Search results - CEJSH

1

O pogłębione studia regionalne Małopolski w XIX i XX wieku.

100%

Świątek S.

Res Gestae. Czasopismo Historyczne

|

2007

|

vol. 6

235-239

2

Tożsamość regionalna a postrzeganie świata. Paul Joachim Schebesta – niestrudzony badacz ludów niskorosłych

80%

Pawlik J. J.

Łódzkie Studia Etnograficzne

|

2019

|

vol. 58

PL

Autor zastanawia się, na ile tożsamość regionalna danej osoby wpływa na jego postrzeganie świata. Przedmiotem rozważań jest postać Paula Schebesty, zakonnika i misjonarza, badacza ludów niskorosłych, należącego do grona współpracowników Wilhelma Schmidta w ramach Instytutu Anthropos. W pierwszej części artykułu przedstawiono środowisko, z którego wywodził się Schebesta, a mianowicie wioskę zamieszkałą przez ludność o silnych korzeniach katolickich, mówiącą językiem morawskim. W następnej części skoncentrowano się na biografii etnologa, by w trzeciej części ukazać atuty wynikające z tożsamości regionalnej Schebesty, które wpłynęły na proces postrzegania świata, oraz ich krytykę. Krótki fragment poświęcono również wystawie zorganizowanej z okazji 50-lecia śmierci etnologa. Odwołując się do słów Johannesa Fabiana, autor przyznaje, że „w sensie epistemologicznym autobiografia stanowi rdzeń etnografii”.

3

Rozwój gospodarczy Unii Europejskiej w dobie globalizacji w praktyce instytucji i organów Unii Europejskiej

80%

Wrońska I., Klimowicz J.

Zarządzanie i Finanse

|

2013

|

vol. 4

|

issue 4

367-389

PL

Rosnąca międzynarodowa integracja gospodarcza, powszechnie określana mianem globalizacji, daje wiele możliwości. Choć globalizacja przynosi olbrzymie korzyści i możliwości, oznacza ona także, iż Europa musi zmierzyć się z ostrą konkurencją zarówno ze strony gospodarek o niskich kosztach, takich jak gospodarka Chin czy Indii, jak i gospodarek opartych na innowacjach, jak gospodarka USA. W obliczu kryzysu gospodarczego Unia Europejska zwróciła się ku sobie, nie może jednak lekceważyć otoczenia międzynarodowego — wręcz przeciwnie, sama UE postrzega się jako jeden z biegunów wielobiegunowego świata. W artykule podjęto próbę przedstawienia zakresu debaty, jaka się toczy w Unii Europejskiej w aspekcie zjawiska globalizacji. Ukazano naj nowsze dokumenty, które podejmują temat miejsca, roli, działań i celów, jakie UE ma osiągnąć w aspekcie prawidłowego i korzystnego rozwoju, realizowanego w zglobalizowanym świecie. Unijna polityka handlowa i przemysłowa stała się ważnym instrumentem kierowania liberalizacją światowego handlu, ale jednocześnie musi aktywnie podejmować wyzwania, które przed nią stają. Od 2010 roku w działalności instytucji i organów Unii Europejskiej pojawiły się akty, w których poddano analizie problem rozwoju gospodarczego Unii Europejskiej w aspekcie ogólnoświatowych procesów globalizacyjnych. Można stwierdzić, iż ta tendencja nabrała charakteru stałego i UE elastycznie reaguje na coraz to nowsze wyzwania, poddając je analizie w swoich dokumentach. Odpowiedź na pytanie czy UE ma gotową strategię globalną, obecnie jest jeszcze negatywna. Strategia taka jest ciągle w fazie rozwoju i budowy, ale z całą pewnością obejmuje podstawową kwestię: jak UE może pogodzić wymiar lokalny z globalnym: jak należy zmienić unijne polityki wewnętrzne, politykę sąsiedztwa czy politykę rozszerzenia by UE mogła współdziałać z innymi na poziomie globalnym.

