, received by the Library during the years 1967–1969. Other important acquisitions came from special fi eld expeditions organised by the Siberian Branch of the RASc. These activities resulted in doubling the numer of the oldest part of the holdings, and in setting up of separate territorial collections. This type of fi eld work is still continued. To date, the holdings of the Division of Rare Books and Manuscripts encompass over 1300 old Russian manuscripts and 2,500 of Cyrillic old prints (including the publications of the Old Believers, 18th–19th century). Eighteenth-century prints executed with the Cyrillic types westernized by Peter the Great form a separate collection; similarly, nineteenth-century works of Russian authors printed during their lifetimes, as well as by the authors of the Russian Silver Age (beginning of the 20th century). Books prohibited by Soviet law, printed both in Russia and abroad, are also kept separately. Alongside fi eld work, the staff of the Division is gathering materials towards a union catalogue of old and rare books held at state repositories in Siberia and the Russian Far East. Catalogues of manuscripts, old prints, and rare books are regularly published. The arrival of digital technology resulted in new activities of the Division. Digitisation of materials is systematically carried out for preservation purposes and for databases – bibliographical and full text – devoted to Siberian history are compiled. Thanks to the holdings of the Division the Museum of the Book was organised, which conducts popularisation activities for the educational institutions of Novosibirsk, the inhabitants of the city, and all persons interested in the history and culture of the book.

PL

Oddział Książki Rzadkiej i Rękopisów GPNTB SO RAN (Госуда́рственная публи́чная нау́чно-техни́ческая библиоте́ка Сиби́рского отделе́ния Росси́йской акаде́мии нау́к – Państwowa Publiczna Naukowo-Techniczna Biblioteka Oddziału Syberyjskiego Rosyjskiej Akademii Nauk) przechowuje znaczące zbiory książek i archiwaliów powstałych w okresie od XIII w. do dnia dzisiejszego. Ogólna liczba zbiorów przekracza obecnie 90 000 jednostek; zbiory są systematycznie uzupełniane. Podwaliny najstarszej części zbiorów stanowi kolekcja starych druków i rękopisów akademika M. N. Tichomirowa, którą Biblioteka otrzymała w latach 1967–1969. Ekspedycje archeograficzne organizowane przez Syberyjski Oddział RAN, przyczyniły się do ponad dwukrotnego powiększenia najstarszej części zasobów Biblioteki i powstania osobnych kolekcji terytorialnych. Do dzisiaj ten kierunek prac Oddziału stanowi perspektywiczny sposób uzupełniania najstarszej części kolekcji. W chwili obecnej Oddział Książki Rzadkiej i Rękopisów dysponuje ponad 1300 staroruskich rękopisów i 2500 rosyjskich starodruków, doliczając do tego zbioru wydania drukarń staroobrzędowców XVIII–XIX w. Z innych kolekcji wyodrębniono książki XVIII w. drukowane tzw. grażdanką, a także wydane za życia autorów utwory rosyjskich pisarzy XIX w. i rosyjskiego srebrnego wieku oraz kolekcję prohibitów – wydanych nielegalnie i zagranicznych. Równolegle do terenowej pracy archeograficznej Oddział gromadzi materiały do zbiorczego katalogu wydań rzadkich i książek zabytkowych przechowywanych w zasobach państwowych bibliotek na terytorium Syberii i Dalekiego Wschodu. Regularnie wydawane są katalogi rękopisów, starych druków i książek rzadkich. W związku z wykorzystywaniem nowych technologii i techniki cyfrowej pojawiają się nowe kierunki pracy Oddziału. Planowo przeprowadza się prace polegające na wykonywaniu cyfrowych kopii zabezpieczających rękopisy i druki, prowadzone są prace nad tworzeniem baz danych – bibliograficznych i pełnotekstowych – zawierających informację o dawnych książkach zabytkowych w regionie syberyjskim. Oddział Książki Rzadkiej i Rękopisów: kolekcje, działalność naukowa i popularyzatorska W oparciu o zbiory Oddziału zostało stworzone i funkcjonuje Muzeum Książki, które prowadzi działalność naukowo-popularyzatorską dla placówek edukacyjnych miasta, mieszkańców Nowosybirska i wszystkich zainteresowanych historią kultury książki.

