Results found: 1

Search results

Search:
in the keywords: reform szkolne

Sort By:

Limit search:

Gimnazja wobec nierówności społecznych

100%

Sawiński Z.

Edukacja

2015

issue 4(135)

51–72

Zmniejszenie społecznych barier w dostępie do edukacji stanowiło jeden z celów reformy szkolnej z 1999 r. Do obniżenia nierówności miało przyczynić się stworzenie gimnazjów zapewniających wyrównaną jakość nauczania, a także przesunięcie o rok progu wyboru szkoły średniej. W artykule poddano weryfikacji trzy hipotezy dotyczące wpływu reformy gimnazjalnej na nierówności w polskich szkołach. Dwie pierwsze dotyczą znaczenia pochodzenia społecznego dla wyników osiąganych przez uczniów oraz dla szans wyboru szkoły średniej. Trzecia natomiast – skutków różnicowania się gimnazjów, ujawniającego się szczególnie w dużych miastach. Wyniki badania PISA z lat 2000–2012 nie dają podstaw do twierdzenia, że reforma gimnazjalna przyczyniła się do zmniejszenia nierówności w polskiej edukacji. W okresie funkcjonowania gimnazjów znaczenie pochodzenia społecznego dla osiągnięć uczniów utrzymywało się na podobnym poziomie jak przed reformą. Badanie PISA nie dostarcza też przekonujących dowodów na to, że zmniejszył się wpływ pochodzenia na wybór szkoły średniej. Z drugiej strony nie stwierdzono, aby pogłębiające się różnice między gimnazjami prowadziły do wzrostu nierówności, mimo że elitarne gimnazja stanowią nowy kanał edukacyjnego awansu. Podobnie jest zresztą w innych krajach Europy, gdzie różnicowanie się szkół również nie prowadzi do wzrostu nierówności związanych z pochodzeniem. Wniosek o stabilnym charakterze nierówności w polskich szkołach jest zgodny z wynikami prowadzonych na świecie badań, w których podkreśla się rolę szkoły w zapewnieniu trwałości norm i hierarchii stratyfikacyjnych. Badanie to dostarcza wielu argumentów na rzecz pozaedukacyjnych źródeł nierówności szkolnych, co wyjaśnia niewielką możliwość przeciwdziałania tym nierównościom za pomocą reform oświatowych.

The need to reduce social inequalities in the transition to upper secondary school was one of the arguments for introducing lower secondary schools in 1999 in Poland. The new lower secondary schools extended the common comprehensive curriculum by one year and, in consequence, shifted the decision on choosing an upper secondary school, which was a crucial decision for continuing one’s further educational career in Poland. Three hypotheses were formulated on the impact of the reform on inequalities in Polish schools. The first two concern the importance of social origin for student performance and for the choice of upper secondary school, while the third addresses the effects of growing differences among lower secondary schools, especially in large cities. In order to test the hypotheses, PISA data were used from 2000–2012, which coincides with the period of introducing lower secondary schools in Poland. The PISA results demonstrate that after the reform, there was no decrease in correlations between school performance and socio-economic status of students. Likewise, the hypothesis of a persi-stent impact of social origin on upper secondary school choice also cannot be rejected. However, the increasing diversity of lower secondary schools did not lead to an increase in inequality in Polish education. The latter result has been confirmed by PISA data from eight European countries where the 15-year-old PISA students attend schools which are not divided into tracks. Between 2003 and 2012, the differences in performance among schools increased in most selected countries, but none of these countries saw an increase in educational inequality. The conclusions support the prominent hypothesis of Hans-Peter Shavit and Yossi Blossfeld about the persistence of inequalities in education. School reformers are helpless against stratification in society, which determines the educational attainment of children from different social classes.

Refine search results

1 Edukacja

1 Sawiński Z.

1 2015

Search results

Gimnazja wobec nierówności społecznych