Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 10

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  rational legislator
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1

Kilka uwag o prawnokarnej polityce legislacyjnej

100%
Kania A.
Nowa kodyfikacja prawa karnego
|
2015
|
vol. 35
143 - 154
EN
The purpose of this article is to present the main problems connected with criminalization of human behavior. At the level of legislative policy, such problems revolve around two fundamental issues. In this regard, what ought to be noted is the possibility of isolating factors that would decide on making another sphere of human behavior subject to legal and penal control. Furthermore, considering the type and scope of the statutory threat of punishment, which would allow for maintaining rational punishment standards, ought to be recognized as equally important.
2

Aktualność operatywnego modelu wykładni prawa w obliczu postmodernizmu

88%
Szymańska M.
Prawo
|
2016
|
issue 320
165-176
EN
Due to postmodernist philosophy is becoming summary increasingly popular this article concerns the validity of a legal interpretation model commonly used in modern times with regard to the postmodernist point of view. Although this problem is widely described in Western literature, in Poland, on the contrary, it is gaining popularity only among philosophers of law. The aim of the article is to present the critical approach of postmodernist philosophy to existing order and demonstrate its attitude towards interpretation of the law. It should be noted that postmodernism has no ambition of constructing its own model of legal interpretation, but comments on and reviews all that has been said on this issue in the legal theory and philosophy of law. This is due to the fact that postmodernism is hostile to all methodologies, modelling theories and theoretical constructions. On the other hand, based on the general assumptions of postmodern philosophy, a postmodern view on the interpretation of the law can be derived. The article discusses deconstructionism, hermeneutics and intertextuality as methods of creating the meaning of a legal text during interpretation, acceptable by postmodernism. The study also presents criticism of the assumption of rational legislator proposed by legal positivism. In this respect postmodernism makes a real revolution in the field of law enforcement, prioritizing the interpreter instead of the legislator, and the creation of a legal text meaning during the process of legal interpretation in place of meaning determination.
3
Content available remote

Racjonalny prawodawca w świetle potrzeby przeciwdziałania korupcji w administracji publicznej przy pomocy norm prawa administracyjnego o charakterze prewencyjnym

75%
Kozłowska M.
Przegląd Prawa i Administracji
|
2020
|
vol. 120
|
issue Tom 1
459 - 471
PL
Idea racjonalnego prawodawcy polega na założeniu, że możliwe jest mądre, roztropne i sprawiedliwe stanowienie prawa. Racjonalny prawodawca wyznacza cele możliwe do osiągnięcia przy pomocy prawa oraz używa adekwatnych środków prowadzących do ich osiągnięcia. Korupcja w administracji publicznej jest postrzegana jako jej patologia i utożsamiana z intencjonalnym łamaniem prawa, a także zachowaniami ocenianymi negatywnie z moralnego punktu widzenia, polegającymi na instrumentalnym posłużeniu się prawem przez wykorzystanie jego luk czy niedoskonałości. Racjonalny prawodawca, dostrzegając potrzebę przeciwdziałania korupcji w administracji publicznej, tworzy mechanizmy antykorupcyjne, wykorzystując do tego normy prawa administracyjnego o charakterze prewencyjnym. Do narzędzi przeciwdziałania korupcji w administracji publicznej można zaliczyć: ograniczenie w prowadzeniu działalności gospodarczej, obowiązek składania oświadczeń majątkowych, konkursowość naboru na stanowiska oraz zakaz podległości służbowej między osobami bliskimi.
EN
The idea of a rational legislator is based on the assumption that it is possible to make wise, prudent, and fair law. The rational legislator sets goals that can be achieved by law and uses adequate means to reach them. Corruption in public administration is regarded as its pathology. It is equated with intentional violation of the law, but also with negatively assessing behaviour from a moral point of view, consisting in the instrumental use of law by using its loopholes or imperfections. The rational legislator, recognising the need to counteract corruption in public administration, creates anti-corruption mechanisms using the norms of preventive administrative law. Anti-corruption tools in public administration include limitation of business activity, compulsory submission of property statements, competition by recruitment for public positions and prohibition of subordination between relatives.
4
Content available remote

Racjonalny prawodawca wobec zmienności uwarunkowań technicznych. Ustanowienie oraz odesłanie do norm technicznych

