Results found: 2

Search results

Search:
in the keywords: realizm poznawczy

Sort By:

Limit search:

Narracje politologa: rodzaje, struktura, wiarygodność. Między interpretacjonizmem a umiarkowanym realizmem

100%

Klementewicz T.

Społeczeństwo i Polityka

2020

issue 4(65)

7-27

Celem artykułu jest ukazanie semantycznej struktury narracji w nauce o polityce. We współczesnej filozofii dokonał się zwrot od logiki do retoryki. Szerszym tłem tego przewrotu był kryzys realizmu poznawczego. Język uznano za część aparatu poznawczego kształtującego obraz badanych zjawisk. Postrzegane dane zmysłowe ujmowane są w kategorie i pojęcia, będące konstruktami poznającego podmiotu. Jego dziełem są też ogólne modele badanych zjawisk, zawsze reprezentowane przez słowa, pojęcia i wypowiedzi językowe. Dlatego w myśl stanowiska konstruktywizmu – badacz ciągle obraca się w świecie tekstów i interpretacji, a formy dyskursu odgrywają podstawową rolę poznawczą. W perspektywie filozofii analitycznej w centrum uwagi znajdowały się prawda jako cel aktywności poznawczej i procedury logiczne do niej prowadzące, zwłaszcza procedura wyjaśniania. Natomiast w perspektywie konstruktywizmu czy narratywizmu w centrum uwagi znajduje się tekst, narracja, dyskurs oraz środki językowe i kompozycyjne, przekonujące czytelnika do przedstawianego przez badacza obrazu zjawiska, czyli retoryka. Analiza narracji wymaga bogatego warsztatu interdyscyplinowego, gdyż składa się z trzech warstw: informacyjnej, retorycznej i teoretyczno-ideologicznej.

The aim of the article is reconstruction of the semantic structure of narrative on political science. A turnaround occurred in the contemporary philosophy of the humanities under the influence of post-modernism it shifted from logic to rhetoric. The broader background for this turnaround was the crisis of cognitive realism. Language was considered part of the cognitive apparatus shaping the picture of the examined phenomena. The data perceived by senses are grouped in categories and notions being constructs of the exploring subject. The same subject also produces general models of the examined phenomena, always represented by words, notions and linguistic utterances. This is why, in line with the constructivist standpoint, the researcher inhabits a world of texts and interpretations. And the forms of discourse play a fundamental cognitive role. From the perspective of analytic philosophy the focus of attention was the truth as the goal of cognitive activities and the logical procedures leading to the truth, especially the procedure of explaining. But constructivism or narrativism focuses on the text, the narrative, the discourse and the linguistic and literary means that make the reader believe in the picture of the phenomenon the researcher paints, that is, rhetoric. A more detailed narrative structure – thus closer to research practice – comprises three layers: informative, rhetorical and theoretical-ideological ones.

Analogiczna teoria znaczenia terminów językowych. Elementy metafizyki języka

70%

Maryniarczyk A.

Roczniki Humanistyczne

2015

vol. 63

issue 8: Lingwistyka Korpusowa i Translatoryka

21-36

In realist philosophy, analogy is a basic way of knowing the wealth of the world of persons and things as well as protects human knowledge against reductionism. Analogical knowledge is grounded on the analogical way beings exist, that is, is genetically and structurally combined with things. Analogy allows to cognitively encompass both particular things and the whole of the world of nature and culture, while saving the plurality of beings composing it. A theory of the meaning of linguistic terms, built on analogy, yields a basis for apprehending the deepest structure of a thing in the meaning of a given name, since it points to the necessary internal organization of the content of a denoted thing, which decides for the name that it properly and adequately understands a denoted thing.

Analogia na terenie filozofii realistycznej jest podstawowym sposobem poznania bogactwa świata osób i rzeczy i chroni ludzkie poznanie przed redukcjonizmem. Poznanie analogiczne jest ugruntowane na analogicznym sposobie istnienia bytów, a zatem jest genetycznie i strukturalnie związane z rzeczą. Analogia pozwala ogarnąć poznawczo tak poszczególne jednostkowe rzeczy, jak i całość oraz złożoność świata natury i kultury, nie tracąc równocześnie z pola widzenia zróżnicowania istniejących w nim bytów. Nabudowana na analogii teoria znaczenia terminów językowych daje podstawę ujęcia w znaczeniu danej nazwy najgłębszej struktury rzeczy, gdyż wskazuje na koniecznościowy układ treści znaczonej rzeczy, a co stanowi o właściwym i adekwatnym rozumieniu oznaczanej przez nazwę rzeczy.

En philosophie réaliste, l’analogie est un mode basique de connaissance de la richesse du monde des personnes et des choses. Elle protège la connaissance humaine contre le réductionnisme. La connaissance analogique est enracinée dans le mode analogique de l’existence des êtres. Elle est donc liée aux choses de manière génétique et structurelle. L’analogie permet de réunir cognitivement aussi bien les choses particulières que la totalité et la complexité du monde de la nature et de la culture, tout en préservant la pluralité des êtres qui la composent. La théorie du sens des termes linguistiques, bâtie sur l’analogie, constitue le fondement de la conception de la structure la plus profonde de la chose du sens d’une dénomination, puisqu’elle montre une disposition nécessaire du contenu de la chose dénotée, ce qui est capital pour sa compréhension appropriée.

Refine search results

1 Roczniki Humanistyczne

1 Społeczeństwo i Polityka

1 Klementewicz T.

1 Maryniarczyk A.

1 2020

1 2015

Search results

Narracje politologa: rodzaje, struktura, wiarygodność. Między interpretacjonizmem a umiarkowanym realizmem

Analogiczna teoria znaczenia terminów językowych. Elementy metafizyki języka