4

Patriotyzm lokalny – konteksty tożsamościowe

80%

Kasprzyk D., Uniwersytet Łódzki I. E. i. A. K.

Zeszyty Wiejskie

|

2016

|

vol. 22

EN

The article is an attempt to consolidate circumstances that make the term local patriotism take on a new meaning today. Regionalism and regional identity play a crucial role in this matter. In the era of post-modernism, identity is not given and unchangeable. It is rather a constantly implemented project. Traditional concepts cover different dimensions of identity: personal, family, local, regional, national, European and human in general. Society is divided in other ways, too: religiously, economically, sexually, politically, by virtue of a hobby. An individual can belong to distinct communities at once. Regionalists today prefer different visions of patriotism and encourage us to reflect on its understanding. Local patriotism can be applied to inter-cultural dialogue.

5

Regionaliści sami o sobie – rzecz o pewnym projekcie badawczym, jego realizacji i wstępnych wnioskach

80%

Kasprzyk D., Uniwersytet Łódzki I. E. i. A. K.

Zeszyty Wiejskie

|

2014

|

vol. 20

6

Sub-National Regionalism and the European Union

80%

Roman s.

MAZOWSZE Studia Regionalne

|

2015

|

issue 17

41-52

EN

The article discusses the relationship between sub-national regionalism and the European Union. Specific attention is paid to the influence of EU accession on regionalism and regionalisation in Poland, especially the situation of the Mazovian Region. It is argued that the relationship between sub-national regionalism and the European Union (as a form of European integration) is determined by four factors: firstly, the decrease of the traditional role of nation state after the second world war and redefinition of international (interstate) relations which made more space both for European integration and regionalism; secondly, practical activities of the EU, especially its funds for regional development, which prompted or encouraged some countries, especially the new members states from central-eastern Europe, to create regions and stimulated regionalism; thirdly, the recent austerity policy prescribed by the EU in some countries, especially in Spain, which stimulates radicalism of regionalist movements (the case of Catalonia); fourthly, the very existence of the EU and the need to negotiate EU membership which discourages those regionalist-nationalist movements which aim to separate their regions from the existing EU member states while remaining in the EU.

PL

Artykuł omawia relacje między regionalizmem (gdzie pod pojęciem regionu rozumie się części składowe państw) a Unią Europejską. Specjalną uwagę zwraca się na wpływ akcesji do UE na regionalizm i regionalizację w Polsce, szczególnie na sytuację województwa mazowieckiego. Stwierdza się, że relacje między regionalizmem a Unią Europejską (jako formą integracji europejskiej) są określone przez cztery czynniki: po pierwsze, zmniejszenie, po drugiej wojnie światowej, tradycyjnej roli państwa narodowego i redefinicja stosunków międzynarodowych (międzypaństwowych), które stworzyły więcej przestrzeni zarówno dla integracji europejskiej jak i regionalizmu; po drugie, praktyczne działania UE, zwłaszcza fundusze na rozwój regionalny, która zainspirowała lub zachęciła niektóre kraje, zwłaszcza nowe państwa członkowskie z Europy środkowo-wschodniej, do stworzenia regionów i stymulowała regionalizm; po trzecie, polityka oszczędności budżetowych zalecana ostatnio przez UE w niektórych krajach, zwłaszcza w Hiszpanii , która stymuluje radykalizm ruchów regionalnych (szczególny przypadek Katalonii dążącej do niepodległości); po czwarte, samo istnienie UE i konieczność negocjacji członkostwa w UE, które zniechęcają ruchy regionalistyczno-nacjonalistyczne do oddzielenia swoich regionów z obecnych państw członkowskich UE przy jednoczesnym pozostaniu w UE.

7

Regionalizm w Hiszpanii

80%

Szul r.