15

The State of Preservation of the Manuscripts Donated to the Jagiellonian Library by the House of Sanguszko

51%

Baumann E., Sekułowicz A.

Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej

|

2020

|

vol. Special Issue

269-278

EN

The book collection of the House of Sanguszko – which is one of the most famous Polish noble families, having a distinguished record of service to the Polish State – is one of Poland’s national cultural treasures. Their private library and archive have had a very turbulent history. After World War II the collection was dispersed and some of it found its way to the Jagiellonian Library. It was not until 2002, however, that part of the collection (including manuscripts, incunabula and other old prints) formally became the property of the Library following the signing of an agreement between the Library and the Sanguszko family. The Jagiellonian Library has accepted the donation of nineteen inventory units of manuscripts, whose state of preservation has been analysed using the descriptive method. This article presents bibliographical information concerning each of these manuscripts, i.e. the kind of binding (if any) and paper, the kind and degree of damage to the binding, paper and the body of the manuscript, as well as the characteristics of the ink. All the manuscripts have been divided into five categories, according to their state of preservation. A general evaluation of their condition has shown that seven of the manuscripts can be made available to readers, while four require restoration and conservation.

PL

Zbiory rodziny Sanguszków stanowią narodowe dobro kultury. Polski magnacki ród książąt Lubartowiczów-Sanguszków jest jednym z najbardziej znanych i zasłużonych dla polskiej kultury rodów. Losy biblioteki i archiwum książąt Sanguszków były bardzo burzliwe. Po II wojnie światowej zbiory uległy rozproszeniu – część z nich trafiła do Biblioteki Jagiellońskiej. Dopiero na mocy umowy z 2002 roku pomiędzy Biblioteką Jagiellońską a rodziną Sanguszków część zbiorów (w tym rękopisy, inkunabuły i inne druki) stała się własnością Biblioteki. Biblioteka Jagiellońska przyjęła w darze 19 jednostek inwentarzowych rękopisów, których stan zachowania został zbadany metodą opisową. W artykule przedstawiono dane bibliograficzne rękopisów, typ oprawy (gdy istnieje), papieru, rodzaj i stopień uszkodzeń opraw, papieru i bloku rękopisu, a także cechy atramentu. Według stanu zachowania rękopisy zostały podzielone na 5 kategorii. Z ogólnej oceny stanu zachowania wynika, że 7 rękopisów jest w stanie umożliwiającym ich udostępnianie i użytkowanie, natomiast 4 rękopisy wymagają planowych działań konserwatorskich.

16

Katalogi i inwentarze księgozbiorów Zygmunta Pusłowskiego

51%

Zlot I.

Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej

|

2018

|

vol. 68

99-122

PL

Przedmiotem artykułu są katalogi i inwentarze księgozbioru hrabiego Zygmunta Pusłowskiego, wchodzące w skład rękopiśmiennego Archiwum Pusłowskich, znajdującego się w Bibliotece Jagiellońskiej. Praca ma na celu nakreślenie sylwetki twórcy tych spisów oraz przedstawicieli czarkowskiej linii rodu Pusłowskich, począwszy od Wojciecha i Józefy z Druckich-Lubeckich. Przedstawiony zostanie stan zachowanych spisów inwentarzowych zgrupowanych w pięciu jednostkach (BJ AP, Przyb. 594/99–598/99). W trakcie analizy porównano liczbę spisów w jednostce, liczbę opisów w spisie oraz liczbę woluminów, a także zwrócono uwagę na elementy opisu, prowadzoną numerację oraz dodatkowe notatki. Ponadto odniesiono się do problematyki badania inwentarzy księgozbiorów jako źródeł do badań czytelnictwa, kultury materialnej oraz bibliofilstwa. We wnioskach zwrócono uwagę na błędy metodologiczne przy badaniu inwentarzy oraz zaproponowano metodę badania księgozbioru Zygmunta Pusłowskiego.