63%
Błażewski M.
Przegląd Prawa i Administracji
|
2020
|
vol. 120
|
issue Tom 1
35 - 42
PL
Koncepcję racjonalnego prawodawcy można odnieść do stanowienia przepisów prawnych inkorporujących normy techniczne lub odsyłających do norm technicznych. Są to dwa narzędzia służące uwzględnieniu postępu technicznego. Przepisy prawa inkorporują normy techniczne, gdy technika jest relatywnie stabilna. Przepisy prawa odsyłają do norm technicznych, gdy rozwój technologii jest znaczny, czego skutkiem jest potrzeba zapewnienia elastyczności tych norm.
EN
The concept of a rational legislator is related to the process of legislation of legal provisions, which incorporate technical standards or refer to technical standards. There are differences between these standards. Legal provisions incorporate technical standards when the technique is relatively stable. Legal provisions refer to technical standards when the development of technology is significant, and the technical standards shall be flexible.
5
Content available remote

Problem (nie)racjonalności projektodawcy na przykładzie wybranych uregulowań ustawy nowelizującej kodeks karny z 13 czerwca 2019 roku

63%
Limburska A., Lipiński K.
Przegląd Prawa i Administracji
|
2020
|
vol. 120
|
issue Tom 2
153 - 166
PL
Wychodząc od analizy treści założenia o racjonalności prawodawcy, autorzy podejmują próbę odniesienia zdekodowanego standardu do specyfiki unormowań prawa karnego. W dalszych rozważaniach, dla których podstawą jest treść projektu ustawy z dnia 13 czerwca 2019 roku o zmianie ustawy — Kodeks karny i niektórych innych ustaw, koncentrują się na zagadnieniu (nie)racjonalności projektodawcy oraz wynikających zeń poszczególnych postulatach formułowanych wobec prawodawcy faktycznego.
EN
Starting with the analysis of the assumption of rational legislator, the authors attempt to relate the decoded standard to the specifics of criminal law. In their further considerations, which are based on the content of the draft Act of June 13th, 2019 amending the Criminal Code and other acts, they focus on the issue of (un)rationality of the author of draft law and the subsequent postulates formulated towards the actual legislator.
6
Publication available in full text mode
Content available

Kształtowanie się systemu sądowej kontroli orzeczeń dyscyplinarnych w stosunkach służbowych

63%
Kuczyński T.
Roczniki Administracji i Prawa
|
2021
|
vol. specjalny I
|
issue XXI
599-609
EN
Initially, disciplinary liability was not subject to judicial control. The shaping of the judicial control of disciplinary decisions was a long-standing process which was finally established with the entry into force of the constitutional principle right of access to court. A systemic analysis of the provisions in question indicates that the system and functioning of this institution are not based on clear and rational assumptions that meet the postulated criteria of a satisfactory (decent) regulation. Existing provisions often regulate institutional, material and procedural aspects of this control in a different way. This approach to the control system puts the litigant parties (especially the accused) in unjustifiably different procedural situations resulting from different rules of procedure in force in common courts of law and administrative courts.
PL
Początkowo odpowiedzialność dyscyplinarna nie podlegała kontroli sądowej. Kształtowanie się systemu sądowej kontroli orzeczeń dyscyplinarnych było długotrwałym procesem, który został ostatecznie ustalony wraz z wejściem w życie konstytucyjnej zasady prawa go sądu. Systemowa analiza przedmiotowych przepisów wskazuje, że ustrój oraz funkcjonowanie tej instytucji nie opierają się na jasnych i racjonalnych założeniach spełniających postulowane kryteria zadowalającej (przyzwoitej) regulacji. Istniejące przepisy często w odmienny sposób regulują aspekty instytucjonalne, materialne i procesowe tej kontroli. Takie ujęcie systemu kontroli stawia strony (zwłaszcza obwinionych) w różnych, często niesprawiedliwie nierównych sytuacjach procesowych wynikających z odmiennych zasad postępowania obowiązujących w sądach powszechnych i sądach administracyjnych.
7
Publication available in full text mode
Content available