MAZOWSZE Studia Regionalne

|

2015

|

issue 16

13-51

PL

Kwestia regionalna odgrywa ważną rolę w życiu politycznym Hiszpanii. Hiszpańskie doświadczenia z autonomią regionalną w ostatnich 30-35 latach miały duży wpływ na stosunek do regionalizmów w wielu krajach Europy. W tym okresie doświadczenie to oceniano pozytywnie. Ostatnio jednak pojawiły się wątpliwości dotyczące wpływu autonomii regionalnych na funkcjonowanie gospodarki i na jedność państwa. Artykuł składa się z dwu zasadniczych części – rysu historycznego oraz przeglądu wybranych regionalizmów i regionów. W części pierwszej omawiane są historyczne czynniki kształtowania regionalizmów w Hiszpanii. Wskazuje się na proces kształtowania się państwowości hiszpańskiej podczas rekonkwisty z wielu organizmów państwowych i powstanie Hiszpanii jako federacji Kastylii i Aragonii oraz późniejsze napięcia między siłami dążącymi do centralizacji władzy państwowej i kastylianizacji kultury i języka a siłami dążący do zachowania odrębności politycznej i kulturowej regionów peryfe-ryjnych jako na główne źródło współczesnych regionalizmów w Hiszpanii. W części drugiej bliżej przedstawiono te regiony Hiszpanii, gdzie ruchy regionalne są istotnym czynnikiem politycznym. Są to kolejno: Katalonia (w tym ruch pankataloński obejmujący tzw. Kraje Katalońskie), Baleary, Kraj Walencji, Kraj Basków, Nawarra, Galicja, Asturia, Andaluzja i Wyspy Kanaryjskie. W opisie każdego z regionalizmów zwraca się uwagę na czynniki tworzące dany regionalizm (obiektywne uwarunkowania regionalizmu) oraz na siłę, cele i podmioty (aktorów) regionalizmu. Najsilniejszy regionalizm występuje w Katalonii i Kraju Basków. W Katalonii wynika on z historii – pamięci o państwowości katalońskiej, jej utracie i degradacji języka katalońskiego. Na to nakładają się uwarunkowania ekonomiczne i kulturowe – wysoki poziom rozwoju i przeświadczenie o kulturowej wyższości i wyzysku regionu. Głównymi podmiotami regionalizmu są władze regionu i regionalne partie polityczne, a celami jest maksymalizacja autonomii politycznej, z niepodległością włącznie, ekonomicznej i kulturowej – uczynienie katalońskiego głównym (jedynym) językiem regionu. W Kraju Basków źródłem poczucia odrębności są czynniki historyczne – dawne przywileje regionu oraz kulturowe – w tym istnienie języka baskijskiego. Ruch baskijski jest bardzo niejednolity jeśli chodzi o cele i struktury organizacyjne - od akceptacji obecnej autonomii po pełną niepodległość i włączenie sąsiednich obszarów Hiszpanii i Francji.

EN

Regional question plays an important role in Spanish politics. Spanish experience of regional autono-my over the lat 30-35 years significantly influenced attitude towards regionalism in many European countries. In that time this experience was considered as positive. Recently, however, doubts have appeared as to the influence of regional autonomies on functioning of the economy and unity of the state. The article consists of two main parts. In the first one processes of shaping Spanish statehood during the reconquista from several state organisms, creation of Spain as a federation of Castile and Aragon and the later tensions between forces aiming at centralisation of state power and castilianisa-tion of culture and language, and forces aiming at retention of political and cultural separateness of peripheral regions are poited out as sources of present-day regionalisms in Spain. The second part presents in a more detailed way those regions of Spain where regional movements are significant political factors. These are the following ones: Catalonia (and the pan-Catalonian movement), Balearic Islands, the Country of Valencia, the Basque Country, Navarre, Galicia, Asturias, Andalusia and Ca-nary Islands. In the description of each regionalism factors shaping a given regionalism (objective conditions) as well as its strength, objectives and actors are analyzed. The strongest are regionalisms in Catalonia and the Basque Country. In Catalonia it results from history – memory on Catalan state-hood, its loss and downgrading the Catalan language. On top of this there are economic and cultural circumstances – the high degree of economic development and believe in cultural superiority and exploitation of he region by Spain. The main subjects of regionalism are regional authorities and regional political parties, and the main goals are maximising of political (including independence), economic and cultural (making Catalan the main or the only language of the region) autonomy. In the Basque Country the source of the feeling of separateness are historical – ancient privileges of the region, and cultural – including existence of the Basque language – factors. The Basque movement is very differentiated as regards aims and organisation, aims ranging from acceptance of the current autonomy until full independence and incorporation of adjacent areas of Spain and France.