EN

The subject of the article are catalogues and inventories of Count Zygmunt Pusłowski’s book collections, which belong to the Pusłowski family archive of manuscripts, now preserved in the Jagiellonian Library. It attempts to outline the profile of their creator as as well as of members of the Czarków line of Puslowski family, beginning from Wojciech and Józefa née Drucka‑L ubecka. The current condition of the inventories, which are arranged into five units (BJ AP, Przyb. 594/99–598/99), is reviewed. Applying statistical analysis, the overall number of inventories in each unit is compared with the number of descriptions in each inventory and the total number of volumes, while taking account of the description elements, their numbering, and existing notes. Furthermore, the paper brings up a more general issue of using library inventories as historical sources for investigating readership, material culture, and bibliophily. In the conclusions, a number of methodological errors in the studies of inventories that have been made to date are indicated and a proper method for studying the book collection of Zygmunt Pusłowski is suggested.

17

Chamaiły – tatarskie silvae rerum

51%

Radziszewska I.

Nurt SVD

|

2017

|

issue 2

92-110

PL

Chamaił jest jednym z rodzajów piśmiennictwa religijnego muzułmanów Wielkiego Księstwa Litewskiego. Nazywa się go modlitewnikiem, co odnosi się do podstawowej treści oraz funkcji, jaką pełni. Zawartość księgi bywa jednak różnorodna i wykracza poza standardowe modlitwy codzienne oraz okolicznościowe. Artykuł koncentruje się na treści dodatkowej, okołomodlitewnej zawartej w omawianym typie księgi, czyli m.in. na mowach okolicznościowych, fragmentach utworów literackich, notatkach osobistych oraz zaklęciach i wróżbach obecnych na kartach tatarskich manuskryptów. Treść ta analizowana jest w odniesieniu do szerszej tradycji piśmienniczej, mianowicie do zaliczanych do form paraliterackich sylw szlacheckich (silvae rerum).

EN

Chamail is the name for religious, literary Muslim manuscripts, popular among the Muslims in the Grand Duchy of Lithuania. Its basic task and function is to serve as a prayer book, though it may contain all kinds of other texts besides the religious ones, or written for specific purposes. The present article is concerned with this additional, quasi prayer functions of chamails, such as speeches and addresses, fragments of literature, personal notes, spells and prophecies. It examines it in reference to the wider quasi literary tradition, the so-called silvae rerum (nobility’s home chronicles).

18

Sermones varii. Kazania w średniowiecznych rękopisach ze zbiorów Archiwum Polskiej Prowincji Dominikanów w Krakowie jako świadectwo praktyki kaznodziejskiej polskich dominikanów

51%

Zajchowska A.

Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi

|

2015

|

issue 9

171-186

EN

Sermons are of particular interest to medievalists for quite some time now. These texts are examined as literary pieces, theological treatises, sources for the history of the mind, of everyday life, etc. A. Zajchowska attempts to look at them primarily as evidence of medieval preaching practice of the Dominicans who belonged to the Polish Province of the order. Sources for Zajchowska’s survey were furnished by the eighteen manuscript volumes of sermons extant at the Provincial Archives of the Dominicans in Cracow. On the basis of these collections she attempts to answer the questions: what, when, and to whom did the friars preach.

PL

Kazania od dłuższego czasu przyciągają uwagę mediewistów. Widziano w nich teksty literackie, traktaty teologiczne, źródła do badań nad mentalnością i życiem codziennym etc. Niniejszy tekst jest próbą spojrzenia na rękopiśmienne teksty kazań przede wszystkim jako na świadectwo średniowiecznej praktyki kaznodziejskiej w Polskiej Prowincji Dominikanów w średniowieczu. Podstawę źródłową badań stanowi zbiór średniowiecznych rękopisów przechowywany obecnie w Archiwum Polskiej Prowincji Dominikanów. W oparciu o osiemnaście przechowywanych tam kodeksów zawierających kazania podjęto próbę odpowiedzi na pytanie, co, kiedy i do kogo głosili polscy Bracia Kaznodzieje.