Aksjologia źródeł prawa

62%
Kordela M.
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
|
2016
|
vol. 78
|
issue 2
15-26
EN
The expression ‘sources of law’ (fontes iuris oriundi) denotes a social fact which due to the constitution and legal doctrine is qualified as a law-making fact. A complete theory of the sources of law ought to be such that based on its elements it should be possible to state unequivocally whether a given norm of conduct does or does not belong to the norms of the legal system that is binding and applicable. This, in turn, may be decided base on a so-called extended normative conception of the sources of law. The necessary components of this conception are: (i) the political justification of the foundations of a legal system; (ii) the law-making competences of the organs of public authority; (iii) the law-making role of the custom and precedent; (iv) the law-interpreting rules permitted in a given system; (v) the interference rules permitted in a given system, and (vi) the rules governing the conflict of laws in a given system. The system of the sources of law created in this way is on the one hand legitimised by certain values while on the other hand it implements many of them in practice. The basic part of the axiology of the legislator in the sphere of the sources of law is made up by the legally binding values, i.e. the values which the legislator himself introduced to the legal system. They include first and foremost the rule of law, the certainty of law and the citizens’ confidence in the state and the laws made by the state as well as the dignity of a human being and the rights and freedoms of an individual. Apart from the legal values there are values of universal character upon which political doctrines are built. These too influence the shape of the sources of law.
PL
Wyrażenie „źródło prawa” (fons iuris oriundi) oznacza fakt społeczny, który ze względu na obowiązującą konstytucję i doktrynę prawniczą kwalifikowany jest jako fakt prawotwórczy. Zupełna teoria źródeł prawa powinna charakteryzować się tym, że na podstawie jej elementów o każdej dowolnej normie postępowania można z całą pewnością orzec, czy stanowi czy też nie normę obowiązującego systemu prawnego. Kwestię tę można rozstrzygnąć na podstawie tzw. rozwiniętej normatywnej koncepcji źródeł prawa. Koncepcja ta jako niezbędne swe składniki wymienia: 1) uzasadnienie polityczne podstaw systemu prawnego; 2) kompetencje normodawcze organów władzy publicznej; 3) prawotwórczą rolę zwyczaju i precedensów; 4) dopuszczane w danym systemie reguły interpretacyjne; 5) dopuszczane w danym systemie reguły inferencyjne oraz 6) dopuszczane w danym systemie reguły kolizyjne. Stworzony w ten sposób system źródeł prawa z jednej strony sam jest legitymowany określonymi wartościami, z drugiej zaś ‒ wiele z nich realizuje. Podstawową część aksjologii prawodawcy w sferze źródeł praw tworzą wartości obowiązujące prawnie, tzn. wartości, które sam prawodawca wprowadził do systemu prawa. Do nich należą przede wszystkim wartość państwa prawnego, pewności prawa, zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa, ale też wartości godności człowieka oraz praw i wolności jednostki. Obok wartości prawnych na ukształtowanie źródeł prawa wpływ mają wartości o charakterze powszechnym stanowiące budulec dominujących doktryn politycznych.
8
Content available remote

Założenie racjonalnego prawodawcy w polskiej debacie teoretycznoprawnej. Punkt wyjścia i jego krytyka

51%
Bator A.
Przegląd Prawa i Administracji
|
2020
|
vol. 120
|
issue Tom 1
21 - 34
PL
Koncepcja racjonalnego prawodawcy uznawana jest za jedno z największych osiągnięć polskiej doktryny prawniczej, a założenie racjonalności autora tekstu prawnego — za specyficzną cechę polskiej kultury prawnej. Koncepcja ta bywa jednak również krytykowana za scjentyzm i formalizm, na którym opiera swoją argumentację, a współcześnie dodatkowo za zacieranie granic władzy między polityczną legislatywą (realny prawodawca) a niezależną, apolityczną judykaturą (sędzia korzystający z założenia racjonalnego prawodawcy). Dodatkowego politycznego impetu tej dyskusji nadają obecnie polskie spory wokół reformy sądownictwa. W niniejszym tekście przywołuję historyczną dyskusję naukową, którą wywołało ukazanie się w 1973 roku pracy poznańskiego prawnika, filozofa i metodologa nauki L. Nowaka pod tytułem "Interpretacja prawnicza. Studium z metodologii prawoznawstwa". W tezach tej pracy oraz w krytyce, jaką ówcześnie wywołała, dostrzegam przesłanki argumentacji — ukrytej za językiem teoretycznoprawnej debaty — która jest obecna również w aktualnych polskich sporach politycznych o kształt sądownictwa. Uprawdopodabnia to pogląd, że spory o niezawisłość sędziów i niezależność sądownictwa są sporami sięgającymi centrum polskiej kultury prawnej, jej specyfiki wyrażanej przez założenie racjonalności prawodawcy.
EN
The concept of the rational legislator is considered one of the greatest achievements of Polish legal doctrine, and the assumption of rationality of the author of a legal text — as a specific feature of Polish legal culture. However, this concept is sometimes criticised for scientism and formalism, on which it bases its argumentation, and today — additionally — for blurring the boundaries of power between the political legislature (real legislator) and independent, apolitical judiciary (judge using the assumption of rational legislator). An additional political impetus for this discussion is currently being given by Polish disputes over judicial reform. In this text, I recall a historical discussion in jurisprudence that was provoked in 1973 by the work of a Poznań lawyer, philosopher and methodologist of science Leszek Nowak entitled “Legal Interpretation. Study of the methodology of jurisprudence.” In the theses of this work and the criticism it provoked at the time, I can see reasons for the argument — hidden behind the language of jurisprudential debate — which is also present in current Polish political disputes about the shape of the judiciary. This justifies the view that disputes over the independence of judges and the judiciary are disputes reaching the centre of Polish legal culture, its specificity expressed by the assumption of the legislator’s rationality.
9
Content available remote