8

"Samobójca. Powieść karpacka" Władysława Sabowskiego: popularna powieść regionalna

71%

Narolska A.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2018

|

vol. 50

|

issue 4

29-48

EN

Suicide. Carpathian novel by Władysław Sabowski is considered to be the first modern Polish crime fiction. It focuses on crime, but there is no riddle or a way leading to the solution of the mystery. The suspense intertwines with the author’s ethnographic ambitions. The motif of mountains is used not only to present the murder, and “Carpathianity”, as suggested by the subtitle, is realised on a few levels: space, material culture, the bandit myth and allusions to the literature on mountains. Suicide may be considered to be a popular regional novel.

PL

Samobójca. Powieść karpacka Władysława Sabowskiego uznana została za pierwszą nowoczesną polską powieść kryminalną. Centralnym zagadnieniem jest w niej zbrodnia, brak tu jednak zagadki i drogi wiodącej do jej rozwiązania. Wątek sensacyjny łączy się w utworze ambicjami etnograficznymi. Motyw gór nie służy jedynie realizacji tematu zabójstwa, zaś wskazana w podtytule powieści kategoria „karpackości” realizowana jest na kilku poziomach: przestrzeni, kultury materialnej, mitu zbójnickiego oraz nawiązań do górskiej literatury. Opisy etnograficzne są tu włączone w sensacyjną fabułę, stąd Samobójcę można uznać za popularną powieść sensacyjno-etnograficzną, z akcją osadzoną w realiach regionu Podhala.

9

Regionalizm w gospodarce globalnej. Próba analizy tendencji terytorializacji produkcji

71%

Czepczyński M.

Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego

|

2001

|

vol. 2

59-64

PL

Pod koniec lat 70. pojawiły się w gospodarce światowej i w naukach ekonomicznych nowe tendencje rozwoju. Dostrzeżono możliwość “trzeciej drogi” w rozwoju gospodarczym: poza brakiem rozwoju i wzrostem wielkich, światowych korporacji. Tym trzecim wyjściem zdaje się być rozwój małych i średnich firm. Nie oznacza to naturalnie, że te firmy nie istniały poprzednio, nie doceniano natomiast ich znaczenia dla rozwoju gospodarczego kraju; traktowano je, zarówno w neoklasycznej teorii ekonomicznej, jak i w opinii polityków, planistów i decydentów, jako gatunek przestarzały, “skazany na wymarcie”. Ogólna sytuacja gospodarcza końca lat 70., a zwłaszcza w latach 80. i 90., w szczególny sposób sprzyja rozwojowi małych i średnich przedsiębiorstw produkcyjnych i usługowych. Następuje spadek znaczenia nieskomplikowanych, podstawowych działań, wzrasta rola wykształcenia, w tym fachowego, zawodowego, które często wymaga długotrwałego przygotowania i praktycznej nauki.

10

Muzeum Ziemi Sandomierskiej – geneza i rozwój

71%

Giergiel T.