19

Wcielenie słowa: On the drafts of the poem To Piotr by Tadeusz Różewicz

51%

Fasoli G. O.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2022

|

vol. 64

|

issue 1

575-593

PL

W ramach poetyckiej twórczości Tadeusza Różewicza, jego skłonność do unikania zamkniętej formy wierszy, zmieniając i proponując ich w różnych tomach w celu odnowienia ich znaczeń, zauważono i szeroko badano. To, co jednak wymaga jeszcze dogłębnego przestudiowania, to proces twórczy dotyczący jego niepublikowanych prac, takich jak szkice przygotowawcze przechowywane w jego archiwum. Krytyka genetyczna jest cennym kluczem do odkrycia procesu twórczego Różewicza, a także niektórych aspektów jego poetyki, które w publikowanych utworach pozostają dość zamglone. W niniejszym artykule chciałabym przeanalizować rękopisy jednego wiersza z Płaskorzeźby, czyli Do Piotra. Wśród najważniejszych cech tych szkiców znajdują się liczne cytaty biblijne, które ujawniają religijny sposób odczytywania poematu, który całkowicie zanika w wydanej formie Do Piotra. Z analizy tych szkiców można dostrzec także interesujące powiązania z innymi wierszami Płaskorzeźby, odsłaniające znacznie głębszy poziom interpretacji całego tomu.

EN

In the frame of the poetic works of Tadeusz Różewicz has been observed and widely studied his inclination to avoid the closed form of his poems, changing and proposing them in different volumes in order to renew their meanings. What is still to be studied in depth, however, is the creative process regarding his unpublished works, such as the preparatory drafts kept in his archive. Genetic studies are a precious key to discover Różewicz’s creative process as well as some aspects of his poetics, which in the published works remain rather clouded. In this paper I would like to analyse the manuscripts of one poem from Płaskorzeźba [Bas-Relief, 1991], that is Do Piotra [To Piotr]. Among the most important features of this drafts take placed numerous biblical citations which disclose a religious way of reading the poem, that completely disappears in the published form of To Piotr. From the analysis of these drafts some interesting interconnections with other poems of Bas-Relief are also to be found, exposing a much deeper level of interpretation of the entire volume.

20

Fragmenty rękopisów średniowiecznych – stan badań i perspektywy badawcze. Średniowieczne fragmenty zachowane w Archiwum Państwowym w Szczecinie

51%

Figaszewska K. K.

Studia Źródłoznawcze. Commentationes

|

2019

|

vol. 57

PL

W ostatnich latach średniowieczna makulatura rękopiśmienna stała się obiektem intensywnych badań w różnych ośrodkach naukowych na całym świecie. Mimo ogromu włożonej pracy wciąż w wielu miejscach pozostaje jednak materiałem nieprzebadanym. W artykule zaprezentowano inicjatywy podejmowane w celu opracowania i zdigitalizowania rękopiśmiennej makulatury średniowiecznej. Tekst zawiera również wstępne ustalenia z kwerend przeprowadzonych w Archiwum Państwowym w Szczecinie, Bibliotece Narodowej oraz Archiwum PAN w Warszawie, w trakcie których udało się odkryć ponad tysiąc średniowiecznych fragmentów rękopiśmiennych wykorzystanych wtórnie jako oprawy jednostek archiwalnych. Zachowane fragmenty umożliwiają częściowe zrekonstruowanie całych kodeksów oraz rzucają nowe światło na niemal całkowicie nieznane średniowieczne księgozbiory instytucjonalne na Pomorzu Zachodnim.

EN

In recent years, medieval “wastepaper baskets” of manuscripts have become the subject of intense research in various scientific centres around the world. Despite the enormous work done by researchers, it still remains unexplored in many places. The article presents initiatives taken to work out and digitize medieval manuscript fragments. The text also contains preliminary establishments from queries carried out in the State Archives in Szczecin, the National Library and the Archives of the Polish Academy of Sciences in Warsaw, during which more than a thousand medieval manuscript fragments were found being reused as bindings of archival units. The preserved fragments make it possible to partially reconstruct entire codices and shed new light on the almost completely unknown medieval oﬃcial book collections in Western Pomerania.

Refine search results

Rękopiśmienne zbiory proweniencji prywatnej w Bibliotece Jagiellońskiej

Rosyjski rękopis III Statutu litewskiego ze zbiorów Biblioteki m.st. Warszawy

O ZAGINIONEJ SPUŚCIźNIE NAUKOWEJ IGNACEGO DANIŁOWICZA

«Виленские напевы» в рукописях Киевской митрополии и Московского патриархата последней трети xvii – начала xviii вв: проблемы трансмиссии и адаптации

«Виленские напевы» в рукописях Киевской митрополии и Московского патриархата последней трети xvii – начала xviii вв: проблемы трансмиссии и адаптации