Wprowadzenie nowego typu spółki kapitałowej (prostej spółki akcyjnej) do kodeksu spółek handlowych a założenie racjonalnego prawodawcy

51%
Wiórek P. M.
Przegląd Prawa i Administracji
|
2020
|
vol. 120
|
issue Tom 2
527 - 536
PL
Celem niniejszego artykułu jest odpowiedź na pytanie, czy wprowadzając nowy typ spółki kapitałowej w postaci prostej spółki akcyjnej, ustawodawca polski postąpił zgodnie z założeniami racjonalnego prawodawcy. Przeprowadzona analiza prowadzi — niestety — do wniosku, że tak się nie stało. Zamiast dokonać punktowej regulacji rozwiązującej rzeczywiste potrzeby środowiska startupowego w postaci chociażby specustawy, została powołana do życia nowa forma spółki kapitałowej, która z uwagi nie tylko na obszerność jej regulacji, lecz przede wszystkim na jej treść, rozsadza w istocie system polskiego prawa spółek, niosąc z sobą wiele ryzyk dla stabilności tego systemu. Dlatego należy postulować, aby de lege ferenda ustawodawca uchylił przepisy ją regulujące.
EN
The purpose of the article is to answer the question whether, when introducing a new type of capital company in the form of a simple joint stock company, the Polish legislator has acted in accordance with the assumptions of a rational legislator. Unfortunately, the analysis carried out in the study leads to the conclusion that this did not happen. Instead of introducing punctual regulations solving the real needs of the startup environment in the form of, for example, a special law, a new form of capital company was created, which, not only because of the extensiveness of its regulation, but above all because of its content, actually breaks the Polish company law system, bringing many risks to the stability of this system. Therefore, it should be postulated that, de lege ferenda, the legislator repeal the provisions governing it.
10
Publication available in full text mode
Content available

Zasada racjonalnego prawodawcy a systemowa regulacja niektórych instytucji prawa pracy

51%
Kuczyński T.
Roczniki Administracji i Prawa
|
2021
|
vol. specjalny II
|
issue XXI
95-106
EN
A systemic review of selected legal institutions of employees’ disciplinary liability leads to the conclusion that the regulation of disciplinary law is not based on rational and logical assumptions. Concerns are raised as to the existence of many statutes that regulate, separately for individual employee groups and, as a rule, differently, functionally identical substantive and procedural institutions of disciplinary liability. Such differences are not explained, by the different times at which individual statutes were enacted and the subject matter differences related to the exercise of particular professions. As for the legislator, a review of the relevant provisions of law indicates that the said regulations do not, in many situations, satisfy the principle of terminological consistency or the requirement of systemic coherence. This applies in particular to norms that, due to their faulty treatment of linguistic issues relating to the rational creation of law, do not meet the requirement of the said adequacy.
PL
Systemowy przegląd niektórych instytucji prawnych odpowiedzialności dyscyplinarnej pracowników prowadzi do wniosku, że regulacja prawa dyscyplinarnego nie opiera się na racjonalnych i logicznych założeniach. Wątpliwości budzi istnienie wielu ustaw normujących oddzielnie dla poszczególnych grup pracowniczych i z reguły w odmienny sposób funkcjonalnie tożsame materialne i procesowe instytucje odpowiedzialności dyscyplinarnej. Odmienności tych nie tłumaczy różny czas uchwalania poszczególnych ustaw i przedmiotowe odrębności związane z wykonywaniem poszczególnych zawodów. Co do prawodawcy, analiza odpowiednich przepisów prawnych wskazuje, że w wielu sytuacjach nie zachowują one zasady spójności terminologicznej lub spójności systemowej. Odnosi się to zwłaszcza do norm, które ze względu na wadliwe traktowanie kwestii językowych związanych z zasadą racjonalnego tworzenia prawa nie spełniają wymogu przedmiotowej adekwatności.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.