Muzealnictwo

|

2023

|

vol. 64

51-58

PL

Muzeum Ziemi Sandomierskiej było jedną z prężniej działających instytucji krajoznawczych II Rzeczypospolitej. Artykuł ma za zadanie ukazać kwestię powstania tej placówki i jej rozwoju w pierwszych latach funkcjonowania, dotychczas w literaturze traktowane ogólnikowo i bez wykorzystania pełnego zasobu źródłowego. Pierwszy zabytkowy przedmiot – urnę wykopaną w okolicy Linowa podarował do zbiorów Aleksander Patkowski, określany mianem „ojca polskiego regionalizmu”. W artykule została przeprowadzona próba rekonstrukcji zrębu pierwszej kolekcji. W tabeli 1 ukazano dynamikę przyrostu nabytków w kolejnych latach. Oprócz pojedynczych darów zabytki pochodziły z amatorskich wykopalisk, od darczyńców indywidualnych, a z czasem pozyskiwano je w wyniku profesjonalnych badań archeologicznych. Uznano je za godne eksponowania, dlatego muzeum otwarto w 1921 r. w lokalu tymczasowym. W 1923 r. ukazał się drukiem katalog zbiorów archeologicznych. Muzeum było sukcesem organizacyjnym i krajoznawczoregionalnym, co ukazuje frekwencja w pierwszych latach istnienia, zestawiona w tabeli 2. Problem braku stałej siedziby rozwiązano poprzez pozyskanie działki i wybudowanie własnego lokum. Artykuł opisuje okoliczności otwarcia siedziby oddziału PTK i Muzeum Ziemi Sandomierskiej w 1925 r. Był to pierwszy w Polsce własny budynek oddziału PTK, a muzeum zajmowało znaczną jego powierzchnię. Proces organizowania placówki zakończył się udostępnieniem stałej ekspozycji. Muzeum Ziemi Sandomierskiej było czternastą placówką tego typu prowadzoną przez PTK po 1918 r. W latach 30. XX w. stało się ikoną polskiego muzealnictwa krajoznawczego, a przeprowadzona tutaj rekonstrukcja jego początków ukazuje wiele nowych faktów z dziejów aktywności polskiego społeczeństwa w niepodległym państwie.

11

Rola małej ojczyzny w kształceniu polonistycznym na IV etapie edukacyjnym na przykładzie Łodzi. Rozważania aksjologiczne

71%

Gajak-Toczek M.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia

|

2017

|

vol. 8

|

issue 227

229-244

PL

Autorka w artykule Rola małej ojczyzny w kształceniu polonistycznym na IV etapie edukacyjnym na przykładzie Łodzi. Rozważania aksjologiczne analizuje funkcję szkolnej edukacji regionalnej w formowaniu tożsamości uczniów, widzi w niej istotne narzędzie w przeciwdziałaniu współczesnym tendencjom fragmentaryzacji świata, podkreśla konieczność kształtowania związku między jednostką, wspólnotą lokalną i narodową. Pytanie kim jestem? proponuje uzupełnić dwoma dodatkowymi: skąd jestem? i gdzie jestem? Kontekstem rozważań czyni krótki rys historyczny dotyczący rozwoju idei regionalizmu, ukazuje ciekawe rozwiązania metodyczne XX-lecia międzywojennego. Zasadniczą uwagę koncentruje na poetyckich wizjach nielirycznego miasta. Ukazuje zmiany w sposobie obrazowania polis na przestrzeni ponad 100 lat. Prezentuje także wyniki badań ankietowych, ukazujących sposoby konceptualizacji Łodzi w świadomości jej młodych mieszkańców.

12

Wielokulturowość a regionalizm. Rozważania z Płockiem w tle

71%

Kasprzyk D.

Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego

|

2015

|

vol. 60

|

issue 4(245)

3-9

EN

The paper discusses issues of cultural diversity, pluralism and multiculturalism. The reasons for the popularity of these terms in scientific discourse, politics and social and educational practices are analogous to those which underlay Renaissance ideas of regionalism, locality and “little homelands”. The article is an attempt to depict Płock as a multicultural town from ethnological and historical perspective. A question whether Płock is a multicultural town today and in what sense has also been formulated.

PL

W tekście poruszone zostają zagadnienia zróżnicowania kulturowego, pluralizmu i wielokulturowości. Przyczyny popularności tych pojęć, zarówno w dyskursie naukowym, polityce jak i praktykach społeczno- edukacyjnych są analogiczne do tych, jakie legły u podstaw renesansu idei regionalizmu, lokalności i „małych ojczyzn”. W artykule podjęto próbę nakreślenia obrazu Płocka jako miasta wielokulturowego w perspektywie etnologiczno-historycznej. Zostaje też postawione pytanie czy i w jakim sensie Płock jest miastem wielokulturowym dzisiaj.

13

Regionalizm w Europie. Czynniki i ewolucja

61%

Szul R.

MAZOWSZE Studia Regionalne

|

2013

|

issue 12

107-134

PL

W naukach społeczno-politycznych istnieją dwa znaczenia pojęcia „regionalizm”: 1. integracja (współ-praca) państw położonych w jakimś regionie świata (np. Unia Europejska, ASEAN, NAFTA), 2. ruch na rzecz obrony lub demonstrowania interesów gospodarczych, kulturowych lub politycznych regionów rozumianych jako część państw. Artykuł zajmuje się tym drugim rodzajem regionalizmu. Składa się z czterech części. W pierwszej definiuje się pojęcie regionalizmu zwracając uwagę na brak wyraźnych granic między regionalizmem a innymi zjawiskami, jak nacjonalizm i ruchy etniczne; klasyfikuje się regionalizm z różnych punktów widzenia i omawia jego znaczenie we współczesnej Europie. W drugiej części analizuje się czynniki kształtujące specyficzne cechy regionów, w których może pojawić się regionalizm (fizyczno-geograficzne, ekonomiczne, kulturowe, historyczne, administracyjne) zwracając uwagę, że istnienie obiektywnych różnic między danym regionem a resztą kraju nie wystarcza do powstania regionalizmu – potrzebna jest identyfikacja ludności z regionem, pozytywna ocena re-gionalnej specyfiki przez jej mieszkańców i przekonanie, że podkreślanie różnic i obrona interesów regionu wobec reszty kraju są korzystne dla mieszkańców regionu. Regionalizm jest tym silniejszy im więcej czynników składa się na specyfikę regionu i im bardziej pozytywnie są one ocenianie przez mieszkańców regionu. W części trzeciej omawia się ewolucję regionalizmu w Europie po drugiej wojnie światowej, osobno w krajach Europy zachodniej i Europy środkowo-wschodniej (po 1989 r.). W pierw-szym przypadku podkreśla się wzrost znaczenia ruchów regionalnych w Europie zachodniej, zwłaszcza po roku 1975, oraz omawia powiązania regionalizmu z integracją europejską (idea „Europy regionów”) zwracając uwagę zarówno na wzajemne wzmacnianie się jak i na sprzeczności regionalizmu i integracji europejskiej; w drugim przypadku omawia się wpływ Unii Europejskiej na stymulowanie regionalizmu jako czynnika sprzyjającego akcesji i korzystaniu z funduszy unijnych. Artykuł zamykają refleksje na temat regionalizmu jako siły budującej lub niszczącej.

EN

In socio-political sciences there are two meanings of the term “regionalism”: 1. integration (coopera-tion) of states located in a given world region (e.g. the European Union, ASEAN, NAFTA), 2. move-ment for defending or demonstrating economic, cultural or political interests of regions defined as parts of states (nations). This article deals with the latter type of regionalism. It consists of four parts. In the first part the notion of regionalism is defined while lack of clear-cut boundaries between regionalism and other phenomena like nationalism and ethnic movements is underlined, and various kinds of regionalism are analyzed as well as importance of regionalism in contemporary Europe is presented. In the second part factors (geographical, economic, cultural, historical, administrative) shaping specific characteristics of regions in which regionalism can appear are dealt with. It is underlined that existence of objective differences between a given region and the rest of the country doesn’t suffice for emergence of regionalism – for regionalism to happen identification of inhabitants with the region, positive valuation of regional specificity by the population and conviction that demon-strating of differences and defending of region’s interests vis-à-vis the rest of the country is advantageous for inhabitants of the region. The more factors form region’s specificity and the more positive is their valuation by inhabitants, the stronger is regionalism. In the third part regionalism in Europe after the second world war is presented, separately for Western Europe and for Central-eastern Europe after 1989. In the first case the rise of importance of regionalist movements in Western Europe, especially after 1975, is pointed out and relationships between regionalism and European integration (the idea of “Europe of regions”) are analysed. Both mutual reinforcement and contradictions between regionalism and European integration are demonstrated. In the second case the influence of the European Union on stimulating regionalism as an element facilitating accession to the UE and making use of EU funds is analysed. Reflections on regionalism as a constructive or destructive force conclude the article.

14

Regionalizacja czy unifikacja leksyki? Uwagi na marginesie kwestionariusza do badań regionalizmów leksykalnych

61%

Bieńkowska D., Umińska-Tytoń E.

Studia Językoznawcze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny

|

2010

|

vol. 9

23-31

EN

The article is the result of carrying out the opinion poll among the students of Polish Philology Departament of University of Łódź made with the questionnaire about the research on lexical regionalisms designed at Bogusław Dunaj’s MA seminar. The results of the research as well as its course were the basis of designing a number of methodological remarks and asking the question whether the regionalization of the lexis is still an ongoing process.

15

Zbójnicy żywieccy w strofach starszych i nowszych

61%

Kastelik-Herbuś A.

Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"

|

2013

|

vol. 1

|

issue 1

48-60

PL

Żywiecczyzna i jej zbójnicy mieli wszelkie atuty, by stworzyć literacką postać godną mitu. Celem artykułu jest postawienie kilku hipotez badawczych, dlaczego to słowacki Janosik, a nie żywiecki harnaś stał się jednoznacznym symbolem. Materiałem badawczym są przede wszystkim ludowe przyśpiewki tego regionu oraz utwory wierszowane grupy literackiej im. Emila Zegadłowicza „Gronie”.

EN

Żywiecczyzna (The Żywiec region of the Beskids) and its highland robbers had everything it takes to create a literary character worth a myth. The aim of the article is to put forward few research hypotheses on why it was Janosik of Slovakia rather than one of the brigands of the Żywiec region who became an unequivocal symbol of brigandry. The research is based mainly on folk songs of the region as well as on the repertoire of Emil Zegadłowicz Literary Group “Gronie”.

16

Między tym, co „nasze” a atrakcją turystyczną. Prywatne kolekcje i izby regionalne na Śląsku Cieszyńskim w perspektywie antropologicznej

61%

Studnicki G.

Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"

|

2014

|

vol. 2

|

issue 2

23-69

PL

Artykuł poświęcony jest prywatnym izbom regionalnym, kolekcjom, muzeom zakładanym przez stowarzyszenia społeczne i osoby będące fascynatami lokalnej przeszłości, historii, kultury i dziedzictwa. Z jednej strony są one rodzajem miejsc pamięci, z drugiej zaś są atrakcją turystyczną. Ich pojawienie się można wyjaśniać jako manifestację tożsamości kulturowej oraz reakcję na zmiany, jakie przyniosła nowoczesność i globalizacja.

EN

The article discusses private folk exhibition rooms, collections and museums founded by non-governmental organizations or enthusiasts of local communities’ past, history, culture and heritage. On the one hand, those places are a kind of sites of memory (lieux de mémoire), on the other, they are tourist attractions. Their appearance can be described as manifestation of cultural identity and response to changes introduced, by modernity and globalization.

17

Ksztaltowanie sie regionu na Warmii i Mazurach

61%

Poniedzialek J.

Studia Regionalne i Lokalne

|

2010

|

issue 4(42)

23-42

PL

Celem tego artykułu jest ukazanie wpływu reformy administracji terenowej kraju na procesy kształtowania się regionów w Polsce. Jako przedmiot analizy wybrano Warmię i Mazury, region, który w wyniku przeprowadzonej w roku 1999 reformy zaczął intensywnie się instytucjonalizować. Wyłaniane w wyborach demokratycznych władze, wykorzystując dokumenty strategiczne, instrumenty finansowe oraz regionalny dyskurs medialny, tworzą i ugruntowują w świadomości mieszkańców poczucie realności istnienia regionu.

EN

The aim of this article is to show how regions are created in Poland. The author focused on Warmia and Masuria, which started to become an established region as a result of an administration reform in 1999. An image of a region as an existing phenomenon is planted in its inhabitants’ minds by regional authorities, who make use of their strategic plans, financial instruments, and regional discourse.

18

Status gwary w języku polskim

61%

Wronicz J.

Socjolingwistyka

|

2016

|

issue 30

53-60

PL

Powszechnie zauważalne zjawisko wypierania gwar przez język ogólny wynika z niskiej pozycji gwary w hierarchii odmian języka. Autorka stawia tezę, że obecnie język wsi i język miast nie są odrębnymi systemami. Proponuje nową definicję gwary jako odmiany języka: 1) przekazywanej w sposób naturalny przez starsze pokolenie młodszemu; 2) uwarunkowanej regionalnie; 3) obecnej w realnie występujących tekstach. Postuluje też traktowanie terminów dialektyzm i regionalizm jako synonimicznych. Zwraca też uwagę na próby tworzenia nowych języków regionalnych przez kodyfikację dialektów.

EN

Commonly noticeable phenomenon of replacing dialects by the standard language is a result of a low status of dialects in the hierarchy of the Polish language varieties. The author claims that languages of the countryside and of the cities are not separate systems at present. She suggests a new definition of the dialect as a variety of language which is: 1) transferred in a natural way from the older to the younger generation; 2) regionally determined; 3) present in really existing texts. The author postulates treating the expressions ‘dialectical terms’ and ‘regionalism’ as synonyms. She notices the attempts of creating new regional languages through codification of dialects.

19

Zadania Senatu RP w zakresie kreowania polityki regionalnej w Polsce

61%

Zientarski P.

Journal of Modern Science

|

2019

|

issue 2/41/2019

77-86

PL

Artykuł jest poświęcony roli instytucji Senatu RP w identyfi kacji i kształtowaniu polityki regionalnej w Polsce oraz kształtowaniu pojęcia regionalizmu w systemie władzy państwowej. Rozważania ujęte w jego ramach dotyczą m.in. specyfi cznego pojmowania prawa z punktu widzenia polityki regionalnej i kształtującej jej władzy państwowej.

20

Ruch Autonomii Śląska a Prawo i Sprawiedliwość. Relacje i kontrowersje

61%

Hoehle A.

Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego ACTA POLITICA

|

2014

|

issue 27

165-178

EN

Both organizations are led by a sharp polemic years. However, it seems that for some time PiS 'escapes' from outdated today, sharing history and attempts to build a conflict at the level of Silesia-Poland. It focuses on the preparation of a conference of substance, less on addressing the controversy, having to pay attention to the speeches of representatives of RAS. However, we can assume that significant differences software will result in future animosity of both communities, and the temperature of the dispute will depend only on the current position of the parties on the political scene.

PL

Artykuł opisuje wieloletni spór dwóch organizacji o skrajnie odmiennym podejściu do zagadnienia regionalizmu Śląska. Z jednej strony jest RAŚ, starający się o jak najszerszą autonomię dla dzielnicy, z drugiej zaś – PiS, głoszący jednoznaczny unitaryzm. We wzajemnych relacjach widoczne są duże napięcia, choć wydaje się, że następuje powolne odchodzenie partii Jarosława Kaczyńskiego od retoryki przeciwstawiania sobie śląskości i polskości. Większy ciężar kładzie ona na przygotowanie merytorycznych konferencji, a i RAŚ zdobywa się na drobne przyjazne gesty. Jednak głębokie różnice programowepowodują, że konflikt jest nieunikniony, a jego zakres zależeć będzie przede wszystkim od aktualnej pozycji stron na scenie politycznej.

Refine search results